Việc áp dụng công nghệ số trong giáo dục không chỉ giúp nâng cao chất lượng giảng dạy mà còn tạo ra môi trường học tập linh hoạt và hiệu quả hơn.
Trong Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 3/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” có nội dung: “Phát triển nền tảng hỗ trợ dạy và học từ xa, ứng dụng triệt để công nghệ số trong công tác quản lý, giảng dạy và học tập; số hóa tài liệu, giáo trình; xây dựng nền tảng chia sẻ tài nguyên giảng dạy và học tập theo cả hình thức trực tiếp và trực tuyến. Phát triển công nghệ phục vụ giáo dục, hướng tới đào tạo cá thể hóa.” [1]
Việc áp dụng công nghệ số trong giáo dục không chỉ giúp nâng cao chất lượng giảng dạy mà còn tạo ra môi trường học tập linh hoạt và hiệu quả hơn.
Hiện nay, ngoài sách giáo khoa giấy thông thường, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam đã phát hành trang Hành Trang Số - nền tảng sách điện tử và học liệu điện tử. Đây là một trong những nền tảng giáo dục số tiên phong, cung cấp sách giáo khoa điện tử và các học liệu số phong phú.
Nâng cao chất lượng giảng dạy
Chia sẻ với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, cô Phạm Thuỳ Dương, giáo viên Toán, Trường Trung học cơ sở - Trung học phổ thông Newton, Hà Nội cho biết, sách giáo khoa điện tử tạo điều kiện để học sinh hoặc người học có thể tiếp cận thông qua các thiết bị công nghệ.
Trong thời đại công nghệ phát triển như hiện nay, sách giáo khoa điện tử đóng vai trò rất quan trọng trong giáo dục.
Sách giáo khoa điện tử giúp học sinh tiếp cận kiến thức linh hoạt, mọi lúc, mọi nơi. Với tính tương tác cao, đây là công cụ giúp học sinh hứng thú hơn qua video, hình ảnh, âm thanh và bài tập tương tác trực tuyến.
Đồng thời, giáo viên có thể dễ dàng tích hợp công cụ giảng dạy hiện đại và cập nhật nội dung nhanh chóng. Việc quản lý tiến độ học tập của học sinh thuận tiện hơn qua các nền tảng số.
Bàn về ưu điểm của sách giáo khoa điện tử, cô Dương chia sẻ, sách giáo khoa điện tử có tính tương tác cao, tích hợp hình ảnh, video và bài tập giúp việc học trở nên sinh động hơn so với sách giáo khoa truyền thống.
Ngoài ra, giáo viên và học sinh có thể dễ dàng truy cập tài liệu từ bất kỳ thiết bị nào có kết nối internet, thuận tiện cho việc học tập mọi lúc, mọi nơi.
“Với bộ môn Toán mà tôi đang trực tiếp giảng dạy, khi giảng dạy tôi chủ động kết hợp với các phần mềm dạy học để có thể tạo ra các bài tập tương tác, giúp bài học sinh động hơn.
Ví như trong bài học về Tập hợp các số nguyên – Toán 6, giáo viên sẽ sử dụng sách giáo khoa bản điện tử kết hợp với sử dụng phần mềm khác để thiết kế phiếu học tập.
Mỗi chặng khám phá kiến thức, học sinh trả lời trên phần mềm với đa dạng hình thức tương tác (ghi âm, kéo thả, điền khuyết, chọn đáp án, …), giáo viên theo dõi tiến trình hoạt động của học sinh, chấm điểm tự động”, cô Dương chia sẻ.
Cũng theo cô Dương, sử dụng sách giáo khoa điện tử, có nhiều điểm thuận lợi so với sách giáo khoa truyền thống như sách giáo khoa điện tử có thể chứa đa dạng hình ảnh, âm thanh, video và đồ họa tương tác. Điều này giúp nội dung trở nên sống động và hấp dẫn hơn.
Đồng thời, sách giáo khoa điện tử giúp nâng cao hiệu quả học tập bằng cách cung cấp nội dung đa phương tiện như video, hình ảnh và bài tập tương tác, giúp học sinh tiếp cận kiến thức một cách sinh động và trực quan.
Giáo viên dễ dàng tùy chỉnh và cập nhật nội dung, cải thiện phương pháp giảng dạy và quản lý tiến độ học tập của học sinh.
Đặc biệt, sách giáo khoa điện tử giúp giảm bớt khối lượng sách vở mà học sinh phải mang theo, vì tất cả tài liệu đều có thể truy cập qua các thiết bị điện tử, tạo sự tiện lợi và linh hoạt hơn.
Cô Lê Minh Khanh, giáo viên môn Âm nhạc tại một trường tiểu học chia sẻ, sách giáo khoa điện tử có nhiều ưu điểm, giáo viên cần biết khai thác và sử dụng linh hoạt để bổ trợ với sách giáo khoa truyền thống.
Sách giáo khoa đa phương tiện trực tuyến như trang Hành Trang Số bao gồm văn bản, hình ảnh, âm thanh, video, và đồ họa tương tác, làm cho nội dung trở nên hấp dẫn và phong phú.
Đồng thời nó cũng trở thành kênh học tập hiệu quả với nguồn tư liệu phong phú, học sinh có thể vừa học tập vừa thực hành ngay trên website.
Ví dụ, với những nội dung kiến thức cơ bản học trực tiếp trên lớp có thể sử dụng sách giáo khoa giấy. Với nội dung thí nghiệm mô phỏng, mở rộng, tìm hiểu thêm, tự học, bài tập tương tác nhanh, bài tập về nhà... nên sử dụng sách giáo khoa điện tử sẽ giúp học sinh tư duy trực quan hơn. Các em có thể xem và làm bài tập ở bất kỳ đâu mà không cần phải mang theo những quyển sách nặng nề.
“Sách giáo khoa bản điện tử cũng rất hữu ích, đặc biệt với việc soạn giảng trên Power Point, giúp thầy cô muốn sử dụng để làm sinh động bài giảng trên Power Point của mình.
Điểm hay của sách giáo khoa điện tử với môn Âm nhạc lớp 1 là với 1 số bài hát có kèm theo âm thanh để nghe giai điệu. Nếu muốn nghe bài nào chỉ cần chọn vào biểu tượng hình loa bên cạnh sẽ nghe được âm thanh của bài đó”, cô Khanh chia sẻ.
Cũng theo cô Khanh, hiện nay, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam đang phát triển song hành cả sách giáo khoa in lẫn phiên bản điện tử.
Với nhiều tính năng ưu việt như khả năng lưu trữ nhiều loại sách, đa luồng, cập nhật dữ liệu nhanh chóng và không giới hạn chia sẻ trong cộng đồng, sách giáo khoa điện tử sẽ giúp phụ huynh, học sinh, giáo viên có thêm sự lựa chọn, nhằm phục vụ tốt nhất cho nhu cầu dạy và học.
Phát triển sách giáo khoa điện tử là xu hướng tất yếu thời công nghệ số
Theo cô Dương, sách giáo khoa điện tử cung cấp các tài nguyên phong phú, hỗ trợ giảng dạy và quản lý lớp học tốt hơn.
Để phát huy được những ưu điểm của sách giáo khoa điện tử, cô Dương chia sẻ, khi sử dụng cần lưu ý đảm bảo kết nối internet ổn định để truy cập tài liệu và các bài học trực tuyến không gián đoạn.
Đồng thời, cần quản lý thời gian sử dụng thiết bị điện tử, đảm bảo học sinh không lạm dụng thời gian trên màn hình, để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe mắt và tư thế ngồi.
Học sinh cũng cần được hướng dẫn cách tự quản lý việc học và khai thác tối đa các công cụ trong sách giáo khoa điện tử để tự học hiệu quả hơn.
Để phát huy hiệu quả tốt nhất, nên có sự tích hợp với phương pháp dạy học truyền thống, kết hợp sách giáo khoa điện tử với các phương pháp giảng dạy truyền thống để đảm bảo học sinh được rèn luyện kỹ năng trình bày vở và phát triển kỹ năng tư duy toán học.
Sách giáo khoa điện tử sẽ trở thành công cụ hữu ích, giúp nâng cao chất lượng giáo dục và mang lại trải nghiệm học tập tốt nhất cho học sinh.
Đề xuất để cải thiện, nâng cao hiệu quả của sách giáo khoa điện tử trong quá trình giảng dạy, theo cô Dương, cần mở rộng tích hợp hoạt động tương tác vào nhiều môn học khác, không chỉ riêng môn Tiếng Anh.
Các môn học như Toán, Khoa học tự nhiên, Lịch sử hay Địa lý, … đều có tiềm năng ứng dụng các bài tập, video hướng dẫn, và mô phỏng trực quan, giúp học sinh tiếp thu kiến thức dễ dàng hơn. Điều này sẽ thúc đẩy sự hứng thú và khả năng tự học, đồng thời khai thác tối đa các tính năng của sách giáo khoa điện tử trong nhiều lĩnh vực.
Tài liệu tham khảo:
[1]: https://laodong.vn/giao-duc/the-gioi-phat-trien-sach-giao-khoa-dien-tu-ra-sao-1412239.ldo