Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư số 24/2024/TT-BGDĐT ngày 24/12/2024, quy định về Quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông áp dụng từ năm 2025. Quy chế này tạo cơ sở pháp lý cho việc tổ chức kỳ thi với mục tiêu xét tốt nghiệp trung học phổ thông, đánh giá chất lượng dạy và học trên phạm vi toàn quốc, đồng thời hỗ trợ công tác tuyển sinh đại học và cao đẳng.
Một trong những điểm mới đáng chú ý là lần đầu tiên trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông có thêm phương thức vận chuyển đề thi từ địa điểm Hội đồng ra đề thi tới điểm in sao đề thi của 63 tỉnh thành qua hệ thống đường truyền mã hoá và bảo mật của Ban Cơ yếu Chính phủ.
Bước tiến quan trọng đáp ứng các chuẩn mực quốc tế
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Tiến sĩ Nguyễn Thị Nhật Hằng, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Bình Dương nhận định: “Phương thức vận chuyển đề thi qua hệ thống đường truyền mã hóa và bảo mật của Ban Cơ yếu Chính phủ là một bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa tổ chức kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông.
Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Bình Dương đánh giá phương thức này đảm bảo độ an toàn và hiệu quả cao, giúp giảm thiểu tối đa rủi ro mất mát hoặc rò rỉ đề thi trong quá trình vận chuyển. Đồng thời, hệ thống này giúp tăng tính bảo mật nhờ áp dụng công nghệ mã hóa tiên tiến do Ban Cơ yếu Chính phủ quản lý. Điều này không chỉ đáp ứng yêu cầu về bảo mật mà còn tạo ra sự minh bạch và tin cậy cho kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông.
Phương thức vận chuyển đề thi mới bằng đường truyền mã hóa là một bước chuẩn bị từ sớm, từ xa, đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện phương án thi theo lộ trình chuyển đổi hình thức từ thi trên giấy sang thi trên máy tính.
Việc sử dụng phương thức vận chuyển đề thi qua đường truyền mã hóa không chỉ đáp ứng yêu cầu trước mắt của kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông mà còn chuẩn bị cơ sở hạ tầng công nghệ cho hình thức thi trên máy tính trong tương lai. Điều này giúp hệ thống giáo dục tiến gần hơn đến việc đáp ứng các chuẩn mực quốc tế, phù hợp với nhu cầu hội nhập và đổi mới giáo dục trong kỷ nguyên số”.
Đồng tình với quan điểm trên, Tiến sĩ Mai Anh Đức, Trưởng phòng quản lý chất lượng giáo dục, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Sơn La cho rằng, việc vận chuyển đề thi qua hệ thống đường truyền mã hóa và bảo mật của Ban Cơ yếu Chính phủ khắc phục được những hạn chế của phương thức vận chuyển đề thi cũ.
Cụ thể, thứ nhất, phương thức vận chuyển đề thi mới đảm bảo an toàn và bảo mật thông tin tuyệt đối. Phương thức này giúp hạn chế tối đa việc nhóm nhỏ thành viên tham gia vận chuyển tiếp xúc trực tiếp với đề thi gốc. Qua đó, không chỉ tăng cường bảo mật thông tin, mà còn giảm thiểu các rủi ro tiềm ẩn liên quan đến an ninh đề thi.
Thứ hai, phương thức vận chuyển đề thi thông qua hệ thống đường truyền mã hóa giúp rút ngắn thời gian chuyển, giao đề thi từ Hội đồng ra đề thi đến các địa phương từ vài ngày xuống còn vài phút. Điều này có ý nghĩa rất lớn với những vùng biên giới, hải đảo, nơi điều kiện địa lý và hạ tầng giao thông còn nhiều hạn chế. Với công nghệ hiện đại và quy trình tự động, việc vận chuyển diễn ra nhanh chóng, giúp các khâu chuẩn bị thi cử được thực hiện hiệu quả hơn.
Thứ ba, phương thức vận chuyển đề thi mới giúp giảm đáng kể các nguồn lực (nhân lực, vật lực vận chuyển đề thi), tránh lãng phí và tăng tính linh hoạt trong tổ chức; tiết kiệm ngân sách nhà nước.
Thứ tư, phương thức vận chuyển đề thi này giúp hạn chế tối đa việc in ấn và sử dụng tài liệu giấy, giảm lượng rác thải phát sinh từ việc vận chuyển truyền thống. Đây là bước tiến tích cực góp phần thực hiện mục tiêu phát triển bền vững và bảo vệ môi trường.
Cũng theo Tiến sĩ Mai Anh Đức, chuyển đổi số mở ra nhiều cơ hội trong việc cải thiện và phát triển giáo dục, đáp ứng nhu cầu học tập của người dân trong thời đại công nghệ 4.0.
Việc kiểm tra, đánh giá học sinh trong thời kỳ chuyển đổi số cũng không nằm ngoài quy luật đó. Các kỹ thuật trong tổ chức kiểm tra cũng cần theo kịp những yêu cầu mới của giáo dục, nhanh chóng thích ứng với xu thế chuyển đổi này. Việc vận chuyển đề thi bằng đường truyền mã hóa là bước chuẩn bị cho việc chuyển từ thi trên giấy sang thi trên máy tính. Chuyển đổi này không chỉ nâng cao hiệu quả đánh giá mà còn tạo cơ hội cho học sinh làm quen với phương pháp thi hiện đại, phù hợp với xu thế công nghệ.
Do đó, ngành giáo dục tỉnh Sơn La đánh giá đây là bước ngoặt nhằm thích ứng với sự phát triển về công nghệ và chuyển đổi số trong giáo dục.
Các sở giáo dục và đào tạo chuẩn bị cho sự thay đổi từ sớm
Năm 2025 là năm đầu tiên thí sinh thi tốt nghiệp trung học phổ thông theo chương trình giáo dục phổ thông 2018. Trước nhiều đổi mới, đặc biệt là trong phương thức vận chuyển đề thi, các sở giáo dục và đào tạo đã thực hiện công tác chuẩn bị cho kỳ thi từ sớm.
Theo Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Bình Dương, căn cứ vào Quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025 được ban hành theo Thông tư số 24/2024/TT-BGDĐT, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Bình Dương đã triển khai các chính sách và hoạt động cụ thể để chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2025.
Thứ nhất, sở xây dựng kế hoạch tổ chức kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông. Trong đó, sở lập kế hoạch chi tiết về công tác tổ chức kỳ thi, đồng thời, tham mưu với ủy ban nhân dân tỉnh để thành lập Ban Chỉ đạo thi cấp tỉnh, bảo đảm chỉ đạo sát sao các công việc liên quan.
Thứ hai, trong công tác tổ chức thi, sở đã thành lập hội đồng thi và các ban chuyên trách như ban thư ký, ban in sao đề thi, ban coi thi, ban chấm thi, và ban phúc khảo. Sở cũng đã xây dựng phương án vận chuyển đề thi an toàn, áp dụng hệ thống mã hóa của Ban Cơ yếu Chính phủ để truyền tải đề thi từ trung ương, đồng thời sử dụng phương tiện bảo vệ bởi công an để vận chuyển đề thi đến các điểm in sao.
Thứ ba, về công tác đào tạo và tập huấn, Sở đã tổ chức tập huấn nghiệp vụ cho tất cả các cán bộ tham gia kỳ thi, bao gồm các nội dung như quy trình tổ chức thi, bảo mật đề thi, sử dụng phần mềm quản lý thi và chấm thi. Các giáo viên cũng được tập huấn chuyên sâu về cách hướng dẫn học sinh làm quen với cấu trúc đề thi mới, đặc biệt với các môn tự chọn, đồng thời tăng cường đào tạo kỹ năng sử dụng phần mềm chấm thi trắc nghiệm.
Thứ tư, về cơ sở vật chất, tỉnh Bình Dương đã kiểm tra và nâng cấp các điểm thi, bảo đảm có đủ thiết bị, ánh sáng và điều kiện an ninh, an toàn cho kỳ thi. Hệ thống camera giám sát đã được lắp đặt tại khu vực bảo quản đề thi và bài thi, đảm bảo hoạt động liên tục 24/24 và không kết nối internet. Các máy móc phục vụ chấm thi trắc nghiệm cũng đã được trang bị đầy đủ, như máy quét, máy tính có cổng kết nối được niêm phong và phần mềm chấm thi do Bộ Giáo dục và Đào tạo cung cấp.
Thứ năm, sở đã chuẩn bị các hướng dẫn chi tiết cho thí sinh về quy trình đăng ký dự thi, những thay đổi trong chương trình thi và tổ chức các kỳ thi thử để học sinh làm quen với cấu trúc đề thi.
Thứ sáu, sở phối hợp với các cơ quan chức năng để bảo đảm an ninh, an toàn tuyệt đối cho kỳ thi, phòng chống gian lận thi cử, và kiểm soát thiết bị thu phát thông tin cũng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm.
Ngoài ra, sở còn phối hợp với các phương tiện truyền thông để phổ biến các thông tin về kỳ thi, giúp phụ huynh, học sinh và xã hội nắm bắt những điểm mới của kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2025. Các kênh hỗ trợ tư vấn và giải đáp thắc mắc cho học sinh và phụ huynh cũng đã được công bố đầy đủ.
Bên cạnh đó, Tiến sĩ Nguyễn Thị Nhật Hằng cũng đề xuất các giải pháp nhằm tối ưu hóa phương thức vận chuyển đề thi qua hệ thống mã hóa, bảo đảm an toàn và bảo mật. Đầu tiên, cần tăng cường đội ngũ vận hành, tổ chức đào tạo chuyên sâu cho đội ngũ cán bộ và kỹ thuật viên tại các điểm in sao đề thi. Bên cạnh đó, cần chú trọng đầu tư nâng cấp hạ tầng công nghệ, cải thiện máy chủ và đường truyền internet, đồng thời triển khai các giải pháp bảo mật tiên tiến như xác thực đa yếu tố (MFA), tường lửa nâng cao và mã hóa đầu cuối.
Cùng với đó, cần có các đơn vị thứ ba kiểm tra bảo mật định kỳ và đội ngũ hỗ trợ kỹ thuật trực tiếp để giải quyết sự cố. Ngoài ra, công tác truyền thông cần được chú trọng để thông báo rõ ràng về quy trình và biện pháp bảo mật cho các bên liên quan.
Về phía Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Sơn La, ông Mai Anh Đức cho hay: “Trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia cấp trung học phổ thông năm học 2024-2025, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Sơn La lần đầu tiên áp dụng phương thức vận chuyển đề thi qua hệ thống đường truyền mã hóa và bảo mật của Ban Cơ yếu Chính phủ. Sau quá trình triển khai, sở nhận thấy phương thức này hoạt động hiệu quả, không phát sinh vấn đề nào liên quan đến an toàn và bảo mật thông tin”.
Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025 là năm đầu tiên tổ chức theo chương trình giáo dục phổ thông 2018. Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 37/CT-TTg ngày 7/10/2024 về tăng cường công tác chỉ đạo, phối hợp, tổ chức kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học, giáo dục nghề nghiệp năm 2025, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Sơn La đã chuẩn bị từ sớm để đáp ứng những thay đổi của kỳ thi.
Cụ thể, sở đã chỉ đạo toàn ngành triển khai các biện pháp nhằm đạt mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục. Theo đó, tiếp tục thực hiện nghiêm các chủ trương của Chính phủ và Bộ Giáo dục và Đào tạo, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành địa phương để phát triển giáo dục và đào tạo. Sở cũng chú trọng việc cải tiến chất lượng giáo dục, khắc phục hạn chế trong các năm học trước, quyết tâm triển khai thành công kế hoạch năm học 2024-2025 với chủ đề "Kỷ cương trách nhiệm, đổi mới sáng tạo, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo".
Bên cạnh đó, sở tăng cường công tác truyền thông, cung cấp thông tin để tạo sự đồng thuận trong cộng đồng, chuẩn bị tốt cho kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2025. Các đơn vị sẽ tổ chức kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh, đặc biệt khối 12, để xây dựng phương án ôn tập phù hợp. Sở cũng tổ chức tập huấn chuyên môn, đẩy mạnh phong trào học ngoại ngữ và tổ chức thi đua nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và kết quả thi tốt nghiệp trung học phổ thông.