“Con tôi 3 năm liền đều đạt học sinh xuất sắc nhưng học kỳ 1 vừa kết thúc, môn Mỹ thuật con được giáo viên đánh giá H (Hoàn thành). Năm học này, có thể con sẽ khó đạt được danh hiệu trên nữa. Môn Mỹ thuật là môn năng khiếu thì giáo viên cũng nên đánh giá nhẹ tay một chút. Mấy ai vừa học giỏi các môn học, vừa vẽ đẹp, hát hay?”. Đây, chính là thắc mắc của chị Mai Khanh, một phụ huynh có con học lớp 3 do tôi làm chủ nhiệm.
Đó chỉ là một trong rất nhiều phản ánh của phụ huynh mà giáo viên chủ nhiệm chúng tôi nhận được sau mỗi kỳ sơ kết học kỳ và tổng kết năm học.
Giáo viên môn Nghệ thuật nói gì?
Vì một chữ H mà một số học sinh trượt mất danh hiệu tiêu biểu hoặc xuất sắc đã làm phụ huynh buồn còn thầy cô giáo lại khá tâm tư.
Năm học 2023-2024, lớp chủ nhiệm của tôi có 6 em học sinh có lực học nổi trội. Những học sinh này còn tham gia tất cả các phong trào học tập và đạt nhiều giải thưởng. Cuối năm, có 2 học sinh được đánh giá T (Hoàn thành tốt) ở 10 môn học (môn Nghệ thuật vẫn đang được đánh giá riêng lẻ là Âm nhạc và Mỹ thuật) và 13 năng lực phẩm chất.
Có 4 học sinh được đánh giá T ở 9,5 môn học (Âm nhạc được đánh giá T còn Mỹ thuật đánh giá H) cùng 13 năng lực phẩm chất.
Là giáo viên chủ nhiệm nên tôi hiểu rất rõ lực học của 4 học sinh nên cảm thấy tiếc nuối. Tôi đã có cuộc trao đổi với giáo viên dạy môn Mỹ thuật.
Tôi đã đề nghị giáo viên dạy Mỹ thuật xem xét lại kết quả đánh giá cho 4 học sinh ấy. Thầy giáo dạy Mỹ thuật nói rằng mình cũng đã cân nhắc nhiều lần nhưng vẫn quyết định chỉ đánh giá mức hoàn thành.
Bởi cả 4 bé chưa đạt được yêu cầu của mức tốt. Những bức tranh các em vẽ chưa biết phối màu, chưa biết sắp xếp bố cục, trong giờ học thì trầm, ít tương tác với bạn, với giáo viên…
Tôi nói, mấy môn học khác các em học rất tốt. Môn Mỹ thuật là môn năng khiếu, không phải học sinh nào cũng học giỏi mà vẽ đẹp nên khi đánh giá cũng cần có sự nhẹ tay một chút để học sinh đỡ thiệt thòi. Tuy nhiên, giáo viên Mỹ thuật vẫn giữ quan điểm, thầy đánh giá đúng, đánh giá môn học theo quy định của bộ môn.
Không chỉ phụ huynh nuối tiếc cho con khi tất cả các môn học và 13 năng lực phẩm chất đều được đánh giá T nhưng chỉ có môn Âm nhạc hoặc Mỹ thuật hay Thể dục bị đánh giá H là xem như học sinh ấy không đạt được một danh hiệu nào.
Tiếp nhận sự phản ánh, một số giáo viên dạy môn Nghệ thuật cũng bày tỏ mình đánh giá không sai, học sinh được đánh giá H hay T đều căn cứ vào cả quá trình học tập của các em dưới sự quan sát, theo dõi của giáo viên.
Chuyện trở nên ồn ào khi phụ huynh nhận kết quả học tập của con. Có phụ huynh lên thẳng hiệu trưởng phản ánh và tuyên bố nếu không giải quyết thỏa đáng sẽ viết đơn gửi lên cấp trên. Nhà trường cũng đã mời giáo viên Mỹ thuật lên hỏi chuyện nhưng cuối cùng kết quả vẫn không thay đổi.
Hiệu trưởng đã nói nhỏ với tôi rằng, chỉ mỗi môn năng khiếu bị đánh giá hoàn thành mà mất hết danh hiệu nghĩ cũng tội nhưng về lý thì giáo viên đánh giá không sai nên mình không có quyền can thiệp, bắt giáo viên thay đổi kết quả.
Thông tư 27/2020/TT-BGDĐT, quy định khen thưởng học sinh tiểu học thế nào?
Điểm a, khoản 1, điều 13, Thông tư 27, quy định đánh giá học sinh tiểu học như sau:
a) Khen thưởng cuối năm học:
- Khen thưởng danh hiệu Học sinh Xuất sắc cho những học sinh được đánh giá kết quả giáo dục đạt mức Hoàn thành xuất sắc;
- Khen thưởng danh hiệu Học sinh Tiêu biểu hoàn thành tốt trong học tập và rèn luyện cho những học sinh được đánh giá kết quả giáo dục đạt mức Hoàn thành tốt, đồng thời có thành tích xuất sắc về ít nhất một môn học hoặc có tiến bộ rõ rệt ít nhất một phẩm chất, năng lực; được tập thể lớp công nhận.
Theo đó, tất cả các môn học và hoạt động giáo dục của học sinh phải được đánh giá tốt mới đủ điều kiện xét khen thưởng của một trong hai danh hiệu học sinh xuất sắc hoặc học sinh tiêu biểu.
Không chỉ mình học sinh và phụ huynh nuối tiếc, giáo viên cũng buồn vì chỉ một môn xếp H ở một trong 2 phân môn Nghệ thuật hoặc là môn Thể dục là học sinh mất danh hiệu khen thưởng.
Còn không ít thầy cô giáo cũng tỏ ra tâm tư khi một số học sinh của mình học rất tốt các môn văn hóa và nổi trội về năng lực phẩm chất. Tuy nhiên, phân môn Âm nhạc, Mỹ thuật hoặc Thể dục lại chỉ được đánh giá hoàn thành nên không có cơ hội xét khen thưởng.
Trở lại câu chuyện phụ huynh của tôi thắc mắc, kiến nghị khi con của họ bị rớt danh hiệu học sinh xuất sắc chỉ vì bị đánh giá hoàn thành ở môn Mỹ thuật. Sau khi phụ huynh kiến nghị lên hiệu trưởng đề nghị xem xét lại kết quả đánh giá nhưng vẫn không được giải quyết đã viết đơn gửi thẳng lên cấp trên.
Giáo viên Mỹ thuật được mời lên giải trình. Giáo viên Mỹ thuật cho rằng mình đánh giá theo đúng quy định, đánh giá hoàn toàn chính xác nên sẽ không vì bất cứ lý do gì để sửa kết quả.
Hiệu trưởng rồi đại diện phòng giáo dục cũng cho rằng, nếu giáo viên đánh giá sai, cấp trên mới có quyền yêu cầu đánh giá lại. Đằng này, giáo viên đánh giá hoàn toàn đúng, khách quan, công bằng thì chẳng có lý do gì yêu cầu họ đánh giá lại.
Vì vậy, nên chăng xem xét tiêu chí đánh giá danh hiệu với học sinh cần có hướng phù hợp vì rõ ràng với các môn năng khiếu, học sinh không thể giỏi toàn năng được.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.