Năm học 2024-2025, Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng lấy chủ đề “Kỷ cương trách nhiệm, đổi mới sáng tạo, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo”, đề ra những mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp để tập trung chỉ đạo ngành thực hiện quyết liệt, đạt hiệu quả cao.
Nhân dịp năm mới Ất Tỵ năm 2025, Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đã có cuộc trao đổi với ông Bùi Văn Kiệm – Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng về kết quả thực hiện giáo dục trong năm qua và những kỳ vọng của ngành giáo dục và đào tạo thành phố trong năm mới.
Phóng viên: Thưa ông, năm 2024 là năm đánh dấu nhiều đổi mới của ngành giáo dục, ông đánh giá kết quả thực hiện các hoạt động giáo dục và đào tạo của địa phương có những thành tựu, dấu ấn gì nổi bật?
Giám đốc Bùi Văn Kiệm: Năm 2024, Hải Phòng đạt nhiều thành tựu quan trọng trong lĩnh vực giáo dục, đánh dấu bước chuyển mình toàn diện với các kết quả nổi bật.
Giáo dục mũi nhọn tiếp tục dẫn đầu cả nước Hải Phòng khẳng định vị thế với 98 giải học sinh giỏi quốc gia (11 giải Nhất, tăng 22 giải so với năm trước, xếp thứ 3 toàn quốc); 5 Huy chương vàng quốc tế và khu vực, gồm Huy chương Vàng Olympic Sinh học Quốc tế, Huy chương Bạc Olympic Tin học Châu Á, và Huy chương Đồng Olympic Vật lý Châu Á; hai dự án khoa học kỹ thuật đạt giải Nhất quốc gia và được chọn dự đấu trường quốc tế.
Đầu năm 2025, Hải Phòng tiếp tục khẳng định vị thế với 102 giải học sinh giỏi quốc gia (7 giải Nhất), xếp thứ 3 toàn quốc, tạo nền tảng vững chắc cho một năm học mới đầy triển vọng.
Giáo dục đại trà ổn định và chất lượng: Tỷ lệ tốt nghiệp trung học phổ thông đạt 99,66%, điểm trung bình 7,15 đứng thứ 6 toàn quốc. Thành phố Hải Phòng có học sinh thủ khoa toàn quốc khối B với 29,55 điểm.
Công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống, kỹ năng sống và giáo dục thể chất cho học sinh, sinh viên ngày càng đi vào nề nếp, thực chất và hiệu quả; công tác phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong giáo dục học sinh, sinh viên được tăng cường.
Chính sách giáo dục đột phá: Hải Phòng tiếp tục thực hiện chính sách đột phát trong giáo dục như: Chi gần 10 tỷ tiền thưởng cho giáo viên và học sinh giỏi quốc gia, khu vực và quốc tế theo Nghị quyết 06 - một con số mà ít địa phương trên cả nước có thể thực hiện; Chi trên 300 tỷ đồng hỗ trợ 100% học phí cho học sinh bậc học mầm non, phổ thông theo Nghị quyết số 54; Chi gần 980 tỷ thu nhập bình quân tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức ngành Giáo dục theo Nghị quyết số 05.
Ngân sách thành phố quan tâm, ưu tiên dành nguồn lực cho sự nghiệp giáo dục và đào tạo và dạy nghề (bình quân chiếm 34,6% trên tổng chi thường xuyên), đảm bảo đủ các điều kiện về tài chính, tài sản; từng bước tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, nâng cao thu nhập để ưu tiên phát triển giáo dục.
Chuyển đổi số tạo bước tiến hiện đại hóa giáo dục: Hải Phòng trong nhóm các địa phương đi đầu cả nước triển khai hệ thống phần mềm quản trị nhà trường, quản lí hồ sơ chuyên môn điện tử, triển khai chữ kí số tại 100% các cơ sở giáo dục, cho 100% giáo viên trên địa bàn thành phố.
100% các quận, huyện thực hiện tuyển sinh các lớp đầu cấp năm học 2024-2025 bằng hình thức trực tuyến, đảm bảo nghiêm túc, công khai, minh bạch, tạo thuận lợi cho người sử dụng. Hải Phòng là một trong những địa phương đầu tiên thực hiện thí điểm học bạ số.
Đầu tư cơ sở vật chất và hội nhập quốc tế: Năm 2024, Hải Phòng có 104 công trình giáo dục được cải tạo, nâng cấp với tổng kinh phí 3.200 tỷ đồng. 475/648 trường đạt chuẩn quốc gia (73,3%, vượt 7,3% chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố khóa XVI).
Thành phố thu hút gần 800 tỷ đồng từ các tập đoàn quốc tế để xây dựng trường quốc tế đạt chuẩn, như Trường Quốc tế Singapore và Trường liên cấp Alpha Hải Phòng.
Hải Phòng là địa phương đầu tiên đưa tiếng Hàn Quốc vào giảng dạy như ngoại ngữ chính thức tại các trường phổ thông.
Tổ chức thành công các sự kiện lớn: Hải Phòng tổ chức Hội khỏe Phù Đổng toàn quốc lần thứ X với hơn 20.000 vận động viên tham dự, giành vị trí thứ 3 toàn quốc; Giải chạy S-Race thu hút gần 5.000 học sinh, sinh viên và giáo viên tham gia, tạo động lực phát triển thể chất và tinh thần.
Phóng viên: Bên cạnh những kết quả đạt được, Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng còn gặp phải những khó khăn, vướng mắc gì? Dự kiến trong năm mới 2025, Sở sẽ khắc phục những khó khăn, vướng mắc đó như thế nào?
Giám đốc Bùi Văn Kiệm: Bên cạnh những thuận lợi, ngành Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như: xã hội hóa giáo dục còn hạn chế, giáo dục và đào tạo còn phụ thuộc chủ yếu vào nguồn lực công; tình trạng thiếu giáo viên các cấp học ảnh hưởng đến việc bảo đảm và nâng cao chất lượng giáo dục, đặc biệt là yêu cầu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 (thành phố còn thiếu 1.356 giáo viên, trong đó: 293 giáo viên mầm non, 335 giáo viên tiểu học, 347 giáo viên trung học cơ sở và 381 giáo viên trung học phổ thông); công tác xây dựng trường chuẩn quốc gia còn có những khó khăn, nhất là việc đáp ứng yêu cầu về đất đai, nguồn vốn đầu tư.
Để khắc phục những vấn đề này, Sở Giáo dục và Đào tạo đã đưa ra các giải pháp cụ thể, nhằm tạo nền tảng phát triển bền vững và duy trì vị thế tiên phong của giáo dục Hải Phòng. Các giải pháp cơ bản bao gồm:
Đẩy mạnh tuyển dụng giáo viên mới, đồng thời đề xuất bổ sung biên chế và tổ chức các khóa bồi dưỡng chuyên môn để đáp ứng yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông 2018;
Tăng cường xã hội hóa giáo dục, thu hút đầu tư từ các tập đoàn lớn và hợp tác quốc tế nhằm xây dựng thêm các trường học tiên tiến, chất lượng cao;
Tập trung đồng bộ hóa hạ tầng công nghệ tại các cơ sở giáo dục, triển khai hệ thống quản trị giáo dục hiện đại và tổ chức tập huấn kỹ năng số cho đội ngũ giáo viên và học sinh, tạo môi trường học tập hiện đại, hiệu quả.
Phóng viên: Năm 2025 là năm đầu tiên thí sinh thi tốt nghiệp Trung học phổ thông theo chương trình Giáo dục phổ thông 2018, Sở dự kiến có những thay đổi, chuẩn bị gì để đảm bảo kỳ thi được diễn ra hiệu quả?
Giám đốc Bùi Văn Kiệm: Để đảm bảo kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025 - kỳ thi đầu tiên của chương trình giáo dục phổ thông 2018 diễn ra hiệu quả, Sở Giáo dục và Đào tạo đã xây dựng kế hoạch và triển khai các nhiệm vụ trọng tâm:
Thứ nhất, Sở phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo cập nhật kịp thời các hướng dẫn từ Bộ, đặc biệt Thông tư số 30/2024/TT-BGDĐT ngày 30/12/2024, Sở Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức Hội nghị quán triệt và nêu bật các điểm mới, điểm cần chú ý trong Thông tư tại Hội nghị giao ban toàn ngành ngày 10/01/2025 tại Trường Trung học phổ thông Ngô Quyền.
Sở tham mưu Ủy ban nhân dân thành phố ban hành Chỉ thị số 14/CT-UBND ngày 22/11/2024 của Ủy ban nhân dân thành phố về tăng cường công tác chỉ đạo, phối hợp tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học, giáo dục nghề nghiệp năm 2025 tại thành phố Hải Phòng, sớm thành lập Ban Chỉ đạo thi, triển khai nhiệm vụ. Chủ động phối hợp với các Sở, ban, ngành: Phối hợp với các đơn vị liên quan (Công an, Y tế) để đảm bảo an toàn, an ninh trong kỳ thi.
Thứ hai, đối với nhà trường: Sở Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo công tác chuyên môn yêu cầu các trường tập trung rà soát lại toàn bộ chương trình giáo dục phổ thông 2018 và xây dựng kế hoạch ôn tập phù hợp với nội dung và cấu trúc thi mới tại Công văn số 2685/SGDĐT-GDTrH ngày 05/9/2024.
Sở tổ chức tập huấn, mời chuyên gia tập huấn cho giáo viên, đặc biệt về cách đánh giá năng lực học sinh, xây dựng đề thi bám sát chuẩn đầu ra của chương trình tại Công văn số 3085/SGDĐT-GDTrH ngày 07/10/2024; Công văn số 4138/SGDĐT-GDTrH ngày 24/12/2024…
Căn cứ đề minh hoạ, Sở hướng dẫn các trường xây dựng đề kiểm tra đánh giá thường xuyên và định kỳ phù hợp với định hướng của kỳ thi.
Thứ ba, đối với cho học sinh: Sở Giáo dục và Đào tạo thông báo chi tiết về cấu trúc đề thi, ma trận đề và định dạng câu hỏi để học sinh và giáo viên có kế hoạch học tập hiệu quả.
Sở hỗ trợ các trường xây dựng kế hoạch ôn tập bám sát năng lực học sinh, đồng thời tổ chức các kỳ thi thử để học sinh quen với hình thức thi mới. Đồng thời chỉ đạo các đơn vị trường học quán triệt quy chế thi đối với thí sinh.
Thứ tư, công tác chuẩn bị cơ sở vật chất: Để đảm bảo điều kiện thi, Sở Giáo dục và Đào tạo xây dựng phương án kiểm tra cơ sở vật chất tại các Điểm thi đảm bảo điều kiện theo quy định phòng thi, chuẩn bị phương án vận chuyển theo chỉ đạo của Ban Chỉ đạo thi Quốc gia
Sở đẩy mạnh áp dụng công nghệ trong tổ chức thi, như học bạ số, kho học liệu điện tử, quản lý hồ sơ thi, hướng dẫn đăng ký thi đối với thí sinh, thí sinh tự do, sắp xếp phòng thi, địa điểm thi tạo thuận lợi cho thí sinh di duyển không bị quá xa so với nơi cư trú.
Thứ năm, công tác truyền thông: Sở tăng cường công tác truyền thông để học sinh và phụ huynh nắm rõ những thay đổi trong quy chế thi, không để xảy ra tình trạng vi phạm quy chế thi. Phối hợp với Đài Phát thanh và truyền hình Hải Phòng, cơ quan báo chí trên địa bàn thành phố tuyên truyền về kì thi.
Phóng viên: Dự kiến trong năm 2025, Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng sẽ triển khai các hoạt động nổi bật nhằm đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo và chuyển đổi số trong giáo dục, gắn với điều kiện thực tế của địa phương?
Giám đốc Bùi Văn Kiệm: Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng đã đề ra 10 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để thực hiện thắng lợi chủ đề năm học 2024-2025: “Kỷ cương trách nhiệm, đổi mới sáng tạo, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo”. Đặc biệt, các hoạt động nổi bật nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và thúc đẩy chuyển đổi số đã được xây dựng, bao gồm:
Một là, triển khai hiệu quả chương trình giáo dục mầm non, phổ thông và thường xuyên, đảm bảo duy trì và nâng cao các tiêu chí phổ cập giáo dục ở tất cả các cấp học. Tập trung thực hiện chương trình giáo dục phổ thông 2018 đối với các lớp trọng điểm như lớp 5, lớp 9 và lớp 12.
Hai là, đề xuất bổ sung biên chế giáo viên, đặc biệt cho các môn học mới, đồng thời tổ chức các khóa đào tạo và bồi dưỡng về kỹ năng công nghệ, giảng dạy số hóa và phương pháp dạy học hiện đại, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế và cách mạng công nghiệp 4.0.
Ba là, thu hút nguồn lực xã hội và quốc tế để đầu tư phát triển giáo dục. Dự kiến trong năm 2025, thành lập thêm ít nhất 01 trường liên cấp hiện đại, tiên tiến hội nhập quốc tế và 01 trường đại học tại Hải Phòng.
Bốn là, thực hiện Đề án “Thí điểm chương trình đào tạo giữa Chương trình Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam và Chứng chỉ Cambridge Primary Checkpoint (cấp Tiểu học), Chứng chỉ IGCSE Cambridge (cấp Trung học cơ sở) và Chứng chỉ A-level (cấp Trung học phổ thông)” tại các trường công lập, bắt đầu từ năm học 2025-2026.
Năm là, nâng cao chất lượng dạy và học ngoại ngữ ở tất cả các cấp học, hướng đến việc đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong nhà trường. Đồng thời, tiếp tục triển khai dạy học các môn Ngoại ngữ 1, Ngoại ngữ 2, trong đó có tiếng Hàn Quốc.
Sáu là, xây dựng hạ tầng công nghệ hiện đại, ứng dụng công nghệ số trong quản lý, giảng dạy và học tập. Mục tiêu là tạo nền tảng cho một môi trường giáo dục thông minh, hiện đại, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế.
Bảy là, phối hợp với các sở, ngành tham mưu Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng tổ chức kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025 theo chương trình giáo dục phổ thông 2018, đảm bảo chất lượng, an toàn, nghiêm túc và giảm áp lực.
Đồng thời, sớm đề xuất phương án tuyển sinh lớp 10 phù hợp, đảm bảo quyền lợi cho thí sinh.
Phóng viên: Nhân dịp năm mới Ất Tỵ năm 2025, Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng kỳ vọng ngành giáo dục và đào tạo địa phương sẽ phát triển như thế nào? Ông có đề xuất, kiến nghị ngành giáo dục có thêm các chính sách gì để nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo?
Giám đốc Bùi Văn Kiệm: Năm 2025 đánh dấu việc thực hiện Kết luận số 91-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW, đồng thời triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới trên toàn bộ các lớp từ lớp 1 đến lớp 12. Ngành Giáo dục Hải Phòng đặt trọng tâm vào chủ đề năm học: "Kỷ cương trách nhiệm, đổi mới sáng tạo, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo".
Bên cạnh việc duy trì và phát huy thành tích giáo dục mũi nhọn tại các kỳ thi quốc gia và quốc tế, ngành giáo dục thành phố sẽ tập trung nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đẩy mạnh chuyển đổi số, và phát triển đội ngũ giáo viên đáp ứng yêu cầu hội nhập.
Đồng thời, Hải Phòng sẽ huy động nguồn lực xã hội để đầu tư cơ sở vật chất hiện đại, xây dựng trường liên cấp chất lượng cao và một trường đại học, cùng việc nâng cao năng lực ngoại ngữ, đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học.
Những nỗ lực này sẽ là nền tảng vững chắc để giáo dục Hải Phòng đổi mới sáng tạo, đóng góp vào sự phát triển bền vững của thành phố và cả nước.
Về cơ chế, chính sách, ngành Giáo dục Hải Phòng đang tham mưu xây dựng chính sách trong dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thay thế Nghị quyết số 35/2021/QH15 ngày 13/11/2021.
Đặc biệt, Sở Giáo dục và Đào tạo đang dự thảo mô hình Trường học Chủ nghĩa xã hội trong Đề án “Xây dựng mô hình Chủ nghĩa xã hội gắn với con người Xã hội chủ nghĩa tại thành phố Hải Phòng” với nhiều cơ chế, chính sách nổi bật, hướng tới việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện và tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển nguồn nhân lực trong tương lai.
Phóng viên: Trân trọng cảm ơn ông!