Ngày 28/05 (giờ Việt Nam), Bộ Ngoại giao Mỹ chỉ thị bộ phận lãnh sự tại toàn bộ đại sứ quán Mỹ, trong đó có Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam dừng sắp xếp thêm lịch phỏng vấn cấp visa (F, M và J) cho sinh viên hoặc người học trong các chương trình trao đổi cho đến khi có chỉ dẫn thêm trong vài ngày nữa.
Visa F dành cho sinh viên nước ngoài, visa M cho người sang Mỹ tham gia các chương trình đào tạo nghề trong khi visa J dành cho người tham gia chương trình trao đổi học thuật, văn hóa. [1]
Liền sau đó, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cũng chia sẻ trên tài khoản mạng xã hội chính thức của ông rằng, Mỹ sẽ bắt đầu thu hồi visa của du học sinh Trung Quốc – cộng đồng du học sinh quốc tế đông đảo bậc nhất tại Mỹ. [2]
Những thông tin này khiến học sinh, sinh viên Việt Nam có nguyện vọng du học Mỹ khá lo lắng.
Đầu tư tiền tỷ đi du học, học sinh lo lắng vì chưa có visa
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, em P.L, học sinh lớp 12 tại Hà Nội đang chuẩn bị hồ sơ du học Mỹ, không giấu được sự lo lắng. Em cho biết đã hoàn tất quá trình nộp hồ sơ và được một trường đại học tại Mỹ chấp nhận. Hiện em đang chờ I-20 – giấy chứng nhận tư cách sinh viên quốc tế từ trường đại học để có thể đặt lịch phỏng vấn xin visa.
“Ngày nào em cũng kiểm tra email liên tục. Nhưng hôm 28/05, Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam ngừng nhận lịch phỏng vấn visa. Em lập tức vào website của Đại sứ quán để kiểm tra và đúng là không thể đặt lịch nữa.
Mọi kế hoạch chuẩn bị của em và gia đình – từ luyện tiếng Anh, hoàn thiện hồ sơ tài chính đến tập phỏng vấn – bỗng chốc trở nên mịt mù. Em mất ngủ cả đêm, không biết nếu không kịp phỏng vấn thì có được hoãn sang kỳ sau không, vì còn ảnh hưởng đến học bổng”, P.L chia sẻ.
Theo P.L, để theo đuổi ước mơ du học Mỹ, gia đình em đã đầu tư gần 8.000 USD (khoảng hơn 200 triệu đồng) chỉ cho dịch vụ tư vấn, chưa tính tiền học, thi các chứng chỉ quốc tế. Học phí đã trừ học bổng là 26.000 đô/năm (gần 700 triệu đồng), đã đặt cọc trước.
“Nếu giờ chuyển hướng sang quốc gia khác hoặc ở lại học đại học trong nước thì không chỉ tốn kém thêm mà còn phá vỡ toàn bộ kế hoạch học tập của em suốt ba năm nay” - em nói.
Phía trung tâm tư vấn du học khuyên P.L giữ bình tĩnh, bởi theo họ đây chỉ là một sự gián đoạn tạm thời. Tuy nhiên, khi thời gian đang đếm ngược đến kỳ nhập học mùa Thu, gia đình lo ngại việc trì hoãn phỏng vấn visa sẽ khiến học sinh không thể nhập học đúng hạn, phải chờ đến kỳ mùa Xuân năm sau.
Không chỉ những học sinh chưa kịp đặt lịch phỏng vấn, nhiều người đã có lịch hẹn trong tháng 6 tới đây cũng không tránh khỏi cảm giác lo lắng. Em L.Đ – tân sinh viên Đại học Arizona State – chia sẻ: “Em đã có lịch phỏng vấn vào giữa tháng 6, nhưng sau khi đọc tin tức, em đang cân nhắc dời lịch hoặc rút hồ sơ”.
Điều khiến L.Đ lo ngại hơn cả là thông tin ứng viên Giám đốc Sở Di Trú muốn trình Quốc hội Mỹ chấm dứt chương trình OPT (Optional Practical Training) – chương trình cho phép sinh viên quốc tế ở lại Mỹ làm việc từ 12 đến 36 tháng sau khi tốt nghiệp. [3]
“Em chọn học ở Mỹ vì muốn tích lũy kinh nghiệm làm việc sau khi ra trường. Thực tập và làm việc ở nước ngoài là giai đoạn cực kỳ quý báu. Nếu Mỹ thực sự bãi bỏ chương trình OPT, em sẽ chuyển hướng sang Canada” - L.Đ cho hay.
Cần giữ bình tĩnh và chuẩn bị phương án dự phòng
Trước biến động du học Mỹ những ngày qua, Thạc sĩ Lù Thị Hồng Nhâm, Giám đốc Công ty tư vấn du học Đức Anh nhận định việc Mỹ tạm dừng lịch phỏng vấn visa là một “cú sốc lớn” đối với các ứng viên du học, đặc biệt trong bối cảnh hiện tại khi chỉ một số ít học sinh, sinh viên kịp có visa du học Mỹ.
“Hiện nay, nhiều em chỉ mới nhận được thư mời nhập học trong thời gian gần đây, chưa kịp đặt lịch phỏng vấn. Ngoài ra, không ít trường hợp vẫn đang chờ các trường đại học Mỹ cấp mẫu I-20”, bà Nhâm cho biết.
Là người trực tiếp tư vấn và hỗ trợ học sinh, bà Nhâm nhận được rất nhiều cuộc gọi từ phụ huynh và học sinh, bày tỏ sự lo lắng. Tuy nhiên, bà trấn an rằng chính phủ Mỹ vẫn luôn đánh giá cao những du học sinh nghiêm túc, có hồ sơ tốt và không có phát ngôn gây tranh cãi.
Theo bà, việc chính phủ Mỹ tạm dừng phỏng vấn mà không công bố thời điểm mở lại đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến kế hoạch học tập được học sinh, sinh viên và gia đình chuẩn bị trong nhiều năm qua.
“Đây có thể là bước rà soát lại quy trình, tiêu chí xét duyệt hồ sơ và cấp visa của chính phủ Mỹ”, bà Nhâm nhận định, đồng thời bày tỏ niềm tin rằng lịch phỏng vấn sẽ sớm được mở lại.
Bà khuyên các du học sinh không nên quá lo lắng ở thời điểm này. Với những trường hợp đã được xếp lịch phỏng vấn, các em nên giữ bình tĩnh, tiếp tục chuẩn bị kỹ lưỡng theo đúng kế hoạch. Còn với những học sinh chưa có lịch, cần theo dõi sát sao thông tin từ chính phủ Mỹ và các trường đại học để kịp thời cập nhật và thực hiện các bước cần thiết.
“Trong thời gian chờ đợi, các em có thể tận dụng để rà soát lại hồ sơ, luyện tập phỏng vấn, kiểm tra và kiểm soát thông tin cá nhân trên mạng xã hội, sẵn sàng nộp đơn ngay khi lịch phỏng vấn được mở lại”, bà Nhâm khuyến nghị.
Ngoài ra, nếu xác định Mỹ không phải là lựa chọn duy nhất, phụ huynh và học sinh có thể cân nhắc thêm các quốc gia khác có môi trường học tập ổn định về kinh tế, chính trị, chính sách hỗ trợ du học sinh tốt… như một phương án dự phòng.
Cùng bàn luận về vấn đề này, chị L. - một chuyên viên tư vấn du học tại Hà Nội cho biết chị vừa có học sinh đỗ visa Mỹ vào ngày 29/05. Học sinh chỉ được phỏng vấn những câu hỏi thông thường, không có nội dung nào khác biệt.
"Tin tức về việc tạm dừng lịch phỏng vấn visa mới khiến phụ huynh băn khoăn. Đó là điều dễ hiểu, nhưng phụ huynh, học sinh nên biết rằng đây chỉ là điều chỉnh tạm thời về mặt quy trình và kỹ thuật. Những ai đã có lịch – vẫn tiếp tục phỏng vấn bình thường. Không chỉ vậy, viên chức phỏng vấn còn chúc mừng khi thấy học sinh Việt nhận suất học bổng lên tới hàng chục nghìn đô mỗi năm. Tôi tin là lịch phỏng vấn mới sẽ sớm được mở lại!" - chị L. bày tỏ.
Anh Nguyễn Ngọc Khương, tốt nghiệp Thạc sĩ tại Đại học Notre Dame và hiện là chuyên viên tư vấn du học độc lập ở bang Minnesota (Hoa Kỳ), cho hay: “Trước hết, cần hiểu Chính phủ Mỹ hiện chỉ tạm hoãn quá trình tiếp nhận đơn xin visa để cập nhật hệ thống xét duyệt, đặc biệt là liên quan đến kiểm tra thông tin mạng xã hội của đương đơn. Đây không phải là việc dừng cấp visa vĩnh viễn.
Chính quyền Tổng thống Trump hiện nay đang muốn siết chặt kiểm tra các nội dung liên quan đến tư tưởng và phát ngôn bài Do Thái. Một số phụ huynh và học sinh gần đây đã liên hệ với tôi để hỏi về động thái này. Tôi đã trấn an và bày tỏ hy vọng rằng quá trình cấp visa sẽ sớm quay trở lại bình thường”.
Những bạn có nhu cầu xin visa sẽ cần chờ đến khi Đại sứ quán mở lại lịch hẹn nộp đơn nên có thể tiến trình sẽ chậm hơn các năm trước. Tuy nhiên, việc trì hoãn này không phải chưa từng có tiền lệ - trong đợt COVID-19, nhiều thủ tục cũng từng bị hoãn hoặc hủy tương tự.
Trong thời gian chờ đợi, anh Khương khuyến khích các học sinh vẫn nên chuẩn bị đầy đủ hồ sơ phỏng vấn như thông thường, bao gồm hoàn tất mẫu đơn xin visa DS-160, đóng lệ phí SEVIS, thanh toán phí xin visa qua bưu điện và các giấy tờ liên quan khác. Mọi khâu trong quy trình vẫn nên được thực hiện, ngoại trừ bước đặt lịch hẹn phỏng vấn, hiện đang bị tạm ngưng.
Về dài hạn, động thái này không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình du học Mỹ vì về bản chất, đây chỉ là một sự điều chỉnh trong quy trình xét duyệt visa. Miễn là đương đơn không có phát ngôn nhạy cảm hoặc vi phạm các chính sách an ninh của Mỹ thì vẫn có cơ hội được cấp visa như bình thường. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, anh Khương cho rằng có khả năng một số học sinh sẽ phải xin visa vào sát ngày nhập học, hoặc muộn hơn thường lệ.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://thanhnien.vn/my-lenh-tat-ca-su-quan-ngung-phong-van-cap-visa-cho-sinh-vien-nuoc-ngoai-185250528064136094.htm
[2] https://dantri.com.vn/giao-duc/my-tuyen-bo-se-bat-dau-thu-hoi-visa-cua-du-hoc-sinh-trung-quoc-20250529075444242.htm
[3] https://vnexpress.net/du-hoc-sinh-my-dien-opt-bi-nhac-nho-4890734.html