Hướng tới kỷ niệm 15 năm Ngày Thuyền viên Thế giới (25/6), ngày 20/6, Trường Đại học Hàng hải Việt Nam đã phối hợp cùng Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam tổ chức chuỗi sự kiện quy mô, mang ý nghĩa tri ân, kết nối và phát triển lực lượng thuyền viên Việt Nam trong kỷ nguyên mới.
Không chỉ là dịp để tôn vinh những người đã và đang bám biển, sự kiện năm nay còn là diễn đàn quan trọng để đối thoại, đề xuất giải pháp, định hướng đào tạo và xây dựng chính sách phù hợp cho một đội ngũ thuyền viên hội nhập, làm chủ công nghệ, và sẵn sàng vượt sóng vươn xa.
Từ những câu chuyện chân thật đến thảo luận chính sách
Phát biểu khai mạc, ông Bùi Thiên Thu - Phó Cục trưởng Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam nhấn mạnh vai trò trung tâm của đội ngũ thuyền viên trong đảm bảo chuỗi cung ứng hàng hải toàn cầu và cam kết tiếp tục hoàn thiện cơ chế chính sách để bảo vệ quyền lợi, phúc lợi nghề nghiệp cho người đi biển.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Minh Đức, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Hàng hải Việt Nam bày tỏ niềm tự hào về vai trò của nhà trường cũng như các cơ sở đào tạo hàng hải tại Việt Nam, trong việc đào tạo nguồn nhân lực cho ngành, các thế hệ thuyền viên trưởng thành đã không ngừng phát triển, từng bước khẳng định được vị trí và uy tín của mình trong ngành hàng hải thế giới.
Tuy nhiên, thầy cũng nhấn mạnh rằng, nhu cầu về công nghệ trong ngành hàng hải đang thay đổi và cập nhật từng ngày, kéo theo yêu cầu từ phía doanh nghiệp đối với kỹ năng chuyên môn, năng lực công nghệ và khả năng thích ứng của đội ngũ thuyền viên, điều này đặt ra cho Nhà nước - Nhà trường - Các doanh nghiệp cũng cân nhắc có những sự thay đổi để xây dựng các chính sách đãi ngộ, chăm sóc tốt hơn cả về sức khỏe và tinh thần cho thuyền viên trong tương lai.
Bên cạnh đó, sự kiện còn là dịp để lan tỏa những câu chuyện nghề sâu sắc đến từ các thuyền trưởng kỳ cựu như: Thuyền trưởng Nguyễn Viết Thành – người Việt đầu tiên vượt qua ba đại dương vòng quanh thế giới trên tàu Vinashin Sun, và Thuyền trưởng Hoàng Thanh Sơn – đã có 3 năm kinh nghiệm Thuyền trưởng tàu Capesize, ngoài ra còn có 9 tháng kinh nghiệm gần nhất trên tàu chở quặng lớn nhất thế giới (NSU BRAZIL - 40 vạn tấn).
Những chia sẻ của họ không chỉ khơi gợi lòng tự hào mà còn truyền cảm hứng mạnh mẽ cho thế hệ sinh viên đang nuôi dưỡng giấc mơ ra khơi.
Tiếp nối là các phiên tọa đàm chuyên sâu thu hút gần 200 đại biểu từ cơ quan quản lý, doanh nghiệp, cơ sở đào tạo, các chuyên gia kỹ thuật, thuyền trưởng, máy trưởng kỳ cựu cùng đông đảo giảng viên, sinh viên của nhà trường.
Phiên Tọa đàm số 1 với chủ đề “Các chế độ, chính sách nâng cao việc đảm bảo quyền lợi cho thuyền viên” đã ghi nhận nhiều ý kiến tâm huyết từ các doanh nghiệp và đơn vị đào tạo.
Đại diện Công ty Cổ phần Vận tải biển Việt Nam (VOSCO) nhấn mạnh cần điều chỉnh cơ cấu lương, chế độ nghỉ phép, bảo hiểm và chính sách hưu trí trong bối cảnh chi phí thuyền viên ngày càng tăng.
Về phía Công ty cổ phần hợp tác lao động với nước ngoài (INLACO Hải Phòng), đại diện công ty chia sẻ kinh nghiệm hợp tác với chủ tàu Nhật Bản, nơi coi trọng quyền lợi và cơ hội phát triển lâu dài cho người lao động.
Trong khi đó, đại diện Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển Thương Mại BBC Group - SMR MARINE Hải Phòng đề xuất sớm hình thành công đoàn thuyền viên, đồng thời đánh giá thu nhập và trình độ thuyền viên Việt Nam hiện đang ở mức cạnh tranh trong khu vực.
Một trong những điểm nhấn quan trọng của Tọa đàm phiên số 1 là phiên hỏi đáp với hai chủ đề “Bảo đảm quyền lợi thuyền viên: từ cam kết của Việt Nam theo Công ước quốc tế đến việc nội luật hoá và thực thi" và "Giải pháp đào tạo, huấn luyện thuyền viên trong bối cảnh ứng dụng công nghệ tiên tiến và tuân thủ các quy định, nghị quyết mới của IMO”.
Phiên thảo luận diễn ra sôi nổi với sự tham gia của các chuyên gia, đại diện cơ quan, doanh nghiệp trong ngành hàng hải và sinh viên.
Phiên hỏi đáp được điều phối bởi Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thái Dương - Phó Trưởng khoa phụ trách Khoa Hàng hải, ông Đặng Hồng Trường - Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Vận tải biển Việt Nam (Công ty VOSCO), và bà Nguyễn Thị Thương - Phó Trưởng phòng Vận tải, An toàn và Phương tiện thuộc Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam.
Thích ứng với công nghệ và xu thế chuyển đổi xanh
Trong bối cảnh công nghệ hàng hải thay đổi từng ngày, Phiên tọa đàm số 2 với chủ đề “Ứng dụng công nghệ tiên tiến và tuân thủ các quy định, nghị quyết mới của IMO về thuyền viên” tiếp tục là tâm điểm thảo luận, mang đến nhiều góc nhìn đa chiều từ cơ quan quản lý, cơ sở đào tạo và doanh nghiệp.
Các tham luận xoay quanh những nội dung cấp thiết như dấu mốc MEPC 83 trong lộ trình giảm phát thải toàn cầu (Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam), thách thức trong đào tạo thuyền viên đáp ứng công nghệ mới (Trường Đại học Hàng hải Việt Nam), cũng như giải pháp kỹ thuật và nhân lực để thích ứng với các quy định môi trường mới từ IMO (Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tư vấn và dịch vụ Hàng hải Việt Nam (VMSC).
Đặc biệt, phần chia sẻ thực tế từ Thuyền trưởng Nguyễn Hoàng Anh – người Việt đầu tiên làm việc trên tàu sử dụng nhiên liệu kép – đã mang đến nhiều trải nghiệm sống động và truyền cảm hứng cho sinh viên ngành hàng hải.
Phiên hỏi đáp diễn ra sôi nổi với chủ đề “Trao đổi thực tế về thách thức, giải pháp thích ứng với thay đổi công nghệ và quy định quốc tế”. Các diễn giả và khách mời đã cùng thảo luận về khả năng ứng dụng công nghệ mới trên đội tàu Việt Nam, nhu cầu cập nhật chương trình đào tạo để phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế, cũng như những kỹ năng mềm cần thiết cho thuyền viên trong bối cảnh chuyển đổi xanh của ngành hàng hải toàn cầu.
Buổi trao đổi không chỉ giúp sinh viên hiểu rõ hơn về xu hướng nghề nghiệp, mà còn khuyến khích sự phối hợp giữa cơ quan quản lý Nhà nước, cơ sở đào tạo và doanh nghiệp phối hợp chặt chẽ hơn trong công tác chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao.
Kết nối nguồn lực, đổi mới đào tạo và lan tỏa cơ hội việc làm cho người học
Không chỉ dừng lại ở lý thuyết, nhà trường còn tổ chức Hội chợ việc làm khối ngành đi biển với sự tham gia của rất nhiều các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực vận tải biển, cung ứng thuyền viên, logistics và công nghệ hàng hải.
Trong đó, các doanh nghiệp tiến hành tuyển dụng trực tiếp, mang đến hàng trăm cơ hội thực tập, việc làm cho sinh viên Trường Đại học Hàng hải Việt Nam cũng như các học viên từ các cơ sở đào tạo khác. Đây là hoạt động thiết thực, khẳng định vai trò cầu nối hiệu quả giữa nhà trường và thị trường lao động.
Đặc biệt, điểm nhấn của chuỗi hoạt động năm nay là biên bản ghi nhớ hợp tác giữa Trường Đại học Hàng hải Việt Nam và Viện Y học biển Việt Nam – một bước tiến quan trọng nhằm mở rộng mạng lưới hỗ trợ sức khỏe thể chất và tinh thần cho thuyền viên, góp phần nâng cao phúc lợi và chất lượng sống cho lực lượng nòng cốt của ngành.
Ngày Thuyền viên Thế giới năm 2025 không chỉ là dịp tôn vinh người đi biển – những người thầm lặng giữ mạch giao thương xuyên đại dương – mà còn là lời khẳng định về bản lĩnh, sự trưởng thành và khát vọng hội nhập của thuyền viên Việt Nam. Họ đang và sẽ là lực lượng tiên phong trong hành trình xanh hóa, số hóa và phát triển bền vững của ngành hàng hải thế giới.