Trong bối cảnh ngành du lịch ngày càng phát triển mạnh mẽ, trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam, yêu cầu về nguồn nhân lực không chỉ tăng mạnh về số lượng mà còn đặt ra những tiêu chuẩn ngày càng cao về chất lượng. Việc đào tạo bài bản, chuyên sâu và thích ứng với xu thế hội nhập trở thành yếu tố then chốt quyết định sự thành công bền vững của ngành.
Thanh Hóa - vùng đất sở hữu nhiều tiềm năng du lịch với bãi biển Sầm Sơn, di sản Lam Kinh, suối cá Cẩm Lương, khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, vườn quốc gia Bến En… đang từng bước khẳng định vị thế là trung tâm du lịch lớn của khu vực Bắc Trung Bộ.
Chia sẻ với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đậu Bá Thìn - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Hồng Đức cho biết, nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về nhân lực phục vụ phát triển du lịch, từ năm 2018, Nhà trường đã chính thức mở ngành Du lịch trình độ đại học.
Mục tiêu nhằm cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho du lịch tỉnh Thanh Hóa và các tỉnh Bắc Trung Bộ; đồng thời mở ra cơ hội học tập, khởi nghiệp và phát triển nghề nghiệp cho những bạn trẻ yêu thích khám phá văn hóa, đam mê dịch chuyển và mong muốn gắn bó với ngành kinh tế xanh của thời đại.
Ngành Du lịch “khát” nhân lực được đào tạo bài bản
Theo thống kê của Cục Du lịch quốc gia Việt Nam, mỗi năm ngành du lịch cần tới 40.000 lao động nhưng thực tế nguồn cung chỉ bảo đảm được khoảng 20.000 nhân lực. Trong số đó, tỷ lệ lao động du lịch có trình độ đại học và sau đại học chỉ chiếm xấp xỉ 10%; sơ cấp, trung cấp, cao đẳng chiếm hơn 50%; dưới sơ cấp khoảng 40%. Trong tổng số lao động du lịch đó chỉ có 43% là được đào tạo chuyên môn nghiệp vụ du lịch.
Trong khi đó, cả nước có đến gần 4.000 doanh nghiệp lữ hành quốc tế luôn trong tình trạng thiếu nhân lực, vừa trông đợi vào “đầu ra” của các cơ sở đào tạo, vừa phải tự đào tạo. [1]
“Với tư cách là cơ sở đào tạo có truyền thống trong lĩnh vực du lịch tại khu vực Bắc Trung Bộ, Trường Đại học Hồng Đức nhận thức rõ vai trò và trách nhiệm trong việc góp phần giải quyết bài toán nhân lực cho ngành. Chúng tôi xây dựng chương trình đào tạo theo hướng ứng dụng - hội nhập - bền vững, gắn chặt với thực tiễn địa phương và xu hướng phát triển của ngành kinh tế xanh”, Phó Giáo sư Đậu Bá Thìn nhấn mạnh.
Từ giảng đường đến thực tiễn: Mô hình đào tạo ngành Du lịch tại Trường Đại học Hồng Đức
Sinh viên theo học ngành Du lịch tại Trường Đại học Hồng Đức được đồng hành cùng đội ngũ giảng viên giàu kinh nghiệm thuộc Bộ môn Việt Nam học - Du lịch (Khoa Khoa học Xã hội). Đây là đơn vị đầu tiên đào tạo ngành dịch vụ du lịch tại Thanh Hóa, được thành lập từ năm 2010, với nhiều thành tích nổi bật trong giảng dạy, nghiên cứu khoa học và hợp tác quốc tế.
Không chỉ có lợi thế về chuyên môn sâu, chương trình đào tạo còn được tăng cường tính liên ngành khi có sự tham gia giảng dạy của các giảng viên từ Khoa Kinh tế - Quản trị kinh doanh, Khoa Ngoại ngữ, Khoa Kỹ thuật Công nghệ. Nhờ đó, sinh viên được tiếp cận kiến thức đa chiều, đáp ứng yêu cầu phát triển của ngành du lịch trong thời đại mới.
Sinh viên được trang bị nền tảng đạo đức nghề nghiệp, kiến thức chuyên môn vững vàng, kỹ năng thực hành chuyên nghiệp và khả năng thích ứng cao trong môi trường làm việc đa văn hóa. Nội dung học tập kết hợp hài hòa giữa các kiến thức cơ sở về văn hóa, lịch sử, địa lý, pháp luật du lịch với các học phần chuyên sâu như quản trị lữ hành, lưu trú, tổ chức sự kiện; thiết kế và điều hành tour; truyền thông và marketing du lịch; thuyết minh, nghiệp vụ hướng dẫn, lễ tân; kỹ năng giao tiếp, quản lý, tư duy phản biện và khởi nghiệp.
Bên cạnh đó, sinh viên còn được rèn luyện năng lực tiếng Anh chuyên ngành, kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin, phần mềm quản trị và các công cụ hỗ trợ hiện đại, những năng lực không thể thiếu để làm việc hiệu quả trong ngành du lịch thời kỳ chuyển đổi số.
Học đi đôi với hành - Trải nghiệm thực tế tại doanh nghiệp
Không chỉ chú trọng đào tạo lý thuyết, sinh viên ngành Du lịch Trường Đại học Hồng Đức còn được tạo điều kiện thực hành, thực tập tại các doanh nghiệp du lịch, lữ hành, khách sạn, khu nghỉ dưỡng trên địa bàn Thanh Hóa và nhiều tỉnh, thành khác.
Phó Giáo sư Đậu Bá Thìn cho biết: “Nhờ mạng lưới đối tác như Melia Vinpearl, Flamingo Hải Tiến, các công ty lữ hành, trung tâm xúc tiến du lịch, di tích -di sản, sinh viên có điều kiện trải nghiệm thực tế, rèn luyện kỹ năng nghề nghiệp ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường”.
Các hoạt động học tập gắn liền với thực tiễn như: tổ chức tour thực địa, tham gia các sự kiện văn hóa - du lịch, chương trình giao lưu với doanh nghiệp, diễn đàn khởi nghiệp… được triển khai thường xuyên, tạo môi trường học tập năng động, sáng tạo và sát với yêu cầu thị trường lao động.
Bên cạnh đó, sinh viên còn được rèn luyện kỹ năng ngay tại trường thông qua hệ thống phòng thực hành nghiệp vụ du lịch, khách sạn, nhà hàng hiện đại, mô phỏng theo tiêu chuẩn 3-4 sao. Hệ thống này bao gồm các khu vực thực hành: lễ tân, buồng phòng, bàn - bar, thuyết minh viên, trung tâm điều hành tour…
Thư viện điện tử, tài liệu học tập chuyên ngành, phòng máy luôn sẵn sàng phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu, sáng tạo của người học.
“Chúng tôi mong muốn tạo ra một thế hệ sinh viên năng động, sáng tạo, có khả năng khởi nghiệp và phát triển nghề nghiệp bền vững. Ngành Du lịch không chỉ là lựa chọn cho những bạn trẻ đam mê dịch chuyển, yêu khám phá văn hóa mà còn là cánh cửa dẫn tới nhiều cơ hội trong nền kinh tế xanh của tương lai”, thầy Thìn nhấn mạnh.
Cơ hội nghề nghiệp rộng mở cho sinh viên ngành Du lịch
Theo thầy Thìn, ngành du lịch Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ với tiềm năng to lớn, ngày càng khẳng định vai trò là một nhu cầu thiết yếu trong đời sống hiện đại. Đây cũng là cơ hội nghề nghiệp rộng mở cho sinh viên theo học ngành Du lịch.
“Với nền tảng kiến thức toàn diện và kỹ năng nghề nghiệp được trang bị trong quá trình học tập, sinh viên tốt nghiệp ngành Du lịch, Trường Đại học Hồng Đức có thể đảm nhiệm nhiều vị trí khác nhau trong các tổ chức và đơn vị liên quan đến lĩnh vực này,” thầy Thìn nói.
Theo đó, sinh viên tốt nghiệp ngành Du lịch có thể làm việc tại các doanh nghiệp lữ hành, khách sạn, khu nghỉ dưỡng với vai trò như hướng dẫn viên, điều hành tour, nhân viên lễ tân, kinh doanh, tổ chức sự kiện, hay quản lý các dịch vụ lưu trú, ẩm thực. Trong khu vực công lập, sinh viên có thể đảm nhận vị trí chuyên viên tại các Sở Du lịch, Trung tâm xúc tiến du lịch, phòng Văn hóa - Thông tin,...
Ngoài ra, sinh viên cũng có thể tham gia vào các tổ chức phi chính phủ, các dự án bảo tồn văn hóa - phát triển du lịch cộng đồng, làm công tác nghiên cứu, điều phối chương trình. Với những em yêu thích chia sẻ và sáng tạo, lĩnh vực truyền thông - marketing du lịch, viết blog, làm video, xây dựng thương hiệu điểm đến cũng là những lựa chọn rất hấp dẫn trong thời đại số.
Trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo, sinh viên có thể trở thành trợ giảng, giảng viên tại các trường đại học, cao đẳng, trung cấp nghề có đào tạo về du lịch. Người học cũng có thể chọn con đường khởi nghiệp, từ mở doanh nghiệp du lịch, phát triển mô hình homestay, farmstay, đến thiết kế tour trải nghiệm, cung cấp dịch vụ quảng bá sản phẩm du lịch văn hóa.
Theo thầy Thìn, người học còn có thể tiếp tục theo đuổi các bậc học cao hơn như thạc sĩ, tiến sĩ ở các chuyên ngành Du lịch, Quản lý văn hóa, Quản trị dịch vụ,... tại các cơ sở đào tạo trong nước và quốc tế.
“Tôi tin rằng, với sự chuẩn bị kỹ lưỡng về kiến thức, kỹ năng và thái độ, sinh viên ngành Du lịch có thể tự tin chinh phục thị trường lao động trong nước và quốc tế, và quan trọng hơn, tìm thấy đam mê và giá trị bản thân trong hành trình đồng hành cùng "ngành công nghiệp không khói" đầy tiềm năng này”, thầy Thìn bày tỏ.
Chia sẻ thêm, lãnh đạo Trường Đại học Hồng Đức cho biết, với sự đầu tư đồng bộ về chương trình đào tạo, cơ sở vật chất, đội ngũ giảng viên và mạng lưới đối tác doanh nghiệp, ngành Du lịch tại Trường Đại học Hồng Đức cam kết mang đến cho người học một môi trường học tập chất lượng, chuyên nghiệp, nhân văn, nơi mỗi sinh viên được trang bị đầy đủ hành trang tri thức - kỹ năng - thái độ để vững bước vào thị trường lao động trong nước và quốc tế.
Tài liệu tham khảo:
[1]: https://vietnamtourism.gov.vn/post/46285