Trường Đại học Mỏ - Địa chất được thành lập trên cơ sở Khoa Mỏ - Địa chất, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội (nay là Đại học Bách khoa Hà Nội) theo Quyết định số 147/QĐ-CP ngày 8/8/1866 của Thủ tướng Chính phủ. Ngày 15/11/1966, Trường Đại học Mỏ - Địa chất chính thức khai giảng khóa học đầu tiên.
Theo thông tin được đăng tải trên website, Trường Đại học Mỏ - Địa chất có sứ mệnh đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, nghiên cứu khoa học và chuyển giao tri thức - công nghệ đáp ứng nhu cầu xã hội và hội nhập quốc tế. Nhà trường xác định tầm nhìn đến năm 2030 trở thành đại học đa ngành định hướng nghiên cứu, có uy tín trong nước và quốc tế.
Hiện Giáo sư, Tiến sĩ Trần Thanh Hải là Hiệu trưởng Trường Đại học Mỏ - Địa chất; Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Xuân Trường là Chủ tịch Hội đồng trường.
Đề án mở ngành đào tạo mới không được công khai trên website trường
Theo thông tin tuyển sinh năm 2025, hiện nhà trường đào tạo 47 ngành trình độ đại học, 20 ngành trình độ thạc sĩ ở 11 lĩnh vực gồm: Môi trường và bảo vệ môi trường; Công nghệ kỹ thuật; Toán và thống kê; Kiến trúc và xây dựng; Kinh doanh và quản lý; Kỹ thuật; Du lịch, khách sạn, thể thao và dịch vụ cá nhân; Máy tính và công nghệ thông tin; Sức khỏe; Khoa học tự nhiên.
Năm 2025, Trường Đại học Mỏ - Địa chất mở 6 ngành học mới gồm: Ngôn ngữ Trung Quốc; Ngôn ngữ Anh; Kỹ thuật vật liệu; Quản lý đô thị và công trình; Kỹ thuật không gian; Quản lý tài nguyên khoáng sản. Tuy nhiên, trên website của nhà trường, phóng viên không tìm thấy đề án mở ngành của những ngành học nêu trên mà chỉ thấy nhà trường giới thiệu về khung chương trình đào tạo và thông tin cơ bản về ngành học.
Khoản 5, Điều 14 về chế độ báo cáo, lưu trữ và công khai thông tin tại Văn bản hợp nhất số 07/VBHN-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành thông tư quy định điều kiện, trình tự, thủ tục mở ngành đào tạo, đình chỉ hoạt động của ngành đào tạo trình độ đại học, thạc sĩ, tiến sĩ nêu rõ:
Cơ sở đào tạo công khai trên trang thông tin điện tử của cơ sở đào tạo và cập nhật thông tin vào cơ sở dữ liệu quốc gia về giáo dục đại học như sau:
a) Công khai Quy định điều kiện, trình tự, thủ tục mở ngành đào tạo và đình chỉ hoạt động ngành đào tạo các trình độ của giáo dục đại học của cơ sở đào tạo trên trang thông tin điện tử của cơ sở đào tạo ít nhất là 45 ngày trước khi tổ chức thực hiện;
b) Trong thời gian 05 ngày kể từ ngày ban hành quyết định mở ngành đào tạo hoặc nhận được quyết định cho phép mở ngành đào tạo của cơ quan có thẩm quyền, cơ sở đào tạo phải công khai trên trang thông tin điện tử của cơ sở đào tạo các nội dung sau:
- Quyết định mở ngành đào tạo;
- Những nội dung cơ bản của đề án mở ngành đào tạo đã được phê duyệt, bao gồm: chuẩn đầu vào, chuẩn đầu ra và đề cương chương trình đào tạo; danh sách đội ngũ giảng viên thực hiện chương trình đào tạo; danh mục cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ đào tạo, nghiên cứu khoa học; dự kiến kế hoạch tuyển sinh và đào tạo trong 05 năm đầu tuyển sinh; địa điểm đào tạo và danh sách các địa điểm thực hành, thực tập;
- Cập nhật thông tin về mở ngành đào tạo, đề án mở ngành đào tạo của cơ sở đào tạo vào cơ sở dữ liệu quốc gia về giáo dục đại học.
Trước vấn đề trên, trong nội dung trả lời Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, nhà trường cho biết, theo Thông báo số 231/TB-MĐC ngày 23/4/2025 của Trường Đại học Mỏ - Địa chất, cổng thông tin điện tử của trường có tên miền https://humg.edu.vn và một số website thành phần thường xuyên gặp sự cố không thể truy cập được. Sự cố kéo dài không chỉ làm gián đoạn việc cung cấp thông tin cho bạn đọc mà còn gián đoạn đến công việc chung của các đơn vị trong trường. Nhà trường đã làm việc với đơn vị quản lý website để khắc phục tình trạng trên.
Tỷ lệ giảng viên đạt trình độ tiến sĩ vượt Chuẩn
Theo số liệu tại bảng thống kê đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý và nhân viên ở Báo cáo công khai năm học 2024-2025 của Trường Đại học Mỏ - Địa chất cho thấy tỷ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ của nhà trường trong năm 2024 đạt 55%, vượt tỷ lệ theo Thông tư 01/2024/TT-BGDĐT yêu cầu.
Tỷ lệ giảng viên toàn thời gian có trình độ tiến sĩ theo điểm b, tiêu chí 2.3, Thông tư số 01/2024/TT-BGDĐT về Chuẩn cơ sở giáo dục đại học quy định: “Không thấp hơn 40% và từ năm 2030 không thấp hơn 50% đối với cơ sở giáo dục đại học có đào tạo tiến sĩ”.
Chia sẻ về kinh nghiệm thu hút, giữ chân giảng viên đảm bảo vượt chuẩn theo tiêu chí 2.3 của Thông tư số 01, đại diện Trường Đại học Mỏ - Địa chất cho hay, tỷ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ tại Trường Đại học Mỏ - Địa chất đạt 55% trong năm học 2024-2025 là kết quả của một chiến lược dài hơi, đồng bộ trong phát triển đội ngũ giảng viên chất lượng cao của nhà trường. Điều này cho thấy nhà trường đã triển khai hiệu quả các chính sách thu hút và giữ chân đội ngũ giảng viên chất lượng cao.
Thứ nhất, nhà trường đã chú trọng xây dựng chính sách đãi ngộ hợp lý, tạo môi trường học thuật thuận lợi. Giảng viên được hỗ trợ trong nghiên cứu khoa học, khuyến khích công bố quốc tế, tham gia các đề tài, cũng như có cơ hội học tập, hợp tác với các cơ sở đào tạo uy tín trong và ngoài nước.
Thứ hai, nhà trường có chính sách phát triển đội ngũ giảng viên trẻ, cử đi học tiến sĩ ở trong và ngoài nước; có chế độ ưu đãi trong tuyển dụng tiến sĩ cho các ngành đào tạo mới của trường. Đồng thời, áp dụng các tiêu chuẩn ưu tiên đối với ứng viên có trình độ tiến sĩ theo Luật Giáo dục đại học, tạo điều kiện xét tuyển đặc cách hoặc rút ngắn quy trình tuyển dụng theo quy định pháp luật.
Thứ ba, xây dựng môi trường học thuật cởi mở, khuyến khích sáng tạo. Chính nhờ môi trường làm việc chuyên nghiệp, ổn định và khuyến khích phát triển, nhiều giảng viên đã lựa chọn gắn bó lâu dài và cùng nhà trường nâng cao chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học”.
Theo tìm hiểu, Trường Đại học Mỏ - Địa chất có tổng 1.073 giảng viên; trong đó, có 4 giáo sư, 142 phó giáo sư, 487 tiến sĩ, 419 thạc sĩ và 21 cử nhân đại học. Các giảng viên đạt chức danh giáo sư phân bố ở ba lĩnh vực gồm: Kinh doanh và quản lý (1 người), Máy tính và công nghệ thông tin (2 người), Khoa học tự nhiên (1 người). Điều này cho thấy tỷ lệ giảng viên có chức danh giáo sư còn khá khiêm tốn, đặc biệt nhiều lĩnh vực chưa có giảng viên đạt chức danh giáo sư.
Chia sẻ về vấn đề này, nhà trường cho biết: “Việc xây dựng đội ngũ giảng viên đạt chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư là một trong những mục tiêu trọng tâm trong chiến lược phát triển của Trường Đại học Mỏ - Địa chất. Tuy nhiên, quá trình này cũng gặp một số khó khăn.
Một là do tiêu chuẩn đạt chuẩn chức danh giáo sư ngày càng cao, đặc biệt về công bố quốc tế và hướng dẫn nghiên cứu sinh. Sau khi được bổ nhiệm giáo sư, mức tăng thu nhập chưa tương xứng so với công sức, thời gian đầu tư nghiên cứu. Phụ cấp chức danh giáo sư hiện hành chưa tạo động lực mạnh, đặc biệt khi so sánh với thu nhập ngoài trường.
Hai là do áp lực khối lượng công việc. Giảng viên thường phải đảm nhiệm khối lượng giảng dạy lớn, quản lý chuyên môn, tham gia các hoạt động đoàn thể nên thời gian dành cho nghiên cứu, công bố quốc tế bị hạn chế.
Nhà trường đang nỗ lực tạo điều kiện thuận lợi hơn cho giảng viên thông qua các chính sách hỗ trợ nghiên cứu, khuyến khích công bố quốc tế, hợp tác học thuật và phát triển chuyên môn. Chúng tôi xác định rõ vai trò then chốt của đội ngũ giáo sư trong việc nâng cao chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học và hội nhập quốc tế”.
Tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp đúng hạn chưa cao
Theo bảng chỉ số đánh giá về tuyển sinh và đào tạo năm 2024, tỷ lệ nhập học trung bình 3 năm của Trường Đại học Mỏ - Địa chất đạt 112,69%. Tỷ lệ sinh viên thôi học là 7,54% và tỷ lệ sinh viên thôi học năm đầu là 0,49%, phù hợp so với Chuẩn đề ra.
Tiêu chí 5.2, Thông tư số 01 quy định: Tỷ lệ thôi học, được xác định bằng tỷ lệ người học chưa tốt nghiệp mà không tiếp tục theo học hằng năm, không cao hơn 10% và riêng đối với người học năm đầu không cao hơn 15%.
Ngoài ra, tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp của nhà trường đạt 49,1%; trong đó 39,8% tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp đúng hạn và 9,3% sinh viên tốt nghiệp không đúng hạn. Theo bảng quy mô đào tạo, tuyển mới và tốt nghiệp trong năm, ở các lĩnh vực như: Toán và thống kê; Du lịch, khách sạn, thể thao và dịch vụ cá nhân; Khoa học tự nhiên, sức khỏe không thống kê tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp và tỷ lệ việc làm.
Theo đại diện nhà trường, nguyên nhân tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp đúng hạn thấp và một số sinh viên tốt nghiệp không đúng hạn chủ yếu là do các sinh viên còn thiếu chuẩn đầu ra về ngoại ngữ theo Khung trình độ quốc gia Việt Nam (Quyết định số 1982/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ) và quy định tại Thông tư 08/2021/TT-BGDĐT ban hành quy chế đào tạo trình độ đại học của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Những ngành Toán và thống kê; Du lịch, khách sạn, thể thao và dịch vụ cá nhân; Khoa học tự nhiên, sức khỏe mới đào tạo khóa đầu và đến năm 2025 mới có sinh viên tốt nghiệp nên trường chưa có số liệu về tỷ lệ tốt nghiệp và việc làm.
Vì vậy, trong năm học 2025-2026, nhà trường đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để cải thiện tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp đúng hạn. Mục tiêu của Trường Đại học Mỏ - Địa chất là không chỉ nâng cao tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp mà còn đảm bảo chất lượng đầu ra, phù hợp với nhu cầu của thị trường lao động.