Trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng, việc mở rộng các chương trình liên kết quốc tế trở thành xu hướng tất yếu nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và uy tín của các cơ sở giáo dục đại học.
Do đó, thông tin Bộ Giáo dục và Đào tạo đặt mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam sẽ có trên 20% chương trình liên kết đào tạo với các trường thuộc top 500 thế giới được nhiều cơ sở giáo dục đại học kỳ vọng là cơ hội để nâng tầm vị thế và đẩy mạnh hội nhập giáo dục đại học Việt Nam.
Trường đại học nâng tầm vị thế, người học mở rộng cơ hội học tập
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Trường – Viện trưởng Viện Đào tạo Quốc tế, Trường Đại học Tài chính – Marketing cho biết, hiện nhà trường đang triển khai liên kết đào tạo với 8 trường đại học quốc tế. Với mỗi đối tác, đơn vị phát triển từ 1 đến 4 chương trình liên kết, tập trung vào các ngành học có nhu cầu cao từ người học và đồng thời là thế mạnh của cả hai bên.
Theo đó, nhà trường hiện hợp tác với nhiều trung tâm giáo dục uy tín trên thế giới, trong đó có các đối tác đến từ Hoa Kỳ, Canada, Pháp, Anh, Malaysia... Phần lớn các trường đối tác là đại học công lập, hoạt động phi lợi nhuận, có nhiều điểm tương đồng với Trường Đại học Tài chính - Marketing về sứ mệnh, tầm nhìn và giá trị cốt lõi, đồng thời có mức học phí phù hợp với điều kiện của sinh viên Việt Nam.
Bên cạnh sự đa dạng về địa lý, các đối tác quốc tế của nhà trường cũng phong phú về định hướng đào tạo, từ giáo dục khai phóng, định hướng nghiên cứu đến định hướng ứng dụng, đáp ứng nhu cầu học tập đa dạng của người học.
Ngoài các chương trình liên kết đào tạo, Trường Đại học Tài chính – Marketing còn mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực như trao đổi sinh viên, giảng viên, nghiên cứu khoa học với nhiều đại học hàng đầu trên thế giới.
Tiến sĩ Nguyễn Xuân Trường cho biết, tại Trường Đại học Tài chính - Marketing, các chương trình liên kết được thiết kế dành cho những sinh viên mong muốn tiếp cận chương trình đào tạo chuẩn quốc tế, được kiểm định chất lượng, học tập trong môi trường đa văn hóa và nhận bằng cấp từ các trường đại học nước ngoài, nhưng với mức chi phí phù hợp hơn so với du học tự túc.
Với các mô hình đào tạo linh hoạt như 3+0, 2+1, 2+2 và 1+3, người học có thể lựa chọn học toàn phần tại Việt Nam, kết hợp một phần thời gian học ở nước ngoài hoặc du học dài hạn tùy theo nhu cầu và điều kiện cá nhân.
Đặc biệt, các lộ trình học tập này không chỉ mang lại trải nghiệm quốc tế mà còn tạo cơ hội cho sinh viên có thể xin visa làm việc tại nước ngoài sau khi tốt nghiệp – một lợi thế lớn trong bối cảnh thị trường lao động toàn cầu đang ngày càng cạnh tranh.
Chưa kể, các chương trình liên kết đào tạo với nước ngoài còn mang đến sự đa dạng về ngành học và bậc đào tạo, từ cử nhân đến tiến sĩ, tạo điều kiện thuận lợi cho người học lựa chọn chương trình phù hợp với định hướng cá nhân.
Bên cạnh đó, khả năng chuyển đổi linh hoạt giữa các ngành, chương trình đào tạo và đối tác liên kết trong quá trình học giúp người học dễ dàng thích nghi với những thay đổi về nguyện vọng nghề nghiệp hoặc hoàn cảnh tài chính, từ đó có thể hoàn thành chương trình học một cách trọn vẹn.
Đặc biệt, sau khi tốt nghiệp, người học còn có cơ hội tiếp tục theo học các bậc đào tạo cao hơn tại các trường đại học đối tác với thời gian rút ngắn và chi phí tiết kiệm hơn.
Thứ hai, theo Viện trưởng Viện Đào tạo Quốc tế, Trường Đại học Tài chính – Marketing, các chương trình liên kết đào tạo tại nhà trường bao gồm cả những chương trình được chuyển nhượng hoàn toàn từ các trường đại học đối tác nước ngoài, lẫn những chương trình do hai bên cùng phối hợp xây dựng. Mô hình này không chỉ góp phần nâng cao năng lực của cơ sở giáo dục đại học trong việc thiết kế chương trình đào tạo, mà còn thúc đẩy quá trình quốc tế hoá chương trình giảng dạy của nhà trường cũng như của đơn vị cấp bằng.
Thông qua hoạt động liên kết đào tạo, việc triển khai chương trình từ khâu tuyển sinh, tổ chức đào tạo, khảo thí cho đến quản lý chất lượng theo các tiêu chuẩn quốc tế của đại học đối tác cũng đã đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng lực chuyên môn và kỹ năng quản lý cho đội ngũ giảng viên, cán bộ lãnh đạo, quản lý và nhân viên của nhà trường.
Thứ ba, qua các chương trình liên kết đào tạo, nhà trường có cơ hội tiếp cận và học hỏi công nghệ đào tạo tiên tiến, giáo trình, tài liệu học tập hiện đại… Qua đó, thúc đẩy quá trình đổi mới phương pháp giảng dạy và nâng cao chất lượng đào tạo toàn diện của nhà trường.
Không những vậy, việc các trường đại học đối tác quốc tế công nhận chương trình đào tạo, học phần, đội ngũ giảng viên cũng như hệ thống quản lý của nhà trường đã góp phần khẳng định vị thế của Trường Đại học Tài chính – Marketing nói riêng và của nền giáo dục đại học Việt Nam nói chung trên trường quốc tế.
Đồng quan điểm, Phó giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Phương - Phó Giám đốc Học viện Ngân hàng cũng đánh giá cao hiệu quả của các chương trình liên kết đào tạo quốc tế, coi đây là một trong những yếu tố then chốt góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của các cơ sở giáo dục đại học tại Việt Nam.
Theo thầy Phương, xét về mặt học thuật, mô hình liên kết quốc tế mang lại nhiều giá trị thiết thực. Sinh viên không chỉ được học tập với giảng viên nước ngoài, theo chương trình đào tạo chuẩn quốc tế, mà còn được trải nghiệm một môi trường học tập đa văn hóa.
Đây là những yếu tố nền tảng giúp sinh viên phát triển tư duy cởi mở, rèn luyện kỹ năng giao tiếp và khả năng làm việc hiệu quả trong môi trường toàn cầu.
Về cơ hội học tập, sinh viên theo học chương trình liên kết có thể chuyển tiếp, tham gia trao đổi học thuật hoặc nhận bằng kép từ các trường đại học đối tác danh tiếng, qua đó mở rộng lựa chọn và nâng cao tính linh hoạt trong lộ trình học tập.
Đặc biệt, theo Phó giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Phương, sinh viên tốt nghiệp từ các chương trình này thường sở hữu những lợi thế nổi bật khi bước vào thị trường lao động như khả năng ngoại ngữ tốt, tư duy toàn cầu, kỹ năng mềm thành thạo cùng sự hiểu biết sâu rộng về kinh tế – xã hội.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa, đây chính là những điểm mạnh khiến người học được các nhà tuyển dụng trong và ngoài nước đặc biệt đánh giá cao – nhất là trong các lĩnh vực ngân hàng, tài chính, kiểm toán và công nghệ tài chính.
Hiện nay, Học viện Ngân hàng đang triển khai 6 chương trình cử nhân và 2 chương trình thạc sĩ liên kết với các đại học đến từ Anh, Mỹ, Úc – những quốc gia sở hữu hệ thống giáo dục tiên tiến, chú trọng kiểm định chất lượng và tính ứng dụng cao trong đào tạo.
Theo thầy Phương, việc hợp tác với các đối tác quốc tế không chỉ giúp Học viện cập nhật và áp dụng những mô hình đào tạo hiện đại, mà còn góp phần khẳng định uy tín của nhà trường trong vai trò cầu nối giữa giáo dục Việt Nam và thế giới.
Hoàn thiện cơ chế để mở rộng hợp tác quốc tế trong giáo dục
Không thể phủ nhận rằng, việc đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong giáo dục và đào tạo là một trong những bước đi chiến lược quan trọng nhằm nâng cao chất lượng và uy tín của các cơ sở giáo dục. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để giáo dục đại học tiếp cận các tiêu chuẩn quốc tế, phát triển chương trình đào tạo tiên tiến, qua đó góp phần tích cực vào sự nghiệp phát triển bền vững của đất nước.
Tiến sĩ Nguyễn Xuân Trường cho biết, hiện nay đa số các đối tác của Trường Đại học Tài chính – Marketing đều là những đại học hàng đầu thế giới, thuộc top 500 thế giới về tổng thể hoặc theo nhóm ngành, lĩnh vực cụ thể.
Đơn cử như Đại học West of England Bristol (UWE) nằm trong top 500 bảng xếp hạng THE về nhóm ngành kinh doanh và quản lý. Đại học UCSI trong top 200 thế giới theo bảng xếp hạng QS. Các đại học đối tác và các chương trình đào tạo của họ đều đạt các kiểm định quốc tế uy tín.
Để thu hút thêm nhiều trường đại học thuộc top 500 thế giới tham gia hợp tác, theo Tiến sĩ Nguyễn Xuân Trường, các cơ sở giáo dục đại học trong nước cần tập trung nâng cao năng lực nội tại một cách toàn diện, bao gồm cải tiến chương trình đào tạo, nâng cao trình độ đội ngũ giảng viên, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất hiện đại và thúc đẩy nghiên cứu khoa học mang tính ứng dụng cao.
Bên cạnh đó, các trường cũng cần chủ động xây dựng chiến lược hợp tác quốc tế rõ ràng, tích cực tìm kiếm và thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với các đại học hàng đầu trên thế giới thông qua các hoạt động trao đổi học thuật, liên kết đào tạo, đồng nghiên cứu dự án khoa học và tổ chức hội thảo quốc tế.
Trong khi đó, theo Phó giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Phương, các trường đại học Việt Nam đang đứng trước nhiều thuận lợi quan trọng trong quá trình hội nhập quốc tế.
Trước tiên chính là nhu cầu hội nhập ngày càng mạnh mẽ từ phía người học và xã hội, cũng như uy tín cùng thương hiệu của giáo dục Việt Nam cũng đang được nâng cao rõ rệt.
Bên cạnh đó là sự ủng hộ tích cực từ Chính phủ thông qua các chính sách về tự chủ đại học và thúc đẩy hội nhập quốc tế đã tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ sở giáo dục đại học phát triển.
Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội, các trường cũng phải đối mặt với không ít thách thức, như sự cạnh tranh gay gắt trong việc thu hút đối tác quốc tế, yêu cầu khắt khe về kiểm định chất lượng, sự chênh lệch về chuẩn mực đào tạo giữa các hệ thống giáo dục, cũng như hạn chế về nguồn lực đội ngũ giảng viên quốc tế và cơ sở vật chất hiện đại.
Để thực hiện thành công mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam sẽ có trên 20% chương trình liên kết đào tạo với các trường thuộc top 500 thế giới như Bộ Giáo dục và Đào tạo đã đề ra, thầy Phương cho rằng cần tập trung cải thiện đồng bộ một số yếu tố then chốt.
Trước hết, cần xây dựng một môi trường pháp lý minh bạch, ổn định và rõ ràng về các quy định liên quan đến hợp tác quốc tế trong giáo dục, nhằm tạo sự yên tâm và thúc đẩy sự gắn bó lâu dài của các đối tác nước ngoài.
Tiếp theo, chính sách học phí và học bổng cần được thiết kế linh hoạt, vừa cạnh tranh được với các chương trình đào tạo quốc tế khác, vừa phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội của sinh viên trong nước, giúp thu hút đông đảo người học tham gia. Bên cạnh đó, cần hoàn thiện cơ chế công nhận tín chỉ và bằng cấp một cách thuận lợi, rõ ràng và thống nhất, tạo điều kiện cho sinh viên có thể chuyển đổi và học tập xuyên biên giới mà không gặp trở ngại về thủ tục hành chính hay công nhận giá trị bằng cấp.
Cuối cùng, xây dựng và duy trì hệ thống kiểm định chất lượng giáo dục đạt chuẩn quốc tế là yếu tố quyết định để các trường đại học quốc tế tin tưởng, lựa chọn hợp tác và đảm bảo chất lượng đào tạo đạt chuẩn toàn cầu, góp phần nâng cao vị thế của giáo dục đại học Việt Nam trên trường quốc tế.