HNUE đào tạo nâng cao năng lực giảng dạy tiếng Việt cho tình nguyện viên kiều bào ở Thái Lan

Ngày 3/8/2022, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 930/QĐ-TTg Phê duyệt Đề án "Ngày Tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài giai đoạn 2023-2030", lấy ngày 8/9 hàng năm là “Ngày Tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài". Sự quan tâm đặc biệt của Chính phủ dành cho tiếng Việt đã khẳng định giá trị vô giá của tiếng mẹ đẻ – ngôn ngữ đã hun đúc nên bản sắc, văn hóa và tinh thần đoàn kết dân tộc suốt hàng nghìn năm lịch sử.

Hưởng ứng tinh thần tự hào và thiêng liêng đó, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội (HNUE) đã và đang tích cực triển khai nhiều hoạt động bồi dưỡng thiết thực, đồng thời chuẩn bị tổ chức các khóa đào tạo trực tuyến trong thời gian tới nhằm nâng cao năng lực dạy tiếng Việt cho người Việt Nam ở nước ngoài, qua đó đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu học tập và gìn giữ tiếng mẹ đẻ của cộng đồng kiều bào.

Mới đây nhất, “Khóa tập huấn, đào tạo nâng cao năng lực giảng dạy tiếng Việt cho tình nguyện viên kiều bào tại Vương quốc Thái Lan” do Trường Đại học Sư phạm Hà Nội phối hợp với Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Khon Kaen (Thái Lan), Đại học Hoàng gia Udon Thani, Hội người Việt Nam tỉnh Udon Thani, với sự tài trợ của Tập đoàn FPT vừa diễn ra từ ngày 8/9 đến ngày 22/9/2025.

Đây là sự kiện tôn vinh tiếng Việt lần đầu tiên được tổ chức tại khu vực Đông Bắc Thái Lan – nơi có đông kiều bào đang sinh sống. Khóa tập huấn thu hút sự quan tâm của nhiều nhà giáo, chuyên gia ngôn ngữ, nhà nghiên cứu văn hóa Việt Nam và Thái Lan, đại diện Đại sứ quán Việt Nam tại Bangkok, Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Fukuoka (Nhật Bản), cùng lãnh đạo các hội người Việt Nam, hội người Thái gốc Việt, cũng như các lãnh đạo, giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, đại diện Trung tâm Đào tạo – Bồi dưỡng thường xuyên, các giáo viên và bà con kiều bào.

Thúc đẩy phong trào học tập và sử dụng tiếng Việt trong cộng đồng kiều bào

Khoá tập huấn do Phó Giáo sư, Tiến sĩ Dương Tuấn Anh và Tiến sĩ Đoàn Tiến Lực (Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội) giảng dạy với các nội dung về văn hóa Việt Nam và một số yếu tố văn hoá đáng chú ý ảnh hưởng tới tiếng Việt; những vấn đề cơ bản về ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp tiếng Việt; lí luận chung về phương pháp dạy học tiếng Việt. Chương trình góp phần nâng cao năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên kiều bào, tạo động lực lan toả mạnh mẽ, thúc đẩy phong trào học và sử dụng tiếng Việt, từ đó nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Việt tại Thái Lan.

Theo Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Khon Kaen Đinh Hoàng Linh, ngày 8/9/1962, Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn: “Tiếng nói là thứ của cải vô cùng lâu đời và vô cùng quý báu của dân tộc. Chúng ta phải giữ gìn nó, quý trọng nó, làm cho nó phổ biến ngày càng rộng khắp”. Gần 100 năm trước, trong thời gian hoạt động cách mạng tại vùng Đông Bắc Thái Lan, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã mở trường dạy tiếng Việt đầu tiên tại Udon Thani cho các kiều bào, đặt nền móng cho phong trào học tiếng Việt tại địa bàn. Bà con kiều bào Thái Lan có lòng yêu nước nồng nàn, đặc biệt tôn kính Bác Hồ. Tình cảm thiêng liêng đó được thể hiện trong nỗ lực bảo tồn, gìn giữ văn hóa và truyền bá ngôn ngữ dân tộc.

Trải qua nhiều thế hệ người Việt Nam sinh sống, hội nhập xã hội sở tại, được sự quan tâm, hỗ trợ của chính phủ, chính quyền các cấp Thái Lan, nhờ tình cảm tốt đẹp của nhân dân Thái Lan, tiếng Việt đã và đang trở thành ngôn ngữ chuyển tải nghĩa tình sắt son và tinh thần hữu nghị hợp tác, vun đắp cho quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Thái Lan thêm sâu sắc. Khóa tập huấn thành công là thành tích của cộng đồng kiều bào chào mừng nhiều sự kiện ý nghĩa của nước nhà: kỉ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh,...

Học tiếng Việt là yêu nước, hỗ trợ bà con kiều bào học tập tiếng Việt tốt là làm sâu sắc thêm tình cảm thiêng liêng với quê hương. Ghi nhận nhiều kết quả tích cực, ông Đinh Hoàng Linh đánh giá cao khoá tập huấn có giá trị dài lâu, lan truyền ngọn lửa tình yêu tiếng Việt, thắp sáng ý chí và quyết tâm học tập, rèn luyện và sử dụng tiếng Việt trong cộng đồng. Từ đó, mỗi kiều bào đều có thể tự hào đã học tập tiếng Việt tốt, làm việc tốt, xứng đáng là con cháu Bác Hồ kính yêu. Khoá đào tạo kết thúc mở ra một chương mới, lan toả mạnh mẽ tình yêu tiếng Việt, nhân rộng các lớp học tiếng Việt trong cộng đồng. Mỗi giáo viên, tình nguyện viên kiều bào sẽ trở thành một nòng cốt tiếp tục lan toả cảm hứng nhằm giữ gìn và phổ biến tiếng Việt ngày càng rộng khắp, đúng như lời Bác Hồ căn dặn.

Bên cạnh đó, Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Khon Kaen Đinh Hoàng Linh bày tỏ kỳ vọng Khóa tập huấn sẽ tiếp tục được duy trì và mở rộng trong những năm tới, với sự đồng hành, tài trợ của thêm nhiều doanh nghiệp trong nước, quốc tế và các doanh nhân kiều bào, như Tập đoàn FPT đã thực hiện; đồng thời tin tưởng và tín nhiệm Trường Đại học Sư phạm Hà Nội là địa chỉ tin cậy để tổ chức khóa tập huấn này.

Đại học Hoàng gia Udon Thani và Trường Đại học Sư phạm Hà Nội được kỳ vọng sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ, triển khai nhiều sáng kiến và hoạt động thiết thực nhằm nâng cao chất lượng các khóa bồi dưỡng dành cho giáo viên kiều bào. Qua đó, đội ngũ giáo viên người Việt tại Thái Lan ngày càng phát huy vai trò, góp phần lan tỏa và gìn giữ tiếng Việt cho các thế hệ trẻ kiều bào.

Khóa học mang tính thực tiễn cao, phù hợp với nhu cầu dạy và học tiếng Việt ở nước ngoài

Cùng chia sẻ về vấn đề này, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Dương Tuấn Anh - Phó Trưởng khoa, Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội; giảng viên khóa tập huấn tại Thái Lan cho biết: "Tiếng Việt là một món quà mà chúng ta được thừa hưởng. Nhưng cũng giống như mọi món quà, nó chỉ thật sự có giá trị khi chúng ta biết trao lại cho thế hệ sau, cho thế giới. Giờ đây, sự trao truyền ấy vẫn đã, đang và sẽ mãi được tiếp tục nhờ những khoá học như hôm nay, nhờ những trái tim nguyên vẹn tình yêu với quê hương và tin tưởng vào lí tưởng của Bác Hồ".

Theo xu thế phát triển chung và nhu cầu của xã hội, trong năm 2025, Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội đã triển khai thêm một ngành học mới, đó là ngành Tiếng Việt và văn hóa Việt Nam. Ngành học không chỉ cung cấp tri thức cho sinh viên trong việc nghiên cứu ngôn ngữ, văn hóa, xã hội Việt Nam mà còn tích cực giữ gìn, bảo tồn cho những di sản đẹp đẽ của dân tộc. Bởi vậy, khóa tập huấn chính là một trong những sự kiện quan trọng góp phần định hướng, hỗ trợ và lan toả sứ mệnh của ngành học mới này.

Sau khi tham gia khóa tập huấn, chị Nguyễn Thị Vân (55 tuổi) - Việt kiều sinh ra và lớn lên tại Thái Lan cho hay, không chỉ trang bị cho người học những kĩ năng quý giá, mà khóa tập huấn còn khơi dậy niềm tự hào và trách nhiệm trong việc gìn giữ tiếng Việt - linh hồn của dân tộc. Chương trình được tổ chức bài bản, chuyên nghiệp, kết hợp giữa lí thuyết và thực hành mang lại giá trị to lớn cho những người tham gia, thể hiện tinh thần học hỏi không ngừng nghỉ để bảo tồn ngôn ngữ mẹ đẻ.

Thầy Dương Tuấn Anh và thầy Đoàn Tiến Lực đã truyền đạt những phương pháp giảng dạy, từ cách dạy ngữ âm, từ vựng, đến kỹ năng tổ chức lớp học sinh động, giúp người học tự tin hơn trong việc truyền tải vẻ đẹp của tiếng Việt đến cộng đồng kiều bào, đặc biệt là thế hệ trẻ. Sự nhiệt huyết, chuyên nghiệp và tình yêu dành cho tiếng Việt của người dạy là nguồn động lực lớn lao, giúp chị Vân vững tin hơn trong sứ mệnh lan tỏa ngôn ngữ quê hương. Các thầy không chỉ chia sẻ kiến thức, mà còn truyền cảm hứng mạnh mẽ qua những câu chuyện về lịch sử và văn hóa Việt Nam, khiến mỗi bài giảng trở thành một hành trình kết nối với cội nguồn.

Các buổi thực hành nhóm và thảo luận đã tạo cơ hội để học viên học hỏi lẫn nhau, chia sẻ kinh nghiệm và xây dựng tinh thần đoàn kết giữa những người Việt xa quê. Nội dung khóa học mang tính thực tiễn cao, phù hợp với nhu cầu giảng dạy tiếng Việt tại Thái Lan, nơi cộng đồng kiều bào đang nỗ lực gìn giữ bản sắc văn hóa. Khóa học đầu tiên này đánh dấu một cột mốc quan trọng, mở ra cơ hội để đội ngũ giáo viên và tình nguyện viên kiều bào tại Thái Lan nâng cao năng lực, góp phần lan tỏa tiếng Việt trong cộng đồng.

Kết thúc chương trình học, các học viên của lớp đã được nhận Giấy chứng nhận hoàn thành “Khóa tập huấn, đào tạo nâng cao năng lực giảng dạy tiếng Việt cho tình nguyện viên kiều bào tại Vương quốc Thái Lan” của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội và Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Khon Kaen (Thái Lan). Đây là minh chứng cho sự cố gắng, trách nhiệm của các kiều bào tham gia trọn vẹn Khóa tập huấn với tinh thần tự hào về đất nước Việt Nam và giữ gìn tiếng Việt.

Có thể nói, các lớp tập huấn tiếng Việt tại nước ngoài đã tạo sức lan tỏa sâu rộng, trở thành nguồn cảm hứng thúc đẩy phong trào học tập và sử dụng tiếng Việt, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học ngôn ngữ, gìn giữ và phát huy giá trị văn hoá trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Không ngừng triển khai nhiều chương trình bồi dưỡng thiết thực và giàu ý nghĩa, trong thời gian tới, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội dự kiến mở rộng các khóa đào tạo trực tuyến, hướng tới xây dựng mạng lưới hỗ trợ học tập bền vững, đáp ứng nhu cầu của người học và lan tỏa tình yêu tiếng Việt đến với cộng đồng kiều bào trên khắp thế giới.