Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Lâm Quang Thiệp sinh năm 1939 tại huyện Hòa Vang, tỉnh Quảng Nam (nay là thành phố Đà Nẵng).
Ông tốt nghiệp khoa Vật lý Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội (nay là Đại học Quốc gia Hà Nội) năm 1961 và sau đó giảng dạy tại trường trong hơn 20 năm. Từ năm 1975 đến 1980, ông giảng dạy tại Trường đại học Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh.
Giáo sư Lâm Quang Thiệp là một trong những người tiên phong về Địa vật lý ở Việt Nam — người sáng lập Bộ môn Địa vật lý tại Khoa Vật lý, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội (năm 1962) và từng đảm nhiệm chức Trưởng bộ môn.
Năm 1968, ông bảo vệ thành công luận án tiến sĩ tại Đại học Quốc gia Moskva (Liên Xô cũ) và tiếp tục bảo vệ luận án tiến sĩ khoa học năm 1982 tại đây, chuyên ngành Địa vật lý. Ông được phong hàm Phó Giáo sư năm 1980 và Giáo sư năm 1991.
Ông đã có đóng góp lớn trong việc đào tạo nhiều thế hệ sinh viên Địa vật lý đầu tiên của Việt Nam. Trong số đó có nhiều người đã trở thành chuyên gia và cán bộ quản lý chủ chốt của Tổng cục Địa chất, và đặc biệt của Tổng cục Dầu khí sau này.
Bên cạnh công tác giảng dạy, Giáo sư Lâm Quang Thiệp còn chủ trì nhiều đề tài nghiên cứu phục vụ điều tra cơ bản trong lĩnh vực địa chất và dầu khí Việt Nam.
Trong thời gian làm việc tại Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, ngoài hoạt động đào tạo ông đã chủ trì nhiều đề tài nghiên cứu phục vụ công tác điều tra cơ bản của ngành địa chất và dầu khí Việt Nam. Đặc biệt ông đã cùng một đồng nghiệp sáng chế một phương pháp mới dùng điện trường để thăm dò địa chất, tên là “Phương pháp đo sâu điện đối xứng và lưỡng cực hợp nhất”. Phương pháp này đã được đánh giá cao tại Đại học Quốc gia Moskva, và được Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam cấp bằng sáng chế số 052 vào năm 1989.
Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Lâm Quang Thiệp đảm nhiệm cương vị Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học (Bộ Giáo dục và Đào tạo) từ năm 1988-1997. Đây là thời điểm bắt đầu quá trình đổi mới mạnh mẽ kinh tế xã hội nước ta. Ông đã đề xuất nhiều chủ trương đổi mới giáo dục đại học vẫn còn áp dụng hiệu quả cho tới ngày nay, chẳng hạn đổi mới hệ thống văn bằng bậc đại học cho phù hợp với kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế, chuyển đổi quy trình đào tạo ở đại học theo học chế tín chỉ, đổi mới việc thi tuyển sinh đại học bằng cách áp dụng các công nghệ về đo lường và đánh giá hiện đại trong giáo dục…
Đặc biệt ông nghiên cứu sâu về lĩnh vực đo lường và đánh giá trong giáo dục, một lĩnh vực khoa học còn rất non trẻ ở nước ta thời bấy giờ, và viết nhiều sách để phổ biến những hiểu biết về lĩnh vực này cho đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. Với thói quen chịu khó học tập và nghiên cứu, ông trở thành một trong những chuyên gia hàng đầu nước ta trong hai lĩnh vực về quản lý giáo dục đại học và đo lường đánh giá trong giáo dục.
Năm học 2001-2002, ông tham gia Chương trình trao đổi học giả Fulbright của Hoa Kỳ và làm giáo sư thỉnh giảng tại Đại học Bang New York ở Buffalo.
Sau khi nghỉ hưu, Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Lâm Quang Thiệp vẫn tiếp tục hoạt động tích cực trong lĩnh vực giáo dục. Ông tham gia giảng dạy ở Trường Đại học Thăng Long, đồng thời từng là Viện trưởng Viện nghiên cứu Giáo dục Đại học Việt Nam, trực thuộc Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam.
Ông thường được mời phát biểu, tư vấn, viết bài về quản trị đại học, đảm bảo chất lượng, khảo thí và đánh giá cũng như là thành viên Hội đồng cố vấn của Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam.
Một số ấn phẩm tiêu biểu của Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Lâm Quang Thiệp:
- Phương pháp Thăm dò điện, Nhà xuất bản Giáo dục, năm 1979.
- Giáo dục Đại học Hoa Kỳ, đồng chủ biên với Phillip G. Altbach và D. Bruce Johnstone, Nhà xuất bản Giáo dục, 2006-2007.
- Trắc nghiệm và Ứng dụng, Nhà xuất bản Khoa học kỹ thuật, 2007.
- Đo lường trong Giáo dục, Lý thuyết và Ứng dụng, Nhà xuất bản Đại học quốc gia Hà Nội, 2010.
- Đo lường và đánh giá hoạt động học tập trong nhà trường, Nhà xuất bản Đại học Sư phạm Hà Nội, 2012.
- Giáo trình Sư phạm đại học (đồng tác giả với Phạm Thành Nghị), Nhà xuất bản Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh, 2014.
- Quản trị, Quản lý và nâng cao chất lượng Giáo dục Đại học Việt Nam, Nhà xuất bản Khoa học Xã hội, Hà Nội, 2023.