Hướng tới dịp kỷ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, nhiều tấm gương thầy cô tận tụy, miệt mài với nghề lại được nhắc đến như những minh chứng cho sự cống hiến thầm lặng nhưng đầy ý nghĩa của nghề “trồng người”.
Trong số đó, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Quang - Giảng viên chính Khoa Hóa học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 vinh dự là 1 trong 60 nhà giáo tham dự cuộc gặp mặt của Thủ tướng Chính phủ theo kế hoạch số 1835/KH-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo về tổ chức Lễ kỷ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam 20 tháng 11 và Đại hội Thi đua yêu nước ngành Giáo dục lần thứ VIII (2025-2030).
Đặc biệt, thầy Quang được phong Chiến sĩ thi đua cơ sở 5 năm liền và Chiến sĩ thi đua cấp Bộ năm 2022. Bên cạnh đó, thầy cũng nhận nhiều Bằng khen của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bằng khen Thành ủy Hà Nội và Bằng khen Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam trong quá trình công tác.
Có 71 công bố khoa học và chủ trì, tham gia nhiều đề tài nghiên cứu
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Quang cho biết: “Tôi từng là học sinh của Trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Sư phạm, thuộc Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2.
Những năm tháng học tập dưới mái trường ấy đã trở thành quãng thời gian vô cùng quý giá giúp tôi được học tập, rèn luyện và trưởng thành trong sự tận tâm của các thầy cô. Chính từ những bài giảng, những lời động viên và tấm gương sáng của họ, tôi dần hình thành một tình yêu đặc biệt với nghề giáo. Mặc dù từng đỗ vào một trường đại học có tiếng khác, tôi vẫn chọn con đường sư phạm để tiếp nối và lan tỏa ngọn lửa ấy đến các thế hệ mai sau.
Sau khi tốt nghiệp, tôi bắt đầu công tác giảng dạy. Đến nay, đã tròn 20 năm đứng trên bục giảng, trong đó có 18 năm gắn bó với giảng dạy đại học. Hai mươi năm không phải là quãng thời gian ngắn, nhưng mỗi ngày đến lớp, tôi vẫn luôn cảm thấy hạnh phúc như buổi đầu tiên.
Với tôi, phần thưởng lớn nhất của người thầy không nằm ở những tấm bằng khen hay giải thưởng, mà ở chính sự trưởng thành và thành công của học trò. Mỗi khoảnh khắc thấy sinh viên của mình đạt kết quả tốt, có công bố khoa học hay tìm được công việc phù hợp, tôi cảm thấy như được tiếp thêm động lực, để tiếp tục gắn bó, cống hiến và yêu hơn nghề mà mình đã chọn”.
Trong suốt những năm qua, thầy Quang đã công bố 71 bài báo khoa học, trong đó 39 bài đăng trên tạp chí quốc tế uy tín (gồm 20 ISI Q1, 18 ISI Q2 và 01 ISI Q3) và 32 bài báo trong nước, đồng thời xuất bản 01 giáo trình tiếng Anh và 02 tài liệu tham khảo.
Thầy Quang cũng là chủ trì và tham gia nhiều đề tài nghiên cứu khoa học. Trong đó, thầy chủ nhiệm 3 đề tài gồm 1 đề tài Nafosted, 1 đề tài cấp Bộ và 11 đề tài ưu tiên cấp cơ sở. Bên cạnh đó, thầy là thành viên chính 1 đề tài cấp Nhà nước đã nghiệm thu.
Dù luôn bận rộn, thầy vẫn kiên trì theo đuổi hướng nghiên cứu của mình, song song với việc hướng dẫn sinh viên thực hiện các đề tài khoa học.
“Hiện nay, nhóm nghiên cứu của tôi có hơn 10 sinh viên đến từ các khóa khác nhau, trải dài từ năm nhất đến năm tư, với sự đa dạng về kiến thức, kinh nghiệm và năng lực nghiên cứu. Mỗi thành viên đều được lựa chọn kỹ lưỡng theo những tiêu chí mà tôi đề ra từ đầu. Với tôi, yếu tố quan trọng nhất khi sinh viên muốn tham gia nhóm nghiên cứu là thái độ và tinh thần làm việc. Các bạn cần thể hiện sự tích cực trong học hỏi, cẩn thận trong từng chi tiết của quá trình nghiên cứu và đặc biệt là có tinh thần trách nhiệm cao với công việc chung. Nếu trong quá trình tham gia, các bạn không thực sự nghiêm túc, không giữ được tinh thần cầu thị và trách nhiệm, thì tôi sẽ không để tham gia nhóm lâu dài.
Bởi nghiên cứu khoa học là quá trình đòi hỏi sự kiên nhẫn, tỉ mỉ và bền bỉ trong từng bước thực hiện, đồng thời cũng cần sự sáng tạo, linh hoạt để tìm ra hướng đi mới cho vấn đề. Không chỉ đơn thuần là đọc tài liệu hay làm thí nghiệm, nghiên cứu khoa học còn là hành trình của tư duy phản biện, của việc đặt ra những câu hỏi đúng và tìm cách trả lời chúng một cách khoa học, có cơ sở. Trong quá trình ấy, chỉ cần một sự lơ là nhỏ hay một thái độ thiếu nghiêm túc cũng có thể khiến công sức của cả nhóm bị ảnh hưởng.
Chính vì vậy, tôi luôn nhắc các bạn sinh viên rằng, khi đã chọn con đường nghiên cứu, hãy xác định tinh thần sẵn sàng đối mặt với khó khăn, thất bại và không ngừng học hỏi. Những buổi làm việc của nhóm không chỉ là nơi trao đổi học thuật, mà còn là dịp để các thành viên rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng trình bày, phân tích dữ liệu và tư duy khoa học. Tôi muốn nhóm nghiên cứu không chỉ là một tập thể cùng làm việc, mà còn là một môi trường học hỏi lẫn nhau, nơi mỗi người đều trưởng thành hơn sau từng dự án, từng đề tài”, thầy Quang bày tỏ.
Nghiên cứu giúp người thầy luôn mới mẻ trong tư duy, sáng tạo trong phương pháp giảng dạy
Thầy Quang cho biết, trong 5 năm liền, nhiều công bố trên tạp chí quốc tế uy tín và quốc gia uy tín. Các bài báo quốc tế được các nhà khoa học trên thế giới đánh giá cao thông qua chỉ số trích dẫn. Trong đó, từ năm 2019 đến nay có 989 lượt trích dẫn với H index= 17, I10 index =25.
Ngoài ra, thầy còn tích cực tham gia hoạt động phong trào và công tác đoàn thể, nhiều năm liền hướng dẫn các nhóm sinh viên đạt giải thưởng Eureka (03 giải khuyến khích), giải thưởng nghiên cứu khoa học cấp Trường (08 giải), cấp Bộ (02 giải ba).
Thêm vào đó, thầy có 3 sáng kiến có hiệu quả áp dụng, khả năng nhân rộng trong Bộ và nhiều sáng kiến được công nhận cấp cở sở. Đặc biệt, đóng góp tích cực trong chương trình “1 triệu sáng kiến - nỗ lực vượt khó, sáng tạo, quyết tâm chiến thắng dịch Covid-19” và được Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tặng Bằng khen năm 2023.
“Nhìn lại những kết quả đã đạt được trong những năm qua, tôi cảm thấy vừa tự hào, vừa biết ơn. Tự hào vì những nỗ lực không ngừng nghỉ của bản thân và đồng nghiệp đã được ghi nhận và biết ơn vì luôn nhận được sự đồng hành, hỗ trợ từ nhà trường, đồng nghiệp, cũng như sự tin tưởng của sinh viên.
Đặc biệt, những sáng kiến được áp dụng hiệu quả trong thực tiễn và được ghi nhận ở nhiều cấp độ là kết quả của sự sáng tạo tập thể, là minh chứng cho tinh thần đổi mới không ngừng của đội ngũ nhà giáo trong thời kỳ chuyển đổi số”, thầy Quang chia sẻ.
Theo thầy Quang, nghiên cứu khoa học không chỉ là yêu cầu bắt buộc của giảng viên đại học, mà còn là động lực để mỗi người thầy không ngừng phát triển bản thân, nuôi dưỡng niềm say mê tri thức. Chính nghiên cứu giúp người thầy luôn mới mẻ trong tư duy, sáng tạo trong phương pháp và mang đến cho sinh viên những kiến thức thực tiễn nhất.
“Hai mươi năm gắn bó với nghề, tôi có cơ hội được làm việc, nghiên cứu và đồng hành cùng nhiều thế hệ sinh viên. Mỗi bài báo, mỗi công trình hay mỗi giờ giảng đều là một chặng đường học hỏi, không chỉ giúp tôi trưởng thành hơn trong chuyên môn mà còn nuôi dưỡng tình yêu với nghề và niềm đam mê nghiên cứu.
Tôi luôn coi việc giảng dạy và nghiên cứu là hai phần không thể tách rời. Giảng dạy để truyền đạt kiến thức cho sinh viên và nghiên cứu để làm mới chính mình, giúp những bài giảng luôn gần gũi, thực tế hơn. Dù công việc lặng lẽ, nhưng niềm vui lớn nhất với tôi là được thấy sinh viên của mình trưởng thành, tự tin bước tiếp con đường đã chọn. Đó cũng là động lực để tôi tiếp tục kiên trì, tiếp tục gieo những ‘hạt giống’ tri thức và niềm say mê khám phá trong các em.
Nhân dịp hướng tới ngày 20/11, tôi muốn gửi đến tất cả các thầy cô lời chúc mừng chân thành nhất. Đây là dịp đặc biệt để chúng ta cùng nhìn lại hành trình đã qua, những học trò đã trưởng thành và những khoảnh khắc ý nghĩa trong nghề.
Làm nghề giáo có lúc vui, có lúc vất vả, nhưng mỗi lần nhìn thấy các em tiến bộ từng ngày đều trở thành động lực để người thầy tiếp tục cố gắng. Chúc tất cả đồng nghiệp, thầy cô luôn giữ được ngọn lửa yêu nghề và tìm thấy niềm hạnh phúc trong từng giờ lên lớp, từng bước đồng hành cùng học trò”, thầy Quang gửi gắm.