Sau 4 năm triển khai, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021–2025 tại tỉnh Lai Châu đã đạt được nhiều kết quả tích cực.
Trong tổng thể chương trình, Tiểu dự án 1 “Phát triển giáo dục nghề nghiệp vùng nghèo, vùng khó khăn” thuộc Dự án 4 “Phát triển giáo dục nghề nghiệp, việc làm bền vững” giữ vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tạo sinh kế lâu dài cho người dân. Trường Cao đẳng Lai Châu là một trong những đơn vị triển khai các nội dung của tiểu dự án này.
Người học nhận được nhiều hỗ trợ về tài chính
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, đại diện Trường Cao đẳng Lai Châu cho biết, trong những năm qua, gắn với việc triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, nhà trường đã phát huy rõ vai trò là cơ sở đào tạo nghề nòng cốt của tỉnh, góp phần nâng cao chất lượng nguồn lao động, tạo cơ hội việc làm ổn định, thu nhập cao cho người học, đặc biệt là học sinh, sinh viên vùng khó khăn.
Là cơ sở giáo dục nghề nghiệp duy nhất trên địa bàn tỉnh đào tạo trình độ trung cấp và cao đẳng, hằng năm Trường Cao đẳng Lai Châu đều được Ủy ban nhân dân tỉnh giao chỉ tiêu đào tạo và cơ bản hoàn thành kế hoạch, qua đó khẳng định vị trí, vai trò quan trọng trong phát triển nguồn nhân lực và thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững của tỉnh Lai Châu.
Đội ngũ giảng viên của nhà trường đáp ứng yêu cầu về trình độ chuyên môn, thường xuyên được bồi dưỡng, cập nhật kiến thức, nâng cao tay nghề và năng lực thực hành. Đây được xem là lợi thế quan trọng, tạo nền tảng để Trường Cao đẳng Lai Châu triển khai hiệu quả nhiệm vụ đào tạo nghề gắn với mục tiêu giảm nghèo bền vững trên địa bàn tỉnh.
Bên cạnh đó, cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ giảng dạy và học tập của nhà trường từng bước được quan tâm đầu tư, nâng cấp theo hướng đồng bộ, đáp ứng yêu cầu đào tạo nghề trong giai đoạn mới, bảo đảm điều kiện học tập cho học sinh, sinh viên, nhất là người học đến từ vùng sâu, vùng xa.
Ngoài ra, để thu hút người học, học sinh, sinh viên Trường Cao đẳng Lai Châu đang được thụ hưởng nhiều chính sách ưu đãi của Nhà nước và tỉnh Lai Châu, tạo nền tảng quan trọng để người học yên tâm theo đuổi con đường học nghề.
Tiêu biểu như Nghị định số 81/2021/NĐ-CP ngày 27/8/2021 của Chính phủ quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập; giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo; Quyết định số 53/2015/QĐ-TTg ngày 20/10/2015 của Thủ tướng Chính phủ quyết định về chính sách nội trú đối với học sinh, sinh viên học cao đẳng, trung cấp; Quyết định số 56/2016/QĐ-UBND ngày 30/12/2016 của Ủy ban nhân dân tỉnh Lai Châu về việc Quy định chính sách hỗ trợ nghề nội trú đối với học sinh, sinh viên trên địa bàn. Theo đó, có những đối tượng được miễn học phí và có thể nhận được mức hỗ trợ cao nhất là 2.340.000 đồng/tháng.
"Nhờ các chính sách này, phần lớn người học, chủ yếu là con em đồng bào dân tộc thiểu số, sinh sống ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn được hỗ trợ chi phí ăn ở, học tập, qua đó giảm đáng kể gánh nặng tài chính cho gia đình. Nếu không có sự đầu tư của Nhà nước cũng như tỉnh Lai Châu, nhiều học sinh sẽ rất khó duy trì việc học, thậm chí có nguy cơ bỏ học giữa chừng" - vị đại diện cho hay.
Hiện tại, Trường Cao đẳng Lai Châu đang đào tạo hơn 10 ngành nghề ở trình độ trung cấp và cao đẳng, chủ yếu đáp ứng nhu cầu học nghề của học sinh trên địa bàn tỉnh, đồng thời thu hút một bộ phận người học đến từ tỉnh Yên Bái (cũ) - nay là tỉnh Lào Cai. Trong đó, đào tạo trình độ trung cấp chiếm tỷ trọng lớn, với các ngành nghề phù hợp điều kiện địa phương như Khuyến nông lâm, Kỹ thuật chế biến món ăn, May thời trang, Điện công nghiệp…
Đối với trình độ này, điều kiện tuyển sinh chỉ yêu cầu học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở. Việc ưu tiên đào tạo trình độ trung cấp cho học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở đã mở ra cơ hội học nghề sớm cho nhiều học sinh ở vùng sâu, vùng xa, nơi điều kiện kinh tế gia đình còn nhiều khó khăn.
Khi được tiếp cận giáo dục nghề nghiệp sớm, người học không chỉ tiết kiệm thời gian, chi phí học tập mà còn nhanh chóng tham gia thị trường lao động, tạo thu nhập ổn định cho bản thân và gia đình.
Người học có việc làm, thu nhập cao sau tốt nghiệp
Trong quá trình đào tạo, nhà trường chú trọng gắn kết chặt chẽ với doanh nghiệp. Các chương trình đào tạo được xây dựng trên cơ sở tham vấn các doanh nghiệp đã ký kết hợp tác với trường, nhằm bảo đảm nội dung học tập sát với nhu cầu sử dụng lao động. Học sinh, sinh viên được tạo điều kiện thực tập thường xuyên tại doanh nghiệp, tiếp cận thiết bị, công nghệ mới, từ đó nâng cao tay nghề và khả năng thích ứng với môi trường làm việc sau khi tốt nghiệp.
Nhờ định hướng đào tạo gắn với thị trường lao động, tích cực truyền thông về thông tin giới thiệu việc làm đến người học, Trường Cao đẳng Lai Châu ghi nhận nhiều kết quả tích cực, nổi bật là công tác tuyển sinh chính quy vượt chỉ tiêu. Chất lượng đào tạo cũng có bước tiến vượt bậc, với gần 90% học sinh, sinh viên tốt nghiệp.
Đặc biệt, hơn 80% trong số đó đã tìm được việc làm hoặc tự tạo việc làm ngay sau khi rời ghế nhà trường với mức thu nhập bình quân từ 8 đến 10 triệu đồng/tháng; một số ngành nghề có mức lương trên 10 triệu đồng/tháng, cao hơn đáng kể so với mặt bằng thu nhập truyền thống tại khu vực nông thôn, miền núi.
Theo đại diện nhà trường, việc học sinh, sinh viên được đào tạo nghề bài bản có việc làm sau tốt nghiệp với mức thu nhập cao là sự thay đổi đáng kể về kinh tế đối với nhiều gia đình, giúp từng bước vươn lên thoát nghèo và ổn định cuộc sống lâu dài. Từ đó, cộng đồng, xã hội cũng dần thấy hiệu quả rõ rệt của việc học nghề và thay đổi nhận thức, mạnh dạn đầu tư hơn cho giáo dục.
Ngoài hoạt động đào tạo tập trung tại trường, Trường Cao đẳng Lai Châu còn chủ động phối hợp với các Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên trên địa bàn tỉnh để tổ chức các lớp đào tạo nghề ngay tại cơ sở. Qua đó, con em đồng bào dân tộc thiểu số, người dân ở vùng sâu, vùng xa có thêm điều kiện tiếp cận giáo dục nghề nghiệp phù hợp với hoàn cảnh thực tế, đồng thời nâng cao kỹ năng nghề, tạo tiền đề tham gia thị trường lao động và cải thiện thu nhập ngay tại địa phương.
Từ thực tiễn đào tạo và giải quyết việc làm, đại diện Trường Cao đẳng Lai Châu khẳng định, đầu tư cho giáo dục nghề nghiệp gắn với các chính sách hỗ trợ người học chính là giải pháp quan trọng, mang tính lâu dài trong thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững trên địa bàn tỉnh.
Nhiều học sinh, sinh viên sau khi tốt nghiệp quay trở về địa phương làm việc, góp phần giải quyết việc làm tại chỗ, hạn chế tình trạng lao động trẻ rời quê đi làm ăn xa. Một bộ phận người học mạnh dạn khởi nghiệp, phát triển sản xuất nhỏ, dịch vụ hoặc tham gia các mô hình kinh tế tập thể, từng bước hình thành lực lượng lao động có tay nghề ngay tại cơ sở.
