Trong khuôn khổ Vòng chung khảo Giải thưởng Khoa học và Công nghệ dành cho sinh viên các trường đại học toàn quốc năm 2025 do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức, Trường Đại học Hòa Bình vinh dự có ba đề tài đạt giải.
Đặc biệt đề tài của Khoa Kinh doanh & Logistics đã xuất sắc giành giải Nhì toàn quốc trong lĩnh vực Khoa học Xã hội với đề tài mang tên “Nghiên cứu mối quan hệ giữa tư duy mở chủ động và định hướng khởi nghiệp cá nhân của sinh viên các trường đại học trên địa bàn thành phố Hà Nội” do nhóm sinh viên Nguyễn Thị Mai Loan, Nguyễn Quang Dương và Phan Thị Huyền thực hiện, dưới sự hướng dẫn của Thạc sĩ Nguyễn Thị Lý và Thạc sĩ Nguyễn Xuân An.
Đây là lần đầu tiên một đề tài thuộc lĩnh vực Khoa học Xã hội của Trường Đại học Hòa Bình lọt vào vòng chung khảo và giành giải thưởng cấp Bộ, đánh dấu bước tiến quan trọng trong hoạt động nghiên cứu khoa học sinh viên, đồng thời khẳng định năng lực nghiên cứu, tinh thần sáng tạo và tư duy học thuật độc lập của sinh viên nhà trường.
Kết quả nghiên cứu có thể hỗ trợ các trường đại học trong việc thiết kế hoạt động hỗ trợ sinh viên
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, em Nguyễn Thị Mai Loan, đại diện nhóm sinh viên chia sẻ: “Khi biết đề tài được trao giải Nhì tại Giải thưởng Khoa học và Công nghệ dành cho sinh viên các trường đại học toàn quốc năm 2025, nhóm chúng em thực sự rất xúc động và tự hào.
Giải thưởng không chỉ là sự ghi nhận về mặt học thuật, mà còn khẳng định giá trị thực tiễn của những vấn đề mà đề tài đặt ra đặc biệt liên quan đến tư duy, nhận thức và định hướng khởi nghiệp của sinh viên trong bối cảnh giáo dục đại học hiện nay.
Với nhóm, giải thưởng là động lực lớn để tiếp tục theo đuổi con đường nghiên cứu khoa học, đồng thời nuôi dưỡng khát vọng đóng góp tri thức cho cộng đồng sinh viên và xã hội”.
Theo Mai Loan, lý do nhóm lựa chọn đề tài xuất phát từ những quan sát thực tiễn trong môi trường giáo dục đại học hiện nay. Trong bối cảnh nền kinh tế số và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ngày càng phát triển, sinh viên đại học trở thành nhóm đối tượng tiềm năng cần được thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp.
Tuy nhiên thực tế cho thấy, nhiều sinh viên có mong muốn khởi nghiệp song lại thiếu định hướng rõ ràng, dễ dao động trước rủi ro và chưa thực sự sẵn sàng cho quá trình ra quyết định mang tính dài hạn. Điều này dẫn đến việc ý tưởng khởi nghiệp thường dừng lại ở mức ý định, thiếu tính bền vững và khả năng triển khai trong thực tiễn.
Nhóm nhận thấy rằng, bên cạnh các yếu tố thường được đề cập như kỹ năng, nguồn vốn hay môi trường hỗ trợ thì yếu tố tư duy, đặc biệt là tư duy mở chủ động đóng vai trò nền tảng trong việc hình thành và duy trì định hướng khởi nghiệp của sinh viên. Tuy nhiên, yếu tố này vẫn chưa được nghiên cứu một cách hệ thống và đầy đủ trong bối cảnh sinh viên Việt Nam.
Từ đó, đề tài được triển khai với ý tưởng cốt lõi là phân tích mối quan hệ giữa tư duy mở chủ động và định hướng khởi nghiệp cá nhân của sinh viên các trường đại học trên địa bàn thành phố Hà Nội. Thông qua việc làm rõ vai trò của năng lực tư duy này, nhóm kỳ vọng góp phần lý giải cơ chế hình thành tinh thần khởi nghiệp, đồng thời cung cấp cơ sở khoa học cho việc thiết kế các chương trình đào tạo, bồi dưỡng và hỗ trợ sinh viên theo hướng phát triển tư duy, nâng cao năng lực.
Theo đại diện nhóm sinh viên, điểm mới của đề tài “Nghiên cứu mối quan hệ giữa tư duy mở chủ động và định hướng khởi nghiệp cá nhân của sinh viên các trường đại học trên địa bàn thành phố Hà Nội” ở cách tiếp cận khởi nghiệp từ góc độ tư duy nhận thức, thay vì chỉ tập trung vào kỹ năng hay nguồn lực bên ngoài.
Đề tài làm rõ tư duy mở chủ động không chỉ ảnh hưởng đến việc sinh viên có hay không có ý định khởi nghiệp, mà còn tác động đến cách họ hình thành định hướng, đánh giá cơ hội và chấp nhận thay đổi. Đây là hướng nghiên cứu còn mới tại Việt Nam, góp phần mở rộng khung lý thuyết về giáo dục khởi nghiệp theo hướng phát triển năng lực tư duy bậc cao cho sinh viên.
Đặc biệt, trong bối cảnh giáo dục đại học Việt Nam đang đẩy mạnh đổi mới, gắn đào tạo với khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo, việc nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến định hướng khởi nghiệp của sinh viên trở nên đặc biệt cấp thiết.
Vì vậy, có thể thấy đề tài mang tính thực tiễn rõ nét khi cung cấp bằng chứng khoa học về vai trò của tư duy mở chủ động trong việc giúp sinh viên nhận diện và tận dụng cơ hội, đánh giá rủi ro một cách linh hoạt, từ đó hình thành định hướng khởi nghiệp cá nhân theo hướng chủ động và bền vững.
Kết quả nghiên cứu là cơ sở tham khảo quan trọng, hỗ trợ các trường đại học trong việc thiết kế chương trình đào tạo, hoạt động tư vấn và hỗ trợ sinh viên khởi nghiệp theo hướng phát triển tư duy, thay vì chỉ trang bị kỹ năng thuần túy.
Đề tài không chỉ dừng lại ở một công trình nghiên cứu mang tính học thuật
Theo Mai Loan, trong quá trình thực hiện đề tài, nhóm gặp không ít khó khăn, đặc biệt là trong việc tiếp cận các tài liệu học thuật quốc tế có độ chuyên sâu cao, cũng như quá trình lựa chọn, điều chỉnh và kiểm định thang đo để bảo đảm phù hợp với bối cảnh sinh viên Việt Nam.
Bên cạnh đó, việc thu thập dữ liệu trên diện rộng tại nhiều cơ sở giáo dục đại học khác nhau đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ, tinh thần trách nhiệm cao và khả năng quản lý thời gian hiệu quả của từng thành viên trong nhóm.
Tuy nhiên, điều khiến nhóm ấn tượng và có thêm động lực nhất chính là sự nghiêm túc, cởi mở và tinh thần hợp tác tích cực của các sinh viên tham gia khảo sát. Nhiều sinh viên thể hiện sự quan tâm rõ rệt đến việc phát triển tư duy, nhìn nhận lại năng lực bản thân và định hướng tương lai nghề nghiệp một cách dài hạn. Đây cũng là tín hiệu tích cực cho thấy nhu cầu và tiềm năng phát triển các chương trình giáo dục khởi nghiệp theo hướng chú trọng tư duy và nhận thức trong môi trường đại học hiện nay.
“Nhóm chúng em mong muốn đề tài không chỉ dừng lại ở một công trình nghiên cứu mang tính học thuật, mà còn có giá trị ứng dụng thực tiễn rõ nét. Kết quả nghiên cứu sẽ góp phần nâng cao nhận thức về vai trò của tư duy mở chủ động trong giáo dục đại học nói chung và giáo dục khởi nghiệp nói riêng, qua đó hỗ trợ các nhà trường và giảng viên trong việc xây dựng, điều chỉnh chương trình đào tạo theo hướng phát triển tư duy khoa học, linh hoạt và sáng tạo cho sinh viên.
Thông qua đó, sinh viên có thể được trang bị nền tảng tư duy vững chắc, sẵn sàng đổi mới, chủ động ra quyết định và thích ứng hiệu quả với những biến động nhanh chóng của bối cảnh kinh tế - xã hội hiện nay”, Mai Loan bày tỏ.
Cũng theo Mai Loan, trong hành trình nghiên cứu khoa học và tham gia các sân chơi học thuật lớn, sự đồng hành của nhà trường luôn đóng vai trò đặc biệt quan trọng đối với sinh viên. Đây không chỉ là điểm tựa về mặt chuyên môn mà còn là nguồn động viên tinh thần, giúp sinh viên tự tin theo đuổi đam mê nghiên cứu, đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.
Trong suốt quá trình tham gia Giải thưởng Khoa học và Công nghệ dành cho sinh viên các trường đại học toàn quốc năm 2025 nói riêng cũng như các giải thường khác nói chung, nhóm luôn nhận được sự quan tâm, tạo điều kiện và hỗ trợ tích cực từ Trường Đại học Hòa Bình. Các thầy cô giảng viên đã đồng hành sát sao, hỗ trợ nhóm về chuyên môn, phương pháp nghiên cứu và định hướng học thuật, giúp đề tài được triển khai một cách bài bản và khoa học.
Bên cạnh đó, nhà trường luôn khuyến khích sinh viên mạnh dạn tham gia các sân chơi khoa học trong và ngoài nước, thúc đẩy tư duy đổi mới sáng tạo, tinh thần dám nghĩ - dám làm và khả năng giải quyết các vấn đề thực tiễn. Thông qua việc tạo môi trường học tập cởi mở, gắn nghiên cứu với thực tiễn, nhà trường luôn khuyến khích hình thành các dự án khởi nghiệp tiềm năng, góp phần nuôi dưỡng thế hệ sinh viên chủ động, sáng tạo, sẵn sàng đóng góp tri thức và giá trị cho xã hội.