Theo Nghị quyết số 37/NQ-HĐND ngày 26/4/2025 của Hội đồng nhân dân tỉnh Lào Cai về chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã tỉnh Lào Cai, xã Xuân Hòa được thành lập trên cơ sở sáp nhập toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của xã Xuân Hòa và xã Tân Dương (cũ) có diện tích tự nhiên là 107,78km², với dân số là 12,960 người.
Sau khi bộ máy chính quyền địa phương 02 cấp đi vào hoạt động, việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững 2021-2025 đã được xã triển khai, góp phần chuyển biến tích cực trong công tác giảm nghèo tại địa phương.
Nhờ đó, cả đời sống vật chất lẫn tinh thần của người dân, đặc biệt là các hộ nghèo và hộ cận nghèo được cải thiện với mức thu nhập ổn định. Song song với đó, hệ thống cơ sở hạ tầng thiết yếu phục vụ sản xuất và đời sống dân sinh cũng được chú trọng đầu tư, từng bước nâng cao diện mạo và tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững của xã.
Tỷ lệ hộ nghèo của xã giảm từ 14,08% năm 2024 xuống còn 8,49% năm 2025
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, ông Đặng Văn Lai - Chánh Văn phòng Ủy ban nhân dân xã Xuân Hòa, tỉnh Lào Cai cho biết, ngay sau khi triển khai thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp theo Nghị quyết số 1673/NQ-UBTVQH15 ngày 16/6/2025 của Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh Lào Cai, Ủy ban nhân dân xã Xuân Hòa đã tập trung thực hiện các giải pháp đồng bộ, hiệu quả, quyết liệt trong chỉ đạo, điều hành với quyết tâm hoàn thành và hoàn thành vượt mức các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của xã. Trong đó, có Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025.
Theo ông Lai, công tác giảm nghèo luôn được xã quan tâm, chỉ đạo quyết liệt, triển khai thực hiện đồng bộ.
Đồng thời, xã cũng xây dựng kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững năm 2025 và chỉ đạo thực hiện rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo định kỳ. Hơn nữa, việc tổng hợp, cập nhật và báo cáo dữ liệu phục vụ xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu hộ nghèo, hộ cận nghèo để kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; đánh giá thực trạng và đề xuất thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026-2030 cũng được xã chú trọng.
Xã Xuân Hòa đã triển khai đồng bộ các chương trình, dự án giảm nghèo và hỗ trợ sinh kế. Ảnh: NVCC.
Ông Lai cho biết, năm 2024, toàn xã có 384/2.728 hộ nghèo, tỷ lệ 14,08%; có 225/2.728 hộ cận nghèo, tỷ lệ 8,25%.
Năm 2025, tổng số hộ dân trên địa bàn xã là 2.734 hộ. Trong đó, số hộ nghèo là 232 hộ, tỷ lệ 8,49%; số hộ cận nghèo là 196 hộ, tỷ lệ 7,17%. Tỷ lệ nghèo đa chiều của xã năm 2025 là 15,65%.
Như vậy, từ năm 2024 đến năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo của xã đã giảm 5,59%.
Trong đó, mức độ hoàn thành chỉ tiêu giảm nghèo của các thôn cụ thể như sau:
Có 03/30 thôn thực hiện đạt trên 100% kế hoạch giao về giảm số hộ nghèo gồm: Cuông 1, Cuông 2, Qua 1;
Có 09/30 thôn thực hiện đạt 100% kế hoạch giao về giảm số hộ nghèo gồm: Sắc Phạ, Mỏ Đá, Nà Đò, Siêu Pang, Khuổi Ca, Mủng, Mo 2, Chuân, Sáo;
Có 10/30 thôn thực hiện đạt từ 50 – 85% kế hoạch giao về giảm số hộ nghèo gồm: Mai Chung, Mai Thượng, Xóm Hạ, Nhàm, Mo 1, Lụ, Kẹm, Vắc, Dằm, Cau;
Có 8/30 thôn giảm tỷ lệ dưới 50% gồm: Cuông 3, Mai Hạ, Xóm Thượng, Qua, Hò, Mí, Đao, Mười.
Xã thực hiện nhiều dự án giảm nghèo bền vững
Ông Lai cũng cho biết, với Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, xã Xuân Hòa đã triển khai nhiều dự án.
Cụ thể, xã thực hiện Dự án 2: Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo với kinh phí giao 964 triệu đồng, giải ngân 0% trong năm 2025. Đối tượng tham gia dự án là các hộ nghèo, cận nghèo, hộ mới thoát nghèo đã được tham gia các mô hình, dự án từ các giai đoạn trước. Song, do đối tượng tham gia phần lớn thiếu đất sản xuất, nên việc triển khai chương trình còn gặp khó khăn.
Trong Dự án 3: Hỗ trợ phát triển sản xuất, cải thiện dinh dưỡng, địa phương triển khai Tiểu dự án 1 đó là hỗ trợ phát triển sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp.
Tiểu dự án 2 là cải thiện dinh dưỡng với tổng kinh phí giao 72 triệu đồng và đang thực hiện. Dự kiến giải ngân 53/72 triệu đông đạt 73,61% kế hoạch vốn.
Được biết, với Dự án 4: Phát triển giáo dục nghề nghiệp, việc làm bền vững, địa phương triển khai Tiểu dự án 1 là phát triển giáo dục nghề nghiệp vùng nghèo, vùng khó khăn. Vốn sự nghiệp của tiểu dự án này từ việc điều tra, khảo sát, thống kê, dự báo nhu cầu học nghề; truyền thông, hướng nghiệp, hỗ trợ khởi nghiệp và tạo việc làm vùng nghèo, vùng khó khăn. Vốn thực hiện là 76 triệu đồng và dự kiến giải ngân 0 đồng.
Song, các đối tượng trên địa bàn đi làm ăn xa hoặc đã tham gia các lớp đào tạo nghề từ giai đoạn trước nên còn gặp một vài vướng mắc. Xã cũng định hướng đào tạo nghề cho người lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, người lao động có thu nhập thấp. Kinh phí giao 442 triệu đồng, dự kiến giải ngân 0 đồng.
Còn với Tiểu dự án 3 là hỗ trợ việc làm bền vững. Kinh phí giao 197 triệu đồng và dự kiến giải ngân 162/197 triệu đồng, tức đạt 82,23% trong năm 2025.
Đối với các Dự án 6: Truyền thông và giảm nghèo về thông tin và Dự án 7: Nâng cao năng lực và giám sát, đánh giá Chương trình, tổng kinh phí giao là 883 triệu đồng. Xã đã xây dựng các kế hoạch, phê duyệt dự toán chi tiết, đang triển khai thực hiện. Dự kiến giải ngân 858/983 triệu đồng, tức đạt 97,17% dự toán giao trong năm 2025.
Về kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi cũng ghi nhận một số kết quả tích cực, có thể kể đến các dự án như:
Dự án 1: Giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt, hiện đang cấp nước sinh hoạt phân tán (vốn sự nghiệp). Hỗ trợ 96 hộ và đang hoàn tất thủ tục thanh toán. Dự kiến giải ngân 278,88/282 triệu đồng, bằng 98,9% dự toán giao.
Dự án 2: Quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết. Hỗ trợ sắp xếp xen ghép từ nguồn vốn sự nghiệp với tổng dự toán giao 976 triệu đồng.
Dự án 3: Phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp bền vững, phát huy tiềm năng, thế mạnh của các vùng miền để sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị. Trong đó, thực hiện Tiểu dự án 1: Phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp bền vững gắn với bảo vệ rừng và nâng cao thu nhập cho người dân. Dự án nhằm hỗ trợ bảo vệ rừng và hỗ trợ rừng sản xuất với tổng kinh phí được giao 194 triệu đồng (kinh phí chuyển nguồn: 89 triệu đồng; kinh phí cấp 2025 là 105 triệu đồng). Kinh phí đã giải ngân là 86,3/194 triệu đồng, đạt 44,48% kinh phí được giao.
Còn với Tiểu dự án 2: Hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, vùng trồng dược liệu quý, thúc đẩy khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp và thu hút đầu tư vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, xã đã thúc đẩy khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp và thu hút đầu tư vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Đồng thời, xây dựng kế hoạch triển khai và phê duyệt dự toán chi tiết. Tổng phí giao 86 triệu đồng và dự kiến giải ngân 100% trong năm 2025.
Dự án 4: Đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu, phục vụ sản xuất, đời sống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi và các đơn vị sự nghiệp công của lĩnh vực dân tộc. Vốn đầu tư phát triển với tổng kế hoạch vốn Ngân sách trung ương giao năm 2025 là 849 triệu đồng và dự kiến giải ngân 100% năm 2025.