Bộ Giáo dục và Đào tạo đang lấy ý kiến về dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Giáo dục nghề nghiệp.
Đáng chú ý, dự thảo nêu ra quy định các nội dung cơ bản về đặt tên, đổi tên của cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Theo đó, dự thảo Nghị định đề ra nguyên tắc đặt tên, đổi tên cơ sở giáo dục nghề nghiệp để bảo đảm tính đặc thù của hoạt động giáo dục nghề nghiệp, hướng đến xây dựng mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp hiện đại, chuyên nghiệp.
Riêng với quy định trong dự thảo về việc đặt tên, đổi tên trường trung học nghề đưa ra các nguyên tắc đặt tên, đổi tên không sử dụng cụm từ “phổ thông”, “cơ sở” trong tên trường trung học nghề để tránh gây nhầm lẫn với các mô hình trường trung học khác đang nhận được rất nhiều sự quan tâm của dư luận.
Cùng với đó, dự thảo cũng quy định, trường trung học nghề truyền thông, quảng bá tuyển sinh không thay đổi tên gọi chính thức ghi trong quyết định thành lập hoặc cho phép thành lập; Không gây hiểu lầm là cơ sở giáo dục phổ thông hoặc cơ sở giáo dục đại học; Không sử dụng tên gọi thể hiện thứ hạng, đẳng cấp không được công nhận theo quy định của pháp luật; Không sử dụng tên gọi khác trên văn bằng, chứng chỉ, quyết định hành chính, hợp đồng hoặc tài liệu pháp lý (Khoản 1, Điều 5).
Những quy định tại dự thảo rất chi tiết được đánh giá là cần thiết để tránh gây hiểu lầm. Tạp chí cũng từng phản ánh có trường cao đẳng quảng bá tuyển sinh sử dụng cụm từ "phổ thông cao đẳng"...nhưng thực chất tuyển học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở vào đào tạo trình độ trung cấp nhưng tên gọi quảng bá khiến phụ huynh lầm tưởng là cơ sở giáo dục phổ thông. Vì thế, có quy định minh bạch mô hình giáo dục là phù hợp.
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam về vấn đề này, Thạc sĩ Lê Hồng Phong - Phó Hiệu trưởng phụ trách Trường Cao đẳng Cơ điện Xây dựng Việt Xô cho rằng, quy định này là cần thiết trong bối cảnh hiện nay.
Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) được Quốc hội khóa XV thông qua ngày 10/12/2025 đã lần đầu tiên bổ sung mô hình trung học nghề. Trung học nghề được xác định cùng bậc học với trung học phổ thông, tích hợp giữa kiến thức cốt lõi của chương trình trung học phổ thông và chuyên môn nghề nhằm giúp người học hoàn thiện trình độ học vấn phổ thông, đồng thời trang bị cho người học năng lực thực hiện, giải quyết được các công việc trong điều kiện ổn định và môi trường quen thuộc của ngành, nghề; có khả năng ứng dụng kỹ thuật, công nghệ hiện đại vào công việc, làm việc độc lập, làm việc theo nhóm.
Theo Thạc sĩ Lê Hồng Phong: "Trên thực tế, thời gian vừa qua nhiều trường nghề đã tổ chức việc học nghề song song với học văn hóa phổ thông. Các bậc phụ huynh, học sinh khi họ tìm hiểu về nơi để đăng ký học cho con, đa phần họ còn khá mơ hồ về các chương trình mà học sinh sẽ được học.
Vì thế, khi có quy định rõ trong việc đặt tên, đổi tên trường trung học nghề như dự thảo đề cập sẽ giúp phụ huynh tránh được những nhầm lẫn không đáng có. Đồng thời giúp phụ huynh xác định đúng nơi gửi gắm con em mình theo học phù hợp với trình độ và kiến thức của từng học sinh ấy đang có".
Theo lãnh đạo Trường Cao đẳng Cơ điện Xây dựng Việt Xô: "Hiệu quả lớn nhất trong quy định này của dự thảo có thể thấy đó là việc người học sẽ dễ dàng phân biệt rõ và không bị nhầm lẫn giữa các trường trung học nghề với các mô hình trường trung học khác".
Đồng quan điểm với nội dung quy định được nêu ra trong dự thảo mà Bộ Giáo dục và Đào tạo đang tổ chức lấy ý kiến, Thạc sỹ Nguyễn Mạnh Trường – Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Xây dựng Nam Định nhấn mạnh việc, nên phân định rõ quy định về đặt tên, đổi tên trường trung học nghề để tránh gây ra sự nhầm lẫn với người có nhu cầu tìm hiểu.
"Trước hết, người học cần phải xác định, trung học nghề nó là một hình thức đào tạo trong hệ thống giáo dục quốc dân. Như vậy, yêu cầu trong quy định đặt tên với trường trung học nghề nhất định phải đảm bảo yếu tố rõ ràng, chính vì vậy quy định này là thực sự cần thiết", thầy Nguyễn Mạnh Trường cho hay.
Ngoài ra, Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Xây dựng Nam Định cũng nhấn mạnh về thực trạng hiện nay của rất nhiều trường cao đẳng đang đối mặt đó là hiệu quả tuyển sinh đang ngày càng bị suy giảm. Vì thế, việc định hướng phân luồng học sinh sau trung học cơ sở cần được làm tích cực hơn nữa.
Bên cạnh đó, các trường cao đẳng cũng cần nâng cao hơn nữa năng lực, chất lượng của đội ngũ giảng viên và chất lượng chương trình đào tạo. Làm sao có thể đáp ứng với yêu cầu thực tế công việc hiện nay.
"Để chất lượng giảng dạy trong các trường cao đẳng được nâng cao thì việc định hướng cho các học sinh lựa chọn và đăng ký nơi học phù hợp sau khi các em tốt nghiệp trung học cơ sở là điều cần thiết. Muốn làm được điều đó thì trước hết trong tên gọi của các trường cao đẳng, trường trung cấp hay trường trung học nghề cũng phải đặt tên gọi cho đúng với chức năng giảng dạy mà cơ sở ấy đang có để các phụ huynh, học sinh không bị lãng phí thời gian chỉ vì sự nhầm lẫn. Chúng tôi hoàn toàn đồng tình với các quy định này và mong sớm được áp dụng vào thực tế", Thạc sĩ Nguyễn Mạnh Trường nhấn mạnh.
Còn theo quan điểm của Tiến sĩ Lê Danh Quang - Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Công nghệ cao Hà Nội, việc đưa ra các quy định cụ thể trong việc đặt tên đối với các trường trung học nghề là cần thiết để phụ huynh phân định rõ các mô hình trong các trường đang đào tạo, đỡ mất thời gian lãng phí khi tìm hiểu nơi học cho con.
Tiến sĩ Lê Danh Quang bày tỏ: "Trên thực tế cho thấy, đa phần mô hình giảng dạy tại các trường trung học nghề là thiên về dạy kiến thức văn hóa hơn đào tạo chuyên sâu đối với kiến thức nghề. Vì thế, có thể các kiến thức người học có được sau khi học trung học nghề khi áp dụng vào thực tế công việc nó chưa thực sự đáp ứng đủ yêu cầu, đặc biệt là với các nghành nghề yêu cầu kỹ thuật cao.
Hơn nữa, giá trị bằng cấp được học tại các trường trung học nghề và các trường trung học phổ thông là hoàn toàn khác nhau. Nếu để phụ huynh lầm tưởng hai hình thức học này giống nhau về phương pháp đào tạo và văn bằng được cấp thì sẽ tạo ra rất nhiều hệ lụy.
Vì thế, nếu phụ huynh có định hướng lựa chọn cho con theo học vừa để có kiến thức văn hóa tương đương trung học phổ thông, vừa muốn có tay nghề để sớm có thể sớm ra đời tự "kiếm sống" thì nên tìm hiểu thêm ở các cơ sở giáo dục nghề nghiệp có đào tạo các ngành nghề trong định hướng.
Việc định hướng đúng lối đi phù hợp với trình độ kiến thức và ngành nghề lựa chọn trong tương lai sẽ góp phần giúp phụ huynh, người học không quá lãng phí nhiều thời gian để học nghề. Thậm chí là phải mất thêm quãng thời gian để bổ túc lại nghề đã từng theo học trước đó.
Vì thế, quy định nêu ra cụ thể đối với việc đặt tên của trường trung học nghề như dự thảo nêu ra là hợp lý, phần nào hỗ trợ tốt nhất cho phụ huynh để không còn bị nhầm lẫn khi chọn nơi học cho con cái mình".