Mẹ tôi thường bảo một trong những con đường hay nhất để đi đến một đất nước chính là thông qua văn học của nước đó. Khi tôi còn nhỏ, cái thế giới văn học của tôi chỉ là những quyển truyện cổ tích với mùi giấy thơm phức. Cái thế giới ấy đã để lại trong tâm trí tôi những sự tích về trầu cau, về con thạch sùng, về cây nêu ngày tết, và không biết bao nhiêu những truyện cổ tích như vậy đã nuôi dưỡng tâm hồn tôi từ cái thuở ấy. Khi lớn lên chút nữa, tôi đã mê mải đi theo Nguyễn Tuân để khám phá nền văn hóa nơi tôi sinh ra với phở Hà Nội, ba mươi sáu phố phường, và những con người xưa cũ. Tôi thấy trong sáng, bình dị làm sao cái thế giới của trẻ con quê tôi ngày xưa qua từng dòng văn của Thạch Lam, của Nguyễn Nhật Ánh. Cũng chính từ những áng văn ấy, quê hương đã trở thành một điều gì đó rất thân thuộc trong tôi, một quê hương mà như nhà thơ Giang Nam từng nói: “Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trường
Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ.”
Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ.”
Nhưng thế giới văn học mà tôi khám phá không chỉ gói gọn trong văn hóa đất nước tôi. Lần đầu tiên mẹ đặt vào tay tôi cuốn sách “Không gia đình”, tôi đã cảm nhận thấy tôi sẽ bắt đầu bước vào những thế giới văn hóa khác, khác với cái thế giới văn hóa đã khiến tôi cảm thấy quen thuộc. Rêmi trong tác phẩm nước ngoài đầu tiên của tôi ấy đã mở ra một nước Pháp với những gia đình sống dựa cả vào con bò sữa duy nhất trong nhà, với những người công nhân đã rời bỏ quê hương để tìm kiếm một cuộc sống sung túc hơn và những tình người sáng lên đẹp đẽ giữa một cuộc sống đầy nguy hiểm và phức tạp. Rồi không biết tôi đã say mê đi qua bao nhiêu con phố, bao nhiêu dòng sông, bao nhiêu di tích lịch sử trong từng tác phẩm mà tôi đã đọc. Rồi không biết tự lúc nào tôi đã đến Ailen và say mê Ailen lúc nào không biết. Ailen, thế giới của những truyện cổ và truyền thuyết. Đó là một thế giới đầy mê hoặc của thần tiên, ma quỷ và những hiện tượng kỳ bí. Từ hứng thú dẫn đến say mê, cái nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn ấy đã khiến tôi tò mò về Ailen lúc nào không hay. Tôi tò mò về một Ailen với dòng sông Liffey mang theo linh hồn của cả thành phố Dublin.
 |
| |
Truyền thuyết kể lại rằng bên dòng sông quyến rũ này có dấu tích tuyệt đẹp của chiếc cối xay được quỷ dựng lên bằng đá được che phủ bởi màu xanh ngắt của những cây cổ thụ tỏa bóng mát xuống dòng sông. Chiếc cối xay ấy ngày nay đã được biết nhiều hơn với cái tên cối xay Shackleton, một địa điểm thu hút rất đông cư dân địa phương và du khách nước ngoài.
 |
| |
Tôi tò mò về một Ailen với “đồi phù thủy” nằm lọt thỏm trong vùng đất hoang sơ ở Loughcrew. Truyền thuyết kể lại rằng những mộ đá ở nơi đây đã được tạo nên bởi những phù thủy khổng lồ, họ bỏ đá trong tạp dề của mình và vô ý đánh rơi khi bay qua nơi đây.
 |
| |
Chính truyền thuyết về “Chiếc cối xay của quỷ” và về “Ngọn đồi phù thủy” đã khiến những địa danh này trở nên thật và quyến rũ hơn bao giờ hết, cũng như bao nhiêu câu chuyện khác đã biến Ailen trở thành một xứ sở của những thần thoại Celtic cổ xưa. Ailen, thế giới trầm lắng của truyện ngắn. Thật ra, cơ hội được tiếp xúc với truyện ngắn Ailen của tôi khá ít, chủ yếu là thông qua mạng internet. Thế nhưng lần đầu tiên khi Ita Daly dẫn tôi đến miền Tây Ailen qua tác phẩm “Người đàn bà trong đôi giày đỏ”, tôi đã mê mẩn với những cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp ven biển Đại Tây Dương nơi đây, khâm phục cái cốt cách sống và truyền thống gia đình của những lớp người Ailen xưa cũ và trầm ngâm trước cái triết lý cuộc đời được tác giả gửi gắm trong những dòng cuối tác phẩm.
 |
| |
Tôi lang thang đi theo N.G.Nestor trong tác phẩm “Người về” để đến với không gian cổ xưa của nền văn minh Celtic còn sót lại trên hòn đảo Tooshert giữa biển cả mênh mông. Ở đây, tôi say mê khám phá nét đẹp trong văn hóa và lối sống của cộng đồng dân cư còn sót lại với những con người hiền hòa như ông Dowda Kể chuyện xưa, cô gái Peig Maura con gái ông và những lần đặt bẫy tôm hùm hay bắt cá mòi ngoài biển khơi. Cứ như thế, giọng văn Ailen đã dần dần bước vào tiềm thức tôi, để lại trong đó cái dư vị ngọt ngào của cảnh vật và con người nơi đây. Tôi đã đến với Ailen như thế đấy. Ailen giờ đã không còn là một vùng đất xa lạ với tôi. Nếu bạn hỏi tôi rằng: “Bạn đã đến Ailen chưa?” Tôi sẽ không ngần ngại mà trả lời rằng: “Những câu chuyện đã đưa mình đến đó”. Đó là con đường mà tôi đã chọn để đến với Ailen. Con đường đó khiến tôi mơ về chuyến hành trình thật sự đến đất nước tuyệt vời này. Còn bạn thì sao? Bạn đã tìm ra con đường để đến với đất nước thanh bình này chưa? Hãy kể cho tôi nghe về chuyến hành trình của bạn nhé!
Nhận bài dự thi từ 10/7/2012 đến hết 10/10/2012. BẤM VÀO ĐÂY để gửi bài dự thi Tìm hiểu về đất nước, con người và nền giáo dục Ireland hoặc gửi về địa chỉ mail toasoan@giaoduc.net.vn (Số điện thoại hỗ trợ thông tin: 0904.062258).
Nguyễn Ngẫu Thư