Whisky Ireland là một trong những loại whisky thượng hạng trên thế giới. Công nghệ nấu rượu ở Ireland xuất hiện sớm hơn nhiều các nước khác ở châu Âu và có thể là do những người truyền giáo mang vào hòn đảo này. Từ Whisky được nhắc đến lần đầu tiên vào năm 1736 xuất phát từ uisce beatha trong tiếng Gaelic tại Ireland và có nghĩa là "nước của sự sống" (uisce: "nước", beatha: "sống"). Khái niệm này đã phổ biến ngay từ thế kỷ 16 / thế kỷ 17 nhưng thời đấy người ta hiểu đấy không chỉ riêng là Whisky mà còn là những loại rượu chưng cất khác có thêm đồ gia vị.
Uisce Beatha trong tiếng Gaelic có nghĩa là "nước của sự sống" |
Nữ hoàng Elizabeth đệ nhất (1533-1603) từng là một fan của rượu whisky Ireland. Bà có hẳn một hầm chứa rượu whisky Ireland và đồ uống này trở thành loại đồ uống thời trang của Anh. Vào thế kỷ 18, Nga hoàng Peter (1672-1725) tuyên bố rằng 'trong tất cả các loại rượu trên thế giới, hương vị whisky Ireland là số 1'. Tới năm 1755, Samuel Johnson cho từ whisky vào từ điển của mình, ông bình luận rằng 'Loại rượu của Ireland đặc biệt dễ phân biệt bởi hương vị dễ chịu và nhẹ nhàng'. Vào thế kỷ 19, whisky Ireland giữ vị trí là loại whisky được ưu chuộng nhất thế giới, và vào năm những 1880, sau khi loại cây để nấu rượu cognac bị phá huỷ thì whisky Ireland trở thành loại rượu phổ biến nhất thế giới. Theo luật pháp Ireland thì tất cả các loại rượu đều phải chứa trong thùng và lưu dưới hầm ít nhất ba năm trước khi được đem bán.
Mọi loại rượu whisky của Ireland đều có ít nhất 3 năm tuổi. |
Whisky được pha trộn chiếm 90% tổng số whisky được sản xuất ở Ireland. Hãng Jameson và Killbeggan nổi tiếng với các sản phẩm whisky pha trộn của mình. Các loại whisky được chưng cất nguyên chất cũng rất nổi tiếng và đặc biệt. Rượu Whisky mạch nha được làm 100% từ mầm lúa mạch và được chưng cất riêng. Whisky được làm từ ngô hoặc lúa mì thì nhẹ hơn các loại còn lại.
Green Spot là loại whisky đặc biệt của Ireland, được chưng cất bởi nhà máy Midleton tại thành phố Cork, và được sản xuất riêng cho hãng Mitchell & Con Dublin. Đây là một trong số ít loại rượu được chưng cất theo phương pháp cũ còn duy trì ở Ireland.
|
Nghành công nghiệp sản xuất rượu whisky của Ireland bị thiệt hại nặng nề trong thế kỷ 20. Sự ra đời công nghệ nấu rượu mới của Coffey cho phép các sản phẩm chưng cất tinh khiết hơn đã cho phép các nhà máy sản xuất rượu khác sản xuất được whisky với chi phí hiệu quả hơn. Trong khi đó người Ireland không chịu sử dụng công nghệ của Coffey mà vẫn dùng các nồi chưng cất bằng hơi, hiệu quả thấp hơn nhưng cho chất lượng và hương vị tốt hơn, nhưng không thể cạnh tranh được về giá thành.
Cooley, một trong số những nhà máy rượu của John Locke & Co |
Trong những năm chiến tranh giành độc lập 1919-1921, các nhà máy sản xuất rượu của Ireland không tiếp cận được với thị trường bên ngoài, và sau khi giành được độc lập từ nước Anh, thì người Anh đã đóng cửa thị trường đối với những người sản xuất rượu của Ireland. Thị trường tiêu thụ whisky Ireland lớn thứ hai là Hoa Kỳ cũng bị đóng cửa trong thời kỳ 1920-1933 do lệnh cấm uống rượu. Cũng trong giai đoạn này xuất hiện nhiều rượu giá gán mác whisky Ireland, làm tổn hạn đến danh tiếng chủa whisky Ireland và điều này cũng làm cho một thế hệ người Mỹ quay lưng lại với whisky Ireland. Cuối cùng chiến tranh thế giới lần thứ hai phá huỷ nốt những gì còn lại của ngành công nghiệp whisky của Ireland. Sau đại chiến thế giới lần thứ hai, chỉ còn lại 7 nhà máy rượu sót lại từ 160 nhà máy rượu năm 1880.
Nhà máy sản xuất rượu của hãng Bushmills nổi tiếng |
Ngày nay chỉ còn lại 3 nhà máy rượu ở Ireland còn hoạt động là Midleton, Cooley và Bushmills. Midleton và Cooley nằm ở Cộng hoà Ireland (phía nam), còn Bushmills thì nằm ở Bắc Ireland. Tất cả whisky của Ireland được làm ra từ 1 trong 3 nhà máy này. Trong khi Midleton và Cooley vừa chưng cất rượu và vừa nấu rượu từ lúa mì, thì nhà máy Bushmills chỉ chưng cất rượu. Theo truyền thống, Whisky của Ireland thường được chưng cất 3 lần để đảm bảo sự đậm đà của rượu.
Rượu Jameson được sản xuất từ nhà máy Midlton tại Cork, Ireland |
Một số loại rượu Whisky nổi tiếng của Ireland:
Hương vị đặc biệt của whiskey Ireland tạo nên sự nổi tiếng Jameson, được sản xuất tại nhà máy Midleton. |
Bushmills, được sản xuất tại nhà máy Bushmills ở Bắc Ireland. Clontarf là một ví dụ của loại rượu được sản xuất bởi bên thứ ba. Connemara, là một sản phẩm đặc trưng của nhà máy Cooley, có hương vị rất đặc biệt Greenore được sản xuất từ ngũ cốc tại Cooley. Green Spot vẫn được sản xuất theo phương pháp chưng cất bằng hơi của Midleton, sản xuất riêng cho hãng Mitchell's of Dublin. The Irishman cũng thuộc loại rượu do bên ba sản xuất Kilbeggan được pha chế ở nhà máy Cooley Ngoài ra còn nhiều tên tuổi khác như: Knappogue Castle, Michael Collins, Powers, Rebreast, Tullamore Dew...
Anh Kiệt