 |
| Theo báo chí nước ngoài thì đó là tàu ngầm lớp Shuka-B. Tàu ngầm Shuka-B (tên tiếng Nga: Щука-Б, định danh NATO: Akula) thuộc dự án 971 là tàu ngầm hạt nhân đa chức năng thế hệ thứ 3 của Liên Xô/Nga, được chế tạo để thay thế cho các tàu ngầm đã lỗi thời Shika dự án 671RTMK. |
 |
| Shuka-B có thiết kế kỹ thuật tương tự như tàu ngầm titan Barracuda dự án 945, chỉ khác là thân tàu bằng thép. Không nhầm lẫn giữa tàu ngầm nguyên tử Shuka-B dự án 971 (định danh NATO: Akula) với tàu ngầm Akula dự án 941 (định danh NATO: Typhoon). |
 |
| Chiếc tàu ngầm đầu tiên thuộc dự án 971 là chiếc K-284 Shuka-B (số hiệu xưởng 501) được khởi đóng năm 1983, hạ thủy vào ngày 22 tháng 7 năm 1984 và đi vào phục vụ trong Hạm đội Thái Bình Dương Hải quân Liên Xô ngay trong năm đó. |
 |
| Từ năm 1983 đến nay, có 25 tàu ngầm thuộc dự án 971 được lên kế hoạch xây dựng, trong đó 13 chiếc được đóng tại xưởng đóng tàu Đoàn thanh niên cộng sản Lenin (số 199) ở Komsomolsk-on-Amur và 12 chiếc tại xưởng đóng tàu miền Bắc (số 402) ở Severodvinsk. |
 |
| Việc đóng các tàu ngầm thuộc dự án 971 được thực hiện một cách đều đặn đến đầu năm 1990, và bị đình trệ đáng kể sau khi Liên Xô tan rã. |
 |
| Năm 1995, Nga đã đưa vào biên chế của hạm đội Thái Bình Dương 7 tàu ngầm đóng tại xưởng 199 ở Komsomolsk-on-Amur và biên chế 6 tàu ở xưởng số 402 tại Severodvinsk cho Hạm đội Biển Bắc. |
 |
| Con tàu cuối cùng thuộc dự án này là K-335 Gepard hạ thủy năm 1999 và được bàn giao cho Hạm đội Biển Bắc trong năm 2001. Những biến thể cải tiến sau này của tàu ngầm Shuka-B được NATO gọi là Akula cải tiến (Akhula–II, Aula-III). |
 |
| Tàu ngầm K-152 Nerpa dự án 971 được biên chế trong hạm đội Thái Bình Dương năm 2009 và đã được bàn giao cho Hải quân Ấn Độ theo một hợp đồng cho thuê trong thời gian 10 năm. |
 |
| Hải quân Ấn Độ đặt tên cho tàu ngầm này là INS Chakra. Charka được nâng cấp và trang bị hệ thống điện tử, sonar rất hiện đại trước khi bàn giao cho Hải quân nước này. |
 |
| Tính đến đầu năm 2012, chỉ có 8 chiếc tàu ngầm thuộc dự án 971 là có khả năng sẵn sàng chiến đấu (4 thuộc Hạm đội TBD, 4 thuộc Ham đội Biển Bắc). Số còn lại đang được sửa chữa và bảo dưỡng. |
 |
| Tàu ngầm Shuka-B được thiết kế khá đặc biệt, với hai lớp vỏ bằng thép hợp kim. Đuôi tàu thẳng đứng, gắn liền với thân, an-ten có thể “ẩn hiện” tùy ý giúp giảm đáng kể độ ồn của tàu. Tàu có 4 khoang, trong đó khoang thứ nhất chứa ngư lôi, khoang thứ hai là khoang dành cho thủy thủ đoàn. |
 |
| Được biết, năm 1980, Liên Xô đã mua lại một số thiết bị chính xác cao của công ty Nhật Bản Toshiba cho phép áp dụng các công nghệ mới trong chế biến cánh quạt cho tàu ngầm. Chính công nghệ này đã góp phần làm giảm đáng kể độ ồn của tàu, khiến nó trở thành một trong những tàu ngầm chạy êm nhất thế giới. |
 |
| Chuyên gia phân tích của hải quân Mỹ N. Polmar tại cuộc họp của Quốc hội Hoa Kỳ năm 1997 khẳng định: “Tàu ngầm hạt nhân Akula cải tiến, chế tạo trong những 1990, sớm cho thấy rằng Liên Xô đã vượt qua Hải quân Hoa Kỳ trong một số khía cạnh về khả năng giảm độ ồn của tàu. Nó êm hơn so với tàu ngầm tấn công mới nhất của chúng ta là Los Angeles cải tiến". |
 |
| Năm 1996, tàu ngầm Shuka-B do thuyền trưởng A. V. Burilicheva chỉ huy đã bí mật theo dõi một tàu ngầm tấn công của Mỹ ở Đại Tây Dương mà tàu này không hề hay biết. Nhờ chiến tích này mà sau này Burilicheva đã được phong tặng Anh hùng Liên bang Nga. |
 |
| Tàu ngầm Shuka-B dự án 971 có lượng giãn nước 12.770 tấn, dài 113,3 m. Loại tàu này có tốc độ lên tới 30 hải lý, có thể hoạt động ở độ sâu 600 m, thời gian hoạt động liên tục dưới nước 100 ngày, thủy thủ đoàn 73 người. |
 |
| Tàu được trang bị 4 ống phóng ngư lôi 650 mm và 4 ống phóng ngư lôi 533 mm với 28 quả ngư lôi. |
 |
| Tàu còn được trang bị tên lửa hành trình Granat phóng từ thiết bị phóng ngư lôi có tầm bắn xa gần 3.000 km, 3 thùng phóng với 18 tên lửa phòng không Strela-ZM. |
Trịnh Tuân (Tổng hợp)