1. Rệp giường: Rệp giường là loài côn trùng thuộc bộ bọ xít (Hemiptera), rất khó tiêu diệt. Khi dùng các loại hóa chất trên thị trường để phun trực tiếp lên rệp, nó chỉ nằm liệt tại chỗ một lúc rồi sống lại và tiếp tục chạy. Không những thế, trứng rệp còn khó diệt hơn, nó có thể nở và làm lây lan nhanh chóng. |
Theo các nhà khoa học đã chứng minh được loài rệp hút máu người có mang mầm bệnh, còn việc nó có khả năng truyền bệnh hay không vẫn chưa được khẳng định. Hiện khó có thể kiểm soát được sự phát tán của loại rệp này nhưng chỉ cần người dân có ý thức có thể tránh được sự lây lan ra cộng đồng. |
2. Bọ ve: Bọ ve là một loại ký sinh trùng hút máu, thường sống ký sinh trên chó, mèo, thậm chí là ngựa, gia súc, sư tử và những động vật có vú khác. Đây là một loài trung gian có thể truyền nhiều bệnh, gây thiếu máu, tê liệt và có thể dẫn đến tử vong. |
Tại Trung Quốc, loại bọ ve chó là trung gian truyền bệnh nhiễm trùng bạch cầu, làm giảm số lượng bạch cầu và tiểu cầu, dẫn đến suy giảm chức năng của các cơ quan và dẫn đến tử vong. Ở nước ta do thói quen nuôi chó mèo còn rất phổ biến nên loại ký sinh trùng này có nhiều khả năng lây sang người , vì thế mọi nhà cần phải có ý thức vệ sinh chuồng trại và vật nuôi để phòng tránh. |
3. Đỉa: Đỉa là một nhóm sinh vật thủy sinh thuộc ngành giun đốt (Annelida), có thân mềm, thích tấn công cá và động vật bò sát. Nếu gặp người, chúng cũng không ngán. Con người, trâu bò... khi lội dưới nước, gặp đỉa là chúng bám lấy ngay để hút máu. |
Vốn có thể trữ một lượng máu gấp vài lần khối lượng cơ thể, nên phải khi hút no, đỉa mới rời khỏi con mồi. Vì thế, nếu bị đỉa bám vào người, cần lấy chút nước bọt, dầu hỏa hay chút xăng vào đầu ngón tay, rồi dí vào đầu đỉa là nó nhả ra ngay. Nếu có tý vôi, bôi vào đầu đỉa, nó sẽ ứa máu và giãy giụa mạnh đến chết. |
Nếu nói về tác dụng lợi và hại của đỉa với sức khỏe của con người thì tất cả các chuyên gia đều cho rằng đỉa có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe hơn là hại cho sức khỏe. Tuy nhiên, do lý do chủ quan của con người để đỉa chui vào cơ thể nên gây ra một số tác hại ở một số bộ phận, nên đa số mọi người đều ghét đỉa và có tâm lý sợ đỉa. |
4. Bọ xít hút máu người: Bọ xít hút máu người thuộc họ bọ xít ăn sâu, rất dễ nhận biết về mặt hình thái, với các đặc điểm nổi bật như dài từ 9,5 - 33 mm, vòi cong và rất khỏe, phần bụng dẹt và to, rìa bụng có những viền màu vàng, toàn thân màu nâu. Chúng hoạt động chậm chạp và chủ yếu vào ban đêm. Ban ngày rất khó phát hiện vì nó chui vào khe cửa, khe bàn ghế và trần gỗ... |
Tại các nước khác, bọ xít này đã để lại một “quá khứ nặng nề” đối với con người. Các nghiên cứu trên thế giới chỉ ra nó truyền bệnh cho người thông qua ký sinh trùng có tên khoa học là Trybannosoma Cruzi, gây ra các bệnh về máu rất nguy hiểm, với các giai đoạn khác nhau. Nếu bị mãn tính, có thể gây bệnh kéo dài từ 10 - 30 năm, gây chết người bởi các bệnh máu như rung tim, tắc huyết áp, đặc biệt là miễn dịch. |
Sau khi con người mắc bệnh, bệnh sẽ được lây truyền qua đường truyền máu và từ mẹ sang con. Tuy nhiên, hiện chưa thể xác định được bọ xít ở nước ta có cùng loài với ở châu Phi, châu Mỹ hay không. |
5. Muỗi: Muỗi là loài côn trung hút máy và truyền bệnh lây nhiễm cho con người phổ biến nhất trong cuộc sống mà con người thường gặp phải. |
Muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết, sốt vang và một số bệnh do virut khác là muỗi vằn, tên khoa học (Aedes aegypti), sống ở vùng nhiệt đới trong đó có Việt Nam. Chúng thường trú ngụ, đẻ trứng ở gần nhà, thường thích đốt máu người vào buổi sáng hoặc buổi chiều tối. |
Muỗi truyền bệnh sốt rét là muỗi đòn xóc, tên khoa học (Anopheles), chúng có 3 loài truyền bệnh sốt rét ở Việt Nam là Anopheles dirut, Anopheles sundaiais. Chúng thường trú đậu trên tường, mái, vách, gầm, gậm, vật treo…trong nhà, hốc cây, hố đất, lùm bụi…ở ngoài nhà. Chúng thường chích đốt máu người suốt đêm, đỉnh cao là từ 20h đêm đến 03h sáng. |
Lê Phương (TH)