Tờ Japantimes của Nhật Bản ngày 27/9 đưa tin, trong bài phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc hôm thứ Tư, Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda đã kêu gọi tăng cường pháp trị để giải quyết các xung đột trong hòa bình trong bối cảnh tranh chấp lãnh thổ giữa Nhật Bản với Trung Quốc và Hàn Quốc ngày càng căng thẳng.
Sau khi tuyên bố sẽ không khoan nhượng trong việc bảo vệ lãnh thổ của Nhật Bản, Thủ tướng Noda chỉ trích các nước tìm cách áp đặt ý chí của mình lên quốc gia khác bằng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, ám chỉ đến các hành động bạo lực của người biểu tình Trung Quốc nhắm vào các công ty Nhật Bản và việc các tàu công vụ của Trung Quốc liên tục xuất hiện tại vùng biển mà Nhật Bản tuyên bố là lãnh hải xung quanh nhóm đảo Senkaku.
Trong bài phát biểu của mình, ông Noda không trực tiếp nhắc đến Trung Quốc hay Hàn Quốc nhằm tránh làm căng thẳng leo thang, nhưng rõ ràng là ông đang tìm cách giành được sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế đối với lập trường của Nhật Bản bằng cách đưa các vấn đề tranh chấp lãnh thổ ra trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.
Thủ tướng Noda cho rằng các quốc gia đều có trách nhiệm “bảo vệ hòa bình, đảm bảo an toàn cho người dân, và bảo vệ chủ quyền lãnh thổ trên bộ và trên biển”, và Nhật Bản sẽ thực hiện trách nhiệm này theo các quy định của luật pháp quốc tế.
Thủ tướng Nhật Bản tuyên bố: “Việc đơn phương sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực là không phù hợp với tinh thần cơ bản của Hiến chương Liên Hợp Quốc và không thể chấp nhận được.”
Trong bối cảnh quan hệ Trung Quốc - Nhật Bản đang căng thẳng sau động thái “mua đảo” của chính phủ Nhật Bản, bài phát biểu này của ông Noda có thể làm trầm trọng thêm mối quan hệ này. Theo Tân Hoa Xã, Trung Quốc đã lập tức bác bỏ bài phát biểu của ông Noda và nói rằng “quốc gia liên quan” đã chối bỏ sự thật lịch sử và luật pháp quốc tế, công khai vi phạm chủ quyền lãnh thổ của nước khác.
Quan hệ giữa Nhật Bản với Hàn Quốc cũng xấu đi sau khi Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung Bak có chuyến thăm đầu tiên trong lịch sử tới nhóm đảo tranh chấp Takeshima/Dokdo.
Thủ tướng Noda kêu gọi các nước phải chấp nhận phán quyết ràng buộc của tòa án Liên Hợp Quốc và coi đây là lời giải cho các tranh chấp lãnh thổ giữa các quốc gia. Gần đây Nhật Bản đã không thành công trong việc đề xuất Hàn Quốc cùng đưa tranh chấp lãnh thổ giữa hai nước lên Tòa án Công lý Quốc tế của Liên Hợp Quốc.
Trong buổi họp báo sau khi phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, ông Noda kêu gọi các nước liên quan kiềm chế và cho rằng tranh chấp phải được giải quyết bằng các biện pháp hợp lý và bình tĩnh và không được sử dụng vũ lực.
Tuy nhiên ông nhấn mạnh rằng Nhật Bản không thay đổi lập trường, nhóm đảo Senkaku không có vấn đề tranh chấp lãnh thổ, trái ngược hoàn toàn với quan điểm của Bắc Kinh.
Thủ tướng Nhật Bản phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc |
Sau khi tuyên bố sẽ không khoan nhượng trong việc bảo vệ lãnh thổ của Nhật Bản, Thủ tướng Noda chỉ trích các nước tìm cách áp đặt ý chí của mình lên quốc gia khác bằng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, ám chỉ đến các hành động bạo lực của người biểu tình Trung Quốc nhắm vào các công ty Nhật Bản và việc các tàu công vụ của Trung Quốc liên tục xuất hiện tại vùng biển mà Nhật Bản tuyên bố là lãnh hải xung quanh nhóm đảo Senkaku.
Trong bài phát biểu của mình, ông Noda không trực tiếp nhắc đến Trung Quốc hay Hàn Quốc nhằm tránh làm căng thẳng leo thang, nhưng rõ ràng là ông đang tìm cách giành được sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế đối với lập trường của Nhật Bản bằng cách đưa các vấn đề tranh chấp lãnh thổ ra trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.
Thủ tướng Noda cho rằng các quốc gia đều có trách nhiệm “bảo vệ hòa bình, đảm bảo an toàn cho người dân, và bảo vệ chủ quyền lãnh thổ trên bộ và trên biển”, và Nhật Bản sẽ thực hiện trách nhiệm này theo các quy định của luật pháp quốc tế.
Cảnh sát biển Nhật Bản và Hải giám Trung Quốc "vờn nhau" gần Senkaku/Điếu Ngư |
Thủ tướng Nhật Bản tuyên bố: “Việc đơn phương sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực là không phù hợp với tinh thần cơ bản của Hiến chương Liên Hợp Quốc và không thể chấp nhận được.”
Trong bối cảnh quan hệ Trung Quốc - Nhật Bản đang căng thẳng sau động thái “mua đảo” của chính phủ Nhật Bản, bài phát biểu này của ông Noda có thể làm trầm trọng thêm mối quan hệ này. Theo Tân Hoa Xã, Trung Quốc đã lập tức bác bỏ bài phát biểu của ông Noda và nói rằng “quốc gia liên quan” đã chối bỏ sự thật lịch sử và luật pháp quốc tế, công khai vi phạm chủ quyền lãnh thổ của nước khác.
Quan hệ giữa Nhật Bản với Hàn Quốc cũng xấu đi sau khi Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung Bak có chuyến thăm đầu tiên trong lịch sử tới nhóm đảo tranh chấp Takeshima/Dokdo.
Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung Bak (trái) tới thăm nhóm đảo Takeshima/Dokdo |
Thủ tướng Noda kêu gọi các nước phải chấp nhận phán quyết ràng buộc của tòa án Liên Hợp Quốc và coi đây là lời giải cho các tranh chấp lãnh thổ giữa các quốc gia. Gần đây Nhật Bản đã không thành công trong việc đề xuất Hàn Quốc cùng đưa tranh chấp lãnh thổ giữa hai nước lên Tòa án Công lý Quốc tế của Liên Hợp Quốc.
Trong buổi họp báo sau khi phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, ông Noda kêu gọi các nước liên quan kiềm chế và cho rằng tranh chấp phải được giải quyết bằng các biện pháp hợp lý và bình tĩnh và không được sử dụng vũ lực.
Tuy nhiên ông nhấn mạnh rằng Nhật Bản không thay đổi lập trường, nhóm đảo Senkaku không có vấn đề tranh chấp lãnh thổ, trái ngược hoàn toàn với quan điểm của Bắc Kinh.
Bảo Thành (Nguồn: Japantimes)