Liên quan đến Phương án thi tốt nghiệp Trung học phổ thông (THPT) và tuyển sinh đại học, cao đẳng từ năm 2015, Cục Khảo thí và Kiểm định chất lượng giáo dục - Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết, phương án nhận được sự đồng thuận cao của ngành Giáo dục và toàn xã hội, nhưng vì là phương thức thi và tuyển sinh mới nên còn nhiều ý kiến trao đổi và băn khoăn, thắc mắc cần được giải đáp kịp thời, thấu đấu.
Nhằm giải đáp một số thắc mắc liên quan đến Ki thi THPT quốc gia, Bộ GD&ĐT đã biên soạn tài liệu Hỏi – Đáp về Kì thi Trung học phổ thông quốc gia.
Báo Giáo dục Việt Nam xin được trích dẫn đăng một số câu hỏi trong tài liệu này.
Năm 2016, Bộ GDĐT có đổi mới gì về Kì thi THPT quốc gia nữa hay không?
Trả lời:
Phương án tổ chức Kì thi THPT quốc gia bắt đầu từ năm 2015 nên năm 2016 vẫn giữ ổn định về cơ bản; nhưng sẽ có những điều chỉnh để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả tổ chức thi. Chẳng hạn, đề thi tiếp tục đổi mới theo hướng đánh giá năng lực người học, tăng dần các câu hỏi ở mức độ vận dụng, các câu hỏi mở, các câu hỏi vận dụng kiến thức tổng hợp, liên môn từ dễ đến khó.
 |
| Ảnh minh họa |
Bộ GDĐT có tính đến quyền lợi của thí sinh, đối tượng bị tác động nhiều nhất trong đổi mới thi cử?
Trả lời:
Bộ GDĐT luôn cầu thị, lắng nghe ý kiến của xã hội, trong đó có ý kiến của học sinh, đối tượng chịu tác động trực tiếp của việc đổi mới thi cử. Phương án thi được chọn có mục tiêu quan trọng là hướng đến bảo đảm quyền lợi của thí sinh.
Trong những năm trước mắt, chưa đòi hỏi các em phải thay đổi cách học hay bổ sung kiến thức gì nhiều, các em vẫn tiếp tục học chương trình, sách giáo khoa phổ thông như hiện nay đến khi áp dụng chương trình và sách giáo khoa mới.
Việc đổi mới thi, tuyển sinh sẽ được thực hiện theo hướng gọn nhẹ, giảm áp lực cho thí sinh và xã hội, tạo thêm nhiều cơ hội để thí sinh trúng tuyển vào ĐH, CĐ. Tất nhiên, bất kì sự thay đổi nào cũng ít nhiều gây lo lắng cho thí sinh, nhất là khi cách thi cũ đã 6 tồn tại rất nhiều năm và trở nên quen thuộc, dù đã bộc lộ rõ một số hạn chế và tốn kém.
Những thay đổi không gây khó khăn đến học sinh học chương trình và sách giáo khoa hiện hành thì có thể thực hiện được ngay. Do đó, các em yên tâm học tập, không có gì phải lo lắng.
Hai việc đổi mới giáo dục Chính phủ nên làm ngay
Chưa Bộ trưởng nào chịu trách nhiệm trước Quốc hội về tình trạng mất cân đối cơ cấu trình độ nguồn nhân lực còn phân luồng thì tắc nghẽn.
Từ nay đến tháng 6 năm sau, Bộ GDĐT dự kiến sẽ phải làm những công việc lớn nào để chuẩn bị cho khâu tổ chức Kì thi?
Trả lời:
Bộ sẽ yêu cầu các Sở GDĐT chỉ đạo các nhà trường chủ động trong hoạt động dạy và học, chuẩn bị kĩ về mọi mặt, hướng tới Kì thi THPT quốc gia đầu tiên vào cuối năm học 2014 – 2015. Ngành Giáo dục, với sự phối hợp, hỗ trợ của các cấp, các ngành sẽ chuẩn bị tốt các điều kiện để tổ chức tốt Kì thi, với một số công việc chính:
- Tăng cường công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức cho cán bộ, giáo viên, học sinh và toàn xã hội về Kì thi;
- Xây dựng Quy chế Kì thi THPT quốc gia; Quy chế tuyển sinh ĐH, CĐ hệ chính quy và các văn bản liên quan;
- Tiếp tục chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học và thi, kiểm tra, đánh giá; nâng cao chất lượng kiểm tra, đánh giá thường xuyên và định kì ở nhà trường phổ thông; - Chuẩn bị các điều kiện để chỉ đạo và tổ chức tốt Kì thi như: xây dựng phần mềm quản lí thi, thành lập các cụm thi, chuẩn bị chỉ đạo tổ chức coi thi, chấm thi;
- Tổ chức một số hội thảo, tập huấn liên quan đến các khâu kĩ thuật trọng yếu của Kì thi, nhất là công tác đề thi và nghiệp vụ tổ chức thi.
Khi nào Bộ GDĐT công bố “Quy chế tuyển sinh 2015”?
Trả lời:
Quy chế tuyển sinh năm 2015 hiện đang được Cục Khảo thí và Kiểm định chất lượng giáo dục chủ trì khẩn trương xây dựng. Tất cả những vấn đề kỹ thuật của việc tuyển sinh sẽ được cụ thể hóa trong quy chế mới. Dự kiến quy chế Kì thi THPT quốc gia sẽ được ban hành vào đầu năm 2015. Thông tin tuyển sinh của từng trường ĐH, CĐ sẽ được các trường ĐH công bố công khai trên trang tin điện tử của trường, đồng thời báo cáo về Bộ. Khi có đầy đủ thông tin, Bộ sẽ công bố công khai trên website của Bộ.
Những thí sinh đăng kí dự thi tại cụm thi do Sở GDĐT chủ trì có còn cơ hội để vào học ở các trường ĐH, CĐ hay không?
Trả lời:
Nhằm tạo điều kiện thuận lợi và đáp ứng nhu cầu của những thí sinh tham dự Kì thi chỉ để xét công nhận tốt nghiệp THPT, không có nguyện vọng lấy kết quả thi để dự tuyển vào các trường ĐH, CĐ (dùng kết quả Kỳ thi THPT quốc gia để tuyển sinh); tại một số địa phương đặc biệt khó khăn, không có cụm thi do trường ĐH chủ trì, Bộ GDĐT sẽ thống nhất với Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức một số cụm thi do các sở GDĐT chủ trì.
Bằng tốt nghiệp THPT là điều kiện cần để thí sinh được vào học ĐH, CĐ. Tuy nhiên, điều kiện đủ để được tuyển vào học được quy định tại Đề án tuyển sinh riêng của 8 từng trường. Hiện nay, mặc dù các địa phương đã có nhiều nỗ lực thực hiện kì thi tốt nghiệp THPT nghiêm túc (nhất là kì thi năm 2014) nhưng nhìn chung dư luận xã hội vẫn chưa thực sự tin cậy vào kết quả thi.
Trong Kì thi THPT quốc gia năm 2015, những thí sinh dự thi tại cụm thi do Sở GDĐT chủ trì, chỉ thi 4 môn tối thiểu để xét tốt nghiệp THPT, vẫn có thể được xét tuyển vào các trường ĐH, CĐ, nhưng cơ hội hạn chế hơn vì phụ thuộc vào quy định của các trường này. Tuy nhiên, các thí sinh dự thi ở cụm thi do Sở GDĐT chủ trì vẫn còn cơ hội vào học ở các trường ĐH, CĐ tuyển sinh theo Đề án tuyển sinh riêng. Do đó, các em cần theo dõi thông tin về Đề án tuyển sinh riêng của các trường để tham gia tuyển sinh, tận dụng được những cơ hội để vào học tại các trường ĐH, CĐ này.
Việc tổ chức thi tuyển sinh tại các trường ĐH, CĐ với 4 cụm thi ở các thành phố như từ năm 2014 về trước vẫn chưa thật sự tạo thuận lợi cho các thí sinh có hoàn cảnh khó khăn, dẫn đến có những thí sinh học lực tốt nhưng do điều kiện không thể về các cụm thi ở các thành phố để dự thi tuyển sinh được. Năm 2015, việc mở rộng nhiều cụm thi do các trường ĐH chủ trì sẽ tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các thí sinh có hoàn cảnh khó khăn dự thi, giúp các thí sinh thuận lợi hơn trong tuyển sinh vào các trường ĐH, CĐ.
Muốn dạy tích hợp, phải thay đổi chương trình và đào tạo giáo viên
Chương trình giáo dục phổ thông hiện nay các môn học còn riêng rẽ, kết cấu tách biệt, chưa chú trọng đến việc thực hành, phát triển năng lực của người học....
Ngoài 8 môn thi của Bộ ấn định trong Kì thi THPT quốc gia thì các trường ĐH, CĐ thi tuyển các môn năng khiếu như hội hoạ, múa, hát, diễn kịch, thể dục thể thao vào thời điểm nào?
Trả lời:
Ngoài việc sử dụng kết quả của Kì thi THPT quốc gia để tuyển sinh, các trường ĐH, CĐ tuỳ thuộc các ngành đặc thù của trường mình có thể có thêm các hình thức kiểm tra năng lực khác.
Trong đó các trường thuộc khối văn hoá nghệ thuật, thể dục thể thao... sẽ tổ chức thi năng khiếu (việc này đã được thực hiện trong những năm gần đây) theo phương thức được quy định rõ trong Đề án tuyển sinh riêng của trường.
Các trường có các môn thi năng khiếu muốn sử dụng chung kết quả thì phải có văn bản thỏa thuận phối hợp và thể hiện trong Đề án tuyển sinh riêng của mỗi trường. Các trường sẽ có phương thức tổ chức thi tạo điều kiện thuận lợi nhất cho thí sinh và phụ huynh. Thí sinh cần xem thông tin chi tiết về Đề án tuyển sinh riêng của các trường được công bố rộng rãi trên website của trường và phương tiện truyền thông khác trước 01 tháng 01 hằng năm.
Đối với những thí sinh thi từ những năm trước chưa đạt kết quả, năm 2015 thi lại thì phải thi những môn nào của Kì thi THPT quốc gia?
Trả lời:
- Nếu thí sinh chưa tốt nghiệp THPT từ năm 2014 trở về trước, tham dự Kì thi THPT quốc gia 2015 để xét tốt nghiệp THPT và tuyển sinh vào ĐH, CĐ thì phải thi 4 môn tối thiểu, gồm 3 môn bắt buộc (Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ) và 1 môn do thí sinh tự chọn trong số các môn Vật lí, Hoá học, Sinh học, Lịch sử và Địa lí. Ngoài 4 môn thi tối thiểu, có thể đăng kí thi thêm các môn khác trong số các môn tự chọn để có thêm cơ hội xét tuyển vào ĐH, CĐ.
- Nếu thí sinh đã tốt nghiệp THPT các năm trước, năm nay chỉ cần đăng kí thi các môn phục vụ cho tuyển sinh ĐH, CĐ. Ví dụ: thí sinh thi vào trường ĐH, CĐ công bố phương thức tuyển sinh các môn tương ứng với khối A thì chỉ đăng kí dự thi 3 môn: Toán, Vật lí, Hoá học. Như vậy, thí sinh cần theo dõi thông tin cụ thể về điều kiện tuyển sinh của trường ĐH, CĐ mà mình có nguyện vọng xét tuyển để đăng kí dự thi các môn phù hợp.
Những chứng chỉ nào sẽ được sử dụng để miễn thi ngoại ngữ cho xét công nhận tốt nghiệp THPT?
Trả lời:
Bộ GDĐT sẽ sớm cụ thể hoá quy định về miễn thi môn ngoại ngữ (trong đó có môn Tiếng Anh) để xét công nhận tốt nghiệp THPT theo hướng chấp nhận các chứng chỉ quốc tế thuộc hệ thống chứng chỉ tương thích với khung tham chiếu châu Âu (tức là cũng tương thích với khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc của Việt Nam), thông dụng và do các tổ chức khảo thí có uy tín cấp. Các thí sinh đoạt giải Olympic quốc tế môn Ngoại ngữ cũng sẽ được miễn thi (ví dụ Olympic quốc tế môn Tiếng Nga).
Đề thi ngoại ngữ trong những năm trước mắt sẽ có yêu cầu năng lực theo chuẩn của chương trình 7 năm, tiến tới sẽ theo yêu cầu của chương trình 10 năm và đánh giá đầy đủ 4 kĩ năng nghe, nói, đọc, viết.
Bộ GDĐT có quy định gì dành cho thí sinh thi liên thông (chưa đủ 36 tháng sau khi tốt nghiệp) tham dự Kì thi?
Trả lời:
Thi liên thông được quy định trong Thông tư số 55/2012/TT-BGDĐT ngày 25/12/2012. Những thí sinh có bằng tốt nghiệp TCCN, CĐ chưa đủ 36 tháng thì dự thi kỳ thi THPT quốc gia nhưng chỉ cần đăng ký thi những môn cần thiết để xét vào các ngành của trường ĐH, CĐ lựa chọn. Hiện nay, chưa có quy định nào về vấn đề ưu tiên cho thí sinh thuộc nhóm này.
Theo thông lệ, thí sinh tham dự kì thi tốt nghiệp THPT thì không phải đóng lệ phí, thí sinh thi ĐH, CĐ phải đóng lệ phí; vậy các thí sinh tham dự Kì thi THPT quốc gia từ năm 2015 có phải đóng lệ phí không?
Trả lời:
Những học sinh đăng kí dự thi chỉ để xét tốt nghiệp THPT sẽ không phải nộp lệ phí, còn những học sinh đăng kí dự thi để vừa xét tốt nghiệp THPT vừa xét tuyển vào các trường ĐH, CĐ phải nộp lệ phí. Những nội dung chính về công tác tổ chức Kì thi THPT quốc gia đã được Bộ GDĐT công bố. Những vấn đề còn lại mang tính kĩ thuật của Kì thi này sẽ được đưa vào quy chế và các văn bản hướng dẫn mà Bộ sẽ công bố để thí sinh và toàn xã hội biết.
Độc giả có thể xem đầy đủ bộ câu hỏi tại đây.