Hãng thông tấn Benar News ngày 22/6 đưa tin, sau nhiều năm trung lập, Indonesia dường như bị lôi kéo vào một cuộc xung đột với Trung Quốc trên Biển Đông với các vụ đụng độ lặp đi lặp lại vì tàu cá Trung Quốc xâm nhập trái phép vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa 200 hải lý của quần đảo Natuna, đảo Borneo.
Quân đội tham gia bảo vệ vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa
Hôm qua 21/6 quân đội Indonesia tuyên bố sẽ duy trì một lập trường cứng rắn và hoạt động kiểm soát vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa 200 hải lý xung quanh quần đảo Natuna.
Tuần trước, tàu hải quân Indonesia đã bắn cảnh cáo đuổi 12 tàu cá nước ngoài xâm nhập. Một tàu cá Trung Quốc bị bắt cùng 7 ngư dân và đang chờ ngày xét xử, đánh chìm tàu.
 |
| Tư lệnh các lực lượng vũ trang Indonesia Gatot Nurmantyo. Ảnh: beritadunia.net. |
Tư lệnh các lực lượng vũ trang Indonesia Gatot Nurmantyo nói với báo giới:
"Chúng tôi đã triển khai 5 tàu và 1 máy bay tuần tra giám sát khu vực Natuna ngăn chặn các hoạt động xâm nhập bất hợp pháp. Chúng tôi sẽ bắt giữ bất kỳ ai xâm nhập bất hợp pháp vùng biển của chúng tôi. Nếu chúng tôi không bắt những người này, có nghĩa là chúng ta đang ngủ".
Quân đội Indonesia sẽ tuân theo luật pháp của quốc gia mình chống lại các tàu cá mang cờ Trung Quốc và các nước khác xâm nhập bất hợp pháp vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của mình.
"Dĩ nhiên một cuộc điều tra sẽ được tiến hành. Cho dù các tàu bị bắt sẽ bị đánh chìm, chúng tôi sẽ quyết định sau khi một phiên tòa được tổ chức", tướng Gatot Nurmantyo cho hay.
Một sự hiện diện của hải quân là cần thiết để duy trì (quyền) chủ quyền, quyền tài phán của quốc gia, Chuẩn Đô đốc Achmad Taufiqoerrochman, Tư lệnh Hạm đội Phương Tây của hải quân Indonesia nói với báo giới.
Achmad Taufiqoerrochman nói: "Chúng tôi thường xuyên bắt tàu cá Việt Nam xâm nhập, nhưng họ nghe lời chúng tôi chứ không chống đối (như tàu cá Trung Quốc). Chúng tôi nghi ngờ rằng điều này (sự chống trả hung hãn của tàu cá Trung Quốc) đã được hỗ trợ bởi chính phủ Trung Quốc."
Ông đang chờ đợi phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) dự kiến ngày 7/7 tới về việc Philippines kiện Trung Quốc (áp dụng sai, giải thích sai, vi phạm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 - UNCLOS 1982) ở Biển Đông.
Bộ trưởng Bộ Thủy sản và hàng hải Indonesia cho biết, tháng tới Indonesia sẽ đánh chìm 30 tàu cá nước ngoài xâm nhập trái phép. Đã có 176 tàu cá nước ngoài bị bắt từ tháng 10/2014 đến tháng 4/2016, nhiều tàu trong số này xâm nhập vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của quần đảo Natuna.
Cá nhân người viết cho rằng, có thể thấy đây là một bước tiến mới của Indonesia trong việc bảo vệ vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của mình trên Biển Đông trước hành vi bành trướng ngày một leo thang từ phía Trung Quốc. Trước đây nhiệm vụ này thường do các tàu tuần tra của Bộ Thủy sản và hàng hải (kiểm ngư) hoặc Cảnh sát biển tiến hành.
Không để mắc lừa Trung Quốc biến không tranh chấp thành có tranh chấp
Ngoại trưởng Indonesia hôm Thứ Tư bác bỏ thẳng thừng lập trường của Trung Quốc rằng hai quốc gia có yêu sách hàng hải chồng lấn ở Biển Đông, nơi xảy ra những cuộc đối đầu giữa tàu hải quân Indonesia với tàu Trung Quốc.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm Thứ Hai nói rằng, hai nước không có bất kỳ tranh chấp lãnh thổ nào, nhưng có một số vùng chồng lấn về "quyền và lợi ích hàng hải".
|
Tổng thống Indonesia trực tiếp kiểm tra tàu cá Trung Quốc đánh bắt trộm |
"Lập trường của chúng tôi là rất rõ ràng, các tuyên bố chỉ có thể được thực hiện trên cơ sở luật pháp quốc tế. Đối với Indonesia, chúng tôi không có chồng lấn dưới bất kỳ hình thức nào với Trung Quốc trên biển", Ngoại trưởng Indonesia Retno Marsudi khẳng định.
Theo cá nhân người viết, đây là lần đầu tiên Bộ Ngoại giao Trung Quốc tách bạch "tranh chấp lãnh thổ / chủ quyền" với "tranh chấp hàng hải" hay nói cách khác là tranh chấp ứng dụng và giải thích UNCLOS 1982, nhưng chỉ với Indonesia, trong khi vấn đề cùng bản chất và cốt lõi hơn trong vụ kiện của Philippines thì Bắc Kinh vẫn đánh tráo khái niệm và né tránh.
Rõ ràng có thể thấy chính phủ Trung Quốc đang mềm nắn, rắn buông, bắt nạt các nước nhỏ họ cho là có thể qua mặt. Thái độ thẳng thắn không khoan nhượng của Indonesia cũng góp phần đáng kể vào việc hủy bỏ đường lưỡi bò, vạch trần thủ đoạn giật bát cơm trên tay láng giềng rồi đòi chia phần "tranh chấp" như Trung Quốc đang làm.
Đây cũng là một câu trả lời cho học giả Tiết Lực từ Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc hỏi một học giả Việt Nam trong một cuộc hội thảo về Con đường Tơ lụa tại Hà Nội rằng, nếu Trung Quốc "nhân nhượng" rút lại đường lưỡi bò thì Việt Nam sẽ "nhân nhượng" thế nào? Một cái bẫy ngôn từ tinh vi đến mấy cũng không thể che lấp được sự thật và tham vọng bành trướng.
Người viết cho rằng Indonesia đang thể hiện rất rõ ràng và kiên quyết lập trường của mình, không thừa nhận cái gọi là đường lưỡi bò, không để Trung Quốc biến vùng đặc quyền kinh tế - thềm lục địa hợp pháp của mình, không có tranh chấp thành có tranh chấp.
Việt Nam cũng đã từng làm điều tương tự, kiên quyết bảo vệ vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa và thềm lục địa mở rộng của mình trước các hành động xâm lấn từ phía Trung Quốc, không để Trung Quốc biến khu vực hoàn toàn nằm trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa, thềm lục địa mở rộng của mình thành khu vực tranh chấp.
Điển hình là tháng 4/1994 Trung Quốc cho tàu ra bãi Tư Chính nằm trong thềm lục địa mở rộng phía Nam Việt Nam định thăm dò và khai thác dầu khí đã vấp phải sự phản đối quyết liệt của Việt Nam. Tàu thuyền 2 bên đối mặt nhau hơn 1 tuần ở khu vực này, sau đó Trung Quốc phải rút.
Tháng 6/2012, Trung Quốc mời thầu 9 lô dầu khí nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, cách bờ biển Quảng Ngãi chỉ 76 hải lý. Gần đây nhất, tháng 5/2014, Trung Quốc kéo giàn khoan 981 hạ đặt bất hợp pháp trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam vấp phải phản đối quyết liệt và cuối cùng phải rút.
Tuy nhiên người viết đồng tình với nhà phân tích Melda Kamil được Benar News trích dẫn, rằng Indonesia cần lập trường cứng rắn hơn chống lại đường lưỡi bò Trung Quốc. Bà cũng kêu gọi một mặt trận thống nhất của ASEAN vì: "Chúng ta không thể tự mình xử lý Trung Quốc, mà cần đoàn kết cùng nhau".
Song với những gì diễn ra trong Hội nghị Đặc biệt Ngoại trưởng ASEAN - Trung Quốc tuần trước có thể thấy, đòi hỏi thống nhất và tiếng nói cao độ phản đối đường lưỡi bò Trung Quốc, ủng hộ phán quyết của PCA trong cả 10 thành viên ASEAN khó khả thi.
Nên chăng những bên liên quan trực tiếp như Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei, Indonesia và những nước có tiếng nói mạnh mẽ bảo vệ UNCLOS 1982 như Singapore nên làm việc cùng nhau để chuẩn bị một phương án tốt nhất kêu gọi PCA ra phán quyết hủy đường lưỡi bò và bảo vệ phán quyết ấy.
Đó có lẽ là phương án khả thi hơn cả. Không nhất thiết phải lấy danh nghĩa ASEAN khi một số thành viên phản đối điều này. Chí ít nó cũng thể hiện lập trường mạnh mẽ của 6 nước trong việc bảo vệ UNCLOS 1982, hòa bình và ổn định ở Biển Đông trước hành vi leo thang chưa nhìn thấy điểm dừng của Trung Quốc.
Thiết nghĩ làm được điều này, không chỉ không ảnh hưởng gì đến lập trường của Indonesia rằng, chẳng có cái gọi là "vùng chồng lấn" nào giữa Indonesia và Trung Quốc trên Biển Đông, mà còn góp phần rất thiết thực và hiệu quả củng cố việc bảo vệ quyền chủ quyền, quyền tài phán trong vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa 200 hải lý của quốc gia này trên Biển Đông.
Bên nhau chúng ta thành sức mạnh, thiết nghĩ nên là phương châm đấu tranh chống bành trướng hiệu quả nhất lúc này.