Bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam

15/01/2018 06:00
Tiến sĩ Nguyễn Minh Phong
(GDVN) - Việt Nam hiện xếp ở vị trí thứ 6/10 nền kinh tế Đông Nam Á về tổng thể an toàn, dựa trên ba yếu tố gồm: Thể chế; Các khuôn khổ an toàn; Kết quả an toàn.

Theo BBC ngày 6/12/2017, người dân tại Việt Nam đứng đầu thế giới về đánh giá tích cực sự thay đổi cuộc sống trong nửa thế kỷ qua.

Cụ thể, qua kết quả khảo sát của Trung tâm Nghiên cứu Pew thực hiện với hơn 40 ngàn người tại 38 nước thì Việt Nam ở vị trí số một.

Theo đó, 88% người Việt được khảo sát cho rằng cuộc sống hôm nay tốt đẹp hơn 50 năm trước.

Đây là con số cao hơn nhiều so với con số tương ứng của Ấn Độ (69%), Hàn Quốc (68%) và Nhật Bản (65%), Philippines (43%) và mức trung bình 54% của châu Âu, đặc biệt là so với chưa tới 37% ở Mỹ…

Hơn nữa, Việt Nam cũng được xếp vị trí số một trong số ít quốc gia an toàn nhất thế giới, tuyệt đối không có tình trạng khủng bố đe dọa an ninh quốc gia trong 5 năm liên tiếp (từ năm 2012 – 2016), theo Bản báo cáo Chỉ số khủng bố toàn cầu (GTI) qua thống kê 134 quốc gia, vùng lãnh thổ, được Viện Nghiên cứu Kinh tế và Hòa bình Australia công bố hôm 15/11/2017.

Năm 2017, Việt Nam có những cải thiện mạnh mẽ trong xếp hạng chỉ số và chỉ tiêu kinh tế-xã hội quốc gia và quốc tế. (Ảnh: TTXVN)
Năm 2017, Việt Nam có những cải thiện mạnh mẽ trong xếp hạng chỉ số và chỉ tiêu kinh tế-xã hội quốc gia và quốc tế. (Ảnh: TTXVN)

Còn theo kết quả của cuộc khảo sát trực tuyến Expat Insider 2016, được thực hiện bởi InterNations, mạng lưới cộng đồng những người sinh sống và làm việc ở nước ngoài lớn nhất thế giới, công bố trong quý 1/2017, Việt Nam xếp thứ 11/67 quốc gia đáng sống đối với người nước ngoài và đã có những tiến bộ vượt bậc trong các chỉ số về môi trường làm việc, khả năng ổn định và hòa nhập.

Nhờ đó, cứ 1 trong 5 người nước ngoài ở Việt Nam cho biết, họ hài lòng với sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống ở đây.

Nói cách khác, Việt Nam đang trở thành một trong những lựa chọn hàng đầu cho người nước ngoài để du lịch, sống và làm việc.

Theo báo cáo Thông số an toàn, một nghiên cứu mở rộng toàn cầu được thực hiện bởi Underwriters Laboratories (UL- một công ty khoa học toàn cầu và chuyên soạn thảo các bộ luật an toàn cho trên 187 quốc gia) và công bố tháng 8/2017, Việt Nam hiện xếp ở vị trí thứ 6/10 nền kinh tế Đông Nam Á (với chỉ số 62/100) về tổng thể an toàn, dựa trên ba yếu tố, gồm thể chế (kinh tế, giáo dục, công nghệ), các khuôn khổ an toàn (quy định an toàn và cơ sở hạ tầng) và kết quả an toàn (các thương tích không chủ ý).

Theo Giám đốc An toàn Công cộng của UL, mặc dù Việt Nam mỗi năm để xảy ra hàng ngàn vụ tai nạn lao động, nhưng với sự đầu tư phát triển kinh tế mạnh mẽ và những quy định cải cách đã góp phần thúc đẩy những cải tiến mới về tổng thể tiêu chuẩn an toàn của Việt Nam. 

Về tổng thể, Chỉ số an toàn của Việt Nam được cải thiện liên tục từ năm 2000 cho đến nay, chủ yếu do các luật được ban hành nhằm đảm bảo sức khỏe, an toàn lao động và số liệu thương tích do tan nạn đang ở mức thấp, chỉ tăng nhẹ qua từng năm, dù rằng thương tích do tai nạn giao thông, té ngã, chết đuối và các sự cố khác chiếm đa số trong danh sách thương tích không chủ ý, tiếp tục trở thành thách thức chính đối với Việt Nam.

Kinh tế Việt Nam giữ được sự phát triển ổn định trong năm 2017. Ảnh minh hoạ: TTXVN.
Kinh tế Việt Nam giữ được sự phát triển ổn định trong năm 2017. Ảnh minh hoạ: TTXVN.

Để khắc phục các vấn đề tồn đọng, UL khuyến nghị Việt Nam tăng cường thực hiện cải thiện tiêu chuẩn phương tiện giao thông, cấm uống rượu và sử dụng điện thoại khi lái xe, thắt đai an toàn khi lái xe (kể cả người lớn lẫn trẻ em).

Đồng thời, cần tích cực hợp tác giữa các Chính phủ với các cơ quan ban ngành và các tổ chức tiêu chuẩn về quốc tế như UL, để xây dựng một bộ luật an toàn dựa trên mô hình khoa học, từ đó đưa ra các giải pháp về phòng chống và ngăn ngừa tai nạn trong tương lai…

Năm 2017, Việt Nam cũng được thăng hạng vượt trội trong nhiều chỉ số xếp hạng quốc tế về môi trường và kết quả kinh doanh.

Đặc biệt, Việt Nam đứng ở vị trí 68/190 quốc gia/nền kinh tế, tức tăng 14 bậc so với năm 2016 (riêng chỉ số tiếp cận điện năng tăng tới 32 bậc so với năm 2016 và tăng 92 bậc so với năm 2013 và xếp ở vị trí 64/190) trong xếp hạng chỉ số môi trường kinh doanh của WB (Ngân hàng thế giới) năm 2017.

Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) trong Báo cáo Năng lực cạnh tranh toàn cầu 2017 - 2018 đã đưa Việt Nam lên hạng 55, tăng 5 bậc so với năm trước và 20 bậc so với cách đây 5 năm.

Bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam ảnh 310 sự kiện kinh tế nổi bật của Việt Nam năm 2017 

Liên Hợp quốc cũng xếp hạng Chỉ số đổi mới sáng tạo năm 2017 của Việt Nam tăng 12 bậc so với năm trước (tăng 29 bậc so với năm 2013) và điều chỉnh Chỉ số phát triển bền vững của Việt Nam năm 2017 tăng 20 bậc so với năm 2016, lên mức 68/157 quốc gia, vùng lãnh thổ…

Ngày 31/10/2017, Tổ chức xếp hạng tín nhiệm Moody’s (Moody's Investors Service) đã tiếp tục nâng mức đánh giá triển vọng của hệ thống ngân hàng Việt Nam từ “ổn định” lên “tích cực” trên cơ sở đánh giá nền kinh tế vĩ mô của Việt Nam đang trên đà ổn định, cán cân thanh toán và vị thế đối ngoại được cải thiện, môi trường hoạt động của khu vực ngân hàng dần bình ổn.

Từ năm 2014, tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế Fitch và Moody’s đã nâng xếp hạng tín nhiệm của Việt Nam lên 1 bậc, lần lượt ở mức B1/triển vọng Ổn định và BB-/triển vọng Ổn định.

Báo cáo vừa công bố của Moody’s cũng cho biết chất lượng tài sản và mức sinh lời của các ngân hàng Việt Nam đã, đang và dự báo sẽ tiếp tục được cải thiện trong 12-18 tháng tới.

Tỷ lệ nợ có vấn đề của nhóm 15 ngân hàng đã giảm từ 9,4% năm 2012 xuống còn 7,1% năm 2016 và sẽ tiếp tục giảm xuống chỉ còn 5,8% trong năm 2018.

Đặc biệt, theo báo cáo của Chính phủ và Tổng cục Thống kê, năm 2017 còn là năm Việt Nam có nhiều khởi sắc tích cực ở một loạt chỉ số thống kê kinh tế vĩ mô và là năm lần đầu tiên cả nước đạt và vượt tất cả 13 chỉ tiêu kế hoạch kinh tế-xã hội cả năm được Quốc hội thông qua.

Động lực tăng trưởng đồng đều ở cả đầu tư, xuất khẩu và tiêu dùng. Các lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ, du lịch, tiêu dùng, xuất khẩu, đầu tư, doanh nghiệp... đều có mức tăng trưởng tốt.

Hơn nữa, năm 2017 cũng là năm lần đầu tiên Việt Nam đạt mức cao nhất từ trước đến nay và đầy ấn tượng về kết quả một loạt chỉ số, nổi bật là:

Về tổng thu hút FDI đăng ký mới, mở rộng và góp vốn, mua cổ phần; về số doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay lại hoạt động;

Về đỉnh cao của chỉ số chứng khoán quốc gia (nhất là VN-Index); về số lượt khách du lịch quốc tế, về dự trữ ngoại tệ; về xuất khẩu rau quả và cả về cải thiện thâm hụt ngân sách nhà nước (ước tính)…

Năm 2017, chịu đựng nhiều hệ quả nặng nề của thiên tai, nhưng tính chung 11 tháng kể từ đầu năm, so với cùng kỳ năm trước, cả nước chỉ có 175,6 nghìn lượt hộ thiếu đói, giảm 33,2%, tương ứng với 720,7 nghìn lượt nhân khẩu thiếu đói, giảm 33,8%.

Tính đến hết tháng 6/2017, cả nước đã có 76,44 triệu người tham gia Bảo hiểm y tế, đạt tỷ lệ bao phủ Bảo hiểm y tế lên đến 82,19% dân số cả nước, tăng 4,9% so với cùng kỳ năm 2016. 

Số người tham gia Bảo hiểm xã hội bắt buộc là 13,17 triệu người, tăng 6,8% 11,28 triệu người tham giam Bảo hiểm thất nghiệp tăng 7,4%.

Đồng thời, tuổi thọ trung bình của người dân Việt Nam hiện là 74, cao hơn so với tưởi thọ trung bình 71 của toàn thế giới.

Những thành công được ghi nhận nêu trên là rất quan trọng và không phải ngẫu nhiên.

Đó là kết quả của bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam, với những nỗ lực, sự chuyển động và đổi mới toàn diện cả trong nhận thức, chỉ đạo và hành động quyết liệt, sự vào cuộc của toàn hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp, nhân dân cả nước trên hành trình vượt qua chính mình…

Mặc dù còn đối diện và cần nhiều hơn những quyết tâm và hành động thiết thực, phù hợp để khắc phục các khó khăn và bất cập trong đổi mới mô hình phát triển, nâng cao năng suất, năng lực cạnh tranh quốc gia và doanh nghiệp, kiểm soát nợ công, nợ xấu, ô nhiễm môi trường, chống tham nhũng... song có thể thấy, Việt Nam đang đứng trước nhiều vận hội và sự chuyển mình mới, ngày càng tích cực, tươi sáng hơn.

Bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam ảnh 412 chỉ tiêu kinh tế - xã hội trong năm 2018

Trong công cuộc chấn hưng văn hóa, hiện đại hóa nền kinh tế và chủ động hội nhập quốc tế theo yêu cầu phát triển bền vững quốc gia, đáng tiếc là vẫn còn đâu đó một số tiếng nói và hành động vô tình hay cố ý, nhưng lạc lõng và lệch chuẩn, vài bước đi ngược dòng tạo lực cản và sự tổn thương cho lợi ích dân tộc, sự hòa hợp và tiến bộ chung.

Thành công không tự nhiên đến nếu khiên cưỡng và trì trệ, thiếu dân chủ và sáng tạo, hoặc thụ động chờ vào sự ban tặng, vay mượn giả tạo, hay công nhận từ bên ngoài.

Hơn nữa, thực tế, lý trí và tình cảm đều cho thấy, để tiếp tục và đẩy nhanh sự phát triển bền vững kinh tế, xã hội và môi trường trong thời gian tới, chúng ta còn cần lắm sức mạnh toàn dân tộc dựa trên:

Sự đồng thuận giữa ý Đảng và lòng dân; sự củng cố và phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc;

Sự hội tụ của các sáng kiến, sáng tạo tự do và trách nhiệm cá nhân và cộng đồng người Việt cả trong nước và nước ngoài;

Năng lực và sự nêu gương của lãnh đạo các cấp trong một chính phủ kiến tạo và đặc biệt là sự hoàn thiện, nghiêm minh, hiệu lực thực tế của hệ thống pháp luật… nhằm bảo vệ các giá trị chuẩn quốc gia, chống lại mọi sự vô cảm, quốc nạn tham nhũng, thói đạo đức giả, sự hành xử méo mó và bấp chấp luật pháp vì lợi ích nhóm và sự ích kỷ cá nhân.

Nói cách khác, tất cả mọi nỗ lực và mọi nguồn lực trong xã hội đã, đang và sẽ cần phải được thống nhất, phát huy hiệu quả, cộng hưởng và lan tỏa tác động tích cực, vì một mục tiêu chung là xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam toàn vẹn lãnh thổ, độc lập, tự chủ, trường tồn, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh và ngày càng cải thiện vị thế quốc tế.

Mùa Xuân mới đang về và sức Xuân mới đang mở ra tương lai mới, tươi đẹp và xứng đáng hơn cho cả quốc gia và mọi nhà, để mọi người dân Việt Nam đều tìm thấy hạnh phúc thực sự của mình trong hạnh phúc chung toàn dân tộc!

Tiến sĩ Nguyễn Minh Phong