Giáo sư Nguyễn Lân Dũng: Làm thế nào để luôn thắng trong cuộc sống?

LTS: Tuần này, Giáo sư Nguyễn Lân Dũng tiếp tục gửi đến bạn đọc bài viết số 101 trong loạt bài Đọc giùm bạn trên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam.

Trong bài viết này, Giáo sư chia sẻ những thông tin bổ ích trong cuốn sách "Làm thế nào để luôn thắng trong cuộc sống?" của tác giả Jo Owen.

Toà soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết.

Jo Owen sinh ngày 8/2/1958. Ông là chủ một Ngân hàng thương mại và từng làm việc với hơn 100 nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn tại Châu Á, Châu Âu và Bắc Mỹ.

Ông sáng lập ra 6 tổ chức từ thiện mà một trong số này là Teach First, hiện là một trong những nhà tuyển dụng tốt nghiệp hàng đầu ở Anh.

Ông là tác giả của những cuốn sách bán chạy Power at Work và Tribal Business School.

Cuốn “Làm thế nào để luôn thắng trong cuộc sống” (Tạo dựng và tối đa hóa sức ảnh hưởng) được Nhà xuất bản Thanh Hóa và Công ty Văn Lang phát hành với bản dịch của Lạc Nguyên.

Cuốn sách "Làm thế nào để luôn thắng trong cuộc sống?"

- Thuyết phục người khác ủng hộ bạn và những ý tưởng của bạn. Làm tốt điều này, họ sẽ sẵn lòng đi theo bạn không chút do sự.

Tất cả những cuộc nói chuyện thuyết phục đều có chung cấu trúc mà tóm tắt lại trong chữ PASSION.

- Đó là: Preparation- Chuẩn bị; Alignment- Liên kết; Situation review- Đánh giá tình huống; So what’s in it for me- Tôi sẽ được gì; Idea- Ý tưởng; Overcom objection and obstacles- Vượt qua những chống đối và rào cản; Next steps - Những bước kế tiếp.

- 10 nguyên tắc thuyết phục:

Nguyên tắc gật đầu: Điều khiển cuộc thảo luận đi theo chiều hướng bạn mong muốn.

Nguyên tắc lắng nghe: Họ nói càng nhiều, bạn càng tìm được cách tốt nhất để bộc lộ ý tưởng của mình.

Nguyên tắc đôi bên cùng thắng: Hãy tạo nên một câu chuyện cho phép người khác thể hiện trí thông minh của họ.

Nguyên tắc gắn chặt cảm xúc: Hãy sớm bắt nhịp với đối tác của bạn. Nếu họ khiến bạn khó chịu cũng đừng bộc lộ ra.

Nguyên tắc đặt mình vào vị trí của người khác: Hãy xem xét vấn đề từ vị trí của họ. Bạn có thể làm gì để họ đồng thuận với bạn.

Nguyên tắc lựa chọn: Khi bạn đang chèo lái khỏi luồng gió, cách nhanh nhất không phải là đường thẳng mà là đường zic zac. Hãy luôn tạo kế hoạch dự phòng.

Nguyên tắc cộng tác: Đừng cư xử như một ông chủ, mà hãy như một người bình thường hay đối tác để nâng cao hiệu quả trong công việc.

Nguyên tắc lạc quan: Nếu bạn không lạc quan và nhiệt thành, đừng mong đợi bất kỳ ai lạc quan và nhiệt thành.

Nguyên tắc đèn giao thông: Hãy bình tĩnh và đảm bảo rằng mỗi một bước được hình thành trước khi chuyển qua bước kế tiếp.

Nguyên tắc bước tiếp: Luôn luôn có một vài bước tiếp theo khi kết thúc một cuộc nói chuyện.

- Cấu trúc của cuộc nói chuyện:

1- Chuẩn bị: Muốn đạt được điều gì? Người khác sẽ nhìn nhận thế nào? Nên tương tác với họ thế nào? Cần thiết bị hỗ trợ gì? Sẽ bắt đầu thế nào?

2- Liên kết: Nội dung thảo luận? Vì sao nói chủ đề này? Vì sao mình nói?

3- Đánh giá tình huống: Nên đặt các câu hỏi thông minh: Năm tới ưu tiên gì? Khách hàng nhìn nhận thế nào? Rào cản gì cho tiến độ? Tại sao điều này quan trọng?

4- Vậy tôi sẽ được gì? - Lợi ích của ý tưởng này là gì? Rủi ro ảnh hưởng thế nào? Làm sao để loại bỏ mọi rủi ro?

5- Ý tưởng: Mong muốn mục tiêu gì? Cần những gì để đạt kết quả? Cần đạt được gì sau 2 tháng? Cần làm gì để quản lý dự án?

6- Vượt qua chống đối và rào cản: Điều đó cũng khiến tôi lo lắng. Ý tưởng mà tôi thích là. Có cách nào tốt hơn?

7- Những bước kế tiếp: Hãy tiếp tục nhanh vì càng để lâu thỏa thuận sẽ đóng băng.

- Chủ động lắng nghe:

Lắng nghe đòi hỏi tập trung và nỗ lực để tạo ra mối quan hệ, trở thành cộng sự tin cậy. Đừng nói át người khác. Đừng ganh đua những chuyện vụn vặt. Hãy đặt những câu hỏi mở để đồng nghiệp tự đồng thuận và ngưỡng mộ bạn.

- Niềm tin: Lòng tin là sức mạnh vô hình. Giá trị thân mật và uy tín xây dựng nên sự tin tưởng. Rủi ro và khoảng cách làm giảm đi sự tin tưởng. Tin tưởng mạnh mẽ hơn cả tiền bạc.

Cần thể hiện sự tôn trọng những giá trị của người khác. Để tin tưởng mạnh mẽ cần đến thời gian. Cần cho thấy mình hiểu, tôn trọng và cần thích nghi với nhu cầu của người khác.

- Cư xử đúng mực: Nếu muốn tạo ảnh hưởng phải cư xử đúng cách, có vẻ ngoài đúng mực, nói năng thanh nhã, có sự đồng cảm, tạo ấn tượng tốt ngay trong lần đầu tiên.

Cần trở thành người khiến mọi người muốn hợp tác. Cư xử đúng mực là tiền đề của thành công.

Nếu trở thành người mà đồng nghiệp muốn làm việc cùng, bạn đã tạo được những điều kiện khiến mọi công cụ tạo ảnh hưởng khác đều có thể hoạt động.

- Ba bên cùng thắng: Có 5 nguyên tắc để có được một cuộc thảo luận 3 bên cùng thắng.

Đó là: Tập trung vào mối quan tâm chứ không phải vị thế. Đưa ra những lựa chọn. Thêu dệt nên một câu chuyện. Tranh cãi riêng, đồng thuận trước nhiều người. Cho và nhận.

Càng thảo luận nhiều thì càng có nhiều ý kiến, những nhượng bộ đầy tiềm năng và tình thế đôi bên cùng thắng xuất hiện.

Tình thế ba bên cùng thắng cho phép bạn chiến thắng mà không phải giao chiến ngay lúc này. Nó còn giúp cho chiến thắng lần sau đơn giản hơn bởi có một đồng minh chứ không phải một kẻ thù.

- Cho và nhận: Có 4 nguyên tắc cho và nhận có thể được áp dụng trong thực tế:

1- Điều chỉnh chứ không phải chung chung

- Cho mọi người thời gian của bạn là bạn đang đầu tư vào họ, mọi người sẽ đáp lại sự tín nhiệm của bạn. Bạn đã thiết lập quá trình cho đi để nhận lại.

2- Gặt hái được chứ không phải tự nhiên mà có

- Nếu đã cho, hãy cho cái tốt nhất mà bạn có. Nếu cho đi những thứ không tốt mọi người sẽ nghĩ đến chúng chứ không phải sự rộng lượng của bạn.

3- Đong đếm được, không phải vô tận

- Đo lường sự rộng lượng đòi hỏi rõ ràng sẽ giúp ai, giúp như thế nào và giúp đến mức nào? Chỉ đồng ý giúp đỡ nếu bạn có kỹ năng liên quan, có thời gian và bạn muốn giúp.

4- Làm khi yêu cầu, không làm khi không được yêu cầu

- Hãy để họ tự lo, họ sẽ học được nhiều hơn từ trải nghiệm, thay vì một kẻ bất ngờ can thiệp vào.

- Điều chỉnh kịp thời: Cần nhìn nhận thế giới từ quan điểm của người mà bạn muốn gây ảnh hưởng. Một khi chúng ta hiểu được kịch bản và phong cách của ai đó, chúng ta có thể chơi đúng nhạc. Nếu chơi đúng nhạc, bất kỳ ai cũng sẽ tự nguyện đi theo chúng ta.

- Tăng cường cam kết: Có sức ảnh hưởng là việc thuyết phục họ tiếp tục làm việc đó và tiếp tục ủng hộ bạn. Duy trì điều này dựa trên sự cam kết tự nguyện. Một khi bạn đã tạo được sự cam kết giữa đôi bên, bạn đã có được bước đệm để thành công. Có 6 nhân tố trong quá trình xây dựng cam kết:

1- Xin lời khuyên: Hãy hỏi xin lời khuyên sớm và tiếp tục hỏi khi cần.

2- Xây dựng cam kết hai chiều: Cam kết là để đạt được vị thế của một cộng sự được tin tưởng. Quá trình cam kết đôi bên phải bắt đầu từ buổi gặp đầu tiên. Cuộc nói chuyện có thể thay đổi từ chuyện bạn có thể làm gì cho họ trở thành cả hai có thể cùng làm gì.

3- Sử dụng lãnh thổ phù hợp: Ở vùng lãnh thổ trung tính cuộc nói chuyện xây dựng những lợi ích chung và thiết lập mối quan hệ. Thỏa thuận kinh doanh sẽ thành thảo luận kinh doanh đối tác một cách tự nhiên hơn là một cuộc nói chuyện cho-nhận.

4- Xây dựng sự thân thuộc, ý nghĩa và công nhận: Một khi mọi người đã có cảm giác thân thuộc, sự cam kết của họ mang tính tự nguyện và họ tự lập nên những chính sách riêng, những công việc tầm thường cũng trở nên ý nghĩa.

5- Đạt được sự cam kết bằng cách cho đi sự kiểm soát: Sử dụng ý tưởng tự kiểm soát để tạo ra sự cam kết và kết quả cao. Việc trao quyền kiểm soát không có nghĩa là phá hỏng công tác quản lý, mà là tăng cường vai trò của nhà quản lý.

6- Sự cam kết chung, thử thách riêng: Mục tiêu là tìm kiếm một kết quả mà đôi bên đều hài lòng. Ở mỗi giai đoạn của cuộc nói chuyện, bạn cố gắng tìm những điểm thỏa thuận cho phép bạn xây dựng sự nhất quán và lòng tự tin.

-Xây dựng nền tảng cho bản thân: Có 4 cách chính để xây dựng nền tảng sức mạnh cho một nhà quản lý có sức ảnh hưởng:

1- Vay mượn sức mạnh của những người gây ảnh hưởng: vay mượn uy tín và sức ảnh hưởng của họ. Vay tạm thời là vay mượn sức ảnh hưởng đến từ sức mạnh của sự chứng thực. Vay mượn lâu dài đến từ sự bảo trợ.

2- Đi đến nơi ẩn chứa sức mạnh: Meishi (danh thiếp) dùng để dẫn dắt bạn đến với người nên được cúi đầu chào đầu tiên khi được giới thiệu.

Chọn một công ty lớn và danh tiếng là bước đi tắt đến với uy tín và sức ảnh hưởng của bản thân trên thương trường.

3- Xây dựng nền tảng cá nhân: Sự bảo đảm cho công ty đòi hỏi 5 khía cạnh trong ma trận - sản phẩm, phân phối, địa lý, khách hàng và chức năng.

Nếu có được lời khẳng định danh tiếng bạn sẽ nhận được nhiều chú ý hơn và bạn sẽ tìm thấy nhiều cơ hội đến với con đường của mình.

4- Có một kế hoạch: Vấn đề áp lực và quá tải là cơ hội tuyệt vời cho những nhà quản lý mở rộng sức ảnh hưởng. Cần làm việc trong chính sách kinh tế và công nghiệp của tập thể. Nếu là cơ hội giúp tỏa sáng hãy tự nguyện làm.

- Biến ước mơ thành hiện thực:

- Mỗi ý tưởng thành công tuân theo cùng một khuôn mẫu IPM, đó là Idea (Ý tưởng), People (Con người) và Money (tiền bạc).

- Một ý tưởng tốt sẽ thu hút những con người tuyệt vời, sự đầu tư và cuối cùng là tạo ra tiền bạc. Hãy mói cho mọi người ý tưởng của bạn. Nhờ đó sẽ nhanh chóng tìm ra các lỗi trong ý tưởng, nhanh chóng phát triển ý tưởng và tìm ra người hỗ trợ cho ý tưởng này.

- Những ý tưởng đến từ một nhóm xuất chúng thường dễ thành công. Rất cần tìm đúng người hỗ trợ cho bạn. Đó có thể là ông chủ của bạn. Bạn cần trở thành thủ lĩnh trong nhóm trực tiếp. Cần làm việc với người mua kỹ thuật và đưa họ lên chung thuyền.

Hãy tìm kiếm những người tạo ảnh hưởng, đó là nguồn cung cấp những lời khuyên. Hãy luôn chuẩn bị một kế hoạch dự phòng. Sẽ luôn có những vấn đề khó có thể chia sẻ được với những thành viên trong nhóm hay ông chủ.

- Những nhà quản lý phải kiên định với mục tiêu và linh hoạt trong phương thức. Nếu thấy áp lực nhưng vẫn giữ được kiểm soát sẽ cảm thấy được thôi thúc và phát triển.

- Những khoảnh khắc của sự thật: có 7 loại khoảnh khắc chứa đựng sự thật đều cần chuẩn bị và giữ được sức ảnh hưởng.

Đó là: Lựa chọn công việc. Lãnh đạo một nhóm mới hay thực hiện một vai trò mới. Lên ngân quỹ. Họp mặt. Diễn thuyết. Mâu thuẫn. Khủng hoảng.

- Một ý tưởng tốt có thể đơn giản là: Sẽ tập trung đến dịch vụ khách hàng nhiều hơn. Sẽ đạt được hiệu quả tốt nhất trong chi phí dùng cho lớp học. Sẽ chuyên nghiệp hóa khâu vận hành.

- Huyền thoại và thực tế của sức ảnh hưởng: Sức ảnh hưởng và sức mạnh chính là yếu tố cốt lõi khiến cho các tổ chức hoạt động. Có thể tha thứ cho những lời đùa cợt, lối ăn mặc hay thi thoảng là những lời đánh giá tệ hại.

Thứ duy nhất không thể tha thứ là sự bất tín. Không có sự tin tưởng thì việc xây dựng những đồng minh trở nên rất khó khăn.

Bạn phải biết được mình nên đầu tư thời gian và nỗ lực ở đâu, khi nào. Mối quan hệ gây ảnh hưởng dựa trên sự cộng tác chứ không phải tình bạn. Sức ảnh hưởng là điều hợp với luân lý khi người tạo ảnh hưởng sử dụng đến các kỹ năng tạo ảnh hưởng.

- Top 20 công cụ có thể giúp bạn:

1- Lạc quan - Không bao giờ thua trận bởi quá lạc quan và nhiệt huyết

2- Phải không ngừng nhận thức bạn muốn đến đâu? Hãy vượt qua những ồn ào và lái thẳng đến thành công.

3- Càng tham vọng người khác càng có nhiều hứng thú về bạn

4- Càng tham gia sớm sức ảnh hưởng của bạn có được càng nhiều

5- Hãy luôn kiểm soát quyền lựa chọn. Điều bạn cần là tiến bộ.

6- Hãy để mọi người cùng thắng.

7- Tập trung vào những lợi ích, thay vì những vị thế.

8- Hãy đối xử với đối tác như một cộng sự, họ sẽ đáp lại bằng những lời có cánh.

9- Đối tác càng cho bạn nhiều tiền càng cam kết nhiều hơn với bạn.

10- Có nhiều cách tâng bốc tao nhã, họ dần dần coi bạn như đồng minh.

11- Ngay cả khi chỉ có một điều có thể chấp thuận, bạn hãy đồng ý để bắt đầu từ đó.

12- Hãy tranh cãi khi gặp riêng và đồng thuận trước nhiều người.

13- Hãy xử lý riêng rẽ từng người trước khi đối diện với vấn đề.

14- Sự tin tưởng đến từ sự tín nhiệm (làm điều mình nói) có khuôn khổ (chung chí hướng)

15- Hãy loại bỏ những rủi ro chủ quan vì rào cản lớn nhất của tiến bộ là rủi ro.

16- Nếu lên kế hoạch là quan trọng hãy thực hiện tốt.

17- Nếu còn nghi ngờ thì hãy lắng nghe. Hãy để mọi người tự nói ra rằng họ đồng ý và thích bạn (hai tai, một miệng).

18- Tập trung vào những gì bạn có thể làm chứ không phải những điều bạn không thể.

19- Lịch trình IPM (ý tưởng, con người và đóng tiền) là cách đơn giản để đạt được sự kiểm soát.

20- Sự khác biệt giữa thất bại và thành công thường không có gì khác ngoài sự kiên định.