LTS: Giáo sư Nguyễn Lân Dũng tiếp tục gửi đến độc giả bài viết số 110 trong loạt bài Đọc giùm bạn trên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam. Trong bài này, Giáo sư giới thiệu cuốn sách "Tư duy đột phá" được Nhà xuất bản Thế giới và Công ty 1980 Books phát hành năm 2018.
Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết.
Patrick King là chuyên gia tương tác xã hội, một huấn luyện viên về kỹ năng giao tiếp, sống tại San Francisco, California (Hoa Kỳ).
Anh viết các sách về các mối quan hệ và có nhiều sách bán chạy trên Amazon.
Anh luôn có khả năng nhìn thấy mọi người có lẽ tốt hơn một chút so với bản thân họ.
Khi không giúp khách hàng chinh phục thế giới, anh ấy tham gia ban nhạc cover của thập niên 80.
Cuốn Tư duy đột phá (sức mạnh của tư duy khác thường) được Nhà xuất bản Thế giới và Công ty 1980 Books phát hành năm 2018.
 |
- Điều gì tạo nên sự khác biệt giữa những người thành công và những người mải mê kiếm tìm một mục tiêu lớn lao?
- Điều gì vẫn ngăn cản bạn làm điều mình muốn, theo đuổi đam mê và vươn lên một tầm cao mới?
- Cuộc sống không cho chúng ta khả năng lựa chọn điều gì sẽ xảy ra, nhưng chúng ta luôn có thể lựa chọn lối tư duy cho riêng mình và cách điều phối nó.
Điều căn bản ở đây là xác định những lối tư duy nào cần thiết và cách vận dụng chúng vào muôn mặt của đời sống.
Tư duy đột phá sẽ giúp bạn mở cánh cửa của những tiềm năng lớn lao, thay đổi lối suy nghĩ rập khuôn nhàm chán vốn nhiều lần kéo bạn xuống thất bại.
Hãy tập cách nghĩ khác, hạ gục sự tầm thường và vươn đến đỉnh cao của thành công.
- Bạn đang tìm kiếm một con đường đã được khai phá hoặc một lối đi an toàn có sẵn các chỉ dẫn.
Điều này được điều khiển chủ yếu bởi tiềm thức của chúng ta, và đó là lý do rất nhiều người đấu tranh để tìm ra phiên bản thành công của riêng họ, một phiên bản tách rời khỏi những định nghĩa chính thống và các hình mẫu mà họ đã chứng kiến.
- Con đường của bạn thuộc về bạn và do chính bạn lựa chọn. Nếu không cẩn thận với lựa chọn của mình và bị những lập trình chính thống lôi kéo, bạn đang sẵn sàng để trở thành tầm thường và tệ nhất là chuẩn bị cho một thất bại khốn khổ.
- Hãy tưởng tượng bạn đã sống cả đời như một khối vuông, giờ lại phải thích nghi với một lỗ tròn! Nó không hợp lý, không tạo ra thành công và còn rất khó chịu. Nó sẽ làm thui chột khả năng có một hành trình thành công của bạn và làm bạn có những nỗi buồn không đáng có.
- Trước tiên, bạn phải biết mình mong muốn và nhằm đến điều gì. Nếu chỉ được bày cho một con đường, làm sao ta biết những con đường khác sẽ thế nào?
- Không ai sống cuộc đời của bạn và đặt mình vào hoàn cảnh của bạn, vậy tại sao bạn phải tuân theo những tiêu chuẩn của họ?
- Hãy suy nghĩ về những hình mẫu bạn kính trọng. Hãy ưu tiên sự thành thật, vì bạn đang thiết kế cuộc sống chỉ cho một người duy nhất là chính bạn.
- Vì chúng ta chỉ quen thuộc một số con đường nhất định, việc tiếp xúc nhiều hơn với các tư duy khác nhau tuy đơn giản nhưng có thể tiết lộ con đường ta muốn theo đuổi.
- Có rất nhiều thứ diễn ra trong cuộc sống. Trong số đó, bạn sẽ vui vẻ và sẵn lòng hy sinh điều gì để gia tăng hạnh phúc của mình.
- Có rất nhiều loại thành công, nhưng không phải tất cả chúng đều khiến bạn quan tâm hay mong muốn ngay từ đầu. Hãy liệt kê những thứ bạn có thể hy sinh mà không cần suy nghĩ, bạn sẽ biết chính xác hơn điều mình nên tìm kiếm và phấn đấu vì nó.
- Thành công và hạnh phúc sẽ không đến với bạn như một phép màu. Điều cốt yếu là hãy hành động trên con đường bạn đã chọn. Hãy thật tháo vát trong hành động của bạn, bởi thành công là một hiện thực cần được kiến tạo.
- Con đường nhanh nhất dẫn đến thành công là tập trung vào những gì hiệu quả với bạn. Điều này đồng nghĩa với việc cần khám phá những điểm yếu của bạn.
Không chỉ thế, đó còn là con đường dễ dàng nhất, vì nó tận dụng các lợi ích tự nhiên từ thế mạnh và sức cạnh tranh cốt lõi của bạn.
Mỗi người đều có ít nhất một vài thế mạnh và chúng liên hệ sâu sắc với cánh cổng dẫn đến thành công và hạnh phúc mà bạn đang tìm kiếm.
- Hiểu rõ các thế mạnh của mình rất quan trọng, nhưng nhận thức được những điểm yếu lại càng quan trọng hơn, nhất là khi chúng ngăn bạn đạt đến mức độ thành công mà bạn khao khát.
- Phương pháp đầu tiên để tìm ra điểm yếu là tự hỏi bạn lảng tránh điều gì mỗi ngày? Bạn trì hoãn chuyện gì, gác lại chuyện gì hoặc cố giao phó chuyện gì cho người khác? Những việc gì khiến bạn mất gấp đôi thời gian thực hiện vì trì hoãn quá nhiều? Bạn hay nói câu Để mai tính với chuyện gì nhất?
- Xác định những điểm yếu của bản thân sẽ đặt bạn vững vàng trên con đường dẫn đến thành công hơn, ít nhất là một con đường không tìm về thất bại.
- Hãy hình dung tất cả những phần thưởng bạn có thể giành được từ một mục tiêu nhất định. Hãy dùng tâm trí của bạn để nhìn, nghe, nếm, ngửi, chạm vào chúng và làm chúng sống dậy. Hãy hình dung chúng rõ ràng và xác thực nhất có thể.
- Ngoài gia đình ruột thịt, những ngoại lực tác động lên bạn là do bạn toàn quyền lựa chọn. Do đó, bạn nên làm bạn với những người có thể thúc đẩy mình đến với thành công. Khi bạn đã tìm được đúng bạn để chơi, họ sẽ nâng bạn lên những tầm cao mới và động viên bạn gặt hái nhiều thành tựu hơn.
- Những người xung quanh bạn còn hơn cả một nguồn khích lệ và cảm hứng. Họ còn có thể là nguồn kỹ năng và kiến thức giúp bạn phát triển tốt hơn những công cụ và kỹ năng cần thiết cho mục tiêu của mình, dù mục tiêu ấy là gì đi nữa.
- Nếu một người liên tục khiến bạn kiệt quệ hoặc có tính cách tiêu cực, bạn cần loại họ ra khỏi cuộc sống của mình hoặc ít nhất là cách ly họ.
- Con đường bạn chọn có thể rất tối tăm và khó định hướng, cho nên việc có một người thông thuộc đường đi nước bước là điều vô giá với bạn. Điều này áp dụng cho mọi mặt trong đời bạn, bao gồm kinh doanh, tình yêu và cả cuộc sống.
- Bạn có thể chia nhỏ những cột mốc và thành tựu cần thiết theo tuần và thậm chí theo ngày. Như vậy, chỉ cần du hành vào tương lai và lần ngược thời gian, bạn sẽ xác định được những điều cần thiết để đạt được mục tiêu toàn cảnh của mình.
- Hãy sống trong hiện tại và giữ cho mình thật linh hoạt. Hãy thường xuyên rà soát các mục tiêu dài hạn của bạn phòng khi tình thế thay đổi hoặc bạn có những lựa chọn tốt hơn cho chính mình.
- Đừng bao giờ để các mục tiêu ngắn hạn làm gián đoạn những nỗ lực phấn đấu để đạt được các mục tiêu dài hạn của bạn.
- Khi chia nhỏ tối đa kế hoạch của mình, bạn chỉ cần hai thứ: một kết quả bạn đang nhắm đến và những hành động cụ thể để đạt được nó.
- Nếu bạn đầu tư nhiều cảm xúc đến mức tâm trí bạn sẵn sàng chọn lọc các chi tiết để đưa bạn đến nơi cần đến, cơ hội thành công của bạn sẽ cao hơn, vì tất cả các chi tiết đều đã được giải thích.
- SMART bao gồm Specific (cụ thể), Measurable (có thể đo lường), Attainable (có thể đạt được), Relevant (có liên quan) và Time-bound (bị giới hạn về thời gian).
Thay vì nói Tôi muốn giảm cân hãy nói cụ thể là Tôi muốn giảm 7kg. Bạn phải có cân để biết mình có giảm kg nào không? Khi đặt ra mục tiêu bạn phải hiểu liệu có thể đạt được mục tiêu đó hay không? Bạn phải hiểu giảm 7kg có làm nâng cao lòng tự trọng không? Có cải thiện được ngoại hình không? Bạn phải đặt một giới hạn thời gian để đạt được mục tiêu giảm 7kg.
- Nếu ngủ đủ lâu bạn sẽ có đủ năng lượng tinh thần để có thể chiến đấu và chiến thắng những cuộc chiến tâm lý.
- Bạn có thể cải thiện đáng kể giấc ngủ của mình bằng các cách sau đây: Có một lịch ngủ nhất quán (đi ngủ và thức giấc vào những giờ giống nhau mỗi ngày). Đảm bảo không làm gì khác trên giường trừ việc đi ngủ. Tránh những cám dỗ như đọc sách, chơi điện tử, nghịch điện thoại hay máy tính bảng trên giường. Không tiếp xúc với ánh sáng vào một giờ nhất định để cơ thể bắt đầu nghỉ ngơi và bạn có thể chìm vào giấc ngủ. Giữ nhiệt độ phòng tương đối thấp. Áp dụng bất kỳ quy trình nào (đánh răng, tắm rửa, thay quần áo ngủ…) để nhắc nhở cơ thể rằng bạn sắp nghỉ ngơi.
- Bạn nên tập trung vào lượng 20% làm nên phần lớn kết quả của mình, thay vì 80% của các hoạt động khác (nguyên tắc Pareto). Mỗi ngày bạn có thể tạo ra những thành quả nhỏ bé nào đó để góp thành một khác biệt to lớn vào cuối tháng (đó là khái niệm Thành quả góp nhặt).
- Tự tin thật sự là biết được các thế mạnh và càng rõ hơn về những điểm yếu lẫn hạn chế của bản thân.
- Bạn cần mạo hiểm và thể hiện nhiều sự tự tin hơn mức cần thiết, vì nó sẽ tạo ra nhiều hành động và cơ hội hơn cho bạn.
- Làm chủ những cuộc trò chuyện và làm chủ chính chuỗi sự kiện xảy ra trong cuộc đời bạn là chìa khóa quan trọng dẫn bạn đến thành công. Sự tập trung khơi dòng cho năng lượng. Những con đường đủ loại và các góc nhìn mới mẻ sẽ mở ra khi bạn làm chủ hành động của mình.
-Chính bạn là người chỉ huy đời mình. Chính bạn là người quyết định. Cũng chính bạn là người đưa ra chọn lựa. Đa số những người thành công sở hữu tiêu điểm kiểm soát nội tại và ý thức làm chủ cuộc đời một cách tối đa. Nếu tôi có một tiêu điểm kiểm soát nội tại tôi sẽ làm mọi điều có thể để giảm cân. Còn nếu tôi có tiêu điểm kiểm soát bên ngoài tôi sẽ tự nhủ: Mình không thể giảm cân vì phòng tập ở quá xa…
- Phụ thuộc vào một kỹ năng sẽ không khiến bạn thành công. Thông thường bạn sẽ cần hòa hợp với các kỹ năng khác để thành công rực rỡ. Nếu bạn là một nhà văn giỏi, thành thạo lĩnh vực tiếp thị và có kỹ năng nói chuyện thu hút trước công chúng. Bạn có khả năng cực kỳ cao để trở thành một nhà văn thành công.
- Chúng ta đều bị điều khiển bởi 6 nhu cầu cơ bản của con người:
* Nhu cầu về sự chắc chắn: Khi dự đoán về sự khỏe mạnh của mình, bạn càng cảm thấy chắc chắn và an tâm, càng thoải mái tham gia các hoạt động khác.
* Nhu cầu về sự bất định và đa dạng: Đây là nhu cầu cho những thay đổi và kích thích mới. Đó là lý do phần lớn mọi người thích đi du lịch và thử các món ăn mới.
* Nhu cầu trở nên quan trọng và độc đáo: Tuy nhiên, nếu quá cố gắng để trở nên quan trọng, bạn sẽ mất dần sự đồng cảm với người khác.
* Nhu cầu kết nối: Nếu nhu cầu kết nối không được thỏa mãn, chúng ta sẽ cảm thấy cô đơn và tách rời khỏi mọi người.
* Nhu cầu phát triển: Chúng ta phải cảm thấy mình liên tục lớn trong đời và liên tục tiến về phía trước.
* Nhu cầu cống hiến: Chúng ta muốn cho đi và cống hiến những điều cao cả, đơn giản là vì nó khiến chúng ta cảm thấy dễ chịu và thỏa mãn cảm giác muốn cống hiến.
Bạn cần đánh giá mình đồng tình với nhu cầu nào trong 6 nhu cầu trên, sau đó hãy cố xác định biểu hiện của nó trong cuộc sống hàng ngày của bạn.
- Dù mục tiêu của bạn và con đường của bạn đang đi là gì, hãy mặc định đó là một con đường dài. Hãy chuẩn bị tinh thần để phấn đấu và trải qua một quá trình trước khi vươn đến thành công. Mặc định đường dải có nghía bạn phải cảm thấy thoải mái với những chu trình tẻ nhạt và những nỗ lực toát mồ hôi. Điều tuyệt vời nhất của con đường dài là nó mang lại sự tự tin tràn trề và không thể lay chuyển.
*Một số câu danh ngôn nói về thành công:
- Con đường dẫn đến thành công là thực hiện những hành động lớn lao và có chủ đích (Tony Robbins).
- Thành công là một vài quy tắc kỷ luật được tuân theo mỗi ngày, còn thất bại đơn giản là một vài lỗi lầm và sự phán xét lặp đi lặp lại mỗi ngày (Jim Rohn).
- Tôi luôn cố gắng biến mỗi tai họa thành một cơ hội (Rockefeller).
- Con đường dẫn đến thành công luôn luôn trong quá trình thi công (Lily Tomlin).
- Một mục tiêu mà không có kế hoạch thì chỉ là một ước muốn (Antoine De Saint-Exupery).
- Tôi không hề thất bại. Tôi chỉ vừa tìm ra 10 000 phương pháp không hiệu quả (Thomas Edison).
* Có những con đường chính thống thẳng tắp, những con đường ít chính thống hơn, và những con đường bạn đặt chân lên vì sự cần thiết của chúng và suy nghĩ không giới hạn của bạn. Mọi người thường thất bại vì họ thiếu khả năng tiếp cận vấn đề từ các góc độ khác.
Khi bạn vùi mình vào các hoạt động thể chất đến một mức độ giới hạn và gần như hoàn toàn thư giãn, bạn có thể kích hoạt một chế độ suy nghĩ để tâm trí mình hoạt động tự do và bắt đầu xem xét vấn đề theo những cách mới lạ.
* Nếu bạn hành động vì cái tôi hoặc lòng kiêu hãnh của bản thân, điều đó có nghĩa bạn đang làm thế vì cảm thấy sợ hãi. Để đạt được thành công lớn hơn và bảo đảm rằng nỗ lực của mình là đơn thuần, trực tiếp và có hiệu suất cao, bạn cần thật sự thành thật khi xác định nguồn động lực và lý do cho các hành động của mình.
* Hãy quản lý những mức năng lượng và vùng năng suất trong ngày của bạn để bảo đảm bạn có thể tận dụng chúng. Hãy giữ một ghi chép ngắn trong khoảng thời gian vài tuần.
Trong đó, hãy lưu lại các thời điểm khiến bạn mệt mỏi hoặc mất sức và những khi bạn thấy tràn trề năng lượng hay nhạy bén trong ngày.
Bạn sẽ thấy rõ khi nào năng lượng của mình ở mức cao và trong bao lâu? Xác định và tận dụng tối đa phân đoạn cao điểm của mình sẽ cho phép bạn làm được nhiều việc hơn trong ít thời gian hơn.