Kết quả kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông hàng năm được coi là “bức tranh giáo dục” của mỗi địa phương, mỗi cơ sở giáo dục.
Lãnh đạo ngành giáo dục địa phương, cơ sở giáo dục, tự hào, hãnh diện khi kết quả kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông cao, “bức tranh giáo dục” của mỗi địa phương, cơ sở giáo dục “đẹp” và ngược lại.
Sau kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông, dư luận lại đặt câu hỏi: kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm nay tỷ lệ học sinh đỗ thật sự là bao nhiêu, “bức tranh giáo dục” thật như thế nào?
Quyền được biết sự thật là quyền lợi chính đáng của mọi người dân quan tâm đến giáo dục. Mặt khác, sự thật cũng là cơ sở để ngành giáo dục đề ra giải pháp, chỉ đạo, chấn hưng giáo dục.
Theo số liệu thống kê của Tiến sĩ Lê Trường Tùng, Chủ tịch Hội đồng Quản trị trường Đại học FPT, “phao cứu sinh” 30% điểm học bạ trong cơ cấu điểm tốt nghiệp trung học phổ thông đã có tác động đáng kể đối với kết quả thi tốt nghiệp phổ thông trung học của một số địa phương.
Phần lớn, “phao cứu sinh” 30% điểm học bạ trong cơ cấu điểm tốt nghiệp trung học phổ thông đã nâng tỷ lệ tốt nghiệp tăng cao; nơi cao nhất, nâng tỷ lệ học sinh đậu tăng thêm 41,73%; nơi thấp nhất 0%. [1]
Bảng tổng hợp tỷ lệ tốt nghiệp nếu không có điểm học bạ và có điểm học bạ của một số địa phương theo số liệu thống kê của Tiến sĩ Lê Trường Tùng:
 |
| Số liệu dẫn theo thống kê của Tiến sĩ Lê Trường Tùng đăng trên tienphong.vn. |
Số liệu thống kê của Tiến sĩ Lê Trường Tùng đã cho ta thấy một phần sự thật kết quả thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2021 của 12 địa phương.
Điểm học bạ làm “bức tranh giáo dục” méo mó, dị dạng?
Số liệu thống kê không biết nói dối, nếu không có cơ cấu 30% điểm học bạ trong cơ cấu tính điểm tốt nghiệp trung học phổ thông, Hà Giang chỉ có 51,49% thí sinh dự thi đỗ tốt nghiệp.
Ngược lại, cơ cấu 30% điểm học bạ trong tính điểm tốt nghiệp trung học phổ thông không làm thay đổi tỷ lệ đỗ tốt nghiệp của Bình Dương.
Chênh lệch điểm học bạ và điểm thi của Hà Giang cao nhất (2.439), Bình Dương thấp nhất (-0.03), thế nhưng tỷ lệ tốt nghiệp của hai địa phương này tương đương nhau.[2]
Rõ ràng, cơ cấu 30% điểm học bạ trong tính điểm tốt nghiệp trung học phổ thông đã làm “bức tranh giáo dục” nước ta trở nên méo mó, dị dạng, không phản ánh sự thật, thực tế, thực tiễn.
Đã đến lúc bỏ cơ cấu điểm học bạ trong tính điểm tốt nghiệp trung học phổ thông
Như vậy, cơ cấu 30% điểm học bạ trong tính điểm tốt nghiệp trung học phổ thông đã làm không công bằng trong giáo dục, giữa học sinh chăm học và học sinh “nhờ phao học bạ”, giữa học sinh nơi này với nơi khác.
Phao “học bạ” sẽ làm cho một bộ phận không nhỏ học sinh ỷ lại, không học tập rèn luyện. Phao “học bạ” sẽ làm cho không ít cơ sở giáo dục “bơm phao”, “nâng điểm”, bệnh ngụy thành tích càng trầm trọng hơn.
Chính “phao” cơ cấu 30% điểm học bạ trong tính điểm tốt nghiệp trung học phổ thông làm cho kết quả thi trở nên hư ảo, dập dềnh như “phao” trên mặt biển, kết quả đỗ tốt nghiệp trung học phổ thông của các địa phương và cả nước trở nên “ảo ảnh”, không thật.
Muốn dạy thật, học thật, thi thật, tiến tới có nhân tài thật, như chỉ đạo “Học thật, thi thật, nhân tài thật” của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, “bức tranh giáo dục” của mỗi địa phương phải là thật.
“Bức tranh giáo dục” của mỗi địa phương thật, mới có giải pháp thực tế, thực tiễn nâng cao chất lượng dạy học. Học sinh muốn qua sông phải học bơi, tự bơi, cũng là cách giáo dục học sinh tự lập, tự chủ, tự chịu trách nhiệm.
Bỏ “phao” cơ cấu 30% điểm học bạ trong tính điểm tốt nghiệp trung học phổ thông, chắc chắn làm kết quả thi tốt nghiệp trung học phổ thông thấp, “bức tranh giáo dục” của địa phương không còn “lung linh” như hiện nay, nhưng là việc làm cần thiết, nếu chúng ta muốn nói đi đôi với làm, làm thật.
Nên chăng, sau khi kết thúc đợt thi lần 2, kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông, Bộ Giáo dục và Đào tạo công khai minh bạch tỷ lệ tốt nghiệp của cả nước, các địa phương, từng cơ sở giáo dục.
Minh bạch kết quả giáo dục thật cũng là giải pháp để chúng ta nhìn vào sự thật, cùng chung tay góp sức chấn hưng nền giáo dục nước nhà.
Tài liệu tham khảo:
[1]https://tienphong.vn/nho-phao-cuu-sinh-co-dia-phuong-tang-tren-40-do-tot-nghiep-thpt-post1362984.tpo
[2]https://laodong.vn/giao-duc/nhieu-dia-phuong-co-chenh-lech-lon-giua-diem-hoc-ba-va-diem-thi-thpt-935388.ldo
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.