Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: Đổi mới môn Ngữ văn, Lịch sử không thể nóng vội

16/08/2022 06:59
Trần Lý
GDVN-Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: Đổi mới dạy học, kiểm tra và đánh giá môn Lịch sử, Ngữ Văn là cần thiết nhưng “không thể nóng vội và cần có tầm nhìn đổi mới”.

Ngày 15/8, tại thành phố Hải Phòng, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức Hội thảo đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá môn Ngữ văn, môn Lịch sử ở trường phổ thông. Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn dự và phát biểu chỉ đạo tại hội thảo.

Tham dự hội thảo có lãnh đạo các vụ, cục chuyên môn của Bộ Giáo dục và Đào tạo: Vụ Giáo dục Trung học, Vụ Giáo dục Tiểu học, Vụ Giáo dục Thường xuyên, Cục Quản lý chất lượng; lãnh đạo, chuyên viên, giáo viên thuộc 31 Sở Giáo dục và Đào tạo; đại diện 9 trường đại học và Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam.

Quang cảnh hội thảo. Nguồn: Bộ Giáo dục và Đào tạo

Quang cảnh hội thảo. Nguồn: Bộ Giáo dục và Đào tạo

Hội thảo nhằm đánh giá thực trạng dạy học các môn Ngữ văn, Lịch sử hiện nay ở trường phổ thông; đề xuất những giải pháp đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực nhằm nâng cao chất lượng dạy học và kiểm tra đánh giá đối với các môn học Ngữ văn và Lịch sử ở trường phổ thông.

Phát biểu tại hội thảo, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định sự cần thiết và yêu cầu phải đổi mới dạy học, kiểm tra, đánh giá môn Ngữ văn, môn Lịch sử. Bộ trưởng cho biết, không phải đến thời điểm này Bộ Giáo dục và Đào tạo mới đặt ra vấn đề đổi mới dạy học, kiểm tra đánh giá môn Lịch sử, môn Ngữ văn hay các môn học khác mà vấn đề này đã được đặt ra nhiều năm nay.

Đổi mới không chỉ dừng ở phương pháp dạy học môn Ngữ văn, môn Lịch sử, mà là đổi mới giáo dục lịch sử, đổi mới giáo dục ngữ văn.

“Mục tiêu của đổi mới giáo dục phổ thông là tăng cường phương diện dạy người, rèn luyện đạo đức, nhân cách, phẩm chất của con người. Sự kỳ vọng của xã hội đặt ở việc triển khai 2 môn học này cũng rất lớn. Do đó, đổi mới Lịch sử và Ngữ văn cần làm trước, ưu tiên và làm ngay, làm dứt khoát cho đến khi nào có hiệu quả”, Bộ trưởng nói.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại hội thảo. Nguồn Bộ Giáo dục và Đào tạo

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại hội thảo. Nguồn Bộ Giáo dục và Đào tạo

Bộ trưởng cho rằng, vướng chung hiện nay của cả 2 môn học này là làm sao hấp dẫn được học sinh học và giáo viên hứng thú dạy. Theo Bộ trưởng, quan trọng là cái thực và tính chủ thể của giáo viên và học sinh trong tiếp cận môn học.

Đối với môn Lịch sử, cần tôn trọng sự thực khách quan, đối với môn Ngữ văn, cần tôn trọng cảm xúc, tình cảm thực. Phải để cho học sinh được tiếp cận với tư liệu và hiện vật, đối tượng khách quan. Học sinh phải được xác định là chủ thể, thầy cô như người chỉ đường; qua đó các em tự khám phá lịch sử, tự thấy cái hay của lịch sử; được tham gia vào quá trình sáng tạo, được thể hiện cảm xúc, thái độ thực của bản thân.

“Lịch sử là công cụ, chỗ dựa, phương tiện để tu dưỡng con người. Môn Lịch sử đem lại cho con người thế giới kinh nghiệm, tri thức về xã hội. Giáo dục Lịch sử là giáo dục cho trẻ em những trải nghiệm, chứ không chỉ là tri thức…”, Bộ trưởng cho rằng, tiếp cận vấn đề như vậy sẽ tìm ra phương pháp dạy học phù hợp.

Đối với môn Ngữ văn, Bộ trưởng đề cập đến việc cần tập trung nhiều hơn cho môn tiếng Việt, cần tiếp cận môn tiếng Việt với mục tiêu bất kỳ người Việt nào cũng có trình độ và năng lực tiếng Việt tốt không chỉ ở bậc phổ thông, mà ở cả các cấp học cao hơn.

Khẳng định quan điểm cần triệt tiêu văn mẫu, Bộ trưởng nhấn mạnh, văn học phải củng cố vị trí của một môn học nghệ thuật. Môn học cần phát triển tư duy nghệ thuật, trong đó đặc biệt lấy phát triển tư duy hình tượng, lấy văn học làm rộng mở trí tượng tưởng, phát triển các cảm xúc. “Cần loại bỏ xúc động theo mẫu, tưởng tượng theo khuôn và tình cảm theo quy định. Làm được như thế mới giải phóng được con người”, Bộ trưởng chia sẻ.

Cho rằng, đổi mới dạy học, kiểm tra và đánh giá môn Lịch sử, Ngữ văn là việc cần thiết, quan trọng, song Bộ trưởng cũng yêu cầu “không thể nóng vội và cần có tầm nhìn đổi mới”. “Chúng ta bàn về sự đổi mới để hướng tới sự tốt nhất. Có thể nhìn thấy con đường đi còn xa nhưng cần phải biết sẽ đi đến đâu. Đổi mới phải bắt đầu từ bên trong, từ chính chúng ta trước, sau đó thuyết phục xã hội. Con đường còn dài, nhưng tính tổng thể và tầm nhìn đổi mới phải bắt đầu…”, Bộ trưởng nêu rõ.

Trần Lý