Sau bài viết “Tiêu chuẩn, quyền lợi, chế độ của GV được cử đi học lớp Trung cấp chính trị”, một số bạn đọc thắc mắc quy định pháp luật hiện nay, việc bổ nhiệm hiệu trưởng, phó hiệu trưởng trường phổ thông có bắt buộc cần bằng Trung cấp lý luận chính trị và phải đảm bảo tiêu chuẩn như thế nào?
 |
Ảnh minh họa |
Bài viết dưới đây xin làm rõ những tiêu chuẩn bổ nhiệm hiệu trưởng, phó hiệu trưởng và quy định về trình độ lý luận chính trị,...
Tiêu chuẩn chung để bổ nhiệm hiệu trưởng, phó hiệu trưởng hiện nay
Để được bổ nhiệm viên chức quản lý trường học bao gồm hiệu trưởng, phó hiệu trưởng phải đáp ứng các tiêu chuẩn chung.
Theo đó, tại Điều 44 Nghị định 115/2020/NĐ-CP có quy định chung về việc bổ nhiệm viên chức quản lý phải căn cứ vào nhu cầu của đơn vị sự nghiệp công lập và các tiêu chuẩn, điều kiện sau:
- Bảo đảm tiêu chuẩn chung theo quy định của Đảng, Nhà nước và tiêu chuẩn cụ thể của chức vụ bổ nhiệm theo quy định của cơ quan, đơn vị có thẩm quyền.
- Phải được quy hoạch chức vụ bổ nhiệm nếu là nguồn nhân sự tại chỗ hoặc được quy hoạch chức vụ tương đương nếu là nguồn nhân sự từ nơi khác. Trường hợp đơn vị mới thành lập chưa thực hiện việc phê duyệt quy hoạch thì do cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
- Có hồ sơ, lý lịch cá nhân được xác minh, có bản kê khai tài sản, thu nhập theo quy định.
- Điều kiện về tuổi bổ nhiệm: Viên chức được đề nghị bổ nhiệm lần đầu giữ chức vụ quản lý hoặc đề nghị bổ nhiệm giữ chức vụ quản lý cao hơn thì tuổi bổ nhiệm phải còn đủ 05 năm công tác tính từ khi thực hiện quy trình bổ nhiệm; trường hợp đặc biệt báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định;
Viên chức được đề nghị bổ nhiệm giữ chức vụ quản lý mà thời hạn giữ chức vụ dưới 05 năm theo quy định của pháp luật chuyên ngành thì tuổi công tác phải đủ một nhiệm kỳ;
Viên chức được bổ nhiệm giữ chức vụ mới tương đương hoặc thấp hơn chức vụ đang giữ thì không tính tuổi bổ nhiệm theo quy định tại điểm a khoản này.
- Có đủ sức khỏe để hoàn thành nhiệm vụ và chức trách được giao.
- Không thuộc các trường hợp bị cấm đảm nhiệm chức vụ theo quy định của Đảng và của pháp luật; không đang trong thời hạn xử lý kỷ luật, không trong thời gian thực hiện các quy định liên quan đến kỷ luật viên chức quy định tại Điều 56 Luật Viên chức được sửa đổi, bổ sung tại khoản 8 Điều 2 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức.
Tiêu chuẩn bổ nhiệm hiệu trưởng, phó hiệu trưởng ở từng cấp học
Theo Điều lệ Trường tiểu học kèm theo Thông tư 28/2020/TT-BGDĐT điều kiện trở thành hiệu trưởng trường tiểu học như sau:
- Phải đạt tiêu chuẩn quy định tại Chuẩn hiệu trưởng cơ sở giáo dục phổ thông (hiện đang được quy định tại Thông tư 14/2018/TT-BGDĐT ngày 20/07/2018).
- Có bằng cử nhân thuộc ngành đào tạo giáo viên trở lên, trường hợp môn học chưa đủ giáo viên có bằng cử nhân thuộc ngành đào tạo giáo viên thì phải có bằng cử nhân chuyên ngành phù hợp và có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm.
- Đã dạy học ít nhất 05 năm (hoặc 04 năm đối với miền núi, hải đảo, vùng cao, vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn) ở cấp tiểu học.
Đối với Phó hiệu trưởng phải đảm bảo tiêu chuẩn sau:
- Phải đạt mức cao của Chuẩn nghề nghiệp giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông (hiện đang được quy định tại Thông tư 20/2018/TT-BGDĐT ngày 22/08/2018).
- Có đủ năng lực đảm nhiệm các nhiệm vụ do hiệu trưởng phân công
- Có bằng cử nhân thuộc ngành đào tạo giáo viên trở lên, trường hợp môn học chưa đủ giáo viên có bằng cử nhân thuộc ngành đào tạo giáo viên thì phải có bằng cử nhân chuyên ngành phù hợp và có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm;
- Đã dạy học ít nhất 05 năm (hoặc 04 năm đối với miền núi, hải đảo, vùng cao, vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn) ở cấp tiểu học.
Và, tại Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học kèm theo Thông tư 32/2020/TT-BGDĐT, để trở thành hiệu trưởng, hiệu phó cần có các điều kiện sau đây:
- Về trình độ đào tạo và thời gian công tác:
+ Phải đạt trình độ chuẩn được đào tạo của nhà giáo theo quy định của Luật Giáo dục đối với cấp học;
+ Đạt trình độ chuẩn được đào tạo ở cấp học cao nhất đối với trường phổ thông có nhiều cấp học;
+ Đã dạy học được ít nhất 05 năm (hoặc 04 năm đối với miền núi, hải đảo, vùng cao, vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn) ở cấp học đó.
- Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng trường trung học phải đạt tiêu chuẩn quy định tại chuẩn hiệu trưởng trường trung học cơ sở, trung học phổ thông và trường phổ thông nhiều cấp học theo quy định chuẩn hiệu trưởng cơ sở giáo dục phổ thông do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành (hiện đang được quy định tại Thông tư 14/2018/TT-BGDĐT ngày 20/07/2018).
Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng có cần phải có bằng Trung cấp chính trị mới được bổ nhiệm?
Ngoài các tiêu chuẩn chung theo quy định tại Nghị định 115/2020/NĐ-CP và các tiêu chuẩn riêng theo Điều lệ trường tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông, người được bổ nhiệm hiệu trưởng phải đạt tiêu chuẩn quy định tại chuẩn hiệu trưởng trường trung học cơ sở, trung học phổ thông và trường phổ thông nhiều cấp học theo Thông tư 14/2018/TT-BGDĐT.
Theo đó phải đạt các tiêu chuẩn sau:
Tiêu chuẩn 1. Phẩm chất nghề nghiệp gồm các tiêu chí: đạo đức nghề nghiệp; tư tưởng đổi mới trong lãnh đạo, quản trị nhà trường; năng lực phát triển chuyên môn, nghiệp vụ bản thân
Tiêu chuẩn 2. Quản trị nhà trường
Tiêu chuẩn 3. Xây dựng môi trường giáo dục
Tiêu chuẩn 4. Phát triển mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình, xã hội
Tiêu chuẩn 5. Sử dụng ngoại ngữ và công nghệ thông tin
Do đó, theo các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành, người viết không tìm thấy văn bản quy định để bổ nhiệm hiệu trưởng, phó hiệu trưởng phải có bằng Trung cấp lý luận chính trị.
Tuy nhiên, điều kiện, tiêu chuẩn chức danh cán bộ quản lý trường học sẽ do từng địa phương, tỉnh thành ban hành quy định cụ thể. Theo đó thông tin một số tỉnh thành hiện nay thì việc ban hành tiêu chuẩn, điều kiện về trình độ lý luận chính trị và trình độ chuyên môn đối với các chức danh cán bộ quản lý trường học trên địa bàn tỉnh là khác nhau.
Có địa phương ban hành cả hiệu trưởng và phó hiệu trưởng để được bổ nhiệm phải có bằng Trung cấp chính trị, có địa phương yêu cầu Hiệu trưởng có trình độ Trung cấp chính trị, phó hiệu trưởng có trình độ Sơ cấp chính trị, có địa phương vẫn bổ nhiệm nhưng bố trí học Trung cấp chính trị sau đó.
Hy vọng trong thời gian tới, Bộ Giáo dục và Đào tạo tham mưu các ban ngành về tiêu chuẩn cụ thể trong đó có trình độ chính trị thống nhất cả nước, hạn chế thấp nhất việc các địa phương tự ban hành quy định khác nhau trong quá trình tuyển dụng, bổ nhiệm.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.