Thông tin, năm học 2023-2024, Sở Giáo dục và Đào tạo Đồng Tháp không tổ chức thi tuyển vào lớp 10, thay vào đó là xét tuyển. Theo đó, tất cả thí sinh hoàn thành lớp 9 nộp hồ sơ xét tuyển từ ngày 01 đến 5/6, thông báo kết quả trúng tuyển trước ngày 10/7. Hội đồng xét tuyển dựa vào kết quả rèn luyện, học tập 4 năm học Trung học cơ sở.
Điểm xét tuyển, bao gồm điểm trung bình cả năm lớp 6 + điểm trung bình cả năm lớp 7 + điểm trung bình cả năm lớp 8 + điểm trung bình cả năm lớp 9 x 2 + điểm ưu tiên (nếu có). Đối với điểm hạnh kiểm, Hội đồng xét tuyển sẽ cộng số điểm hạnh kiểm trong 4 năm học bậc Trung học cơ sở. Trong đó, hạnh kiểm tốt được tính 2,5 điểm; hạnh kiểm khá 2,0 điểm; hạnh kiểm trung bình 1,5 điểm. Nếu học sinh lưu ban lớp nào thì lấy kết quả năm học lại của lớp đó.
Thông tin này đang nhận được sự quan tâm của nhiều người bởi trong các tỉnh đã công bố phương án thi tuyển sinh 10 cho năm học 2023-2024 tính đến thời điểm này, Đồng Tháp là tỉnh duy nhất không tổ chức thi đầu vào đối với các trường Trung học phổ thông không chuyên, chỉ tổ chức thi tuyển với trường Trung học phổ thông chuyên mà thôi.
 |
Ảnh minh họa trên giaoduc.net |
Cái lợi của việc xét tuyển trong kỳ thi tuyển sinh 10
Thực ra, phương án xét tuyển đã được nhiều địa phương áp dụng nhưng chủ yếu là đối với những trường khó khăn- nơi có tỉ lệ chọi vào tuyển sinh 10 thấp hoặc trong 2 năm dịch bệnh Covid-19 vừa qua trong điều kiện khó khăn thì mới áp dụng phương thức xét tuyển.
Việc xét tuyển sẽ có những ưu điểm nhất định khi địa phương không phải tổ chức thi tuyển nên mỗi năm ngân sách địa phương sẽ tiết kiệm được một tiền rất lớn vì thông thường mỗi trường Trung học phổ thông phải thành lập một Hội đồng thi.
Cho dù kỳ thi tuyển sinh 10 chỉ diễn ra 1,5 ngày (nếu tổ chức 3 môn thi) nhưng Hội đồng thi phải làm việc ít nhất là 2,5 ngày, sẽ có 1 buổi họp hội đồng và 1 buổi làm thủ tục thi cho các thí sinh.
Chính vì vậy, cần có kinh phí cho mỗi Hội đồng thi để chi trả chế độ trực tiếp cho những giáo viên tham gia Hội đồng thi và các trường có giáo viên đi làm nhiệm vụ còn phải chi trả thêm tiền công tác phí theo giấy triệu tập của Sở.
Sau khi thi, Sở còn phải thành lập Hội đồng chấm thi làm việc khoảng 7-10 ngày cho việc đánh phách, rọc phách, chấm thi, vào điểm, ráp phách nên số tiền mà địa phương cho cho Hội đồng coi thi, Hội đồng chấm thi hàng năm lên đến hàng chục tỉ đồng. Những tỉnh, thành lớn, số tiền càng lớn hơn.
Bên cạnh đó, việc tổ chức thi cũng đồng nghĩa phụ huynh phải tốn kém nhiều hơn vì học sinh phải học thêm các môn thi trong nhiều tháng trời ở nhà trường, ở nhà thầy cô giáo. Khi thi, các em còn phải đóng lệ phí thi và chi phí ăn uống, đi lại, nghỉ ngơi cho những ngày tham gia kỳ thi cũng thêm một số tiền nữa.
Điều quan trọng là thí sinh không phải tham gia dự thi sẽ khỏe hơn rất nhiều. Các em không bị áp lực bởi thi cử, không phải học ngày, học đêm như những học sinh phải tham gia kỳ thi tuyển sinh 10. Không phải học tăng tiết vào những tháng cuối năm để kết thúc sớm dành thời gian cho việc ôn thi tuyển sinh 10.
Trong khi đó, mục đích của phần lớn học sinh vẫn đạt được là các em vào học lớp 10 ở các trường Trung học phổ thông công lập theo nguyện vọng 1 của mình.
Những thầy cô giáo dạy lớp 9 cũng bớt đi sự tất bật phải dạy tăng tiết ở cuối năm, không phải canh cánh nỗi lo tỉ lệ học sinh mình ôn đạt bao nhiêu phần % trên trung bình, không lo bị quở trách sau kỳ thi kết thúc, Sở gửi điểm thống kê về các nhà trường.
Nhiều thầy cô giáo cũng thảnh thơi vào dịp hè khi không bị điều động tham gia coi thi, chấm thi kéo dài đến trên dưới chục ngày rất mệt mỏi, căng thẳng vì liên tục bị giám sát.
Thế nhưng, liệu những lợi thế này có khỏa lấp được những hạn chế trong việc xét tuyển hoàn toàn hay không?
Xét tuyển, chưa hẳn đã là một phương án hay
Việc tỉnh Đồng Tháp sẽ thực hiện xét tuyển hoàn toàn đối với các trường Trung học phổ thông không chuyên vào lớp 10 cho năm học 2023-2024 tới đây sẽ thấy những điều băn khoăn.
Giải đáp những băn khoăn của dư luận, khi trả lời báo chí, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Đồng Tháp Đoàn Tấn Bửu cho biết: “Thi tuyển hay xét tuyển thì tỉnh đều thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Theo đó, phải thành lập hội đồng xét tuyển, công khai minh bạch tất cả các khâu xét tuyển; công khai kết quả tuyển sinh. Khi có khiếu nại, hội đồng xét tuyển sẽ thực hiện phúc khảo”.
Ông Đoàn Tấn Bửu còn cho biết thêm: “Thi tuyển thì có em đậu, có em không và xét tuyển cũng vậy, tất cả tùy vào năng lực học tập của học sinh.
Xét tuyển nếu em nào đạt thì vào học trường Trung học phổ thông; còn những em nào không đạt thì mình sẽ tư vấn hướng nghiệp, nói về năng lực, về cơ hội để cho các em và phụ huynh hiểu vào học nghề hay học giáo dục thường xuyên không phải là xấu mà theo hướng khác phù hợp hơn; các em vẫn có thể lấy được bằng tốt nghiệp cấp 3 hay bằng nghề”.
Việc “Hội đồng xét tuyển, công khai minh bạch tất cả các khâu xét tuyển” là điều đương nhiên nhưng đây chỉ là khâu cuối cùng khi điểm số cấp Trung học cơ sở của các thí sinh đã hoàn tất.
Trong khi, tỉnh Đồng Tháp có 12 đơn vị hành chính cấp huyện, bao gồm 3 thành phố và 9 huyện. Toàn tỉnh có 43 trường Trung học phổ thông, trong đó có 2 trường chuyên là Trung học phổ thông chuyên Nguyễn Quang Diêu và Trường Trung học phổ thông chuyên Nguyễn Đình Chiểu.
Đối với 2 trường chuyên tổ chức thi tuyển thì chúng ta không nói làm gì. Nhưng, còn 41 trường tổ chức xét tuyển sẽ có nhiều chuyện đáng bàn. Bởi vì Đồng Tháp có tới 3 thành phố nên điều kiện kinh tế của những khu vực này sẽ phát triển.
Đối với các huyện còn lại ở Đồng Tháp cũng không phải là những nơi quá khó khăn so với mặt bằng chung của khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long. Vì thế, việc xét tuyển có thể sẽ xảy những bất cập từ khi chưa xét.
Chúng ta đều biết, việc đánh giá kết quả học tập của cấp Trung học cơ sở hiện nay không thể nào đồng đều giữa các trường. Có trường, có giáo viên sẽ cho điểm thoáng, những cũng có trường, có giáo viên cho điểm chặt sẽ dẫn đến kết quả khác nhau.
Trong khi, theo hướng dẫn của Sở, điểm trung bình cả năm lớp 6 + điểm trung bình cả năm lớp 7 + điểm trung bình cả năm lớp 8 + điểm trung bình cả năm lớp 9 x 2.
Bây giờ mới đầu học kỳ II của lớp 9 được mấy tuần. Về cơ bản, các trường mới kiểm tra được 1 cột điểm thường xuyên và chắc chắn chưa kiểm tra định kỳ (điểm hệ số 2, số 3). Vì thế, thông tin Sở không tổ chức thi tuyển sinh 10 mà tổ chức xét tuyển đối với khối trường không chuyên nên biết đâu đây là sẽ cơ hội các trường hào phóng cho học sinh điểm cao nhất có thể.
Trong khi, theo kế hoạch thì việc tuyển sinh lớp 10 của Đồng Tháp cho năm học 2023-2024 chỉ tuyển 70% số học sinh tốt nghiệp Trung học cơ sở trong tỉnh vào học lớp 10 các trường Trung học phổ thông.
Đối với những học sinh không trúng tuyển vào lớp 10, sẽ tham gia học nghề hoặc học chương trình Giáo dục thường xuyên tại các Trung tâm Giáo dục thường xuyên, tại trường Trung học phổ thông có tổ chức dạy học theo chương trình Giáo dục thường xuyên.
Điều này có nghĩa, cứ 10 em học sinh lớp 9 đã tốt nghiệp sẽ có 3 em rớt tuyển sinh 10. Và, 3 em này có thể là những em có điểm số học lực, hạnh kiểm thấp hơn bạn nhưng cũng chưa hẳn là như vậy. Vì việc cho điểm hiện nay giữa các nhà trường đang rất khác nhau.
Vì thế, chúng tôi cho rằng việc xét tuyển chỉ nên thực hiện ở những trường khó khăn, những trường mà tỉ lệ chọi thấp, các năm vừa qua điểm thi đầu vào thấp. Riêng với những trường có tỉ lệ chọi cao, nơi có điều kiện thì tổ chức thi tuyển sẽ công bằng nhất.
Những thí sinh tham dự kỳ thi có thể đậu, có thể không đậu nhưng các em sẽ cảm thấy thoải mái vì kỳ thi sẽ đánh giá đúng năng lực của các em. Hơn nữa, tổ chức thi sẽ giúp cho trường Trung học phổ thông lựa chọn được những thí sinh tốt nhất cho đơn vị mình.
Thi tuyển sẽ không có tỉ lệ ảo nên sẽ thuận lợi cho việc các nhà trường xây dựng kế hoạch giáo dục và cũng là cách để các thí sinh thấy được năng lực của mình ở môn nào, khối nào nhằm lựa chọn tổ hợp phù hợp cho định hướng giáo dục nghề nghiệp ở cấp Trung học phổ thông.
Tài liệu tham khảo:
https://vietnamnet.vn/pho-chu-tich-ubnd-dong-thap-len-tieng-viec-khong-to-chuc-thi-lop-10-2111859.html
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.