Thời điểm này, năm học 2023-2024 đã chuẩn bị kết thúc và các trường cũng đang có những bước chuẩn bị cần thiết để thực hiện xét thi đua cuối năm cho cán bộ, giáo viên, nhân viên tại đơn vị sau một năm thực hiện nhiệm vụ.
Điểm khác biệt cơ bản của việc xét thi đua ở năm học này là các trường học nói riêng và việc xét thi đua khen thưởng đối với cán bộ, công chức, viên chức nói chung sẽ thực hiện theo các văn bản sau: Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022;
Nghị định số 98/2023/NĐ-CP ngày 31/12/2023 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thi đua, khen thưởng; Thông tư số 01/2024/TT-BNV ngày 24/02/2024 của Bộ Nội vụ quy định biện pháp thi hành Luật Thi đua, khen thưởng.
Bên cạnh đó, sẽ có một số văn bản hướng dẫn chi tiết của các Sở, Phòng Nội vụ tại các địa phương. Từ đó, các trường học sẽ thực hiện những công việc cần thiết cho đơn vị mình. Đặc biệt, khi xét các danh hiệu, hình thức thi đua, như: Chiến sĩ thi đua cơ sở; Bằng khen của Ủy ban nhân dân tỉnh (thành phố) có một số điểm cần lưu ý.
Cần có bao nhiêu sáng kiến để được đề nghị danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở; Bằng khen của Ủy ban nhân dân tỉnh (thành phố)?
Theo hướng dẫn tại Điều 23 Luật Thi đua, khen thưởng quy định:“Danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở” để tặng cho cá nhân đạt các tiêu chuẩn sau đây:
1. Đạt tiêu chuẩn danh hiệu “Lao động tiên tiến” hoặc “Chiến sĩ tiên tiến”;
2. Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ hoặc có sáng kiến được cơ sở công nhận hoặc có đề tài khoa học, đề án khoa học, công trình khoa học và công nghệ đã được nghiệm thu hoặc mưu trí, sáng tạo trong chiến đấu, phục vụ chiến đấu được đơn vị công nhận.”
Như vậy, từ năm học 2023-2024 này, mỗi viên chức khi được xét, đề nghị danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở cần có 2 điều kiện là viên chức phải được xét danh hiệu thi đua Lao động tiên tiến.
Ngoài ra, viên chức được xếp loại Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ (không cần sáng kiến kinh nghiệm; đề tài khoa học) hoặc được xếp viên chức loại Hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên và có sáng kiến kinh nghiệm; hoặc đề tài khoa học đạt giải sẽ đủ tiêu chuẩn để đề nghị xét tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở.
Đây là điểm mới nhất so với các năm học trước vì danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở luôn bắt buộc phải có sáng kiến kinh nghiệm/ đề tài khoa học được cấp có thẩm quyền công nhận đạt giải.
Đối với trường hợp được đề nghị tặng Bằng khen của Ủy ban nhân dân tỉnh (thành phố) về cơ bản không khác so với các năm học trước đây.
Điều này được hướng dẫn cụ thể tại điểm d khoản 1 Điều 74 Luật Thi đua, khen thưởng như sau: “Có 02 lần liên tục được tặng danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở” hoặc có liên tục từ 02 năm trở lên được công nhận hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, trong thời gian đó có 02 sáng kiến được công nhận và áp dụng có hiệu quả trong phạm vi cơ sở hoặc có 02 đề tài khoa học, đề án khoa học, công trình khoa học và công nghệ đã được nghiệm thu và áp dụng hiệu quả trong phạm vi cơ sở”.
Như vậy, kể từ năm học 2023-2024 này, những trường hợp danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở xét theo tiêu chuẩn viên chức Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thì phải có 02 sáng kiến/đề tài khoa học, đề án khoa học, công trình khoa học và công nghệ được công nhận và áp dụng có hiệu quả trong phạm vi cơ sở/ nghiệm thu và áp dụng hiệu quả trong phạm vi cơ sở mới đủ tiêu chuẩn đề nghị xét tặng Bằng khen của bộ, ban, ngành, tỉnh.
Điều này có nghĩa, nếu viên chức được xét danh hiệu Chiến sĩ thi đua theo tiêu chí "Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ" mà không có sáng kiến sẽ không được đề nghị tặng Bằng khen cấp tỉnh trở lên vì các loại Bằng khen của các cấp đều yêu cầu có sáng kiến kinh nghiệm hoặc đề tài khoa học, đề án khoa học, công trình khoa học…
Khi viên chức được xét cả danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở và Bằng khen cấp tỉnh, khen thưởng thực hiện ra sao?
Những năm học vừa qua, nhiều cán bộ, giáo viên, nhân viên ở các nhà trường vừa được xét danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở, vừa được xét Bằng khen của Ủy ban nhân dân tỉnh, Bộ…nếu đủ điều kiện.
Tuy nhiên, các năm học trước danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở luôn đi kèm với sáng kiến được cấp cơ sở công nhận nên việc xét đề nghị tặng Bằng khen các loại sẽ có thuận lợi riêng. Trong khi đó, từ năm học này thì việc xét danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở có thêm tiêu chí Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà không cần sáng kiến.
Vì thế, sẽ có trường hợp năm học 2022-2023 vừa qua, viên chức đã đạt được danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở; năm học 2023-2024 này vẫn được xét đề nghị cấp trên công nhận danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở (xét theo hướng Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ) thì sẽ không được đề nghị tặng Bằng khen của Ủy ban nhân dân tỉnh (thành phố) bởi chưa đủ tiêu chí sáng kiến.
Tuy nhiên, nếu năm học 2023-2024 được đề nghị xét, công nhận danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở (có sáng kiến) sẽ được đề nghị tặng Bằng khen của Ủy ban nhân dân tỉnh (thành phố) vì đã có 2 sáng kiến được công nhận và áp dụng có hiệu quả trong phạm vi cơ sở…
Nếu viên chức vừa được đề nghị xét, công nhận danh Chiến sĩ thi đua cơ sở và Bằng khen của Ủy ban nhân dân tỉnh (thành phố) và được cấp trên có quyết định công nhận danh hiệu thì viên chức được nhận tiền thưởng của cả 2 danh hiệu tương ứng.
Cụ thể, Tại khoản 5, Điều 53 Nghị định số 98/2023/NĐ-CP quy định: “Trong cùng một thời điểm, một đối tượng đạt nhiều danh hiệu thi đua, có thời gian đạt được các danh hiệu thi đua đó khác nhau thì được nhận tiền thưởng của các danh hiệu thi đua tương ứng”
Theo quy định trên thì trong cùng một thời điểm, một đối tượng đạt nhiều danh hiệu thi đua sẽ được nhận tiền thưởng của các danh hiệu thi đua tương ứng.
Ví dụ trong một năm cá nhân được tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở vừa được tặng danh hiệu Bằng khen của Ủy ban nhân dân tỉnh (thành phố) thì được nhận tiền thưởng của cả 02 danh hiệu.
Chính vì có một số điểm khác về tiêu chí sáng kiến/ đề tài khoa học trong việc xét danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở theo Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 và bắt đầu thực hiện từ năm học 2023-2024 này nên các viên chức cũng cần chú ý để đề nghị các danh hiệu thi đua cho mình.
Đồng thời, các trường học cũng cần nghiên cứu kĩ các văn bản hướng dẫn của cấp trên để từ đó làm cơ sở để xét, đề nghị công nhận cho viên chức trong đơn vị nhằm đảm bảo quyền lợi cho cán bộ, giáo viên, nhân viên trường mình một cách công bằng, khách quan nhất.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.