Những điểm mới dự kiến trong dự thảo Thông tư về quy chế thi tốt nghiệp năm 2025 đang nhận được sự quan tâm lớn của thí sinh, phụ huynh, đặc biệt là việc thí sinh có đủ điều kiện miễn thi bài thi Ngoại ngữ sẽ không được quy đổi điểm để tính vào tổng điểm xét tốt nghiệp.
Một số lãnh đạo trường trung học phổ thông thể hiện sự đồng tình với những thay đổi này, khẳng định rằng đây là bước tiến phù hợp với mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục và tạo sự công bằng cho học sinh trên toàn quốc.
Điểm mới trong việc xét tốt nghiệp
Cô Nguyễn Thị Huế, Hiệu trưởng Trường Trung học Phổ thông Vũng Tàu (thành phố Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) đánh giá, đây là những đổi mới cần thiết để kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông đạt được các mục tiêu đề ra như đánh giá đúng kết quả học tập theo chuẩn chương trình giáo dục phổ thông 2018. Sử dụng kết quả thi để xét công nhận tốt nghiệp cũng là một trong những cơ sở để đánh giá chất lượng dạy, học của các cơ sở giáo dục phổ thông, công tác chỉ đạo của các cơ quan quản lý giáo dục. Đồng thời cung cấp dữ liệu đáng tin cậy cho các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp trong tuyển sinh theo tinh thần tự chủ.
Trong dự thảo quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025, xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông sẽ tăng tỷ lệ sử dụng kết quả đánh giá quá trình học tập ở cả lớp 10, 11 và 12 lên 50% (trước đây là 30% và chỉ sử dụng kết quả lớp 12).
Việc miễn thi môn Ngoại ngữ trong xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông, dự thảo quy định:
Một là, thành viên đội tuyển quốc gia dự thi Olympic quốc tế môn Ngoại ngữ theo Quyết định của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo được miễn thi môn ngoại ngữ trong xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông.
Hai là, thí sinh có một trong các chứng chỉ ngoại ngữ được quy định tại phụ lục của Quy chế này hoặc các chứng chỉ ngoại ngữ được Bộ Giáo dục và Đào tạo công nhận tương đương với Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam (đạt từ bậc 3 trở lên và có giá trị sử dụng đến ngày làm thủ tục dự thi) được miễn thi bài thi ngoại ngữ trong xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông.
Cũng theo dự thảo, thí sinh có đủ điều kiện miễn thi bài thi ngoại ngữ sẽ không được quy đổi điểm để tính vào tổng điểm xét tốt nghiệp. Đối với trường hợp đủ điều kiện miễn thi bài thi ngoại ngữ nhưng vẫn muốn tham gia thi ngoại ngữ trong kỳ thi tốt nghiệp thì phải sử dụng kết quả thi ngoại ngữ thực tế để tính điểm xét tốt nghiệp trung học phổ thông.
Cô Huế cho rằng, những điều chỉnh này sẽ tạo công bằng trong giáo dục, đây là một trong những mục tiêu mà những thay đổi trong quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2025 hướng đến.
Đồng quan điểm, thầy Nguyễn Đình Thái, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Hòa Hội (huyện Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) cho hay, những điểm mới trong dự thảo quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025 là phù hợp với việc đổi mới giáo dục nói chung và chương trình giáo dục phổ thông 2018 nói riêng.
Theo thầy Thái, việc thí sinh đủ điều kiện miễn thi môn Ngoại ngữ nhưng không quy đổi điểm để tính vào tổng điểm xét tốt nghiệp là phù hợp và tạo công bằng cho học sinh nơi vùng sâu, vùng xa như Trường Trung học phổ thông Hòa Hội không có điều kiện học và thi chứng chỉ ngoại ngữ.
Trước đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Quyết định 4068/QĐ-BGDĐT về việc phê duyệt Phương án tổ chức thi và xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025. Theo đó, mỗi thí sinh phải thi 2 môn bắt buộc là Toán, Ngữ văn và được tự chọn 2 môn trong số các môn còn lại được học ở lớp 12 (Ngoại ngữ, Lịch sử, Vật lí, Hóa học, Sinh học, Địa lí, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học và Công nghệ). Điều này tạo điều kiện cho học sinh phát huy năng lực, sở trường và xu hướng chọn nghề.
Cô Huế nhận định thêm, những thay đổi trong quy chế đem lại nhiều thuận lợi cho thí sinh khi tham gia thi, giúp tổ chức thi thuận lợi hơn với việc số hóa và điều chỉnh thời gian, số lượng bài thi, địa điểm thi...Quan trọng nhất, các thay đổi này giúp nâng cao chất lượng giáo dục, đưa giáo dục Việt Nam tiến gần hơn với các xu hướng giáo dục hiện đại. Sự thay đổi về cấu trúc đề thi, môn thi, việc số hóa kì thi là các minh chứng thể hiện rõ nhất điều này.
Tuy nhiên, những thay đổi mới cũng đặt ra nhiều thách thức trong việc tổ chức, thực hiện, trong những điều kiện khác nhau về cơ sở vật chất giữa các địa phương, vùng miền, các cơ sở giáo dục đặc biệt là trong giai đoạn đầu triển khai.
Trường đại học nên sớm công bố tổ hợp xét tuyển để tạo thuận lợi cho thí sinh
Theo ông Nguyễn Ngọc Trung, Trưởng phòng Quản lý chất lượng - Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, việc thay đổi số môn thi, cấu trúc đề thi và việc số hóa kỳ thi là những bước tiến phù hợp với xu hướng giáo dục hiện đại của thế giới. Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra thách thức lớn trong việc tổ chức và triển khai, đặc biệt là với các địa phương có điều kiện cơ sở vật chất còn hạn chế.
Ngoài ra, việc bố trí thi cũng sẽ gặp khó khăn, đặc biệt là với các môn tự chọn. Công tác chuẩn bị và in sao đề thi trở nên phức tạp hơn, thay vì chỉ in một bộ đề theo chương trình giáo dục phổ thông 2006, giờ đây cần in hai bộ gồm một bộ đề cho thí sinh thi chương trình giáo dục phổ thông 2006 và một bộ đề cho thí sinh thi chương trình giáo dục phổ thông 2018. Điều này tạo ra sự phức tạp trong việc in sao và quản lý đề thi.
Còn việc đăng ký dự thi trực tuyến cho tất cả thí sinh (bao gồm cả thí sinh tự do), sẽ tạo thuận lợi hơn cho chính các thí sinh và các cơ sở giáo dục và đào tạo. Trước đây, thí sinh tự do phải nộp hồ sơ trực tiếp, dẫn đến việc nộp hồ sơ trễ. Đăng ký trực tuyến giúp xác thực thông tin nhanh chóng và bảo mật hơn qua hệ thống của Ban Cơ yếu Chính phủ, tiết kiệm thời gian và chi phí. Tuy nhiên, việc đăng ký trực tuyến cũng yêu cầu các Sở Giáo dục và Đào tạo phải truyền thông sớm để thí sinh chủ động và tự chịu trách nhiệm.
Để chuẩn bị kịp, các Sở Giáo dục và Đào tạo cần sớm lên kế hoạch để hỗ trợ các trường trong việc chuẩn bị cho kỳ thi mới này, đảm bảo rằng mọi học sinh đều có cơ hội được thi trong điều kiện tốt nhất có thể.
Cũng theo ông Trung, việc chỉ bắt buộc thi 2 môn Toán, Ngữ văn và cho phép thí sinh tự chọn 2 môn trong số 9 môn còn lại, giúp thí sinh phát huy năng lực, sở trường và xu hướng chọn nghề của mình. Điều này cũng đòi hỏi các trường đại học cần sớm công bố tổ hợp môn xét tuyển để học sinh có lộ trình học tập và ôn thi rõ ràng.
“Việc các trường đại học sớm công bố tổ hợp môn xét tuyển không chỉ giúp học sinh định hướng rõ ràng hơn mà còn giúp cho công tác tổ chức thi trở nên dễ dàng hơn. Đây là một trong những điểm mà chúng tôi đề xuất để quá trình chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2025 diễn ra thuận lợi,” ông Trung nhấn mạnh.