Nhân viên trường học bao gồm các vị trí như văn thư, kế toán, thư viện, thiết bị, thủ quỹ, công nghệ thông tin, y tế, giáo vụ,.… đều có những đóng góp đáng kể giúp trường học vận hành hiệu quả và phục vụ tốt cho hoạt động giáo dục. Mặc dù có vai trò quan trọng nhưng mức lương của đội ngũ này vẫn khá khiêm tốn.
Mức thu nhập thấp, nhân viên trường học phải làm thêm công việc ngoài giờ, thậm chí bỏ nghề
Đánh giá về vai trò và nhiệm vụ của nhân viên trường học, Tiến sĩ Hoàng Đức Thuận, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Cao Bá Quát - Gia Lâm (huyện Gia Lâm, Thành phố Hà Nội) cho biết: “Theo khoản 2 Điều 26 Thông tư số 32/2020/TT-BGDĐT ban hành điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học quy định nhân viên trường học làm công tác hỗ trợ, phục vụ hoạt động dạy học, giáo dục học sinh trong trường trung học.
Họ hỗ trợ nhà trường trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên giảng dạy và học sinh học tập. Có những công việc hỗ trợ trực tiếp vào công tác chuyên môn, dạy và học của nhà trường như công tác thư viện, thiết bị thí nghiệm, công nghệ thông tin, giúp học sinh tiếp cận tài liệu học tập và thiết bị hiện đại. Bên cạnh đó, còn có những công việc hỗ trợ công tác quản lý và điều hành như văn thư, kế toán, giúp nhà trường quản lý tốt các nguồn lực tài chính và tổ chức công việc hành chính hiệu quả.
Tất cả các công việc này đều không thể thiếu trong mỗi nhà trường, bởi chúng tạo ra một hệ thống hỗ trợ vững chắc giúp hoạt động giáo dục được triển khai suôn sẻ và hiệu quả".
Cùng bàn về vấn đề này, cô Cao Thị Kim Anh, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Nguyễn Trãi (phường Lái Thiêu, Thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dương) chia sẻ: “Để duy trì môi trường học tập hiệu quả, an toàn và lành mạnh thì vai trò của đội ngũ nhân viên trường học là không thể thiếu. Mặc dù đội ngũ nhân viên trường học không trực tiếp tham gia giảng dạy, nhưng công việc của họ hỗ trợ tích cực cho công tác quản lý các hoạt động giảng dạy và giáo dục của nhà trường.
Trong bối cảnh hiện nay, khi các yêu cầu về sức khỏe, tâm lý và tài chính trong môi trường học đường ngày càng trở nên phức tạp, sự đóng góp của nhân viên trường học càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết”.
Bên cạnh đó, nhiều ý kiến cho rằng các nhân viên trong trường học dù đảm nhận nhiều công việc quan trọng trong hoạt động giáo dục, nhưng mức thu nhập hiện tại của họ vẫn còn khá thấp, không được hưởng các chế độ đãi ngộ tương xứng với công sức bỏ ra.
Nhận định về mức thu nhập hiện nay của đội ngũ nhân viên trường học, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Cao Bá Quát - Gia Lâm khẳng định, mức lương của đội ngũ này vẫn còn tương đối thấp và chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu cuộc sống.
“Trên thực tế, thu nhập của nhân viên trường học chủ yếu là lương theo hệ số thấp, ít có phụ cấp hay tiền thưởng, và xét về tổng thể thì mức lương này thấp hơn nhiều so với mặt bằng xã hội.
Các nhân viên trường học không chỉ đảm nhận công việc chuyên môn mà còn phải kiêm nhiệm thêm nhiều công việc khác nhau nhưng lại có mức lương thấp nhất trong bảng lương. Điều này dẫn đến thực tế là nhiều nhân viên phải làm thêm công việc ngoài giờ để trang trải cuộc sống, không chỉ tạo gánh nặng tài chính mà còn ảnh hưởng đến chất lượng công việc và sự gắn bó lâu dài với nghề”, thầy Thuận đánh giá thêm.
Thực tế, đối với các nhân viên kế toán, giáo vụ, thiết bị thí nghiệm, hỗ trợ người khuyết tật khi mới được tuyển dụng, bổ nhiệm và xếp lương theo hệ số lương viên chức loại A0 có hệ số lương 2,10 đến hệ số lương 4,89 (mức lương dưới 10 năm công tác khoảng 3,6 triệu đồng đến 4,8 triệu đồng/tháng; trên 10 năm công tác đến khi nghỉ hưu từ 5,4 triệu đồng đến 8,8 triệu đồng/tháng chưa tính trích nộp bảo hiểm xã hội).
Ngoài ra, nhóm nhân viên kế toán, thủ quỹ được hưởng phụ cấp trách nhiệm 0,1 so với mức lương cơ sở (tương đương 234.000 đồng/tháng). Nhân viên thiết bị thí nghiệm được hưởng phụ cấp trách nhiệm 0,2 (tương đương 468.000 đồng/tháng).
Nhân viên khác như: thư viện, y tế, văn thư, công nghệ thông tin mới được tuyển dụng và bổ nhiệm vào chức danh nghề nghiệp được xếp lương viên chức loại B, từ hệ số lương 1,86 đến hệ số lương 4,06 (mức lương dưới 10 năm công tác từ 3,3 đến 4,0 triệu đồng/tháng; mức lương trên 10 năm công tác đến khi nghỉ hưu từ 4,4 đến 7,3 triệu đồng/tháng chưa tính trích nộp bảo hiểm xã hội). Ngoài lương cơ bản, nhân viên y tế được hưởng phụ cấp ưu đãi 20% so với mức lương cơ bản, nhân viên văn thư, thư viện, công nghệ thông tin không có phụ cấp.
Cùng bàn về vấn đề này, cô Nguyễn Thị Thúy Phương, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Văn Lang (quận Đống Đa, Thành phố Hà Nội) bày tỏ: “Nếu mức thu nhập không đủ để đảm bảo một cuộc sống ổn định, nhiều nhân viên trường học sẽ phải tìm kiếm thêm các công việc ngoài giờ, làm việc khác để trang trải cuộc sống, điều này có thể ảnh hưởng đến chất lượng công việc.
Đồng thời, cũng khó có thể đảm bảo rằng nhân viên trường học sẽ yên tâm gắn bó lâu dài với nghề nếu mức lương và phụ cấp nghề quá thấp. Nhiều trường hợp nhân viên thiết bị, y tế, thư viện ở các trường học có tâm lý hoang mang, muốn chuyển ngành nghề khác".
Tăng thu nhập và phụ cấp nghề sẽ giúp các trường tuyển dụng được đội ngũ nhân viên chất lượng
Trước đó, tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn đã có 1 số chia sẻ về thu nhập của nhân viên trường học. Theo đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo trong thời gian qua đã rà soát và phối hợp với các bộ, ngành tham mưu đề xuất Chính phủ sửa đổi một số chính sách, đặc biệt là chế độ tiền lương đối với đội ngũ viên chức ngành giáo dục nói chung và đội ngũ giáo viên nói riêng. Cụ thể:
Thứ nhất, sẽ nghiên cứu, đề xuất cho đội ngũ nhân viên trường học được hưởng chế độ phụ cấp nghề phù hợp với vị trí, việc làm, tương xứng với tính chất, mức độ đào tạo.
Thứ hai là tiếp tục rà soát để đánh giá mức độ phức tạp của vị trí việc làm của nhân viên trường học để làm cơ sở điều chỉnh theo quy định hiện hành, góp phần cải thiện thu nhập.
Thứ ba, để giải quyết khó khăn cho đội ngũ nhân viên y tế trường học, kế toán, Bộ đã có văn bản đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quan tâm chỉ đạo các cơ quan tham mưu tổ chức và tổ chức theo thẩm quyền việc xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp cho đội ngũ viên chức, nhân viên trường học theo quy định nhằm đảm bảo quyền lợi, góp phần cải thiện thu nhập cho đội ngũ này, đồng thời có chính sách đặc thù của từng địa phương hỗ trợ, góp phần nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống để họ an tâm công tác. [1]
Trước thông tin này, thầy Hoàng Đức Thuận, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Cao Bá Quát - Gia Lâm nêu quan điểm: “Được hưởng chế độ phụ cấp nghề phù hợp với vị trí, việc làm, tương xứng với tính chất, mức độ đào tạo là mong mỏi từ lâu của đội ngũ nhân viên trường học. Đây sẽ là chính sách hết sức nhân văn và là một bước tiến mới cho nhân viên trường học, để họ yên tâm công tác, cống hiến hết sức mình và hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Cùng với đó, các nhà trường sẽ thuận lợi hơn trong công tác tuyển dụng nhân viên, đảm bảo định mức số lượng nhân viên trường học tương ứng với số vị trí việc làm trong trường. Nhờ vậy, nhân viên trường học sẽ không phải kiêm nhiệm thêm các công việc ngoài chuyên môn, giúp họ tập trung vào nhiệm vụ chính và nâng cao hiệu quả công tác”.
Trong khi đó, cô Nguyễn Thị Thúy Phương, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Văn Lang (quận Đống Đa, Hà Nội) nhận định, việc nghiên cứu cơ chế, chính sách tăng thêm thu nhập cho đội ngũ nhân viên trường học là hoàn toàn phù hợp với thực trạng hiện nay.
"Về phía Trường Trung học phổ thông Văn Lang, chúng tôi có cơ chế tự chủ tài chính. Khi tuyển dụng các vị trí nhân viên trường học, nhà trường luôn cố gắng đưa ra mức thu nhập hợp lý để thầy cô có thể ổn định cuộc sống, yên tâm công tác và gắn bó lâu dài với công việc. Ngoài ra, các trường cũng có thể tạo điều kiện cho đội ngũ nhân viên tham gia vào các công tác hỗ trợ trong nhà trường có nguồn thu ngoài ngân sách, giúp tăng thêm thu nhập cho họ”.
Trong khi đó, cô Cao Thị Kim Anh cho rằng: “Việc nâng cao mức lương, bổ sung các phụ cấp nghề phù hợp với tính chất công việc và cải thiện phúc lợi cho nhân viên trường học là rất cần thiết. Mặt khác, chế độ lương và phụ cấp nghề phù hợp cũng là một yếu tố giúp các trường học thu hút được những nhân viên có chuyên môn cao, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và dịch vụ học đường”.
Bên cạnh đó, cô Kim Anh cũng kiến nghị thêm một số giải pháp để cải thiện thu nhập và phụ cấp cho nhân viên trường học.
“Cần thực hiện một loạt những giải pháp đồng bộ như tăng lương cơ bản và phụ cấp nghề, bổ sung thêm chính sách thưởng dựa trên hiệu quả công việc, nhằm khuyến khích nhân viên trường học đóng góp sáng kiến, cải tiến quy trình làm việc và nâng cao chất lượng công tác hỗ trợ trong trường học.
Nếu thực hiện đầy đủ các chính sách này, không chỉ thúc đẩy tinh thần làm việc mà còn giúp nhân viên trường học cảm thấy công sức của họ được ghi nhận và đền đáp xứng đáng. Song song với đó, nên tạo điều kiện và cơ hội cho nhân viên trường học tham gia các khóa học bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, thúc đẩy sự phát triển giáo dục chung của nhà trường”, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Nguyễn Trãi nhận định.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://giaoduc.net.vn/du-thao-luat-nha-giao-thoi-gian-qua-duoc-su-ung-ho-dong-thuan-cao-post246872.gd