HN: Chỉ tiêu tuyển sinh nhiều trường "quốc tế" tăng, công khai theo quy định ít

Trong những năm gần đây, hệ thống các trường có yếu tố quốc tế tại Việt Nam (trường phổ thông có vốn đầu tư nước ngoài, trường giảng dạy chương trình nước ngoài) phát triển mạnh mẽ, đặc biệt tại hai thành phố lớn là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.

Những trường này thường có hệ thống cơ sở vật chất hiện đại, đội ngũ giáo viên nước ngoài, chương trình giảng dạy đa dạng và bằng cấp được công nhận toàn cầu. Theo khảo sát của phóng viên, mức học phí tại các trường quốc tế dao động từ 200 triệu đến gần 1 tỷ đồng mỗi năm, tùy vào bậc học và chương trình đào tạo mà mỗi trường cung cấp; chưa kể các khoản phí khác như phí ghi danh, phí phát triển trường, học liệu, đồng phục, xe buýt, bảo hiểm…

Với những cam kết về chất lượng giáo dục mang tiêu chuẩn “quốc tế” được quảng cáo, các cơ sở giáo dục này đã trở thành lựa chọn ưu tiên của nhiều gia đình có điều kiện. Tuy nhiên, vừa qua, việc một số trường “quốc tế” dừng hoạt động đột ngột đã gây nên ảnh hưởng không nhỏ tới quá trình học tập cũng như tâm lý của các học sinh, phụ huynh.

Chỉ trong hơn một năm qua (từ đầu năm 2024 đến giữa tháng 2/2025), Thành phố Hồ Chí Minh đã ghi nhận ba trường mang danh "quốc tế" tuyên bố ngừng hoạt động. Các trường đóng cửa bao gồm: Trường Quốc tế Mỹ Việt Nam, Trường Quốc tế Ngôi Sao Sài Gòn và Trường Quốc tế Sài Gòn Pearl.

Theo đại diện Trường Quốc tế Sài Gòn Pearl - một trong 3 trường thông báo dừng hoạt động kể trên, cho biết lý do sẽ ngừng hoạt động sau khi kết thúc năm học 2024-2025, là do số lượng học sinh vào trường mỗi năm đều giảm, trường không duy trì đủ số lượng học sinh cần thiết để có thể hoạt động.

Phóng viên đã tìm hiểu về chỉ tiêu và tình hình tuyển sinh của nhiều trường có yếu tố quốc tế tại Thành phố Hà Nội qua các thông tin công khai có thể tiếp cận được.

Các trường được giao chỉ tiêu ra sao?

Tại Hà Nội, theo tìm hiểu của phóng viên, đối với các cơ sở tư thục (có giảng dạy chương trình nước ngoài) và các cơ sở có vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn thành phố, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đều sẽ có thông báo giao chỉ tiêu hàng năm cho các đơn vị.

Căn cứ Quyết định số 708/QĐ-SGDĐT ngày 21/4/2023, năm học 2023-2024, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội giao chỉ tiêu kế hoạch tuyển sinh cho các cơ sở có vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn thành phố như sau:

Cấp tiểu học: 06 trường, quy mô 80 lớp và 1.775 học sinh, trong đó lớp 1 tuyển mới 20 lớp và 535 học sinh.

Cấp trung học cơ sở: 04 trường, quy mô 58 lớp và 1.552 học sinh, trong đó lớp 6 tuyển mới 20 lớp và 526 học sinh.

Cấp trung học phổ thông: 03 trường, quy mô 29 lớp và 635 học sinh, trong đó lớp 10 tuyển mới 16 lớp và 395 học sinh.

Căn cứ Quyết định số 708/QĐ-SGDĐT, năm học 2024-2025 ngày 11/4/2024, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội giao chỉ tiêu kế hoạch tuyển sinh cho các cơ sở giáo dục có vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn thành phố như sau:

Tuyển sinh cấp tiểu học: 06 trường, quy mô 65 lớp và 1.611 học sinh, trong đó lớp 1 tuyển mới 15 lớp và 380 học sinh.

Tuyển sinh cấp trung học cơ sở: 04 trường, quy mô 54 lớp và 1.386 học sinh, trong đó lớp 6 tuyển mới 21 lớp và 548 học sinh.

Tuyển sinh cấp trung học phổ thông: 03 trường, quy mô 22 lớp và 541 học sinh, trong đó lớp 10 tuyển mới 13 lớp và 308 học sinh.

Trường Tiểu học, Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Korea Global School: Cấp tiểu học: Quy mô 6 lớp, 120 học sinh, trong đó lớp 1 tuyển mới 1 lớp và 20 học sinh. Cấp trung học cơ sở: Quy mô 6 lớp, 100 học sinh, trong đó lớp 7 tuyển mới 2 lớp và 30 học sinh.

Dưới đây là số liệu về chỉ tiêu tuyển sinh của một số cơ sở giáo dục có vốn đầu tư nước ngoài và trường tư thục có giảng dạy chương trình nước ngoài tại Hà Nội trong 3 năm học gần đây:

TT	Trường	2022-2023		2023-2024		2024-2025
		Tiểu học	THCS&THPT	Tiểu học	THCS&THPT	Tiểu học	THCS&THPT
1	Trường TH, THCS và THPT True North	34	53	73	67	260	280
2	Trường Quốc tế Singapore (quận Ba Đình)	155	130	149	124	250	250
3	Trường Quốc tế Singapore (quận Tây Hồ)	67		36		125
4	Trường Quốc tế Singapore (quận Hoàng Mai)	143		132		250
5	Trường Tiểu học, Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Korea Global School	24	142	69	89	120	170
6	Trường Song ngữ quốc tế Horizon (Hà Nội)	Không tìm thấy thông tin	Không tìm thấy thông tin	Không tìm thấy thông tin	Không tìm thấy thông tin	10 (chỉ tiêu lớp 1)	40 (chỉ tiêu lớp 6 và lớp 10)

(Tổng hợp số liệu từ Quyết định số 708/QĐ-SGDĐT ngày 11/4/2024 và Quyết định số 708/QĐ-SGDĐT ngày 11/4/2024 và Kế hoạch số 33/KH-PGDĐT về tuyển sinh vào các trường mầm non, lớp 1, lớp 6 năm học 2024-2025 của quận Tây Hồ, Hà Nội).

Từ bảng tổng hợp trên cho thấy, hầu hết những trường được thống kê đều có xu hướng tăng chỉ tiêu tuyển sinh qua các năm, đặc biệt là từ năm 2023-2024 sang 2024-2025. Một số trường có sự tăng trưởng mạnh, điển hình như: Trường Tiểu học, Trung học cơ sở và Trung học phổ thông True North (TNS) - chỉ tiêu tiểu học tăng mạnh từ 73 lên 260, bậc trung học từ 67 lên 280.

Về phương thức tuyển sinh, hầu hết các cơ sở giáo dục có yếu tố quốc tế (trường phổ thông có vốn đầu tư nước ngoài, trường giảng dạy chương trình nước ngoài) đều áp dụng hình thức kiểm tra đánh giá năng lực đầu vào (xét hồ sơ, thi viết/phỏng vấn) để tuyển sinh.

Thông tin công khai theo quy định ít

Nhằm minh bạch thông tin, giúp nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục, người lao động, phụ huynh và học sinh giám sát hoạt động của các cơ sở giáo dục, đồng thời tăng cường trách nhiệm giải trình, Bộ Giáo dục và Đào tạo có Thông tư 36/2017/TT-BGDĐT về quy chế công khai thông tin của cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân. Các biểu mẫu phải công khai vào tháng 6/2024 theo quy định thực hiện theo Thông tư 36. Cùng với đó, Thông tư 09/2024/TT-BGDĐT thay thế Thông tư 36 có hiệu lực từ 19/7/2024 cũng quy định rất rõ các nội dung thông tin cơ sở giáo dục phải công khai trên website để đảm bảo trách nhiệm giải trình.

Cụ thể, đối với bậc mầm non và phổ thông, các trường phải công khai thông tin về đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý, cơ sở vật chất, kiểm định chất lượng, cũng như kế hoạch hoạt động giáo dục trong năm học. Đặc biệt, thông tin tuyển sinh cần thể hiện rõ đối tượng, chỉ tiêu, phương thức tuyển sinh, mốc thời gian thực hiện và các nội dung liên quan.

Phóng viên cũng đã khảo sát website của một số cơ sở giáo dục. Tuy nhiên, theo thông tin phóng viên khảo sát, nhiều cơ sở giáo dục chưa thực hiện đúng quy định này. Truy cập vào trang website của một số trường, phóng viên không tìm thấy văn bản công khai theo mẫu của Thông tư 09/2024/TT-BGDĐT cũng như Thông tư 36/2017/TT-BGDĐT trước đó.

Đơn cử, trên website của Trường Song ngữ Quốc tế Horizon (Hà Nội), phóng viên không có tài liệu nào công khai theo biểu mẫu quy định. Một số danh mục như cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên - nhân viên dù có hiển thị nhưng nội dung sơ sài, thiếu chi tiết. Mục cơ sở vật chất thông tin trên trang trống.

Trước đó, vào tháng 7/2024, Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam cũng đã có bài viết phản ánh về việc Trường Song ngữ Quốc tế Horizon thực hiện trách nhiệm công khai (theo quy định của Thông tư 36/2017/TT-BGDĐT) chưa đầy đủ.

Theo đó, trong bài viết "Trường song ngữ quốc tế Horizon: Học phí cả nửa tỷ nhưng ít thông tin công khai", phóng viên chỉ ra những nội dung công khai được nhà trường thực hiện rất "nhỏ giọt" và không đầy đủ, như: Phần thông tin giới thiệu về Hội đồng Quản trị không rõ ràng. Về đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý và nhân viên, không có thống kê chi tiết, chỉ có một bức ảnh chụp tập thể không rõ mặt từng người.

Chưa kể, có nhiều mục thông tin bị để trống, không công khai chẳng hạn như: Cơ sở vật chất; Hiệp hội Phụ huynh - giáo viên; Chương trình hàng ngày; Quy định trường học... Chỉ duy nhất thông tin về học phí được công khai chi tiết. Ngoài ra, tại mục giới thiệu Chương trình đào tạo nổi bật được giới thiệu trên website, khi click vào Chương trình quốc tế hoặc Công nghệ, lại không tải được dữ liệu.

Trả lời về các nội dung được phản ánh, Trường song ngữ quốc tế Horizon cho hay đã thực hiện công khai trên website và cam kết chất lượng giáo dục với phụ huynh học sinh và các bên liên quan, báo cáo chất lượng hoạt động đào tạo hàng năm cho các cơ quan quản lý giáo dục.

Tuy nhiên, thực tế khảo sát trên website đến nay (ngày 25/2/2025), tức sau gần 8 tháng thông tin được phản ánh, nhà trường vẫn không có đầy đủ thông tin và công khai biểu mẫu theo quy định của Thông tư 36/2017/TT-BGDĐT.

Tương tự, truy cập vào website của Trường Tiểu học, Trung học cơ sở và Trung học phổ thông True North, phóng viên cũng không tìm thấy các biểu mẫu theo quy định của Thông tư 36/2017/TT-BGDĐT. Tìm kiếm trên Google cũng không cho ra kết quả nào liên quan đến thông tin công khai.

Một số nội dung về cơ sở vật chất, đội ngũ giảng viên, kiểm định chất lượng,... được nhà trường công khai trên trang website, tuy nhiên chỉ bằng một vài hình ảnh chứ không phải thể hiện bằng các số liệu đầy đủ như quy định của Thông tư 36/2017/TT-BGDĐT.

Thực trạng này đặt ra câu hỏi về tính minh bạch và trách nhiệm giải trình và việc quản lý, giám sát của cơ quan quản lý địa phương với các cơ sở giáo dục này trong việc thực hiện quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Hiện nay, các văn bản của Nhà nước chưa có định nghĩa khái niệm ‘’trường quốc tế’’.

Căn cứ khoản 1 Điều 47 Luật Giáo dục 2019, hệ thống giáo dục quốc dân ở nước ta hiện nay chỉ có 3 loại hình nhà trường, gồm: Trường công lập, trường tư thục và trường dân lập. Trong đó, loại hình dân lập chỉ áp dụng cho cơ sở giáo dục mầm non.

Hiện nay, trường quốc tế là cách hiểu của dư luận về cơ sở giáo dục được thành lập mà có những yếu tố nước ngoài như: Chương trình giảng dạy nước ngoài, đối tượng học là người nước ngoài, các gói dịch vụ trường cung cấp theo chuẩn nước ngoài…