Từ một học sinh lớp 11 bỏ học giữa chừng vì biến cố gia đình, từng rong ruổi gần hai năm ngoài đường làm giao hàng nhanh dưới cái nắng gắt của thành phố Hồ Chí Minh, Dương Hữu Quang nay trở thành tân cử nhân nhận bằng Xuất sắc của Trường Đại học Bách khoa - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh với điểm trung bình 3.8/4.0.
Hành trình của nam sinh viên là minh chứng cho thấy xuất phát điểm không quyết định tương lai. Đó cũng là câu chuyện “làm lại cuộc đời” bằng nghị lực, sự bền bỉ và niềm tin vào giá trị của giáo dục để vượt lên nghịch cảnh và trở thành phiên bản tốt đẹp nhất của chính mình.
Bỏ học vì áp lực kinh tế, từng gõ cửa trường phổ thông xin học lại nhưng đều bị từ chối
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Dương Hữu Quang (sinh năm 2001, quê tại phường Hòa Hưng, thành phố Hồ Chí Minh) cho biết bản thân lớn lên trong một gia đình không khá giả. Là con trai út trong gia đình có 3 con trai, Quang sớm thấm thía những nhọc nhằn của bố mẹ trên hành trình nuôi các con ăn học.
“Bố tôi luôn coi trọng việc học và dặn chúng tôi rằng chỉ có tri thức mới giúp đổi đời. Dù chỉ là lao động phổ thông, ông vẫn cố gắng lo cho các con được đến trường, vì vậy gia đình lúc nào cũng thiếu trước hụt sau.
Năm tôi 14 tuổi, bố tôi mất sau hơn 10 ngày điều trị đột quỵ. Đến năm tôi 16 tuổi, biến cố tương tự lại xảy ra, ông nội tôi qua đời vì biến chứng đột quỵ. Biến cố dồn dập khiến gia đình càng thêm túng quẫn. Mẹ tôi trước chỉ lo việc nhà nay phải ra chợ buôn bán kiếm sống. Áp lực kinh tế và nỗi đau mất mát khiến tôi không thể tập trung học, kết quả sa sút theo từng ngày", Hữu Quang chia sẻ.
Hết học kỳ I lớp 11, Quang đưa ra quyết định thay đổi cả cuộc đời mình. Quang cho biết, thời điểm đó, việc học sa sút khiến nam sinh tin rằng nếu tiếp tục đến lớp trong trạng thái lơ là thì chỉ lãng phí thời gian. Nghĩ vậy, Quang quyết định nghỉ học mà không xin ý kiến bất kỳ ai trong gia đình. Mẹ vì bận xoay xở miếng cơm manh áo cho các con cũng không kịp để ý đến quyết định bồng bột của con trai út.
Trong gần 2 năm tạm gác việc học, chủ yếu Hữu Quang làm nhân viên giao hàng. Quang vừa chở khách, vừa giao đồ ăn. Tất cả số tiền kiếm được đều gửi cho mẹ, đóng tiền học cho anh trai giữa lúc bấy giờ đang học đại học.
Cảm nhận được sự khốc liệt ở mỗi đơn hàng, mỗi chuyến xe đưa đón khách dưới cái nắng gay gắt của thành phố Hồ Chí Minh, Quang mới nhận ra công việc này chỉ là cứu cánh trong thời gian ngắn, không thể làm mãi, cũng không mang đến cuộc sống sung túc. Từ đó Quang xin mẹ cho đi học lại.
"Tôi vẫn nhớ như in lần nói với mẹ: 'Con không muốn làm công việc này hoài, con muốn làm công việc được xã hội tôn trọng. Con muốn đi học lại để mưu cầu một tương lai tốt hơn'. Nghe vậy, mẹ đồng ý ngay. Mắt bà rơm rớm, và tôi biết bà mừng vì tôi đã suy nghĩ chín chắn.
Nhưng con đường quay lại với việc học không hề dễ dàng. Tôi và mẹ đứng chờ trước phòng hiệu trưởng trường cũ xin được cho học lại, nhưng trường từ chối vì tôi nghỉ học không báo ai và cũng không làm thủ tục bảo lưu. Tôi tiếp tục tìm đến nhiều trường trung học phổ thông khác tại địa phương, nhưng tất cả đều lắc đầu. Khi ấy, tôi thật sự thất vọng.
Không từ bỏ, tôi bắt đầu cân nhắc học giáo dục thường xuyên. Tôi được nhận vào Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên Quận 3. Tại đây, tôi học tập nghiêm túc và xác định rõ hướng đi cho tương lai của mình", Hữu Quang chia sẻ.
Nhiều đêm liền, Hữu Quang trăn trở để tìm cho mình một mục tiêu đủ lớn. Trong những suy nghĩ ấy, Quang nhớ về bố. Thuở sinh thời, dù phải nghỉ học để nhường cơ hội cho các em, bố của Quang vẫn tự học mỗi ngày, đến tuổi trung niên ông vẫn miệt mài trau dồi tiếng Anh. Chính tinh thần ham học bền bỉ đó đã truyền cho Quang nguồn động lực mạnh mẽ.
Năm 2008, anh trai của Quang đỗ vào Khoa Điện - Điện tử của Trường Đại học Bách khoa - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh nhưng đã nghỉ học sau hai học kỳ. Nhắc lại điều đó, Quang càng muốn tiếp nối chặng đường dang dở, và cũng muốn trở thành niềm tự hào của bố. Nam sinh quyết định ôn tập để theo đuổi nguyện vọng đỗ vào mái trường này.
Do điều kiện kinh tế khó khăn, Quang hạn chế đăng ký các lớp ôn luyện đại học. Nam sinh tự ôn bằng các khóa học online miễn phí trên Google, Facebook - bất kỳ nguồn nào không tốn chi phí. Thầy cô tại trường giáo dục thường xuyên cũng chia sẻ cho Quang những tài liệu ôn thi được lưu giữ qua nhiều năm giảng dạy.
Việc vừa học vừa làm dù có ảnh hưởng nhưng không quá lớn. Nam sinh cho biết, mỗi lúc chờ đơn hàng mới sẽ tranh thủ đọc tài liệu, mô phỏng lại các bài toán trong đầu. Thói quen đó được Hữu Quang duy trì cả khi bước vào đại học. Tất cả giáo trình đều được Quang chuyển đổi thành bản pdf để có thể đọc trong lúc làm việc.
"Qua từng giờ học, tôi luôn ấp ủ niềm tin rằng mọi cố gắng sẽ mang lại kết quả xứng đáng. Cuối cùng, tôi đỗ ngành Quản lý Công nghiệp tại Trường Đại học Bách khoa - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh với 26,7 điểm.
Giây phút nhận kết quả trúng tuyển Trường Đại học Bách khoa - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, tôi vừa mừng vừa lo: mừng vì mọi nỗ lực đã được đền đáp, nhưng cũng lo vì là học sinh giáo dục thường xuyên, sắp tới có thể sẽ học cùng các bạn trường chuyên và đối mặt với chương trình nặng, không biết mình có theo kịp hay không. Dù vậy, khoảnh khắc ấy vẫn mang đến cảm xúc hân hoan và tự hào xen lẫn phấn khích", Hữu Quang hào hứng nói.
Tốt nghiệp bằng Xuất sắc, nam sinh vượt khó chọn cống hiến cho ngành y
Dương Hữu Quang theo học chương trình Quản trị kinh doanh thuộc ngành Quản lý Công nghiệp tại Trường Đại học Bách khoa - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh (HCMUT). Nam sinh cho biết mình bị thu hút bởi các mảng kiến thức đa dạng như quản trị, tài chính, hệ thống thông tin, tiếp thị và hành vi người dùng. Trong khi nhiều sinh viên của khoa tập trung vào các môn về sản xuất và vận hành - thế mạnh truyền thống của ngành, Quang lại chọn đi sâu vào Hệ thống thông tin vì yêu thích số liệu, công nghệ và chuyển đổi số.
Theo Quang, chương trình Quản trị kinh doanh của HCMUT có nét đặc thù khi đào tạo sinh viên theo hướng quản trị trong doanh nghiệp sản xuất, giúp sinh viên tiếp cận tư duy quản lý tinh gọn, loại bỏ lãng phí và giảm thiểu sai sót, có thể áp dụng rộng rãi trong công việc sau này.
"Bước vào năm nhất, chưa tự tin về năng lực của mình, tôi chỉ đặt mục tiêu tốt nghiệp loại Khá. Tuy nhiên, sau học kỳ đầu, tôi nhận thấy khả năng tiếp thu của bản thân tiến bộ rõ rệt, từ đó tôi đặt mục tiêu cao hơn và nỗ lực giành học bổng mỗi kỳ.
Song song với việc học, tôi vẫn duy trì làm nhân viên giao hàng. Tuy nhiên công việc này chiếm dụng khá nhiều thời gian nên tôi chuyển sang làm gia sư. May mắn, tôi nhận được thu nhập tốt hơn, cũng có trải nghiệm quý giá là được hỗ trợ các em học sinh trong học tập", Hữu Quang chia sẻ.
Trong suốt những năm ở HCMUT, Quang duy trì thói quen học tập rất kỷ luật: thường xuyên ở lại thư viện, tận dụng môi trường yên tĩnh để học tập, đọc kỹ giáo trình trước mỗi buổi học để không bị động và dễ tiếp thu hơn. Mỗi khi gặp phần kiến thức khó, Quang ghi chép lại, tự mày mò thêm tài liệu và học đến khi hiểu tường tận.
Bên cạnh nỗ lực tự học, Hữu Quang chủ động kết nối với những người bạn học giỏi để trao đổi bài vở và mạnh dạn tiếp cận giảng viên để xin tham gia vào các dự án nghiên cứu, bài tập lớn hoặc đề tài thực hành. Việc được làm thật, va chạm thật không chỉ củng cố kiến thức mà còn giúp nam sinh định hình được định hướng nghề nghiệp sớm hơn.
"Trong thời gian qua, tôi nhận được rất nhiều sự hỗ trợ từ thầy cô và bạn bè. Các thầy cô luôn tận tâm, nhiệt tình trong giảng dạy, giúp tôi có môi trường học tập nghiêm túc và định hướng rõ ràng. Đặc biệt, tôi biết ơn Tiến sĩ Huỳnh Bảo Tuân, giảng viên Bộ môn Hệ thống thông tin, người đã đồng hành cùng tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.
Tôi và thầy cùng thực hiện đề tài khóa luận “Ứng dụng Deep Learning và Association Rule Mining trong tiên lượng mô hình bệnh tật”. Khóa luận đạt 9,5 điểm, chúng tôi tiếp tục phát triển thành bài báo gửi hội nghị khoa học, hiện đang trong quá trình phản biện. Bên cạnh đó, thầy trò tôi cũng đang ấp ủ start-up chuyên cung cấp các giải pháp hệ thống thông tin, Bệnh viện thông minh cho các cơ sở y tế trong và ngoài nước", Hữu Quang bộc bạch.
Ngày 28/11/2025 tới đây, Dương Hữu Quang sẽ chính thức tốt nghiệp với số GPA 3.8/4.0, nhận bằng tốt nghiệp loại Xuất sắc.
Nhận kết quả trên, Quang cho biết điều khiến nam sinh tự hào nhất chính là việc vượt qua được chính mình, liên tục phá vỡ những giới hạn mà nhiều năm trước chưa từng nghĩ mình có thể chạm tới.
Niềm tự hào ấy càng trở nên trọn vẹn hơn khi Hữu Quang thấy được nụ cười của gia đình. Mẹ em - người từng trải qua nhiều năm lo toan và hy sinh giờ có thể ngẩng cao đầu khi nhắc về con trai mình. Với Quang, không điều gì quý giá hơn khoảnh khắc nhìn mẹ hạnh phúc và tự hào vì những gì em đã nỗ lực đạt được.
Khi nhìn lại chặng đường đã qua, từ một học sinh bỏ học đến cử nhân xuất sắc, Hữu Quang chia sẻ, bản thân đã có nhiều thay đổi.
"Khi nhìn lại chặng đường đã qua, tôi thấy mình thay đổi rất nhiều, đặc biệt là ở ý thức về trách nhiệm. Mỗi nỗ lực hôm nay đều gắn với hình ảnh của gia đình, của mẹ, của bố và những thầy cô đã tin tưởng tôi. Điều đó giúp tôi kiên định hơn và không cho phép mình bỏ cuộc.
Tôi cũng thay đổi hoàn toàn cách nhìn về việc học. Trước đây, học là áp lực và điểm số; còn bây giờ, tôi xem giáo dục là cơ hội để phát triển bản thân và tạo ra giá trị thật, nhất là trong lĩnh vực y tế mà tôi đang theo đuổi. Quan trọng hơn, tôi trở nên lạc quan và vững vàng.
Với những bạn trẻ đang mất phương hướng, tôi muốn nói rằng lạc lối ở một giai đoạn không có nghĩa là cả cuộc đời đã “hỏng”. Hãy cho mình quyền bắt đầu lại, đừng để định kiến quyết định giá trị của bạn, và hãy kiên trì với những mục tiêu nhỏ. Chỉ cần hoàn thành một môn học, một kỳ thi, bạn sẽ dần tin vào chính mình hơn. Với tôi, giáo dục không chỉ là tấm bằng đẹp, mà là cơ hội làm lại cuộc đời một cách đàng hoàng. Giáo dục đã biến mặc cảm thành động lực và mở ra cánh cửa để tôi viết lại câu chuyện cuộc đời", Hữu Quang nhắn nhủ.
Hiện tại, Dương Hữu Quang đang làm việc tại Phòng Hành chính, Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh. Công việc hiện tại của Quang là phối hợp cùng các phòng ban xây dựng bộ dữ liệu, hệ thống chỉ số, các công cụ quản lý (như Hospital CRM, dashboard KPI…) để lãnh đạo và nhân viên y tế có cái nhìn tổng thể hơn, ra quyết định nhanh và chính xác hơn.
Nam sinh cho biết, những gì học được về quản trị vận hành, hệ thống thông tin, quản lý chất lượng, tư duy tinh gọn, phân tích dữ liệu… đều có đất dụng võ rất rõ trong môi trường y tế. Bệnh viện cũng là một tổ chức dịch vụ đặc biệt: có quy trình, có dòng bệnh nhân, có nguồn lực, có chi phí, có chỉ số vận hành. Ở góc độ đó, ngành học và công việc của Quang gặp nhau ở điểm chung là: dùng dữ liệu, hệ thống và tư duy quản lý để nâng cao hiệu quả hoạt động.
Chia sẻ về dự định sắp tới, Hữu Quang cho biết: "Làm việc tại Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh mang cho tôi nhiều trải nghiệm quý giá. Được làm việc giữa đội ngũ giáo sư đầu ngành giúp tôi học hỏi mỗi ngày qua các buổi họp chuyên môn, hội chẩn và thảo luận khoa học. Môi trường ấy nhắc tôi luôn khiêm tốn, cẩn trọng với từng con số, vì đằng sau đó là sức khỏe của người bệnh.
Trong tương lai, tôi muốn học cao học về Hệ thống thông tin, Khoa học dữ liệu hoặc Quản lý bệnh viện để đào sâu hơn lĩnh vực chuyển đổi số y tế. Về lâu dài, tôi mong góp phần xây dựng các hệ thống bệnh viện thông minh và truyền cảm hứng cho những bạn trẻ từng ở trong hoàn cảnh giống như tôi".