"Người trong cuộc" chia sẻ việc tối ưu quy trình, mở rộng thị trường xuất khẩu nhờ chuyển đổi số

Ngành mây tre đan Việt Nam đang ghi nhận bước chuyển mình mạnh mẽ nhờ ứng dụng chuyển đổi số. Từ thiết kế, sản xuất đến bán hàng trực tuyến, các sản phẩm thủ công truyền thống không chỉ tiếp cận thị trường rộng hơn mà còn nâng cao giá trị, tạo cơ hội bứt phá cho doanh nghiệp.

Tuy nhiên, quá trình này vẫn gặp nhiều thách thức về chi phí đầu tư, đào tạo nhân lực và việc áp dụng công nghệ vào quá trình kinh doanh, sản xuất.

Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, bà Nguyễn Thị Lương - Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Mây tre đan xuất khẩu Hiền Lương (xã Phượng Dực, Hà Nội) cho biết, sản phẩm chủ yếu của công ty là bát đựng hoa quả, lẵng hoa, cốc, lọ, con giống, thùng đựng, chao đèn, chậu, làn, đồ dùng trong nhà. Đến nay, công ty đã xuất khẩu sản phẩm sang thị trường nhiều nước như Rumani, Hungary, Mỹ, Nga với bình quân mỗi năm trên 100.000 sản phẩm, trị giá khoảng từ 17-18 tỷ đồng.

Đặc biệt, nhiều sản phẩm của công ty Hiền Lương như bát gà, thùng sắt bèo tây đã được tôn vinh sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp thành phố Hà Nội và khu vực phía bắc. Các sản phẩm làm từ guột của công ty nhiều năm liền được bình chọn là "Hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích". Ba sản phẩm dùng để cắm hoa, trang trí là làn hoa tuyết xách tay, chao đèn, bộ gốm đan bọc guột, mây được Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội cấp chứng nhận OCOP vào năm 2021.

Hiện công ty đang nghiên cứu đa dạng hóa nguyên vật liệu sản xuất bằng dây giấy và một số loại nguyên liệu sáng tạo khác nhằm nâng cao tính thẩm mỹ để phù hợp hơn với thị hiếu hiện nay của khách hàng.

Dù còn thách thức nhưng bà Lương cho rằng, chuyển đổi số là xu hướng tất yếu để doanh nghiệp thủ công mỹ nghệ tồn tại và phát triển. Chuyển đổi số giúp nâng cao năng suất, tối ưu quy trình và mở rộng thị trường xuất khẩu. Nếu được hỗ trợ về đào tạo nhân lực, tiêu chuẩn kỹ thuật và chi phí đầu tư ban đầu, các doanh nghiệp làng nghề hoàn toàn có thể tận dụng công nghệ để nâng cao giá trị sản phẩm, mở rộng hệ thống phân phối. Tuy nhiên, quá trình này không hề đơn giản khi chi phí đầu tư ban đầu còn cao và nhân lực chưa được đào tạo bài bản.

"Hiểu được vai trò của chuyển đổi số, chúng tôi đã sử dụng phần mềm kế toán trong quản lý tài chính và theo dõi đơn hàng. Việc này giúp giảm sai sót, tiết kiệm thời gian cũng như hỗ trợ ban lãnh đạo nắm bắt dữ liệu kịp thời để đưa ra quyết định chính xác hơn.

Ngoài ra, từ tháng 5/2025, bên cạnh kênh xuất khẩu truyền thống đơn vị đã mở rộng bán hàng trên các sàn thương mại điện tử nhằm tiếp cận khách hàng trong nước nhanh hơn, đồng thời tăng khả năng quảng bá ra thị trường quốc tế", bà Lương bày tỏ.

Bà Lương chia sẻ thêm, quá trình chuyển đổi số của doanh nghiệp thủ công mỹ nghệ vẫn gặp nhiều khó khăn, nhất là trong việc tiếp cận các công nghệ mới. Nhiều phần mềm và công cụ quản lý còn phức tạp, nhân sự chưa quen với thao tác số.

Bên cạnh đó, việc tích hợp các ứng dụng công nghệ vào quy trình sản xuất, quản lý đơn hàng và bán hàng trực tuyến cũng đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa các phòng ban. Vì vậy doanh nghiệp vừa phải điều chỉnh quy trình làm việc vừa phải nâng cao năng lực đội ngũ, từ kỹ năng sử dụng phần mềm đến hiểu biết về các tiêu chuẩn, chứng chỉ quốc tế trong ngành mây, tre đan để khai thác tối đa lợi ích của chuyển đổi số và đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường.

Trong thời gian tới, bà Lương mong muốn được chính quyền địa phương, Bộ, ban, ngành sẽ có thêm nhiều buổi tập huấn, hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực để ứng dụng chuyển đổi số hiệu quả hơn.