Tình cờ, tôi được chị Lương Thị Xuyến, Phó Chủ tịch huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái giới thiệu về một nhân vật đặc biệt khi đặt chân lên vùng cao quanh năm mây mù phủ kín: cậu học trò lớp 11 Trường THPT Mù Cang Chải người dân tộc Tày có tên là Sùng A Dì.
 |
| Sùng A Dì (áo trắng, quần đen) chỉ đứng chưa tới nửa người các bạn học cùng lớp nhưng 11 năm liền chưa một lần bỏ học, bên cạnh em cũng là một bạn học gặp khiếm khuyết về cơ thể. |
Cái đặc biệt của Sùng A Dì không cần chị Xuyến giới thiệu cũng khiến tôi và nhiều người nhạc nhiên, bởi không ai có thể tin là Dì đang học lớp 11. “Tôi cũng nhầm tưởng như anh khi gặp cậu chàng này lần đầu tiên. Năm ngoái cậu cùng bố đến trường để dự thi vào lớp 10, tôi cứ ngỡ là bố dắt đứa con trai lên 3 đi chơi. Phải xem giấy khai sinh, giấy tờ chứng nhận của chính quyền xã, tôi mới tin là Sùng A Dì đủ tuổi dự thi vào trường thật”, chị Hoàng Thị Hường, hiệu phó Trường THPT Mù Cang Chải bắt đầu câu chuyện với chúng tôi về em Sùng A Dì.
A Dì sống ở bản Hồ Nhí Pá, xã Lao Chải, huyện Mù Cang Chải. Từ nhà em đến trường cách 23km, phải vượt qua rất nhiều ngọn núi, nhiều con sông, con suối, vậy mà suốt 11 năm qua Sùng A Dì chưa một lần bỏ học. Để tiện cho việc học, Sùng A Dì ở trọ luôn gần trường và chỉ về nhà vào ngày cuối tuần khi “hết gạo”.
“Nhà em có 4 anh em, em là con thứ hai, tất cả đều là con trai. Ba anh em của em đều bình thường, chỉ mỗi em là “đột biến”. Ở nhà, em không làm đồng, cày ruộng, bẻ ngô giúp bố mẹ được nên chỉ biết tập trung học”, Sùng A Dì nói với tôi về cái lý do “dù bản thân không cao, nhưng chưa một ngày nghỉ học” của mình.
 |
| Với hình hài của đứa trẻ lên ba, không ai nghĩ Sùng A Dì năm nay đã 17 tuổi và học lớp 11. |
Bộ Giáo dục "đẻ" ra trường ngoài công lập, nhưng không "nuôi"
“Đề án đổi mới giáo dục” - Vì sao chưa được Trung ương thông qua?
Nhà Sùng A Dì nghèo lắm. Bố mẹ Sùng A Dì chỉ có tý nương rẫy để trồng ngô, trồng lúa, quanh năm làm lụng còn chưa đủ ăn nên việc nuôi anh em Sùng A Dì học là cả một kỳ tích. Sùng A Dì bảo mỗi tuần em chỉ được bố mẹ cho 50 nghìn đồng để lo tất tần tật mọi khoảng sinh hoạt, từ ăn uống đến sách vở học hành. Tôi nhẩm tính vị chi mỗi tháng Sùng A Dì tiêu hết hai trăm nghìn đồng, một năm chưa đến hai triệu đồng cho việc theo đuổi con chữ.
Tôi cũng không hiểu với hai trăm nghìn đồng thì Sùng A Dì sẽ sống như thế nào, nhất là em lại thuê trọ gần trường chứ không phải ở ký túc xá như các bạn khác. “Sùng A Dì không ở trong khu nội trú của trường được vì em quá bé so với các vật dụng được thiết kế cho một người bình thường. Vì vậy A Dì thuê trọ ở với em trai để hai anh em tiện bề chăm sóc lẫn nhau”, cô Hường cho chúng tôi biết.
Mỗi tuần, hai anh em Sùng A Dì chỉ tiêu hết khoảng 2kg gạo, còn lại là ăn mì tôm thay cơm. Bữa cơm của Sùng A Dì rất ít khi có thịt cá, đa phần chỉ ăn rau. A Dì thường lấy cái gói bột nêm từ gói mì tôm nấu thành canh, mà như cậu nói là để cho nước canh có tý mùi vị của mỡ, của thịt. “Em ăn có bao nhiêu đâu, mỗi bữa được hơn 1 chén cơm chứ mấy. Người em bé nên ăn uống “tiết kiệm” cho bố mẹ lắm”, Sùng A Dì cười bảo với tôi.
Nói vậy thôi chứ để theo đuổi việc học của Sùng A Dì trong suốt 11 năm qua là cả một hành trình gian khó. Không khó làm sao được khi đến cái ăn, cái uống, tự chăm sóc bản thân mình của A Dì đã vô cùng gian nan, huống hồ là việc học. Cái gì với Sùng A Dì cũng là quá sức bởi cơ thể của cậu quá bé nhỏ, yếu ớt. Hình hài của A Dì hoàn toàn như một đứa trẻ lên ba, nhưng cậu phải sống và làm mọi việc theo đúng độ tuổi “bẻ gãy sừng trâu” của mình.
 |
| Sùng A Dì thích học ngành công nghệ thông tin và em mơ ước sẽ có một cái máy vi tính cho riêng mình. |
 |
| Tuy cơ thể yếu ớt, bé nhỏ nhưng Sùng A Dì luôn lạc quan, yêu đời. |
“Em dự định sẽ theo học ngành công nghệ thông tin, vì em thấy cái ngành này hợp với khả năng của mình nhất. Em ước mơ có một cái máy vi tính, nhưng mà em biết chỉ mơ vậy thôi chứ tiền đâu mà mua. À, em cũng mơ được một lần về Hà Nội để vào thăm lăng Bác, được một lần đi khám để biết vì sao mình lại… bé thế này. Từ bé đến giờ em chưa đi đâu ra khỏi cái huyện Mù Cang Chải này, cũng chưa đi khám bệnh viện nào anh à”, Sùng A Dì tâm sự.
Ước mơ của Sùng A Dì có lẽ quá nhỏ nhoi với nhiều người như chính cái cơ thể 17 năm không chịu lớn của cậu. Nhưng tôi tin chắc rằng, khi cậu được nhiều người biết đến, thì giấc mơ sẽ không còn quá xa vời.
| ĐIỂM NÓNG |
|
Theo Dân trí