Sản phẩm này vừa được mang đến triển lãm BKDN Techshow - 2021 do Trường Đại học Bách khoa - Đại học Đà Nẵng tổ chức tại Trường trung học phổ thông Phan Châu trinh vừa qua.
Đây là sản phẩm độc đáo do nhóm sinh viên gồm: Đặng Hồng Quân, Nguyễn Hữu Lập, Trần Quang Nghĩa (lớp 16 CĐT2 ngành Cơ điện tử, Khoa Cơ khí) nghiên cứu, chế tạo.
Từ nhu cầu thực tế...
Sinh ra ở vùng quê “xứ lũ” Châu Hóa (Tuyên Hóa, Quảng Bình), Quân thường xuyên chứng kiến cảnh bùn đất, sình lầy quánh đặc quanh các phương tiện giao thông như xe máy, xe đạp.
 |
Sản phẩm máy rửa xe tự động của nhóm Quân tại triển lãm BKDN Techshow - 2021. Ảnh: AN |
“Sau mỗi trận lũ, nhu cầu rửa xe của người dân rất lớn nhưng các quán rửa xe luôn chật đông kín khách hàng, phải ngồi chờ đợi lâu. Thiết bị, máy móc dùng để rửa xe cũng không quá tiện dụng.
Do đó, từ ngày còn học năm 3, mình đã ấp ủ chế tạo một chiếc máy rửa xe tự động với khả năng rửa nhanh, sạch sẽ mà chi phí không quá lớn”, Quân chia sẻ.
Những ngày mày mò, tìm kiếm tài liệu trên giảng đường, thư viện, Quân với hai người bạn cùng lớp quyết định bắt tay vào chế tạo máy. Nhưng chi phí lớn khiến nhiều ý tưởng độc đáo, mới lạ của nhóm buộc phải cắt giảm.
“Ban đầu, nhóm dự định thiết kế một chiếc máy khá đơn giản vì chi phí không cho phép nhằm phục vụ cho đồ án tốt nghiệp.
Nhưng được sự tin tưởng, giới thiệu của thầy giáo hướng dẫn, chúng em đã tiếp cận được với doanh nghiệp đặt hàng sáng chế”, Lập nhớ lại.
Có được sự hậu thuẫn về tài chính, nhóm của Quân bắt đầu miệt mài nơi công xưởng với những bản vẽ, lập trình công nghệ...
“Doanh nghiệp cũng đặt ra những yêu cầu khắt khe về một sản phẩm hoàn thiện. Mà điều quan trọng nhất là nó phải có tính tự động hóa cao, thay thế công nhân rửa xe.
Ngoài ra, phải đảm bảo được các công đoạn trong thực tế như: rửa, xịt nước, chà bọt tuyết, cọ rửa, làm sạch chất bẩn, xịt khô...”.
Tất cả những đầu bài mà doanh nghiệp đặt ra, nhóm của Quân đều lần lượt giải quyết và hoàn thành ở mức độ cao.
“Nguyên lý hoạt động của máy là bằng hệ thống béc phun rửa xe, máy sẽ rửa qua một lần bằng cách xịt nước, rồi xịt bọt tuyết.
Sau đó, đặt lệnh đợi 30 giây để bọt tuyết ngấm vào các vết bẩn. Tiếp đó, xịt rửa bằng nước để làm sạch. Cuối cùng, máy tiếp tục phun nước thêm một lần nữa để đảm bảo không bỏ sót vết bẩn trên xe”.
Theo Quân thì phần quan trọng nhất trong thiết kế này là nghiên cứu động học tia nước, phải tính toán khoảng làm việc hiệu quả của mỗi béc phun, từ đó tính toán số béc phun cần lắp đặt cho phù hợp.
Vì nếu nghiên cứu được phần động học tia nước thì có thể bớt một phần quan trọng là cọ đánh. Do đó, nhóm phải nghiên cứu số béc phun và độ mở của từng béc phun làm sao vừa đủ lực, vừa đủ lượng nước để đánh được được chất bẩn nhưng không quá mạnh khiến bay mất sơn xe.
Về phần điều khiển, thiết kế sử dụng lập trình PLC trong điều khiển dùng cho công nghiệp với ưu điểm là chạy rất ổn định.
Đến sự đặt hàng của doanh nghiệp
Trải qua nhiều lần thử nghiệm thực tế, cả nhóm bắt đầu điều chỉnh máy theo hướng hoàn thiện và đạt hiệu quả cao hơn. Những lỗi nhỏ trong chiếc máy tự động này cũng dần được khắc phục.
 |
Đặng Hồng Quân bên cạnh sản phẩm của mình. Ảnh: TA |
“Khi rửa xe thì xuất hiện một số "góc chết", không thể hướng đến cọ rửa sạch nên cả nhóm nghĩ đến hướng phát triển thêm hệ thống bơm phụ. Với 4 vòi ở 4 góc chéo của khung và chuyển động lên xuống thì khuyết điểm này được khắc phục”, Lập giải thích thêm.
Trưởng nhóm cũng chia sẻ rằng, dù ý tưởng thì đã có từ lâu nhưng quá trình chế tạo máy chỉ diễn ra trong bốn tháng. Trong đó cũng có những lần thất bại, những ý tưởng bị lược bỏ, cắt gọn... nhưng khi “ra lò” thì sản phẩm được doanh nghiệp và người sử dụng đánh giá cao.
Theo Quân thì ban đầu doanh nghiệp đã “rót” vốn hỗ trợ 50 triệu đồng ban đầu, nhưng khi thấy sản phẩm có khả năng ứng dụng thực tiễn rất lớn nên đã hỗ trợ tăng lên gấp đôi.
Đó là động lực để giúp nhóm của Quân tiếp tục nghiên cứu máy rửa xe tự động của mình ngày một hoàn thiện hơn.
“Những kiến thức đã học trên giảng đường kết hợp với tra cứu tài liệu, sự hướng dẫn của thầy giáo đã giúp chúng em hoàn thành sản phẩm. Đó là cách học tập tốt nhất khi kiến thức lý thuyết được vận dụng ngay vào thực tế.
Khi được doanh nghiệp đặt vấn đề hỗ trợ, chúng em đã rất vui, không ngờ sản phẩm của mình lại được chú ý”, Quân nói.