Huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam (cũ) là một trong 74 huyện nghèo của cả nước (theo Quyết định số 353/QĐ-TTg về phê duyệt danh sách huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo giai đoạn 2021 – 2025), thuộc diện được hỗ trợ triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 – 2025 theo Quyết định số 90/QĐ-TTg ngày 18/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ.
Căn cứ Điều 1 Nghị quyết 1659/NQ-UBTVQH15 năm 2025 sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã của thành phố Đà Nẵng năm 2025, huyện Phước Sơn tỉnh Quảng Nam (cũ) sau khi sáp nhập có 5 đơn vị hành chính sau sáp nhập gồm: Xã Khâm Đức; Xã Phước Năng; Xã Phước Chánh; Xã Phước và Xã Phước Hiệp.
Thông tin với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, ông Trần Hinh – Chuyên viên Phòng Kinh tế, Ủy ban nhân dân xã Khâm Đức (thành phố Đà Nẵng) cho biết, công tác đảm bảo nhà ở cho các hộ nghèo, hộ cận nghèo luôn được địa phương chú trọng và quan tâm.
Xóa nhà tạm, nhà dột nát để người dân "an cư, lạc nghiệp"
Theo đó, thực hiện Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn xã Khâm Đức giai đoạn 2023-2025, địa phương đã triển khai cho 267 căn nhà với 03 nhóm đối tượng. Trong đó, 25 nhà thuộc diện người có công và thân nhân liệt sĩ; 149 nhà thuộc 02 Chương trình Mục tiêu quốc gia (nhà ở đối với hộ nghèo, hộ cận nghèo theo Quyết định số 1245/QĐ-UBND của tỉnh Quảng Nam cũ) và 90 nhà thuộc nhóm các Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Nam cũ.
Để hoàn thành mục tiêu đến ngày 20/08/2025 phải chấm dứt tình trạng nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn, xã Khâm Đức đã chủ động đa dạng hóa nguồn lực, huy động từ Trung ương đến địa phương, từ doanh nghiệp đến cộng đồng, đồng thời phát huy vai trò xung kích của đoàn viên thanh niên trên địa bàn tham gia hỗ trợ.
Đến đầu tháng 08/2025, trong tổng số 267 căn nhà được nhà nước hỗ trợ, chỉ còn một căn tại Tổ dân phố số 4 chưa đạt tiến độ. Vì vậy, chính quyền địa phương đã huy động lực lượng đoàn viên thanh niên đến hỗ trợ xây dựng để kịp thời hoàn thiện căn nhà kiên cố, bảo đảm an toàn cho gia đình.
Các hộ được hỗ trợ đều thuộc diện khó khăn, không có khả năng đóng góp thêm kinh phí nên ngay từ khi khởi công, lực lượng đoàn viên thanh niên đã thường xuyên có mặt để tháo dỡ nhà cũ, vận chuyển vật liệu, hỗ trợ ngày công cùng đội ngũ thi công nhằm giảm gánh nặng chi phí cho người dân. Mỗi căn nhà hoàn thiện thể hiện sự quan tâm, chăm lo của cấp ủy Đảng và chính quyền địa phương đối với các hộ nghèo, hộ khó khăn. Những ngôi nhà khang trang, nghĩa tình đã góp phần giúp người dân ổn định cuộc sống, hiện thực hóa mong muốn an cư lạc nghiệp.
Được biết, tổng nguồn kinh phí được cấp trên phân bổ để hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát là 12.064 triệu đồng, trong đó: từ nguồn ngân sách trung ương là 4.792 triệu đồng; Từ nguồn ngân sách tỉnh, huyện đối ứng là 708 triệu đồng; Từ nguồn ngân sách tỉnh hỗ trợ (theo Nghị quyết 13,27 và 07) là 2.704 triệu đồng và từ vận động từ Mặt trận tổ quốc Việt Nam tỉnh, huyện hỗ trợ là 3.860 triệu đồng.
Về kết quả sử dụng kinh phí để hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát, tổng kinh phí đã sử dụng: 22.894 triệu đồng, trong đó: Từ nguồn ngân sách trung ương là 4.168 triệu đồng; Từ nguồn ngân sách tỉnh, huyện đối ứng là 618 triệu đồng; Từ nguồn ngân sách tỉnh hỗ trợ (theo NQ13,27 và 07) là 2.628 triệu đồng; Từ vận động từ Mặt trận tổ quốc Việt Nam tỉnh hỗ trợ - 3.136 triệu đồng; Từ nguồn ngân sách huyện (Quỹ đền ơn, đáp nghĩa) hỗ trợ - 184 triệu đồng; Từ nguồn đóng góp của hộ gia đình là 12.000 triệu đồng (nguồn vốn vay và vốn tự có của hộ gia đình); Từ nguồn địa phương huy động là 160 triệu đồng.
Đặc biệt, trong quá trình triển khai thực hiện công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn có nhiều cách làm hay, sáng tạo đem lại hiệu quả trong triển khai thực hiện, như huy động lực lượng thanh niên trong thôn, Tổ dân phố hỗ trợ những hộ có nhiều khó khăn trong thực hiện một số khâu công việc như: tháo dỡ nhà cũ, vận chuyển vật liệu; đổi công giúp nhau trong thực hiện; một số Ban cán sự thôn, tổ dân phố rất nhiệt tình trong việc triển khai, vận động nhân dân trong thực hiện công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát, như Tổ dân phố số 1, số 2, số 4,…
Về thuận lợi, chính sách hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước giúp cho người dân ổn định chỗ ở góp phần xóa đói, giảm nghèo. Người dân ngày càng hiểu đúng về chính sách xóa nhà tạm, nhà dột nát đang được triển khai trên địa bàn đồng tình, ủng hộ cao. Thực hiện chính sách hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát đã giải quyết nhiều thiếu hụt về nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, giúp hộ nghèo có nơi ở ổn định - “an cư - lạc nghiệp”, góp phần nâng cao đời sống hộ nghèo, hộ cận nghèo, giảm nghèo bền vững.
Bên cạnh những thuận lợi đạt được, quá trình thực hiện chính sách trên của xã Khâm Đức cũng gặp phải một số khó khăn, vướng mắc.
Trên thực tế, đa số các hộ thực hiện trong năm 2025 là hộ nghèo, ngoài kinh phí hỗ trợ theo quy định của Nhà nước, nhiều hộ cần phải vay mượn thêm mới đủ khả năng làm nhà, có một số hộ quá nghèo, điều kiện kinh tế hết sức khó khăn (gia đình không có lao động chính, neo đơn, già yếu, hộ thiếu hiểu biết...), trong đó có 33 hộ có điều kiện quá khó khăn chưa thể làm nhà trong năm 2025 do không có khả năng đối ứng nguồn kinh phí còn thiếu để làm nhà; một số hộ có nhu cầu làm nhà nhưng đất ở vướng quy hoạch,… nên phải đưa ra khỏi Chương trình trong giai đoạn 2023-2025.
Không những vậy, giá một số vật liệu làm nhà tăng cao ảnh hưởng lớn đến quy mô, tiến độ xây dựng nhà, cũng như việc lựa chọn vật liệu để làm nhà; công tác sắp xếp lại các phòng ban của huyện và sắp xếp thực hiện chính quyền 02 cấp nên ảnh hưởng đến công tác thực hiện xóa nhà tạm.
Trong quá trình triển khai thực hiện công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát, Ủy ban nhân dân xã Khâm Đức đã rút ra một số bài học kinh nghiệm.
Một là, sự chỉ đạo quyết liệt từ cấp ủy, chính quyền, cùng với việc phân công rõ ràng trách nhiệm, địa bàn của từng thành viên Ban chỉ đạo, là yếu tố then chốt để đảm bảo chính sách được thực hiện một cách hiệu quả; việc phân công nhiệm vụ cụ thể và thường xuyên trao đổi, chia sẻ thông tin để giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong thực hiện một cách nhanh chóng và hiệu quả;
Hai là, công tác truyền thông đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức của cộng đồng về chính sách xóa nhà tạm, nhà dột nát, đồng thời lan tỏa những tấm gương điển hình, cách làm hay, sáng tạo. Điều này không chỉ tạo động lực cho người dân mà còn thu hút sự tham gia của toàn xã hội;
Ba là, bên cạnh nguồn lực từ ngân sách nhà nước, cần tích cực vận động, huy động các nguồn lực từ cộng đồng, doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân trên địa bàn; việc xã hội hóa công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát sẽ giúp tăng cường hiệu quả và tính bền vững của chính sách; với phương châm “Nhà nước hỗ trợ, cộng đồng giúp đỡ, cá nhân, hộ gia đình phải tự lực” là yếu tố dẫn đến hoàn thành công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn xã.
Bốn là, cần có sự sáng tạo, linh hoạt trong cách làm, dựa trên tình hình thực tế của từng địa bàn, từng đối tượng để tìm ra những giải pháp phù hợp nhất.
Trong giai đoạn 2026-2030, xã tiếp tục có chính sách hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho, người có công, thân nhân người có công, hộ nghèo, hộ cận nghèo giai đoạn 2026-2030.
Tích cực truyền thông và giảm nghèo về thông tin
Thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia, xã Khâm Đức đang đồng loạt triển khai nhiều dự án quan trọng nhằm cải thiện hạ tầng, nâng cao sinh kế và hỗ trợ người dân thoát nghèo bền vững. Thông tin với phóng viên, ông Trần Hinh cho biết các dự án được thực hiện trải rộng trên nhiều lĩnh vực, từ đầu tư hạ tầng, đào tạo nghề đến hỗ trợ việc làm và truyền thông giảm nghèo.
Một số dự án tiêu biểu có thể kể đến như:
Trong nhóm Dự án 1 - Hỗ trợ đầu tư phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội xã nghèo, Khâm Đức đang triển khai công trình duy tu, sửa chữa mương thoát nước thôn 2, đoạn từ đường Phan Châu Trinh đến đường Quang Trung. Dự án có chiều dài 140m, thực hiện trong hai năm 2025–2026, với tổng mức đầu tư khoảng 1,826 tỷ đồng từ nguồn vốn Chương trình Mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững.
Dự án nhằm giảm thiểu tình trạng ngập úng cục bộ, chống xói lở ruộng đồng, cải thiện vệ sinh môi trường và phục vụ nhu cầu sản xuất của người dân; đồng thời từng bước hoàn thiện cơ sở hạ tầng cấp thoát nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.
Ở nhóm Dự án 2 - Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo, tổng kinh phí thực hiện khoảng 2.491.879.446 đồng, xã dự kiến triển khai mô hình nuôi hươu sao lấy nhung tại thôn Lao Đu và nuôi bò sinh sản tại thôn Nước Lang, hướng tới hỗ trợ hộ nghèo, cận nghèo và hộ mới thoát nghèo mở rộng sản xuất, nâng cao thu nhập.
Hiện đã có 5 đơn vị đăng ký tham gia liên kết thực hiện, trong đó có 2 hợp tác xã thuộc tỉnh Hà Tĩnh trong mô hình nuôi hươu, và 2 đơn vị tại Đà Nẵng đăng ký mô hình nuôi bò sinh sản.
Trong Dự án 4 - Phát triển giáo dục nghề nghiệp, việc làm bền vững, xã Khâm Đức đang triển khai tiểu dự án phát triển giáo dục nghề nghiệp vùng khó khăn với kinh phí 360.295.900 đồng.
Các hoạt động gồm: Tổ chức các hoạt động thông tin, truyên truyền; hội nghị tư vấn hướng nghiệp, học nghề; tuyên truyền, quảng bá hình ảnh về giáo dục nghề nghiệp tại cộng đồng; Tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác tuyên truyền, tư vấn hướng nghiệp, học nghề; Điều tra, khảo sát, dự báo nhu cầu đào tạo nghề; Đào tạo nghề trình độ sơ cấp, đào tạo nghề dưới 3 tháng cho người lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, người lao động có thu nhập thấp;
Song song, xã cũng thực hiện tiểu dự án hỗ trợ người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng được bố trí kinh phí khoảng hơn 147.200.000 đồng, hỗ trợ toàn diện từ đào tạo nghề – ngoại ngữ đến chi phí sinh hoạt, trang bị cá nhân, thủ tục giấy tờ và khám sức khỏe; Hỗ trợ người làm công tác trực tiếp giới thiệu, tư vấn cho người lao động và thân nhân người lao động đi làm việc ở nước;
Thực hiện tiểu dự án – Hỗ trợ việc làm bền vững với kinh phí 183.105.970 đồng, xã thực hiện tổ chức các phiên giao dịch việc làm tại thôn; cung cấp thông tin thị trường lao động; xây dựng cẩm nang, sổ tay hướng dẫn tìm việc; thu thập và quản lý dữ liệu lao động kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia.
Đặc biệt, xã Khâm Đức cũng đẩy mạnh triển khai Dự án 6 – Truyền thông và giảm nghèo về thông tin, nhằm mở rộng khả năng tiếp cận thông tin, nâng cao nhận thức và củng cố trách nhiệm cộng đồng trong công tác giảm nghèo bền vững.
Ở Tiểu dự án 1 – Giảm nghèo về thông tin, với kinh phí 16,9 triệu đồng, xã chú trọng nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ thông tin – truyền thông; đồng thời cung cấp dịch vụ thông tin công cộng tại các điểm phục vụ bưu chính ở những khu vực có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
Nguồn lực này cũng được sử dụng để bổ sung các nội dung thông tin thiết yếu, bảo đảm người dân vùng khó tiếp cận nhanh và đầy đủ hơn với những thông tin quan trọng liên quan đến sản xuất, đời sống và chính sách.
Với kinh phí 61 triệu đồng, Tiểu dự án 2 – Truyền thông về giảm nghèo đa chiều được triển khai theo hướng đa dạng hóa phương thức truyền thông.
Các hoạt động gồm tổ chức tuyên truyền, nâng cao nhận thức và trách nhiệm về công tác giảm nghèo; xuất bản các ấn phẩm truyền thông như phóng sự, pano, áp phích, tờ rơi; biểu dương và khen thưởng các tập thể, hộ nghèo, cá nhân có đóng góp tích cực trong công tác giảm nghèo (nếu có). Ngoài ra, xã cũng tổ chức các hoạt động đối thoại chính sách tại thôn, giúp người dân nắm rõ quyền lợi, nghĩa vụ cũng như tham gia thảo luận về những giải pháp giảm nghèo phù hợp thực tiễn địa phương.
Tuy nhiên, quá trình triển khai các dự án Chương trình Mục tiêu Quốc gia về của địa phương cũng gặp không ít khó khăn do nguồn kinh phí được phân bổ chậm, đến đầu tháng 10/2025 thành phố mới phân bổ lại kinh phí cho các địa phương;
Sau khi bước vào mô hình hoạt động chính quyền địa phương 2 cấp, địa phương lúc đầu còn lúng túng trong việc thực hiện các quy định, văn bản hướng dẫn của trung ương về phân định thẩm quyền và phân cấp, phân quyền theo mô hình mới; bên cạnh đó, văn bản hướng dẫn có nhiều thay đổi, bổ sung mới nên chưa được cập nhật kịp thời;
Không những vậy, khối lượng công việc ở cấp xã mới nhiều, nhân lực thiếu và kiêm nhiệm, thực hiện nhiều lĩnh vực nên tiến độ giải quyết công việc còn chậm.
Vừa qua, địa phương còn gặp phải thời tiết bước vào mùa mưa lũ, đặc biệt đợt mưa lũ cuối tháng 10 khiến địa bàn Khâm Đức bị ảnh hưởng nặng nề, nhiều tuyến đường giao thông trên địa bàn bị chia cắt, diện tích đất sản xuất của nhân dân bị sạt lỡ và bị vùi lập nên tiến độ thực hiện các nội dung của các Chương trình mục tiêu quốc gia cũng bị ảnh hưởng.
Ngày 26/11/2025, Ban Chỉ đạo các Chương trình mục tiêu quốc gia xã Khâm Đức giai đoạn 2021 – 2025 đã tổ chức phiên họp thứ nhất. Tại cuộc họp, Ban Chỉ đạo đã thống nhất trong thời gian tới sẽ tiếp tục huy động đa dạng nguồn lực, đẩy mạnh công tác tuyên truyền và tăng cường hiệu quả phối hợp giữa các ban, ngành, đoàn thể, thực hiện mục tiêu hoàn thành các chỉ tiêu về giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế – xã hội theo đúng lộ trình, góp phần nâng cao đời sống người dân và thúc đẩy phát triển bền vững trên địa bàn.