Nên hay không việc thi thăng hạng giáo viên?

04/04/2018 07:08
Thuận Phương
(GDVN) - Để thăng hạng, ngoài kiến thức chuyên môn, giáo viên phải dự thi ngoại ngữ, tin học. Điều này gây khó khăn với nhiều giáo viên, đặc biệt là nhà giáo 6x, 7x.

LTS: Bàn về câu chuyện thi thăng hạng giáo viên, cô giáo Thuận Phương chia sẻ những nỗi vất vả của giáo viên khi phải tìm mọi cách đáp ứng điều kiện được thi thăng hạng là có chứng chỉ ngoại ngữ.

Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết.

Chuyện thi thăng hạng giáo viên lại trở nên nóng trên các diễn đàn giáo dục. Khá nhiều thầy cô hiện nay băn khoăn, thắc mắc: thi thăng hạng để làm gì? Mục đích của việc thi thăng hạng giáo viên?

Hàng trăm giáo viên Lương Tài thi chứng chỉ siêu tốc, giá 2,7 triệu đồng

Nhiều người còn không biết mình đang ở hạng nào.

Nhiều năm về trước, giáo viên từng cấp học ăn lương theo trình độ đào tạo.

Ví như giáo viên mầm non, tiểu học tốt nghiệp trung cấp sư phạm, ra trường nhận lương từ 1.86 đến 4.06.

Giáo viên bậc trung học cơ sở ăn lương theo trình độ cao đẳng với hệ số lương từ 2.1 đến 4.89.

Còn giáo viên bậc trung học phổ thông ăn lương đại học với hệ số lương 2.34 đến 4.98.

Thời gian sau này, để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu công việc của bản thân và của đơn vị sử dụng, các giáo viên mầm non, tiểu học, trung học đã học tập nâng cao trình độ chuyên môn từ trung cấp lên cao đẳng, đại học hoặc từ cao đẳng lên đại học hoặc từ đại học lên cao học.

Thế là, giáo viên được xếp vào các hạng theo trình độ văn bằng mình có mà không phải tham thi thăng hạng như quy định hiện nay.

Giáo viên vật lộn với quy định thi thăng hạng giáo viên. Ảnh minh họa: Báo Giáo dục và Thời đại.
Giáo viên vật lộn với quy định thi thăng hạng giáo viên. Ảnh minh họa: Báo Giáo dục và Thời đại.

Đến năm 2015, Bộ Giáo dục và Đào tạo - Bộ Nội vụ ban hành một loạt Thông tư 20, 21, 22, 23/2015TTLT-BGDĐT-BNV quy định mã số, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp giáo viên từ mầm non đến giáo viên trung học phổ thông giáo dục công lập.

Các thông tư trên quy định giáo viên mầm non, tiểu học xếp từ hạng IV đến hạng II (hạng IV hệ số lương từ 1,86 đến 4,06; hạng III từ 2,1 đến 4,89; hạng II từ 2,34 đến 4,98), giáo viên trung học cơ sở từ hạng III đến hạng I (hệ số lương hạng III từ 2,1 đến 4,89; hạng II từ 2,34 đến 4,98, hạng I từ 4,00 đến 6,38).

Đến tháng 7/2017, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư 20/2017/BGDĐT quy định điều kiện thi thăng hạng giáo viên thì việc chuyển ngạch của thầy cô gần như chẳng còn nhiều hy vọng.

Để thăng hạng, giáo viên phải dự thi 4 môn, gồm kiến thức chung, chuyên môn nghiệp vụ, ngoại ngữ, tin học.

Trong đó, môn ngoại ngữ sẽ kiểm tra các kỹ năng đọc hiểu, viết ở trình độ ngoại ngữ tương đương với khung 6 bậc của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành.

Nên hay không việc thi thăng hạng giáo viên? ảnh 2Nâng hạng nhà giáo, đoạn trường ai có qua cầu mới hay

Giáo viên muốn thi thăng từ hạng IV lên hạng III, hoặc từ hạng III lên hạng II phải thi môn ngoại ngữ trình độ bậc 2 (A2), thi thăng hạng II lên hạng I phải môn ngoại ngữ trình độ bậc 3 (B1).

Một số trường hợp đang làm việc ở vùng dân tộc thiểu số, đã có bằng đại học ngoại ngữ, có văn bằng chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế... thì sẽ được miễn thi ngoại ngữ.

Nói về vấn đề này, nhiều giáo viên bức xúc, quy định về ngoại ngữ đã gần như cắt đứt mọi hy vọng của lớp giáo viên 6x, 7x vì thời còn học phổ thông có người chưa bao giờ biết đến ngoại ngữ là gì?

Những giáo viên này dù chuyên môn có tốt đến đâu nhưng không biết ngoại ngữ thì kết quả cũng bằng 0.

Càng nhiều quy định càng tiêu cực

Nếu môn Ngoại ngữ được tổ chức thi theo kiểu vấn đáp một cách nghiêm túc, minh bạch thì số lượng giáo viên vượt qua môn thi này chỉ có thể đếm trên đầu ngón tay.

Thế nhưng Thông tư cũng đã có “nút mở” khi có quy định một số trường hợp được miễn thi ngoại ngữ nhưng phải nộp chứng chỉ, văn bằng ngoại ngữ.

Thế là, giáo viên như người chết đói vớ được cọc. Việc có được chứng chỉ ngoại ngữ theo quy định đã trở nên dễ dàng như trở bàn tay miễn là biết đầu tư một khoản tiền hợp lý.

Vì điều này, trong thời gian qua hiện tượng tiêu cực như giáo viên phải đăng ký đi học cấp tốc, mua bằng cấp, chứng chỉ... đã đang diễn ra nhan nhản ở nhiều địa phương trong cả nước.

Những chứng chỉ “bóp cổ” giáo viên

Nên hay không việc thi thăng hạng giáo viên? ảnh 3Giáo viên "khổ càng thêm khổ" với Thông tư 20/2017/BGDĐT

Thông tư xếp hạng giáo viên các cấp quy định: thấp nhất, giáo viên các cấp phải có trình độ Anh văn A1 (Tiểu học, Trung học cơ sở), A2 (Trung học phổ thông) theo khung quy chuẩn tham chiếu châu Âu.

Tuy nhiên, trong thực tế “hầu như có rất ít giáo viên đạt được trình độ Anh văn theo như quy định” đặc biệt giáo viên thế hệ 6x,7x.

Trước những lo lắng của giáo viên, Báo Tin tức đã dẫn lời ông Trần Kim Tự rằng hiện nay Bộ Giáo dục và Đào tạo tạo đã thống nhất với Bộ Nội vụ, giao nhiệm vụ cho 15 cơ sở đào tạo, bồi dưỡng đủ điều kiện thực hiện nhiệm vụ bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp giáo viên các cấp.

Hiện nay, 15 cơ sở này đang phối hợp với các địa phương để tổ chức bồi dưỡng.

Vì vậy, tại khoản 1 Điều 9 Thông tư, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã cho phép giáo viên trong các cơ sở giáo dục tham dự kỳ thi thăng hạng chức danh nghề nghiệp được tổ chức trước ngày 31/12/2018 thì “chưa yêu cầu có chứng chỉ bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp”.

Trong thời hạn tối đa 1 năm kể từ ngày công bố kết quả thi thăng hạng, cơ quan, đơn vị có thẩm quyền quản lý, sử dụng giáo viên có trách nhiệm cử giáo viên đã tham dự kỳ thi thăng hạng chức danh nghề nghiệp tham dự khóa bồi dưỡng để hoàn chỉnh tiêu chuẩn của hạng chức danh nghề nghiệp dự thi [1]

Trong thực tế thì chính giáo viên cũng chẳng biết đến tên 15 cơ sở đào tạo, bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp giáo viên các cấp là những cơ sở nào.

Chỉ biết rằng, ở khá nhiều huyện thị trong cả nước hàng loạt trung tâm, trường đại học vẫn về chiêu sinh cấp chứng chỉ ngoại ngữ chỉ sau một hoặc vài ngày đăng kí.

Nên hay không việc thi thăng hạng giáo viên? ảnh 4Nâng hạng nhà giáo và những cửa ải đầy gian khó

Đăng kí học còn đỡ, nhiều giáo viên lại chẳng cần đi đăng kí mà chỉ cần ngồi nhấp chuột, nộp tiền là có ngay chứng chỉ ngoại ngữ mình cần.

Nếu đánh cụm từ "mua bán chứng chỉ tiếng Anh tại Hà Nội" vào trang tìm kiếm google sẽ cho hơn 600 nghìn kết quả; cụm từ "làm chứng chỉ tiếng Anh lấy ngay" sẽ cho 385 nghìn kết quả tìm kiếm...

Tìm hiểu trang web: http://tienganhb1b2c1.edu.vn của Trung tâm ngoại ngữ T&G, có địa chỉ tại số 272 Khương Ðình (Thanh Xuân, Hà Nội), người đọc sẽ gặp những dòng quảng cáo bắt mắt như:

Tuyển sinh và đào tạo tiếng Anh A2, B2, B1, C1 theo khung tham chiếu châu Âu; hỗ trợ đầu ra 99%, học thật, thi thật và có lưu hồ sơ gốc.

Trong vai người có nhu cầu cấp chứng chỉ tiếng Anh B1, chúng tôi liên hệ với đại diện của Trung tâm ngoại ngữ T&G là anh Trung, số điện thoại 0977.179.xxx và được anh hướng dẫn rất nhiệt tình:

"Nếu anh cần chứng chỉ tiếng Anh B1 của Trường Đại học Hà Nội cấp thì nộp cho em 12 triệu đồng, thi tại trường. Nếu thi tại Trường Ðại học Vinh (Nghệ An) thì nộp 6,5 triệu đồng, em bao đỗ 99,9%.

Anh đưa trước cho em 50% tổng số tiền và kèm hai ảnh, chứng minh thư bản sao, số tiền còn lại đưa nốt trước khi vào phòng thi.

Nếu muốn chứng chỉ loại khá, giỏi thì nộp thêm từ ba triệu đến năm triệu đồng...". [2]

Bất kể giá cả bao nhiêu miễn có được trong tay chứng chỉ ngoại ngữ theo quy định thì giáo viên cũng đành “tặc lưỡi” để bỏ ra một khoản tiền lấy về cho xong.

Thông tư 20/2017/BGDĐT quy định việc thăng hạng giáo viên đã trở thành “chiếc cần câu cơm” béo bở cho nhiều trung tâm ngoại ngữ và trung tâm dạy nghề ở các địa phương.

Bởi, nhờ việc quy định về chứng chỉ ngoại ngữ mà họ đã kiếm được một khoản tiền khổng lồ còn giáo viên lại bị “bóp cổ” không thương tiếc.

Liệu việc giáo viên thăng hạng có đồng nghĩa với chất lượng học sinh cũng được nâng lên?

Tài liệu tham khảo:

[1] https://baotintuc.vn/giao-duc/thi-thang-hang-chuc-danh-nghe-nghiep-co-gay-kho-cho-giao-vien-20171104090919850.htm

[2]http://www.nhandan.com.vn/giaoduc/tin-tuc/item/34531102-chan-chinh-viec-dao-tao-cap-chung-chi-ngoai-ngu.html

Thuận Phương