Cuối mỗi năm học, ngành giáo dục sẽ tiến hành xét thi đua, giáo viên đạt các danh hiệu thi đua sẽ được đề xuất các hình thức khen thưởng.
Một trong những hình thức khen thưởng mà giáo viên đặc biệt quan tâm và phấn đấu cao để đạt được chính là bằng khen của Thủ tướng Chính phủ.
Năm học này, việc xét thi đua theo Luật Thi đua, khen thưởng 2022 có hiệu lực từ 01/01/2024, với nhiều điểm mới, thay đổi, trong đó có việc nới lỏng một số tiêu chí, tiêu chuẩn trong việc đề nghị xét tặng bằng khen Thủ tướng Chính phủ, mở rộng đối tượng được đề nghị tặng hình thức khen thưởng cao quý này.
Tiêu chuẩn được đề nghị tặng bằng khen Thủ tướng Chính phủ trước đây
Tại khoản 1 Điều 38 Nghị định 91/2017/NĐ-CP hướng dẫn Luật thi đua, khen thưởng tiêu chuẩn được đề nghị tặng Bằng khen Thủ tướng Chính phủ như sau:
"1. “Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ” để tặng cho cá nhân gương mẫu chấp hành tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đạt một trong các tiêu chuẩn sau:
a) Có thành tích xuất sắc tiêu biểu được bình xét trong các phong trào thi đua do Hội đồng thi đua, khen thưởng trung ương hoặc bộ, ngành, tỉnh, đoàn thể trung ương phát động khi sơ kết, tổng kết 03 năm trở lên;
b) Lập được nhiều thành tích hoặc thành tích đột xuất có phạm vi ảnh hưởng trong bộ, ban, ngành, tỉnh, đoàn thể trung ương;
c) Đã được tặng bằng khen cấp bộ, ban, ngành, tỉnh, đoàn thể trung ương và 05 năm tiếp theo trở lên liên tục hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, trong thời gian đó có 05 sáng kiến được công nhận và áp dụng hiệu quả trong phạm vi cấp cơ sở hoặc mưu trí, dũng cảm, sáng tạo trong chiến đấu, phục vụ chiến đấu, trong thời gian đó có 05 lần được tặng giấy khen trở lên…”
Theo đó, giáo viên đang giảng dạy để được tặng bằng khen Thủ tướng Chính phủ phải đáp ứng tiêu chuẩn ở điểm c khoản 1 “Đã được tặng bằng khen cấp bộ, ban, ngành, tỉnh, đoàn thể trung ương và 05 năm tiếp theo trở lên liên tục hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, trong thời gian đó có 05 sáng kiến được công nhận và áp dụng hiệu quả trong phạm vi cấp cơ sở hoặc mưu trí, dũng cảm, sáng tạo trong chiến đấu, phục vụ chiến đấu, trong thời gian đó có 05 lần được tặng giấy khen trở lên”.
Tiêu chuẩn này khá khó, ít giáo viên đạt được do để đạt được bằng khen Thủ tướng Chính phủ phải đạt các tiêu chuẩn sau đây:
- Đã đạt bằng khen bộ, ngành, tỉnh (bằng khen từ cấp tỉnh trở lên);
- Có 05 năm tiếp theo trở lên liên tục hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ;
- Có 05 sáng kiến được công nhận đạt cấp huyện trở lên.
Nhiều trường hợp giáo viên không được đề nghị tặng bằng khen Thủ tướng Chính phủ khi thiếu các tiêu chuẩn được đánh giá hoàn thành xuất sắc ít nhất 5 năm liên tục trở lên hoặc không đủ 05 sáng kiến đạt giải cấp huyện trở lên.
Năm học 2023-2024, giáo viên đạt tiêu chuẩn nào thì được đề nghị tặng Bằng khen Thủ tướng Chính phủ
Năm học 2023-2024, sẽ xét thi đua theo Luật Thi đua, khen thưởng 2022 và Nghị định 98/2023/NĐ-CP hướng dẫn Luật Thi đua, khen thưởng 2022.
Theo đó, căn cứ Điều 73 Luật Thi đua, Khen thưởng 2022 quy định Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ: “Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ”
“1. “Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ” để tặng hoặc truy tặng cho cá nhân chấp hành tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và đạt một trong các tiêu chuẩn sau đây:
a) Có thành tích xuất sắc tiêu biểu, được bình xét trong phong trào thi đua;
b) Đã được tặng bằng khen của Bộ, ban, ngành, tỉnh và có liên tục từ 05 năm trở lên đến thời điểm đề nghị được công nhận hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên, trong thời gian đó có 03 lần được tặng danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở”;
c) Lập được nhiều thành tích hoặc thành tích đột xuất, có phạm vi ảnh hưởng trong Bộ, ban, ngành, tỉnh hoặc được giải thưởng ở khu vực;
d) Có đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật, công tác xã hội, từ thiện nhân đạo…”
Như vậy, giáo viên đạt bằng khen Thủ tướng Chính phủ phải đáp ứng tiêu chuẩn ở điểm b, khoản 1 Điều 73 “Đã được tặng bằng khen của Bộ, ban, ngành, tỉnh và có liên tục từ 05 năm trở lên đến thời điểm đề nghị được công nhận hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên, trong thời gian đó có 03 lần được tặng danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở”.
Như vậy, giáo viên đạt bằng khen Thủ tướng Chính phủ phải đạt 3 điều kiện, tiêu chuẩn như sau:
- Đã đạt bằng khen bộ, ngành, tỉnh (giống tiêu chuẩn trước đây).- Có 05 năm trở lên đến thời điểm đề nghị được công nhận hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên (tiêu chuẩn này gần như 95-100% giáo viên đạt).
- Trong thời gian đó có 03 lần được tặng danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở (không cần liên tục).
Như vậy, tiêu chuẩn để được tặng bằng khen Thủ tướng Chính phủ nới lỏng rất nhiều hơn so với trước đây.
Sau khi đạt bằng khen bộ, ngành, tỉnh (bằng khen cấp tỉnh trở lên), trong thời gian từ 05 năm trở lên tiếp theo chỉ cần có 03 lần chiến sĩ thi đua cơ sở và không có lần nào bị đánh giá Hoàn thành nhiệm vụ trở xuống sẽ được đề nghị tặng bằng khen của Thủ tướng Chính phủ.
Sau khi đạt bằng khen của tỉnh trở lên, trong thời gian ít nhất 05 năm, giáo viên cũng không cần có sáng kiến đạt giải mới được đề nghị tặng bằng khen Thủ tướng Chính phủ, vì theo Luật Thi đua, khen thưởng 2022, giáo viên đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở không nhất thiết phải có sáng kiến kinh nghiệm.
Nói chung, tiêu chuẩn để được tặng bằng khen Thủ tướng Chính phủ mở rộng hơn rất nhiều so với trước đây, giáo viên sau khi được tặng bằng khen cấp tỉnh trở lên, sớm hay muộn cũng có thể được đề nghị tặng bằng khen Thủ tướng Chính phủ. Cụ thể, các trường hợp dưới đây sẽ được đề nghị tặng bằng khen Thủ tướng Chính phủ:
Trường hợp 1: Giáo viên A, năm 2018-2019 được tặng bằng khen cấp tỉnh; năm 2019-2020, được đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở; năm 2020-2021, được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ; năm 2021-2022, được đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở; năm 2022-2023, được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ; năm 2023-2024, được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ, đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở.
Trong năm 2023-2024, giáo viên A này sẽ được đề nghị tặng bằng khen Thủ tướng Chính phủ do đạt tiêu chuẩn đã đạt bằng khen tỉnh, 5 năm liên tục được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên và có 03 năm đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở.
Trường hợp 2: Giáo viên B, năm 2018-2019 được tặng bằng khen cấp tỉnh; năm 2019-2020, 2020- 2021 có 2 năm liên tục được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ (không đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở); năm 2021-2022, 2022-2023 có 02 năm liên tục được đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở; năm 2023-2024, được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ, đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở.
Trong năm 2023-2024, giáo viên B này sẽ được đề nghị tặng bằng khen Thủ tướng Chính phủ do đạt tiêu chuẩn đã đạt bằng khen tỉnh, 5 năm liên tục được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên và có 03 năm đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở.
Trường hợp 3: năm 2018-2019 được tặng bằng khen cấp tỉnh; năm 2019-2022, có 3 năm liên tục được đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở; năm 2022-2023 và năm 2023-2024 được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Trong năm 2023-2024, giáo viên C này sẽ được đề nghị tặng bằng khen Thủ tướng Chính phủ do đạt tiêu chuẩn đã đạt bằng khen tỉnh, 5 năm liên tục được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên và có 03 năm đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở.
Trường hợp 4: Giáo viên D được tặng bằng khen tỉnh năm 2012, năm 2012- 2021 có 9 năm liên tục được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ (không đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở); năm 2021-2022, 2022-2023 có 02 năm liên tục được đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở; năm 2023-2024, được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ, đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở.
Trong năm 2023-2024, giáo viên D này sẽ được đề nghị tặng bằng khen Thủ tướng Chính phủ do đạt tiêu chuẩn đã đạt bằng khen tỉnh, 5 năm liên tục trở lên được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên (12 năm liên tục hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên) và có 03 năm đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở.
Như vậy, giáo viên sau khi đạt bằng khen của tỉnh, chỉ cần trong thời gian ít nhất 05 năm tiếp theo có 03 lần đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở (không cần liên tục) và được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên sẽ được đề nghị tặng Bằng khen Thủ tướng Chính phủ.
Nhiều giáo viên trước đây không đạt tiêu chuẩn nay đang thực hiện hồ sơ để đề nghị tặng Bằng khen Thủ tướng Chính phủ.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.