Năm học 2023-2024 là năm học đầu tiên, giáo viên cả nước xét thi đua theo những quy định mới tại Luật Thi đua, khen thưởng 2022 có hiệu lực từ 01/01/2024.
Trong những danh hiệu về thi đua, khen thưởng, giáo viên quan tâm nhiều đến danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở vì ngoài được ghi nhận quá trình phấn đấu, giáo viên còn được thưởng và nó cũng là cơ sở để đề xuất các danh hiệu thi đua khác hay các danh hiệu khen thưởng cao quý hơn.
Tiêu chuẩn để được tặng Chiến sĩ thi đua cơ sở mới có phần thoáng hơn quy định trước đây
Tại Điều 23 Luật Thi đua, khen thưởng quy định: “Danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở” để tặng cho cá nhân đạt các tiêu chuẩn sau đây:
1. Đạt tiêu chuẩn danh hiệu “Lao động tiên tiến” hoặc “Chiến sĩ tiên tiến”;
2. Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ hoặc có sáng kiến được cơ sở công nhận hoặc có đề tài khoa học, đề án khoa học, công trình khoa học và công nghệ đã được nghiệm thu hoặc mưu trí, sáng tạo trong chiến đấu, phục vụ chiến đấu được đơn vị công nhận.”
Giáo viên nếu được đánh giá đạt tiêu chuẩn danh hiệu lao động tiên tiến thì tất cả những giáo viên được đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ (không cần đạt sáng kiến) và giáo viên được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ kèm đạt sáng kiến đều được công nhận Chiến sĩ thi đua khen thưởng.
Điểm mới là Luật Thi đua, khen thưởng 2022 không quy định tỷ lệ và cũng không giao các địa phương quy định tỷ lệ % đạt Chiến sĩ thi đua cơ sở theo nguyên tắc thi đua, khen thưởng là “thành tích đến đâu khen thưởng đến đấy” nên số lượng giáo viên đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở có thể tăng về số lượng so với trước đây (trước đây chỉ có 15% người đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở trong số cá nhân đạt danh hiệu Lao động tiên tiến).
Giáo viên được công nhận Chiến sĩ thi đua cơ sở sẽ được những mặt lợi nào?
Thứ nhất, được thưởng một khoản tiền
Tại điểm c khoản 1 Điều 54 Nghị định Số: 98/2023/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thi đua, khen thưởng có hiệu lực từ 01/01/2024 quy định mức tiền khen thưởng cho cá nhân đạt danh hiệu chiến sĩ thi đua cơ sở được khen thưởng như sau:
“c) Danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở” được tặng Bằng chứng nhận, khung và được thưởng 1,0 lần mức lương cơ sở;…”
Hiện nay, mức tiền thưởng cho danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở là 1,800,000 đồng.
Tuy nhiên, từ 01/7/2024 thực hiện cải cách tiền lương sẽ bỏ mức lương cơ sở và dự kiến được thay thế bằng mức lương tham chiếu.
Chính phủ mới đây đã đề xuất thay "mức lương cơ sở" bằng "mức tham chiếu" trong dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) để tính mức đóng, mức hưởng một số chế độ bảo hiểm xã hội. [1]
Mức lương tham chiếu này cũng có thể là cơ sở để quy định cụ thể mức tiền khen thưởng sắp tới.
Thứ hai, được đề nghị các danh hiệu cao hơn
Nếu giáo viên đạt Chiến sĩ thi đua cơ sở nhiều năm thì sẽ là cơ sở để đề nghị các danh hiệu thi đua khác và nó cũng là cơ sở để đề nghị được tặng thưởng các danh hiệu cao quý khác như:
Một là, 03 lần liên tục đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở và có sáng kiến sẽ được đề nghị danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp tỉnh
Tại Điều 22. Danh hiệu chiến sĩ thi đua Bộ, ban, ngành, tỉnh
1. Danh hiệu chiến sĩ thi đua Bộ, ban, ngành, tỉnh để tặng cho cá nhân đạt các tiêu chuẩn sau đây:
a) Có thành tích xuất sắc tiêu biểu được lựa chọn trong số những cá nhân có 03 lần liên tục được tặng danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở”;
b) Có sáng kiến đã được áp dụng hiệu quả và có khả năng nhân rộng trong Bộ, ban, ngành, tỉnh hoặc có đề tài khoa học, đề án khoa học, công trình khoa học và công nghệ đã được nghiệm thu và áp dụng hiệu quả, có phạm vi ảnh hưởng trong Bộ, ban, ngành, tỉnh hoặc mưu trí, sáng tạo trong chiến đấu, phục vụ chiến đấu có phạm vi ảnh hưởng trong toàn quân hoặc toàn lực lượng Công an nhân dân.
Giáo viên đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở 3 lần liên tục và có sáng kiến đạt cấp tỉnh thì được đề nghị tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp tỉnh.
Đạt chiến sĩ thi đua cấp tỉnh là cơ sở để đề nghị tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua toàn quốc.
Hai là, 02 lần đạt Chiến sĩ thi đua sẽ được đề nghị tặng Bằng khen tỉnh
Tại điểm d khoản 1 Điều 74 Luật Thi đua, khen thưởng 2022 quy định về Bằng khen của Bộ, ban, ngành, tỉnh cho cá nhân như sau:
“d) Có 02 lần liên tục được tặng danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở” hoặc có liên tục từ 02 năm trở lên được công nhận hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, trong thời gian đó có 02 sáng kiến được công nhận và áp dụng có hiệu quả trong phạm vi cơ sở hoặc có 02 đề tài khoa học, đề án khoa học, công trình khoa học và công nghệ đã được nghiệm thu và áp dụng hiệu quả trong phạm vi cơ sở;…”
Như vậy, giáo viên 2 lần liên tục đạt danh hiệu chiến sĩ thi đua cơ sở sẽ được đề nghị tặng bằng khen của tỉnh.
Ba là, 03 lần đạt Chiến sĩ thi đua cơ sở trong 5 năm được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên được đề nghị bằng khen của Thủ tướng Chính phủ
Theo Luật Thi đua, khen thưởng 2022 tại điểm b khoản 1 Điều 73 quy định về tặng “Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ” như sau:
1. “Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ” để tặng hoặc truy tặng cho cá nhân chấp hành tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và đạt một trong các tiêu chuẩn sau đây:
b) Đã được tặng bằng khen của Bộ, ban, ngành, tỉnh và có liên tục từ 05 năm trở lên đến thời điểm đề nghị được công nhận hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên, trong thời gian đó có 03 lần được tặng danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở”;…”
Luật thi đua, khen thưởng 2022 quy định điều kiện tặng bằng khen Thủ tướng Chính phủ chỉ cần đạt bằng khen bộ, ngành, tỉnh thì sau đó có ít nhất 5 năm liên tục hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên, nếu trong thời gian đó chỉ cần 3 lần được được tặng danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở” là đủ tiêu chuẩn, điều kiện được đề nghị tặng bằng khen của Thủ tướng Chính phủ.
Bốn là, là cơ sở để đề nghị danh hiệu Huân chương lao động hạng ba
Tại điểm e khoản 1 Điều 44. “Huân chương Lao động” hạng Ba để tặng hoặc truy tặng cho cá nhân chấp hành tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và đạt một trong các tiêu chuẩn sau đây:
...e) Đã được tặng “Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ” và sau đó có liên tục từ 05 năm trở lên đến thời điểm đề nghị được công nhận hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên, trong thời gian đó có từ 01 năm trở lên được công nhận hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và có 03 lần được tặng danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở”;..
Năm là, là cơ sở để được đề nghị danh hiệu Nhà giáo ưu tú
Tại Nghị định 35/2024/NĐ-CP quy định về xét tặng danh hiệu “Nhà giáo nhân dân”, “Nhà giáo ưu tú”, ngoài những tiêu chuẩn khác thì tại khoản 4 Điều 8 Tiêu chuẩn về công lao và thành tích đóng góp cho sự nghiệp giáo dục, đào tạo để được tặng danh hiệu danh hiệu “Nhà giáo ưu tú” như sau:
“b) Nhà giáo, cán bộ quản lý tại cơ sở giáo dục, cán bộ quản lý tại cơ quan quản lý giáo dục, cán bộ nghiên cứu giáo dục không thuộc đối tượng tại điểm a khoản này đã 05 lần đạt danh hiệu chiến sĩ thi đua cơ sở, giáo viên dạy giỏi cấp huyện trở lên; 01 lần đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh; 02 lần được tặng bằng khen theo công trạng cấp bộ, ban, ngành, tỉnh hoặc các danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng cấp Nhà nước;…
Thứ ba, là cơ sở để được nâng lương trước hạn
Tại Số: 2/VBHN-BNV Thông tư hướng dẫn thực hiện chế độ nâng bậc lương thường xuyên và nâng bậc lương trước thời hạn đối với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động
Theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 3. Chế độ nâng bậc lương trước thời hạn
“1. Chế độ nâng bậc lương trước thời hạn do lập thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ:
a) Điều kiện và chế độ được hưởng:
Đối tượng quy định tại Khoản 1 Điều 1 Thông tư này đạt đủ 02 tiêu chuẩn quy định tại Khoản 2 Điều 2 Thông tư này và lập thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ đã được cấp có thẩm quyền quyết định công nhận bằng văn bản, nếu chưa xếp bậc lương cuối cùng trong ngạch hoặc trong chức danh và tính đến ngày 31 tháng 12 của năm xét nâng bậc lương trước thời hạn còn thiếu từ 12 tháng trở xuống để được nâng bậc lương thường xuyên thì được xét nâng một bậc lương trước thời hạn tối đa là 12 tháng so với thời gian quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 2 Thông tư này.”
Lập thành tích xuất sắc nhiệm vụ và được cấp có thẩm quyền công nhận bằng văn bản hiện nay thường được xác định bằng việc đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ (do thủ trưởng đánh giá), chiến sĩ thi đua cơ sở trở lên (do cấp huyện, tỉnh công nhận) hoặc các bằng khen tỉnh, Thủ tướng Chính phủ,…
Do đó, đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở cũng là cơ sở quan trọng để được đề nghị nâng lương trước niên hạn. Thời gian nâng lương trước hạn 6, 9 hay 12 tháng tùy theo thành tích và do quy định của địa phương và quy chế của cơ quan, đơn vị.
Thứ tư, có thể được chi thu nhập tăng thêm cuối năm cao hơn
Cuối mỗi năm dương lịch, sẽ kết toán tài chính tại các đơn vị, nếu còn dư kinh phí sẽ thực hiện chi thu nhập tăng thêm cho giáo viên, số tiền nhiều hay ít tùy thuộc vào số tiền còn lại và quy chế chi tiêu.
Theo quy định, số tiền này sẽ chia theo hiệu quả công việc và trách nhiệm trong công việc,…
Một số trường học quy định trong quy chế chi tiêu nội bộ đối tượng hưởng hệ số 1,0 là hiệu trưởng, kế toán và người đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở trở lên; còn lại hưởng hệ số 0,9.
Ví dụ, hiệu trưởng, kế toán, người đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở được 10 triệu thì đối tượng còn lại được 9 triệu.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://vtv.vn/xa-hoi/bai-bo-luong-co-so-de-xuat-thay-the-bang-muc-tham-chieu-20240527161956819.htm
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.