Chùm ảnh: Ngắm vẻ đẹp thanh tịnh của chùa Trăm Gian (Hà Nội)

17/03/2012 13:00
Phạm Hải (Tổng hợp từ Internet)
(GDVN) - Dạo bước ngắm cảnh chùa Trăm Gian (Chương Mỹ, Hà Nội), ta như lạc vào chốn thiền định tôn nghiêm....
Chùa Trăm Gian (theo chữ Hán gọi là chùa Quảng Nghiêm) hay chùa Tiên Lữ là một ngôi chùa cổ nằm trên một quả đồi cao thuộc thôn Tiên Lữ, xã Tiên Phương, huyện Chương Mỹ, Hà Nội. Chùa được xây dựng vào năm Trịnh Phù thứ 10 (1185), đời vua Lý Cao Tông. Sở dĩ gọi là chùa Trăm Gian là vì ngôi chùa có tới 100 gian nhà theo cách tính 4 góc cột hợp thành một gian (Ảnh: Internet).
Chùa Trăm Gian (theo chữ Hán gọi là chùa Quảng Nghiêm) hay chùa Tiên Lữ là một ngôi chùa cổ nằm trên một quả đồi cao thuộc thôn Tiên Lữ, xã Tiên Phương, huyện Chương Mỹ, Hà Nội. Chùa được xây dựng vào năm Trịnh Phù thứ 10 (1185), đời vua Lý Cao Tông. Sở dĩ gọi là chùa Trăm Gian là vì ngôi chùa có tới 100 gian nhà theo cách tính 4 góc cột hợp thành một gian (Ảnh: Internet).
Hằng năm, cứ vào ngày mùng 4-6 Tết, người dân xã Tiên Phương lại mở hội chùa với nhiều hoạt động phong phú như: lễ dâng hương; phần hội với nhiều trò chơi dân gian như thổi cỗ chùa, thi oản chuối, múa rối nước, đánh cờ người, cờ tướng, hát quan họ… thu hút hàng nghìn lượt khách từ khắp mọi nơi đễn lễ Phật, lễ Thánh và du xuân (Ảnh: Internet) .
Hằng năm, cứ vào ngày mùng 4-6 Tết, người dân xã Tiên Phương lại mở hội chùa với nhiều hoạt động phong phú như: lễ dâng hương; phần hội với nhiều trò chơi dân gian như thổi cỗ chùa, thi oản chuối, múa rối nước, đánh cờ người, cờ tướng, hát quan họ… thu hút hàng nghìn lượt khách từ khắp mọi nơi đễn lễ Phật, lễ Thánh và du xuân (Ảnh: Internet)
.
Hằng năm, cứ vào ngày mùng 4-6 Tết, người dân xã Tiên Phương lại mở hội chùa với nhiều hoạt động phong phú như: lễ dâng hương; phần hội với nhiều trò chơi dân gian như thổi cỗ chùa, thi oản chuối, múa rối nước, đánh cờ người, cờ tướng, hát quan họ… thu hút hàng nghìn lượt khách từ khắp mọi nơi đễn lễ Phật, lễ Thánh và du xuân (Ảnh: Internet) .
Hằng năm, cứ vào ngày mùng 4-6 Tết, người dân xã Tiên Phương lại mở hội chùa với nhiều hoạt động phong phú như: lễ dâng hương; phần hội với nhiều trò chơi dân gian như thổi cỗ chùa, thi oản chuối, múa rối nước, đánh cờ người, cờ tướng, hát quan họ… thu hút hàng nghìn lượt khách từ khắp mọi nơi đễn lễ Phật, lễ Thánh và du xuân (Ảnh: Internet)
.
Hằng năm, cứ vào ngày mùng 4-6 Tết, người dân xã Tiên Phương lại mở hội chùa với nhiều hoạt động phong phú như: lễ dâng hương; phần hội với nhiều trò chơi dân gian như thổi cỗ chùa, thi oản chuối, múa rối nước, đánh cờ người, cờ tướng, hát quan họ… thu hút hàng nghìn lượt khách từ khắp mọi nơi đễn lễ Phật, lễ Thánh và du xuân (Ảnh: Internet) .
Hằng năm, cứ vào ngày mùng 4-6 Tết, người dân xã Tiên Phương lại mở hội chùa với nhiều hoạt động phong phú như: lễ dâng hương; phần hội với nhiều trò chơi dân gian như thổi cỗ chùa, thi oản chuối, múa rối nước, đánh cờ người, cờ tướng, hát quan họ… thu hút hàng nghìn lượt khách từ khắp mọi nơi đễn lễ Phật, lễ Thánh và du xuân (Ảnh: Internet)
.
Ngôi chùa nằm trên quả đồi, được thiết kế theo kiểu "nội công ngoại quốc" khá đặc biệt.
Ngôi chùa nằm trên quả đồi, được thiết kế theo kiểu "nội công ngoại quốc" khá đặc biệt.
Tam quan nằm trên trục tâm của khu Tam bảo, gác chuông chùa Trăm Gian là một trong số ít gác chuông cổ còn lại đến nay, có nhiều hình chạm rồng xen lẫn mây lửa với kiến trúc mặt bằng vuông, hai tầng tám mái với nhiều hoa đao uốn hắt lên khiến công trình như một bông sen khổng lồ thanh thoát (Ảnh: Internet) .
Tam quan nằm trên trục tâm của khu Tam bảo, gác chuông chùa Trăm Gian là một trong số ít gác chuông cổ còn lại đến nay, có nhiều hình chạm rồng xen lẫn mây lửa với kiến trúc mặt bằng vuông, hai tầng tám mái với nhiều hoa đao uốn hắt lên khiến công trình như một bông sen khổng lồ thanh thoát (Ảnh: Internet)
.
Tam quan nằm trên trục tâm của khu Tam bảo, gác chuông chùa Trăm Gian là một trong số ít gác chuông cổ còn lại đến nay, có nhiều hình chạm rồng xen lẫn mây lửa với kiến trúc mặt bằng vuông, hai tầng tám mái với nhiều hoa đao uốn hắt lên khiến công trình như một bông sen khổng lồ thanh thoát (Ảnh: Internet) .
Tam quan nằm trên trục tâm của khu Tam bảo, gác chuông chùa Trăm Gian là một trong số ít gác chuông cổ còn lại đến nay, có nhiều hình chạm rồng xen lẫn mây lửa với kiến trúc mặt bằng vuông, hai tầng tám mái với nhiều hoa đao uốn hắt lên khiến công trình như một bông sen khổng lồ thanh thoát (Ảnh: Internet)
.
Từ tam quan – gác chuông đi theo trục tâm qua khoảng sân hẹp, vượt 27 bậc đá lên sân chùa, giữa sân kê chiếc sập đá có đặt một bát hương. Leo tiếp thêm 7 bậc đá nữa, bạn sẽ lên đến thềm chùa, hoặc đi theo lối trái sân theo đường dọc hành lang để vào sân trong của chùa với các khu nhà phụ (nhà khách, phòng tăng…) rồi lên khu Tam bảo từ phía sau nhà hậu đường (Ảnh: Internet) .
Từ tam quan – gác chuông đi theo trục tâm qua khoảng sân hẹp, vượt 27 bậc đá lên sân chùa, giữa sân kê chiếc sập đá có đặt một bát hương. Leo tiếp thêm 7 bậc đá nữa, bạn sẽ lên đến thềm chùa, hoặc đi theo lối trái sân theo đường dọc hành lang để vào sân trong của chùa với các khu nhà phụ (nhà khách, phòng tăng…) rồi lên khu Tam bảo từ phía sau nhà hậu đường (Ảnh: Internet)
.
Từ tam quan – gác chuông đi theo trục tâm qua khoảng sân hẹp, vượt 27 bậc đá lên sân chùa, giữa sân kê chiếc sập đá có đặt một bát hương. Leo tiếp thêm 7 bậc đá nữa, bạn sẽ lên đến thềm chùa, hoặc đi theo lối trái sân theo đường dọc hành lang để vào sân trong của chùa với các khu nhà phụ (nhà khách, phòng tăng…) rồi lên khu Tam bảo từ phía sau nhà hậu đường (Ảnh: Internet) .
Từ tam quan – gác chuông đi theo trục tâm qua khoảng sân hẹp, vượt 27 bậc đá lên sân chùa, giữa sân kê chiếc sập đá có đặt một bát hương. Leo tiếp thêm 7 bậc đá nữa, bạn sẽ lên đến thềm chùa, hoặc đi theo lối trái sân theo đường dọc hành lang để vào sân trong của chùa với các khu nhà phụ (nhà khách, phòng tăng…) rồi lên khu Tam bảo từ phía sau nhà hậu đường (Ảnh: Internet)
.
Khu trung tâm chùa có các tòa nhà tiền đường, thiêu hương và thượng điện kết hợp với nhau thành một nội thất thống nhất, dãy hành lang dài ở hai bên ăn thông với tiền đường ở phía trước và hậu đường ở phía sau, quây lại thành một kiến trúc khép kín (Ảnh: Internet) .
Khu trung tâm chùa có các tòa nhà tiền đường, thiêu hương và thượng điện kết hợp với nhau thành một nội thất thống nhất, dãy hành lang dài ở hai bên ăn thông với tiền đường ở phía trước và hậu đường ở phía sau, quây lại thành một kiến trúc khép kín (Ảnh: Internet)
.
Khu trung tâm chùa có các tòa nhà tiền đường, thiêu hương và thượng điện kết hợp với nhau thành một nội thất thống nhất, dãy hành lang dài ở hai bên ăn thông với tiền đường ở phía trước và hậu đường ở phía sau, quây lại thành một kiến trúc khép kín (Ảnh: Internet) .
Khu trung tâm chùa có các tòa nhà tiền đường, thiêu hương và thượng điện kết hợp với nhau thành một nội thất thống nhất, dãy hành lang dài ở hai bên ăn thông với tiền đường ở phía trước và hậu đường ở phía sau, quây lại thành một kiến trúc khép kín (Ảnh: Internet)
.
Ngoài ra, khoảng sân sau thượng điện trước hậu đường dựng tòa Phương đình treo cả trống và khánh, cũng là chỗ cho du khách nghỉ chân ngắm cảnh xung quanh. Từng ấy công trình ở hai khu chính và phụ gắn bó với nhau theo hai không gian đạo và đời, khác nhau nhưng lại hòa quyện thống nhất dàn khắp đỉnh đồi (Ảnh: Internet) .
Ngoài ra, khoảng sân sau thượng điện trước hậu đường dựng tòa Phương đình treo cả trống và khánh, cũng là chỗ cho du khách nghỉ chân ngắm cảnh xung quanh. Từng ấy công trình ở hai khu chính và phụ gắn bó với nhau theo hai không gian đạo và đời, khác nhau nhưng lại hòa quyện thống nhất dàn khắp đỉnh đồi (Ảnh: Internet)
.
Dọc các gian tả và hữu hai bên chùa Trăm Gian là nơi phụng thờ các vị La hán được chạm khắc tinh xảo trên các bức phù điêu.
Dọc các gian tả và hữu hai bên chùa Trăm Gian là nơi phụng thờ các vị La hán được chạm khắc tinh xảo trên các bức phù điêu.
Dọc các gian tả và hữu hai bên chùa Trăm Gian là nơi phụng thờ các vị La hán được chạm khắc tinh xảo trên các bức phù điêu (Ảnh: Internet) .
Dọc các gian tả và hữu hai bên chùa Trăm Gian là nơi phụng thờ các vị La hán được chạm khắc tinh xảo trên các bức phù điêu (Ảnh: Internet)
.
Chùa Trăm gian ngoài thờ Phật, còn thờ đức thánh Bối, ở đây hiện ghi là: “Đại thánh Khai sơn Bình đẳng Hành nghĩa tín Bồ tát”. Khu thờ thánh không xây riêng mà quây ván bưng bên trái thượng điện, còn gọi là cung thánh thiêng liêng, chỉ nhà sư trụ trì mới được vào hành lễ. Đức Thánh Bối tên là Nguyễn Bình An, đã tu luyện ở đây thành thánh với chức danh Bồ tát bình đẳng hành nghĩa. Tương truyền khi còn sống, ông có tài đi mấy bước về quê làng Bối Khê (xã Tam Hưng, huyện Thanh Oai) lấy cà muối và nấu niêu cơm đủ ăn cho cả trăm thợ dựng chùa. Tương truyền, khi quân Minh sang xâm lược kéo đến giết người, cướp của, đốt chùa vô cùng tàn ác, ngài làm ra mưa máu khiến chúng bị bệnh mà chết rất nhiều, phải rút đi (Ảnh: Internet) .
Chùa Trăm gian ngoài thờ Phật, còn thờ đức thánh Bối, ở đây hiện ghi là: “Đại thánh Khai sơn Bình đẳng Hành nghĩa tín Bồ tát”. Khu thờ thánh không xây riêng mà quây ván bưng bên trái thượng điện, còn gọi là cung thánh thiêng liêng, chỉ nhà sư trụ trì mới được vào hành lễ. Đức Thánh Bối tên là Nguyễn Bình An, đã tu luyện ở đây thành thánh với chức danh Bồ tát bình đẳng hành nghĩa. Tương truyền khi còn sống, ông có tài đi mấy bước về quê làng Bối Khê (xã Tam Hưng, huyện Thanh Oai) lấy cà muối và nấu niêu cơm đủ ăn cho cả trăm thợ dựng chùa. Tương truyền, khi quân Minh sang xâm lược kéo đến giết người, cướp của, đốt chùa vô cùng tàn ác, ngài làm ra mưa máu khiến chúng bị bệnh mà chết rất nhiều, phải rút đi (Ảnh: Internet)
.
Chùa Trăm gian ngoài thờ Phật, còn thờ đức thánh Bối, ở đây hiện ghi là: “Đại thánh Khai sơn Bình đẳng Hành nghĩa tín Bồ tát”. Khu thờ thánh không xây riêng mà quây ván bưng bên trái thượng điện, còn gọi là cung thánh thiêng liêng, chỉ nhà sư trụ trì mới được vào hành lễ. Đức Thánh Bối tên là Nguyễn Bình An, đã tu luyện ở đây thành thánh với chức danh Bồ tát bình đẳng hành nghĩa. Tương truyền khi còn sống, ông có tài đi mấy bước về quê làng Bối Khê (xã Tam Hưng, huyện Thanh Oai) lấy cà muối và nấu niêu cơm đủ ăn cho cả trăm thợ dựng chùa. Tương truyền, khi quân Minh sang xâm lược kéo đến giết người, cướp của, đốt chùa vô cùng tàn ác, ngài làm ra mưa máu khiến chúng bị bệnh mà chết rất nhiều, phải rút đi (Ảnh: Internet) .
Chùa Trăm gian ngoài thờ Phật, còn thờ đức thánh Bối, ở đây hiện ghi là: “Đại thánh Khai sơn Bình đẳng Hành nghĩa tín Bồ tát”. Khu thờ thánh không xây riêng mà quây ván bưng bên trái thượng điện, còn gọi là cung thánh thiêng liêng, chỉ nhà sư trụ trì mới được vào hành lễ. Đức Thánh Bối tên là Nguyễn Bình An, đã tu luyện ở đây thành thánh với chức danh Bồ tát bình đẳng hành nghĩa. Tương truyền khi còn sống, ông có tài đi mấy bước về quê làng Bối Khê (xã Tam Hưng, huyện Thanh Oai) lấy cà muối và nấu niêu cơm đủ ăn cho cả trăm thợ dựng chùa. Tương truyền, khi quân Minh sang xâm lược kéo đến giết người, cướp của, đốt chùa vô cùng tàn ác, ngài làm ra mưa máu khiến chúng bị bệnh mà chết rất nhiều, phải rút đi (Ảnh: Internet)
.
Trong số tượng hậu Phật, chùa Trăm Gian nổi lên tượng Đô đốc Đặng Tiến Đông – một quan võ ở thời Tây Sơn, sau chiến công đánh thắng quân Thanh đầu xuân Kỷ Dậu (1789) đã về quê đóng góp vào việc tu bổ chùa, được tạc tượng chân dung thờ ở chùa ngay khi còn sống, tương truyền giống đến mức khi bước vào chùa, người xem không phân biệt được người hay tượng (Ảnh: Internet) .
Trong số tượng hậu Phật, chùa Trăm Gian nổi lên tượng Đô đốc Đặng Tiến Đông – một quan võ ở thời Tây Sơn, sau chiến công đánh thắng quân Thanh đầu xuân Kỷ Dậu (1789) đã về quê đóng góp vào việc tu bổ chùa, được tạc tượng chân dung thờ ở chùa ngay khi còn sống, tương truyền giống đến mức khi bước vào chùa, người xem không phân biệt được người hay tượng (Ảnh: Internet)
.
Một trong những bảo vật ghi nhận giá trị lịch sử của chùa Trăm Gian chính là bộ tranh có tên "Thập diện Diêm Vương". Những bức tranh cổ này được tạc bằng gỗ mít, trải quả thời gian hàng trăm năm đã lên màu đen bóng. Nội dung trên mỗi bức tranh thường là phần trên Phán quan ngồi giữa, hai bên có người hoặc quỷ sứ đứng hầu để xét hỏi tội, phần dưới là các tầng địa ngục mà tội nhân phải nhận các án phạt như đeo gông, trói, chặt đầu và bỏ vào vạc dầu (Ảnh: Internet) .
Một trong những bảo vật ghi nhận giá trị lịch sử của chùa Trăm Gian chính là bộ tranh có tên "Thập diện Diêm Vương". Những bức tranh cổ này được tạc bằng gỗ mít, trải quả thời gian hàng trăm năm đã lên màu đen bóng. Nội dung trên mỗi bức tranh thường là phần trên Phán quan ngồi giữa, hai bên có người hoặc quỷ sứ đứng hầu để xét hỏi tội, phần dưới là các tầng địa ngục mà tội nhân phải nhận các án phạt như đeo gông, trói, chặt đầu và bỏ vào vạc dầu (Ảnh: Internet)
.
Một trong những bảo vật ghi nhận giá trị lịch sử của chùa Trăm Gian chính là bộ tranh có tên "Thập diện Diêm Vương". Những bức tranh cổ này được tạc bằng gỗ mít, trải quả thời gian hàng trăm năm đã lên màu đen bóng. Nội dung trên mỗi bức tranh thường là phần trên Phán quan ngồi giữa, hai bên có người hoặc quỷ sứ đứng hầu để xét hỏi tội, phần dưới là các tầng địa ngục mà tội nhân phải nhận các án phạt như đeo gông, trói, chặt đầu và bỏ vào vạc dầu (Ảnh: Internet) .
Một trong những bảo vật ghi nhận giá trị lịch sử của chùa Trăm Gian chính là bộ tranh có tên "Thập diện Diêm Vương". Những bức tranh cổ này được tạc bằng gỗ mít, trải quả thời gian hàng trăm năm đã lên màu đen bóng. Nội dung trên mỗi bức tranh thường là phần trên Phán quan ngồi giữa, hai bên có người hoặc quỷ sứ đứng hầu để xét hỏi tội, phần dưới là các tầng địa ngục mà tội nhân phải nhận các án phạt như đeo gông, trói, chặt đầu và bỏ vào vạc dầu (Ảnh: Internet)
.
Theo bia Quảng Nghiêm tự, dựng năm Hoằng Định thứ 4 (1603) thì chùa này đẹp nhất phủ Quốc Oai thời đó. Đến năm Đinh Sửu (1577) trùng tu các tòa tiền đường, thiên hương. Bộ khung gỗ hiện còn được làm lại ở thời Nguyễn. Những năm gần đây chùa Trăm gian liên tục được sửa chữa, cơ bản theo mẫu còn tìm thấy hồi thế kỷ XX (Ảnh: Internet) .
Theo bia Quảng Nghiêm tự, dựng năm Hoằng Định thứ 4 (1603) thì chùa này đẹp nhất phủ Quốc Oai thời đó. Đến năm Đinh Sửu (1577) trùng tu các tòa tiền đường, thiên hương. Bộ khung gỗ hiện còn được làm lại ở thời Nguyễn. Những năm gần đây chùa Trăm gian liên tục được sửa chữa, cơ bản theo mẫu còn tìm thấy hồi thế kỷ XX (Ảnh: Internet)
.
Phạm Hải (Tổng hợp từ Internet)