Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) đã chính thức gửi văn bản lên Bộ Tài Chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và các cơ quan hữu quan đề xuất giải phát chấm dứt tình trạng bán chui cổ phiếu.
Thực tế, vừa qua tình trạng nhiều đại gia, “sếp lớn” chứng khoán bán chui cổ phiếu diễn ra khá phổ biến nhằm trục lợi khiến thị trường chứng khoán méo mó, thiếu lành mạnh làm mất lòng tin các nhà đầu tư chân chính.
Còn chế tài xử phạt đối với các hành vi vi phạm được cho là chưa đủ mạnh để ngăn chặn.
Trước đó Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam đã gửi 3 văn bản gửi lên Bộ Tài Chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và các cơ quan hữu quan phản ánh những mặt còn yếu kém trong công tác quản lý thị trường chứng khoán.
Theo văn bản của Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam, trong những năm gần đây, đi cùng sự phát triển thị trường chứng khoán thì tình trạng bán chui cổ phiếu ngày càng gia tăng tới mức công khai trắng trợn đe dọa sự ổn định của thị trường chứng khoán.
Thực tế có một số trường hợp bán chui cổ phiếu xảy ra ở những người liên quan đến nội bộ với số lượng cổ phiếu nhỏ, chỉ một vài lệnh là xong giao dịch, những trường hợp này có thể là do sơ xuất vì chưa am hiểu pháp luật.
Tuy nhiên, có trường hợp bán chui cổ phiếu diễn ra với những người am hiểu pháp luật, bán chui với số lượng lớn với giá trị hàng trăm tỷ đồng, với số lệnh lớn lên tới hàng ngàn lệnh thì không thể nói là do vô tình hay sơ suất.
Nỗ lực của Chính phủ và hành động của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước |
Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam phân tích tại sao có tình trạng cố tình bán chui cổ phiếu mà không công bố thông tin theo quy định của pháp luật.
Theo đó, khi Thành viên hội đồng quản trị, Ban giám đốc, cổ đông lớn công bố bán cổ phiếu với số lượng lớn và giá trị lớn so với số cổ phần họ nắm giữ thì sẽ ảnh hưởng tới giá chứng khoán.
Việc công bố bán với lượng lớn cổ phiếu sẽ ảnh hưởng tới tâm lý nhà đầu tư, giá giao dịch thường giảm, cầu giảm và việc bán cổ phiếu số lượng lớn phải diễn ra trong khoảng thời gian dài nếu muốn bán được giá. Còn bán trong thời gian ngắn thì giá giảm sâu và không thu được nhiều tiền.
Từ những bất lợi trên mới dẫn đến hiện trạng cố tình bán chui cổ phiếu để đem lại giá trị cao nhất cho người bán.
Rõ ràng hành vi cố tình bán chui cổ phiếu là hành vi lừa đảo nhà đầu tư. Lừa đảo ở đây là việc che giấu thị trường, che giấu các nhà đầu tư chứng khoán về hành vi lén lút của mình.
Việc cố tình bán chui diễn ra vừa qua nhằm trục lợi các nhà đầu tư cùng tham gia giao dịch. Hành vi này phải bị lên án và ngăn chặn. Nhưng việc bao che, tiếp tay cho những người cố tình bán chui cổ phiếu cũng cần phải xử lý.
Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) chính thức gửi văn bản lên Bộ Tài Chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đề xuất giải phát chấm dứt tình trạng bán chui cổ phiếu. Ảnh: Vũ Phương |
Lãnh đạo Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam thẳng thắn cho rằng, cần phải xem xét trách nhiệm của thanh tra giám sát thị trường của sở giao dịch chứng khoán trong các giao dịch bán chui.
Để minh chứng, Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam dẫn ra 2 trường hợp bán chui lượng lớn cổ phiếu tại sàn giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HNX).
Cụ thể, theo Quyết định 1038/QĐ-XPVPHC ngày 10/11/2017 của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xử phạt Công ty Cổ phần Xây dựng FLC Faros đã bán chui 13,6 triệu cổ phiếu của Công ty cổ phần Đầu tư và Khoáng sản AMD từ ngày 20/10/2017 đến ngày 24/10/2017.
FLC Faros đã bán chui 21.04%/ vốn điều lệ của AMD tức bán gần hết tỷ lệ sở hữu cổ phần tại AMD (chỉ còn 3.34%/ vốn điều lệ AMD );
Cần thanh tra các quyết định xử phạt của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước |
Trường hợp tiếp theo, Quyết định 1039/QĐ-XPVPHC ngày 10/11/2017 của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xử phạt ông Trịnh Văn Quyết – Chủ tịch Tập đoàn FLC đã bán chui 57 triệu cổ phiếu của FLC (tương đương 9% vốn điều lệ FLC) được thực hiện từ ngày 20/10/2017 cho đến ngày 24/10/2017.
Hai trường hợp trên đã đặt bán hàng ngàn lệnh cho hàng ngàn các nhà đầu tư nhỏ lẻ và diễn ra trong nhiều ngày. Nhưng sao thanh tra giám sát thị trường tại sàn giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh không biết để có biện pháp ngăn chặn?
Trong khi đó, sàn giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh được trang bị phần mềm hiện đại trị giá mấy trăm tỷ đồng lại không sớm phát hiện ra những giao dịch của người nội bộ để có biện pháp ngăn chặn.
Đại diện Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam đặt vấn đề, tình trạng bán chui cổ phiếu đã diễn ra trong nhiều năm nhưng tại sao Sở giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước không có giải pháp ngăn chặn vĩnh viễn tình trạng bán chui cổ phiếu?
Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam đã đưa ra giải pháp để chấm dứt tình trạng bán, mua chui cổ phiếu: Với tất cả đối tượng phải công bố thông tin trước khi thực hiện giao dịch thì phải tạm khóa và không cho giao dịch, như vậy sẽ không còn xảy ra trường hợp bán chui, mua chui cổ phiếu nữa.
Khi các đối tượng trên cần mua hay bán cổ phiếu, họ phải công bố thông tin theo qui định và khi nhận được thông báo này thì sở giao dịch sẽ mở khóa và chỉ cho phép họ mua bán với số lượng đã đăng ký và trong khoảng thời gian đã đăng ký.
Áp dụng biện pháp kỹ thuật này không phải sửa đổi các Luật, Nghị định, Thông tư hiện hành và rất đơn giản so với phần mềm hiện đại của sở giao dịch chứng khoán.
Đại gia chứng khoán Trịnh Văn Quyết bán "chui" 57 triệu cổ phiếu FLC, nhưng chỉ bị phạt 65 triệu đồng. Ảnh: FLC |
Trao đổi với phóng viên Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam, ông Nguyễn Hoàng Hải – Phó Chủ tịch Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam cho rằng: “Đề xuất trên của Hiệp hội sẽ chấm dứt được tình trạng bán, mua chui cổ phiếu.
Có thể nói việc bán chui cổ phiếu với lượng lớn cổ phiếu như FLC Faros và ông Trịnh Văn Quyết đã gây thiệt hại cho các nhà đầu tư và thu một khoản lợi lớn từ hành vi vi phạm.
Ở đây hoàn toàn đặt ra nghi ngờ có cái “bắt tay” vì phần mềm mấy trăm tỷ đồng được trang bị để giám sát hoạt động giao dịch chứng khoán sẽ phát hiện ngay những giao dịch mua bán chui.
Đặc biệt, bán chui lượng lớn cổ phiếu như hai trường hợp trên, giao dịch lên đến hàng ngàn lệnh thì không thể nói chậm phát hiện hay không phát hiện được”.
Theo lãnh đạo Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam, trước những hành vi bán chui số cổ phiếu lớn trục lợi nhiều tỷ đồng, mức phạt mà Ủy ban Chứng khoán Nhà nước áp dụng là không đủ sức răn đe, ngăn chặn những hành vi vi phạm.
“Trách nhiệm để xảy ra bán chui gây thiệt hại cho các nhà đầu tư chứng khoán là thuộc người đứng đầu sở giao dịch và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
Khi có công cụ, phần mềm phát hiện giao dịch chui mà vẫn để xảy ra tình trạng bán chui thì người đứng đầu các cơ quan trên nên từ chức, nhường ghế cho người khác có năng lực điều hành”, ông Hải nói.