Viết lại Báo cáo tiền khả thi
Như Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam đã đưa tin, ngày 1/6 vừa qua Viện Hàn lâm Khoa học xã hội tổ chức diễn đàn “Dự án sân bay Long Thành - Công khai, khoa học và trách nhiệm”.
Diễn đàn được tổ chức ngay trước thềm Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIII. Dự kiến tại kỳ họp này, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Đinh La Thăng sẽ thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Báo cáo về dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành (dự án sân bay Long Thành).
Diễn đàn “Dự án sân bay Long Thành - Công khai, khoa học và trách nhiệm” được trông đợi sẽ giải đáp vấn đề còn gây nhiều tranh luận trong báo cáo tiền khả thi dự án.
 |
| Diễn đàn khoa học thảo luận về dự án CHKQT Long Thành do Viện Hàn lâm Khoa học xã hội tổ chức sáng 1/6/2015. |
Tuy nhiên có mặt tham dự diễn đàn theo chuyên gia, nhà khoa học vẫn cho rằng Bộ Giao thông vận tải và đơn vị viết dự án vẫn chưa làm rõ vấn đề dư luận quan tâm.
Trao đổi với phóng viên Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam ngay sau diễn đàn, PGS.TS Nguyễn Thiện Tống cho biết: Trong hội thảo có ba ý kiến về dự án sân bay Long Thành được đưa ra gồm bác bỏ sân bay Long Thành; thông qua sân bay Long Thành nhưng sửa lại báo cáo và ý kiến viết lại báo cáo tiền khả thi với nghiên cứu cụ thể chính xác mới thông qua.
Bày tỏ ý kiến của mình TS Nguyễn Thiện Tống cho biết: “Theo tôi trước mắt Quốc hội không nên biểu quyết thông qua dự án này vì chưa đủ cơ sở để đánh giá dự án".
Thảo luận tại diễn đàn, PGS.TS Nguyễn Thiện Tống đưa ra vấn đề hiệu quả dự án. Theo đó, khi đưa ra dự án, Bộ Giao thông vận tải khẳng định dự án phải có hiệu quả mới làm. Tuy nhiên hiện nay chưa xác định được hiệu quả hay không thì làm sao Quốc hội thông qua được.
Trong khi Báo cáo tiền khả thi chưa nghiên cứu đầy đủ về hiệu quả tài chính.
“Khi chúng tôi đưa ra Báo cáo tiền khả thi dự án không đạt yêu cầu vì thiếu báo cáo tài chính nhưng cả Bộ Giao thông vận tải, Cục Hàng không không trả lời thẳng vào vấn đề đó mà lại lái sang vấn đề chứng minh hiệu quả mới làm, bỏ qua nghiên cứu tiền khả thi về hiệu quả tài chính.
Trong khi dự án lớn như Long Thành cần chứng minh hiệu quả tài chính hay không, hiệu quả như thế nào, còn nếu thua lỗ tài chính thì thua lỗ đến đâu chứ không thể để trống như vậy”, PGS.TS Nguyễn Thiến Tống cho biết.
Theo PGS Tống, nếu báo cáo tài chính trong Báo cáo tiền khả thi được làm rõ ngày từ đầu và xác định dự án không hiệu quả thì nên bác bỏ dự án. Ngược lại khi biết Báo cáo tiền khả thi không tốt nhưng vẫn nhắm mắt cho qua. Đến giai đoạn nghiên cứu khả thi dự án đầu tư, chúng ta sẽ lãng phí hàng trăm triệu để rồi kết luận dự án không hiệu quả nên không đầu tư.
“Tôi đề nghị Quốc hội hoãn lại chưa nên phê chuẩn vấn đề này phải viết lại báo cáo tiền khả thi cho đầy đủ từ số liệu, báo cáo tài chính…”, PGS.TS Nguyễn Thiện Tống thẳng thắn.
Vấn đề thứ hai được đưa ra tại diễn đàn: Khi xây Long Thành sẽ “khai tử” sân bay Tân Sơn Nhất? PGS.TS Nguyễn Thiện Tống cho rằng nội dung mục tiêu trong báo cáo tiền khả thi dự án cần sửa lại.
Cụ thể theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng, làm sân bay Long Thành để bổ sung cho sân bay Tân Sơn Nhất trong khi báo cáo tiền khả thi lại viết, sân bay Long Thành thay thế Tân Sơn Nhất đồng nghĩa với “khai tử” Tân Sơn Nhất.
“Khi tôi đề cập vấn đề này, chính Bộ trưởng Đinh La Thăng không tin và tưởng rằng đó là do ý kiến của tôi tuy nhiên khi tôi chỉ ra trong báo cáo, cụ thể báo cáo viết “Mục tiêu dự án từ 2030 đến 2035 thực hiện khai thác song song, trong khoảng thời gian đó sẽ quyết định dùng sân bay Tân Sơn Nhất để làm phụ hoặc chuyển khai thác hoạt động từ Tân Sơn Nhất về Long Thành…” như vậy nghĩa là bỏ hẳn Tân Sơn Nhất”, PGS. TS Nguyễn Thiện Tống cho hay.
Trước dẫn giải này của PGS Tống, Bộ trưởng Đinh La Thăng cho rằng có sự hiểu lầm, theo Bộ trưởng Thăng xây dựng sân bay Long Thành không phải để thay thế sân bay Tân Sơn Nhất hay bán sân bay Tân Sơn Nhất để xây dựng Long Thành.
“Tuy nhiên quan điểm của tôi phải sửa, phải điều chỉnh báo cáo. Trong báo cáo cần có đánh giá giá trị sân bay Tân Sơn Nhất không nên coi sân bay Tân Sơn Nhất chỉ có giá trị hạ tầng cơ sở giao thông mà cần nhìn vào sân bay Tân Sơn Nhất với ý nghĩa văn hóa, chính trị thậm chí xương máu bao con người y sinh trong chiến tranh, không thể dẹp bỏ đơn giản như vậy. Chưa kể sân bay Tân Sơn Nhất gắn với trung tâm đô thị TP.HCM”, PGS.TS Nguyễn Thiện Tống nói.
Chuyển hướng mục tiêu sân bay Long Thành
Phát biểu tại diễn đàn, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Đinh La Thăng tránh nói đến vấn đề xây dựng Long Thành mục tiêu trở thành sân bay trung chuyển. Thay vào đó giảm tài cho sân bay Tân Sơn Nhất nếu điều kiện phát triển được mục tiêu đó là tốt.
Theo PGS Tống, phát biểu này của Bộ trưởng Đinh La Thăng thể hiện sự lắng nghe và đánh giá đúng tình hình thực tế là Long Thành khó trở thành sân bay trung chuyển quốc tế.
Tuy nhiên nếu giảm mục tiêu trở thành sân bay trung chuyển thì đồng thời giảm vai trò sân bay Long Thành.
“Nếu như ngay từ đầu khi đưa ra dự án người ta nói rằng “Xây dựng cảng hàng không để hỗ trợ sân bay Tân Sơn Nhất quá tải triển vọng lâu dài có cơ hội có thể biến thành sân bay trung chuyển” thì đã nhận được sự ủng hộ của dư luận”, PGS. TS Nguyễn Thiện Tống đánh giá.
Đồng quan điểm với PGS.TS Nguyễn Thiện Tống, TS Nguyễn Bách Phúc cho rằng tại Diễn đàn thay vì giải đáp vấn đề chưa sáng tỏ của dự án Sân bay Long Thành thì Bộ Giao thông vận tải và đơn vị viết dự án lại nói đến vấn đề quan trọng của dự án này.
“Xin khẳng định dự án Long Thành quan trọng ra sao đã được Trung ương khẳng định... Việc Bộ Giao thông vận tải nói Trung ương thông qua dự án này là không chính xác”, TS Nguyễn Bách Phúc cho biết.
Theo TS Nguyễn Bách Phúc, Hội Tư vấn HASCON chỉ kiến nghị làm lại báo cáo tiền khả thi.
“Khi làm lại báo cáo chúng tôi kiến nghị phải lập các tổ chuyên gia chuyên ngành thảo luận trực tiếp với sự tham gia của truyền thông báo chí”, TS Nguyễn Bách Phúc cho biết thêm.
