Cụ thể, Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng (đoàn Bến Tre)- Ủy viên Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội đã trực tiếp đề cập tới dự án thép Cà Ná (tỉnh Ninh Thuận).
Đại biểu Nhưỡng đặt vấn đề: “Chủ tịch Tôn Hoa Sen hứa trước Thủ tướng là nếu có sai phạm thì giao toàn bộ tài sản cho Thủ tướng. Tôi cũng đánh giá cao lời hứa này.
Hôm nay muốn hỏi Bộ trưởng một câu, tôi không muốn có hệ lụy xảy ra với nhân dân, với đất nước, với Tổ quốc này, nhưng nếu được phép tôi hỏi Bộ trưởng là nếu sau này có hệ lụy Bộ trưởng hôm nay có dám thực hiện cam kết lạc quan trước Quốc hội để xin hứa rằng sẽ từ chức trước Quốc hội không?”.
Đại biểu Quốc hội Lưu Bình Nhưỡng. ảnh: Trung tâm thông tin Quốc hội. |
Trong khi đó Đại biểu Phạm Thị Minh Hiền đề nghị Bộ trưởng Công Thương trả lời câu hỏi về việc vì sao bổ sung dự án Cà Ná vào quy hoạch thép dù có rất nhiều ý kiến phản đối từ dư luận. Bộ trưởng hãy trả lời thẳng và thật về dự án này, có hay không lợi ích nhóm?
Làm rõ những băn khoăn của các đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, hiện Việt Nam phải nhập khẩu khoảng 3 tỷ USD các sản phẩm về thép. Đến năm 2020 có thể phải nhập số sản phẩm tương ứng với 15 tỷ USD.
Lý do là sản xuất trong nước chủ yếu đáp ứng về thép xây dựng và thép chuyên ngành, còn thép thô phục vụ cán thép, luyện thép chưa đáng kể.
Mang nợ nghìn tỷ, ai dám cho Tập đoàn Hoa Sen vay tiền làm dự án thép? |
Tuy nhiên, Bộ trưởng Công Thương cũng khẳng định: “Không đánh đổi môi trường lấy các dự án công nghiệp, trong đó có dự án thép, đây không phải là lợi ích nhóm".
Đồng thời, ông Trần Tuấn Anh cũng bày tỏ suy nghĩ, trao đổi lại với Đại biểu Phạm Thị Minh Hiền: "Chúng ta đang hướng tới phát triển hài hoà, khai thác hợp lý tài nguyên, xây dựng các tập đoàn công nghiệp của Việt Nam nếu đáp ứng được yêu cầu về phát triển bền vững, tại sao lại phải tự hạn chế điều đó".
Đối với dự án thép Cà Ná, Bộ trưởng Bộ Công Thương cho biết, dự án đã có trong quy hoạch giai đoạn 2008-2009, tuy nhiên do chủ đầu tư không đủ năng lực tài chính thực hiện nên bị đưa ra khỏi quy hoạch.
Đến năm 2015, dự án tiếp tục được nghiên cứu, Tôn Hoa Sen đề xuất đưa vào quy hoạch, xin chủ trương đầu tư với cam kết đảm bảo yêu cầu về môi trường, công nghệ.
"Bộ Công Thương đã tổ chức khảo sát, đánh giá năng lực chủ đầu tư. Xin báo cáo với Quốc hội, đây mới là điều chỉnh về quy hoạch, chứ không phải dự án thép Cà Ná đã được phê duyệt", ông Trần Tuấn Anh nói.
Theo ông Trần Tuấn Anh, Thủ tướng đã chỉ đạo một số bộ ngành làm rõ các vấn đề liên quan, sau khi dự án được xem xét, thẩm định, phê duyệt thì mới có tính pháp lý.
Trước đó, trao đổi với Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam, một số chuyên gia kinh tế và các nhà nghiên cứu bày tỏ lo lắng hai vấn đề với dự án thép Cà Ná:Thứ nhất, theo GS. Nguyễn Mại – nguyên Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư thì quy mô đầu tư lớn, nhưng dự án đi sau các nước sẽ vấp phải sự cạnh tranh lớn.
Thứ hai là đối với vấn đề môi trường, Tiến sĩ Vật lý Nguyễn Văn Khải cho rằng không nên vì sự cố Formosa mà dị ứng với dự án sản xuất thép, nhưng phải làm rõ quy trình xử lý thải, bảo vệ môi trường đối với mọi dự án.
Theo TS.Khải, không chỉ sản xuất thép mới ô nhiễm môi trường, mà sản xuất gì cũng tạo ra rác thải từ lỏng, khí, rắn, quan trọng nhất là quy trình công nghệ xử lý chất thải ra sao.
Do đó, với dự án cán thép Hoa Sen Cà Ná, trước khi đi vào đầu tư cần phải minh bạch công nghệ xử lý chất thải.
Đây không phải bí mật quốc gia cũng không phải bí mật kinh doanh nên Tập đoàn Hoa Sen phải công bố công nghệ quy trình xử lý chất thải, công bố tiêu chuẩn về nước thải, khí thải, chất thải rắn khi thải ra môi trường ra sao.