Theo ông Nguyễn Đăng Quang - nguyên phó tổng giám đốc Nhà xuất bản Giáo Dục, độ trắng phù hợp nhất với thị lực là 73-75% ISO (là đơn vị đo độ trắng). Trước đây một khối lượng lớn sách giáo khoa sử dụng giấy có độ trắng 80-82% ISO, nay chuyển sang dùng giấy có độ trắng 73-75% ISO.
Giấy càng trắng càng dễ lóa, mỏi mắt
Ông Quang cho rằng những năm gần đây công nghiệp giấy VN phát triển, có đủ các loại giấy có độ trắng cao như 80% ISO, 82% ISO, 84% ISO. “Nhìn lướt qua tưởng giấy trắng mực đen rõ ràng nổi bật là tốt, nhưng khi đọc những dòng chữ chi chít trên trang giấy, hết trang này sang trang kia thì mắt sẽ bị lóa, mỏi và lâu ngày sẽ dễ sinh bệnh cận thị” - ông Quang nêu ý kiến.
Một nhóm nhà nghiên cứu của Học viện Quân y và Nhà xuất bản Giáo Dục đã lựa chọn 102 học sinh tiểu học và THCS ở Cầu Giấy, Hà Nội. Nhóm nghiên cứu dùng camera độ phân giải cao gắn gần mắt, ghi hình cận cảnh mắt và đồng tử trong quá trình đọc, qua đó đo các thông số: kích thước đồng tử, khoảng cách khe mi, sự thay đổi đường kính đồng tử khi nhìn vật sát và xa mắt, số lần nháy mắt. Trước và sau mỗi lần đọc, các em đều được đo thị lực.
Nhóm nghiên cứu nhận thấy kích thước đồng tử sau khi đọc hết hai trang giấy ở loại giấy trắng 82-84% ISO là lớn nhất và ở loại giấy 73-75% ISO là nhỏ nhất. Điều đó cho thấy sự thích nghi của mắt với loại giấy 73-75% ISO tốt hơn. Kết quả thực nghiệm cũng phản ánh khoảng cách khe mi sau khi đọc sách có độ trắng 73-75% ISO là nhỏ nhất và lớn dần khi giấy trắng hơn. Qua đó, nhóm nghiên cứu cho rằng đây là thông số đánh giá sự thích nghi của mắt, khoảng cách khe mi thay đổi nhiều nghĩa là mắt phải làm việc nhiều.
Trong khi đó, theo TS Phạm Ngọc Đông - trưởng khoa kết, giác mạc Bệnh viện Mắt T.Ư, chưa có nghiên cứu quy mô lớn về độ trắng của giấy với bệnh cận thị. TS Đông cho rằng hiện tượng nháy mắt nhiều là biểu hiện khô mắt, mỏi mắt.
Các nguy cơ khiến trẻ cận thị
TS Vũ Quốc Lương, trưởng khoa khám và điều trị theo yêu cầu Bệnh viện Mắt T.Ư, cho biết các yếu tố nhận biết trẻ bị cận thị là: trẻ thường xuyên dụi mắt, tránh các sự việc phải nhìn gần, giữ sách hoặc vở quá gần mắt khi đọc, hay phải chữa lỗi khi đọc và viết, bỏ qua hoặc đọc nhầm khi đọc chữ nhỏ, thường có kết quả học kém hơn khả năng của trẻ.
Bác sĩ Lương khuyến cáo không nên đọc sách trên giường khi nằm sấp hoặc đọc bằng đèn pin, về lâu dài gây ra các vấn đề về mắt, đau cổ hoặc đau cơ, tốt nhất là đọc khi ngồi ghế tựa.
Ngoài ra, sau một thời gian đọc, trẻ cần rời mắt khỏi sách để nhìn ra xa hoặc nhìn ra vật xung quanh, nên đọc trong phòng có ánh sáng đầy đủ. Với các chương trình tivi, bác sĩ Lương khuyến cáo chỉ nên cho trẻ xem các chương trình có tính giáo dục, ít quảng cáo. Trẻ chỉ nên xem tivi 1 giờ/ngày. Với các trò chơi điện tử, thời gian cho trẻ chơi mỗi lần 20 phút, với màn hình đặt thẳng cách mặt ít nhất 50cm.
Để tốt cho mắt, bác sĩ Lương tư vấn phụ huynh nên cho trẻ chơi các trò chơi có tác dụng phát triển chức năng thị giác, như chơi cá ngựa, cờ, trượt patanh, chơi bóng, trò chơi xếp nhà, tìm hình giống nhau, đạp xe, nhảy dây, nhảy đệm, thể thao đồng đội, lắp hình, nặn bột màu... Bác sĩ Lương cũng nhấn mạnh cần chăm sóc mắt cho trẻ ngay từ những tháng đầu đời để phát hiện những trường hợp cận, viễn, loạn thị hoặc các vấn đề về mắt khác.
Giấy càng trắng càng dễ lóa, mỏi mắt
Ông Quang cho rằng những năm gần đây công nghiệp giấy VN phát triển, có đủ các loại giấy có độ trắng cao như 80% ISO, 82% ISO, 84% ISO. “Nhìn lướt qua tưởng giấy trắng mực đen rõ ràng nổi bật là tốt, nhưng khi đọc những dòng chữ chi chít trên trang giấy, hết trang này sang trang kia thì mắt sẽ bị lóa, mỏi và lâu ngày sẽ dễ sinh bệnh cận thị” - ông Quang nêu ý kiến.
Một nhóm nhà nghiên cứu của Học viện Quân y và Nhà xuất bản Giáo Dục đã lựa chọn 102 học sinh tiểu học và THCS ở Cầu Giấy, Hà Nội. Nhóm nghiên cứu dùng camera độ phân giải cao gắn gần mắt, ghi hình cận cảnh mắt và đồng tử trong quá trình đọc, qua đó đo các thông số: kích thước đồng tử, khoảng cách khe mi, sự thay đổi đường kính đồng tử khi nhìn vật sát và xa mắt, số lần nháy mắt. Trước và sau mỗi lần đọc, các em đều được đo thị lực.
 |
| "Ngoài ý nghĩa sức khỏe, đề tài nghiên cứu còn có ý nghĩa kinh tế vì giấy càng trắng thì chi phí chất tẩy trắng càng cao, ảnh hưởng nhiều hơn đến môi trường. Nhưng vấn đề hiện nay là tâm lý người tiêu dùng, họ vẫn quen cho rằng giấy càng trắng càng tốt" Ông Nguyễn Đăng Quang (nguyên phó tổng giám đốc Nhà xuất bản Giáo Dục) |
Nhóm nghiên cứu nhận thấy kích thước đồng tử sau khi đọc hết hai trang giấy ở loại giấy trắng 82-84% ISO là lớn nhất và ở loại giấy 73-75% ISO là nhỏ nhất. Điều đó cho thấy sự thích nghi của mắt với loại giấy 73-75% ISO tốt hơn. Kết quả thực nghiệm cũng phản ánh khoảng cách khe mi sau khi đọc sách có độ trắng 73-75% ISO là nhỏ nhất và lớn dần khi giấy trắng hơn. Qua đó, nhóm nghiên cứu cho rằng đây là thông số đánh giá sự thích nghi của mắt, khoảng cách khe mi thay đổi nhiều nghĩa là mắt phải làm việc nhiều.
Trong khi đó, theo TS Phạm Ngọc Đông - trưởng khoa kết, giác mạc Bệnh viện Mắt T.Ư, chưa có nghiên cứu quy mô lớn về độ trắng của giấy với bệnh cận thị. TS Đông cho rằng hiện tượng nháy mắt nhiều là biểu hiện khô mắt, mỏi mắt.
Các nguy cơ khiến trẻ cận thị
TS Vũ Quốc Lương, trưởng khoa khám và điều trị theo yêu cầu Bệnh viện Mắt T.Ư, cho biết các yếu tố nhận biết trẻ bị cận thị là: trẻ thường xuyên dụi mắt, tránh các sự việc phải nhìn gần, giữ sách hoặc vở quá gần mắt khi đọc, hay phải chữa lỗi khi đọc và viết, bỏ qua hoặc đọc nhầm khi đọc chữ nhỏ, thường có kết quả học kém hơn khả năng của trẻ.
Bác sĩ Lương khuyến cáo không nên đọc sách trên giường khi nằm sấp hoặc đọc bằng đèn pin, về lâu dài gây ra các vấn đề về mắt, đau cổ hoặc đau cơ, tốt nhất là đọc khi ngồi ghế tựa.
Ngoài ra, sau một thời gian đọc, trẻ cần rời mắt khỏi sách để nhìn ra xa hoặc nhìn ra vật xung quanh, nên đọc trong phòng có ánh sáng đầy đủ. Với các chương trình tivi, bác sĩ Lương khuyến cáo chỉ nên cho trẻ xem các chương trình có tính giáo dục, ít quảng cáo. Trẻ chỉ nên xem tivi 1 giờ/ngày. Với các trò chơi điện tử, thời gian cho trẻ chơi mỗi lần 20 phút, với màn hình đặt thẳng cách mặt ít nhất 50cm.
Để tốt cho mắt, bác sĩ Lương tư vấn phụ huynh nên cho trẻ chơi các trò chơi có tác dụng phát triển chức năng thị giác, như chơi cá ngựa, cờ, trượt patanh, chơi bóng, trò chơi xếp nhà, tìm hình giống nhau, đạp xe, nhảy dây, nhảy đệm, thể thao đồng đội, lắp hình, nặn bột màu... Bác sĩ Lương cũng nhấn mạnh cần chăm sóc mắt cho trẻ ngay từ những tháng đầu đời để phát hiện những trường hợp cận, viễn, loạn thị hoặc các vấn đề về mắt khác.
Theo Tuổi trẻ
