- Thưa ông, vừa qua dư luận có nhiều ý kiến khác nhau về việc nhượng quyền khai thác sân bay, bến cảng… trong đó có nhiều băn khoăn về lợi ích của người dân, của doanh nghiệp. Điều này đặt ra vấn đề gì về trách nhiệm của Chính phủ, của Quốc hội?
Ông Nguyễn Văn Phúc – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội: Thực ra, một số trường hợp từ ngữ dùng chưa chính xác như là “bán” sân bay, “bán” bến cảng nên đã gây hiểu lầm, lo ngại.
Từ chính xác ở đây là nhượng quyền khai thác. Quyền khai thác và quyền sở hữu khác nhau, phải phân biệt để người dân hiểu cho rõ. Ví dụ như cho thuê nhà chứ không bán nhà. Không phải chúng ta bán hết cả sân bay hay bến cảng.
Trong nhượng quyền, phải phân loại tài sản, các nước cũng vậy. Họ cũng chọn lọc chứ không phải cảng nào cũng cho nước ngoài khai thác. Hay quyền khai thác về tài nguyên, không phải ai cũng được nhượng quyền, phải chú trọng cả quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia. Phải có chiến lược rõ ràng, quy hoạch, kế hoạch, để đảm bảo giải quyết về vốn, đầu tư vào lĩnh vực khác mà ta đang thiếu.
Hiện ngân sách nhà nước không đủ để đầu tư nhiều vào cơ sở hạ tầng nên đó là giải pháp mà tôi cho rằng cần thiết. Nhưng phải phân loại tài sản. Ví dụ như đường bộ, nhượng quyền khai thác nhiều, như dạng dự án BOT.
Ông Nguyễn Văn Phúc - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội trả lời báo chí về nhượng quyền khai thác sân bay, bến cảng ngày 23/5. Ảnh: Ngọc Quang. |
- Nhưng thưa ông, thời gian qua, vấn đề nhượng quyền khai thác với một số đường bộ cũng gây nhiều bức xúc vì mức phí?
Ông Nguyễn Văn Phúc: Những cái đó đương nhiên phải chấn chỉnh, sau khi nhượng quyền khai thác vẫn phải đảm bảo lợi ích của người dân. Nếu không quan tâm đến điều này, doanh nghiệp tự ý nâng phí vô tội vạ và người dân phải gánh chịu là không được.
Trên thực tế, có những đoạn đường cũng phải kiểm soát lại, có những trạm thu phí phải kiểm tra lại tính hợp lý của các trạm đó, khi người dân bức xúc. Chúng ta làm gì cũng phải chú ý đảm bảo quyền lợi của người dân.
- Trong báo cáo thẩm tra kinh tế - xã hội mới đây có đề cập ý kiến lo ngại việc chuyển nhượng hạ tầng sân bay, cảng biển, có thể làm tăng gánh nặng người dân và doanh nghiệp. Vậy bản chất lo ngại này là thế nào, thưa ông?
Ông Nguyễn Văn Phúc: Quan điểm của Ủy ban Kinh tế là phải cân bằng các lợi ích, lợi ích của Nhà nước, nhà đầu tư và đặc biệt là lợi ích của người dân.
Vừa qua, xuất phát từ thực tế là phản ánh của một số Hiệp hội cũng như một số doanh nghiệp, người dân… họ thấy rằng tất cả chi phí vận tải hiện người dân phải gánh chịu, nên Ủy ban Kinh tế đề nghị phải lưu ý
Việc chuyển nhượng như vậy phải kiểm soát để không tạo ra độc quyền, tạo ra gánh nặng cho người dân. Tới đây, các đại biểu quốc hội nêu ý kiến thì cơ quan có trách nhiệm sẽ phải giải trình.
- Có ý kiến lo lắng, chúng ta đang chuyển từ độc quyền nhà nước sang độc quyền tư nhân. Ông có băn khoăn gì không?
Ông Nguyễn Văn Phúc: Nói như vậy thì hơi xa, nhưng nói về trường hợp cụ thể như là một con đường do Nhà nước đầu tư, bây giờ Nhà nước cần chuyển nhượng quyền khai thác để lấy vốn đầu tư vào con đường khác.
Đó là chủ trương rất đúng, giải pháp hay. Nhưng khi chuyển cho tư nhân , thì phải lưu ý kiểm soát mức phí , để các nhà đầu tư được chuyển nhượng đoạn đường ấy phải có chi phí hợp lý.