Báo cáo của Bộ Tài chính về tình hình triển khai tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước cho thấy, đến hết năm 2013 đã có 6.376 doanh nghiệp được sắp xếp lại.
Trong đó, có 3.659 doanh nghiệp được cổ phần hóa, 1.022 doanh nghiệp chuyển thành công ty TNHH một thành viên, 380 doanh nghiệp được giao bán, 313 đơn vị bị giải thể và 92 doanh nghiệp bị phá sản. Số còn lại được sắp xếp theo các hình thức khác như sáp nhập, hợp nhất...
Báo cáo cũng cho thấy, có 83 trên 91 Tập đoàn, Tổng công ty (không bao gồm 18 Tổng công ty thuộc Bộ Quốc phòng) đã xây dựng được Đề án tái cơ cấu và 63 đề án trong số này đã được phê duyệt.
Thủ tướng Chính phủ phê duyệt 17 doanh nghiệp, gồm 8 Tập đoàn (Dệt may Việt Nam, Điện lực Việt Nam, Than Khoáng sản Việt Nam, Dầu khí Việt Nam, Hóa chất, Cao su Việt Nam, Công nghiệp Tàu thủy Việt Nam, Viễn thông Quân đội) và 9 Tổng công ty đặc biệt (Tổng công ty Giấy, Thuốc lá, Lương thực Miền Bắc, Lương thực Miền Nam, Cà phê, Hàng hải, Hàng không, Đường sắt, Xi măng).
 |
| Hàng trăm doanh nghiệp nhà nước bị giải thể, phá sản trong năm 2013. |
Theo đó, vẫn còn 8/91 đơn vị chưa báo cáo việc xây dựng Đề án tái cơ cấu gồm Tổng công ty Công nghiệp Dầu thực vật Việt Nam hiện đang thực hiện cổ phần hoá, Tổng công ty Đầu tư phát triển và quản lý dự án hạ tầng giao thông Cửu Long mới thành lập, Tổng công ty Thiết bị y tế, Tổng công ty bưu điện Việt Nam và 4 doanh nghiệp khác thuộc UBND tỉnh Bình Dương và Hà Nội.
Qua quá trình sắp xếp, cổ phần hóa, Bộ Tài chính nhận định tình hình tài chính của doanh nghiệp đã lành mạnh hơn. Cụ thể, trong 3.576 đã sắp xếp, cổ phần hóa gửi báo cáo về Bộ, 85% có doanh thu cao hơn, gần 90% có lợi nhuận tăng trưởng và 86% đóng góp nhiều hơn vào ngân sách Nhà nước. Quyền lợi của lao động các đơn vị phải sắp xếp, cổ phần hóa cũng được lưu tâm. Tính đến 31/3/2013, hơn 170.000 lao động dôi dư được giải quyết chế độ với tổng số tiền hơn 5.600 tỷ đồng, bình quân là 32,7 triệu đồng một người.
Việc xây dựng, triển khai đề án tái cơ cấu doanh nghiệp theo ngành, lĩnh vực kinh doanh vẫn còn chậm trễ, dẫn đến tiến độ sắp xếp, cổ phần hoá chưa đáp ứng được yêu cầu. Số doanh nghiệp có tỷ lệ sở hữu Nhà nước trên 51% vẫn chiếm tỷ lệ cao khiến các thành phần kinh tế ngoài Nhà nước chưa đóng góp được nhiều vào sự phát triển của doanh nghiệp.
Nguyên nhân của tình trạng ì ạch này là do một số Bộ, ngành, địa phương, Tập đoàn, Tổng công ty chưa quan tâm đúng mức và quyết liệt triển khai lộ trình tái cơ cấu, không chủ động báo cáo tiến độ triển khai để có những tháo gỡ kịp thời. Ngoài ra, thị trường chứng khoán, bất động sản trầm lắng cũng khiến việc cổ phần hóa, bán cổ phiếu ra công chúng, thoái vốn đầu tư gặp nhiều khó khăn.
Bộ Tài chính cho biết, trong thời gian tới sẽ cùng các bộ, ngành liên quan đẩy nhanh sắp xếp, cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước, phấn đấu hoàn thành trong năm 2015. Một trong những giải pháp được đưa ra là sẽ gắn trách nhiệm của người đứng đấu với kết quả tổ chức thực hiện Đề án tái cơ cấu doanh nghiệp.
Theo đó, Chủ tịch, Tổng giám đốc Tập đoàn, Tổng công ty Nhà nước, Doanh nghiệp Nhà nước hàng quý phải báo cáo tình hình triển khai đề án tái cơ cấu và các vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện để xem xét, tháo gỡ kịp thời. Nếu báo cáo chậm trễ, lãnh đạo sẽ bị xác định là không hoàn thành nhiệm vụ.
Ngoài ra, Chính phủ cũng sẽ nghiên cứu sửa đổi, bổ sung quy định về giao, bán, thành lập mới, tổ chức lại và giải thể công ty để tạo cơ sở pháp lý tái cơ cấu các doanh nghiệp 100% vốn nhà nước./.
Hồng Anh
