Nhiều bất thường tại dự án đường sắt Cát Linh-Hà Đông, Quốc hội có vào cuộc?

24/03/2016 07:20
Ngọc Quang
(GDVN) - "Việc đưa công trình chậm tiến độ vào khai thác, tức là hiệu quả sử dụng không đúng kế hoạch, rõ ràng là có lãng phí".

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội - ông Phùng Quốc Hiển đã khẳng định quan điểm này khi trao đổi với phóng viên bên lề kỳ họp thứ 11 vào chiều 23/3.

Thời gian vừa qua, báo chí đã liên tục phản ánh về các sai phạm của dự án đường sắt trên cao Cát Linh – Hà Đông do Công ty Tập đoàn Cục 6 Đường sắt Trung Quốc (Tổng thầu EPC) và Công ty cổ phần nhà X4 (nhà thầu phụ) triển khai.

Hàng loạt các vụ việc đã xảy ra tại dự án này như thiếu an toàn và đã có trường hợp gây tử vong, liên tục chậm tiến độ. Thực trạng này đặt ra vấn đề: Quốc hội có tổ chức giám sát công trình này trong thời gian tới không?

Ông Phùng Quốc Hiển cho hay: “Theo tôi, việc Quốc hội giám sát thì phải đưa vào kế hoạch trước. Còn việc thanh tra hay không thì cần xem xét nếu có dấu hiệu như chậm tiến độ, nâng giá không hợp lý. Theo tôi, việc này cần phải xem xét.

Còn cấp độ Quốc hội có giám sát hay không còn phụ thuộc vào các ủy ban. Nếu các ủy ban thấy rằng cần thiết phải tiến hành, giám sát ở cấp độ ủy ban. 

Giám sát ở cấp độ Quốc hội tập trung vào các dự án có tầm quan trọng, làm rõ việc sử dụng vốn ODA. Nhiều Đại biểu Quốc hội cũng đang bàn để giám sát việc sử dụng vốn ODA. Dự án đường sắt trên cao Cát Linh – Hà Đông là một trong những công trình có vốn ODA. Tôi nghĩ rằng khi đủ điều kiện cần thiết thì tiến hành".

Ông Phùng Quốc Hiển trao đổi với báo chí về dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông chậm tiền độ chiều ngày 23/3. ảnh: Ngọc Quang.
Ông Phùng Quốc Hiển trao đổi với báo chí về dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông chậm tiền độ chiều ngày 23/3. ảnh: Ngọc Quang.

Dự án đường sắt trên cao Cát Linh – Hà Đông được Công ty Tập đoàn Cục 6 Đường sắt Trung Quốc (Tổng thầu EPC) liên tục xin lùi thời gian đưa vào khai thác, không những vậy dự án này còn đội vốn lên từ 553 triệu USD lên 868 triệu USD (tăng 315 triệu USD).

Số vốn đội lên hàng trăm triệu USD ở dự án và cả ở những dự án khác chính là một phần nguyên nhân dẫn đến nợ công gia tăng nhanh chóng. Không những vậy, người dân đang mất dần niềm tin vào sự điều hành của các cơ quan có trách nhiệm, vì chỉ tính riêng dự án này số vốn đã bị đội lên hàng nghìn tỷ đồng – đó là tiền mồ hôi, nước mắt của nhân dân.

Điều này một lần nữa đặt ra vấn đề giám sát ở cấp độ của Quốc hội và phải làm thật chặt chẽ, dứt khoát. 

Vấn đề tài chính bất thường tại dự án này là điều mà Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách cho rằng cần phải tính tới trong quy trình giám sát.

Nhiều bất thường tại dự án đường sắt Cát Linh-Hà Đông, Quốc hội có vào cuộc? ảnh 2

Nhân dân bức xúc vì luật chờ thông tư

“Sau này, Quốc hội khóa mới sẽ giám sát việc sử dụng nguồn vốn ODA. Trong quá trình giám sát đầu tư công cũng có thể tiến hành giám sát. Vấn đề đã được tính trong kế hoạch của ủy ban.

Trước mắt, chúng ta thấy chuyện tổng vốn đầu tư tăng lên, chậm thi công, không đảm bảo an toàn… là những vấn đề có dấu hiệu không bình thường và cần phải được xem xét thấu đáo.

Ví dụ, tăng mức tổng đầu tư lên thì mức tăng đó có hợp lý hay không, vì sao lại tăng hay anh bỏ thầu thấp để trúng thầu nhưng cuối cùng anh lại kéo dài thời gian để mà nâng mức tổng đầu tư lên thì đây là yếu tố cần được xem xét một cách kỹ lưỡng trong quy trình điều tra”.

Cũng theo ông Phùng Quốc Hiển, vừa qua có một số dự án ODA thì đấu thầu cũng có một số yếu tố mà ta cần phải xem xét hơn. Ví dụ như, một nước khi bỏ vốn để đầu tư, người ta lại yêu cầu đối tượng tham gia chỉ ở trong khuôn khổ nhất định.

“Thời gian chủ đầu tư kéo dài tiến độ thi công so với kế hoạch, tại sao? Tất cả các công trình đều có tiến độ thi công đảm bảo, đó là một yếu tố để xác định chất lượng và vấn đề đấu thầu.

Việc đưa công trình chậm tiến độ vào khai thác, tức là hiệu quả sử dụng  không  đúng kế hoạch, rõ ràng là có lãng phí”, ông Hiển nhận định.

Đối với dự án này, ngoài câu chuyện chậm tiến độ, đội vốn hàng nghìn tỷ đồng thì mất an toàn trong thi công cũng là vấn đề liên tục được đặt ra. Đã nhiều lần các vật liệu thi công rơi xuống đường, gây hư hỏng phương tiện, thậm chí gây chết người khiến cho hàng nghìn người dân lo lắng khi mà hàng ngày vẫn phải di chuyển qua những điểm thi công.

Việc thi công kéo dài cũng đang gây ùn tắc cho nhiều đoạn đường, gây rất nhiều xáo trộn cho cuộc sống của người dân.

Ông Phùng Quốc Hiển cho rằng: “Việc này, tổng thầu phải tính giải pháp nào đó hợp lý hơn, điều quan trọng nhất tính mạng con người cần phải đặt lên hàng đầu. Tôi thấy nhiều khi có đoạn không thi công mà vẫn rào chắn rất là nhiều khiến ùn tắc giao thông, cho nên phải điều chỉnh lại.

Hiện nay, Bộ Giao thông đã tiến hành giám sát, đôn đốc kỹ lưỡng, thành phố Hà Nội cũng đã làm rất nhiều rồi. Ở cấp độ Quốc hội thì cần chờ có kế hoạch, chương trình cụ thể rồi mới giám sát. Khi họ làm rồi chưa chắc mình nhảy vào, chưa chắc là hay vì có sự chồng chéo”.

Ngọc Quang